NEFROLOGIA

Tematy seminariów:

• Podstawy anatomii i fizjologii nerek.
• Podzial chorób nerek z elementami patofizjologii.
o Przewlekła niewydolność nerek (PNN): etiologia, patofizjologia, klinika.
o Przewlekła niewydolność nerek (PNN): zapobieganie i leczenie zachowawcze.
 Leczenie nerkozastępcze.
 Sód, homeostaza wodna. Potas, gospodarka wodno elektrolitowa.
 Ostra niewydolność nerek (ONN): etiologia, patofizjologia, klinika.
 Ostra niewydolność nerek (ONN): zapobieganie i leczenie.
 Glomerulopatie pierwotne.
 Nefropatia cukrzycowa.
 Zespół nerczycowy.
 Toczeń trzewny układowy.
 Wybrane zapalne choroby naczyń.
 Wielotorbielowatość nerek. Kamica nerkowa. Rak nerki.
∞ Śródmiąższowe zapalenia nerek.
∞ Zakażenia układu moczowego.
≠ Osteoporoza.
≠ Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Amyloidoza. Choroba zwyrodnieniowa stawów.

Podstawy

anatomii i

fizjologii nerek

kora

piramidy
rdzeniowe

kolumna
korowa

kielich
nerkowy

brodawka
nerkowa

kłębuszek

cewka I-go
rzędu

pętla
Henlego

ramię
zstępujące
pętli Henlego

ramię
wstępujące
pętli Henlego

cewka II-go
rzędu

cewka
zbiorcza

część gruba

ramienia
wstępującego pętli
Henlego

część cienka

ramienia
wstępującego pętli
Henlego

Figure

26.5a, b

tętnica
segmentowa

tt.
międzypłatowe

tt. łukowate

tt.doprowadzają
ce

tt.proste

rzekome

t.międzypłacik

o

wa

t.odprowadzają
ca

tt. proste
prawdziwe

błona
podstawna
kłębuszka

komórka
mezangium

macierz
mezangium

podocyt

naczynia
kłębuszka

Anatomia prawidłowa kłębuszka, naczyń i cewek nerkowych

Funkcje nerki

1.

Wydzielnicza

2.

Metaboliczna

3.

Wydalnicza

4.

Utrzymanie równowagi wodno-elektrolitowej

5.

Utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej

6.

Ochrona białek przed utratą z organizmu

•

(…)

(…)

•

Homeostatic

Homeostatic

regulation of blood

regulation of blood

plasma

plasma

–

Regulating blood volume and pressure

Regulating blood volume and pressure

–

Regulating plasma ion concentrations

Regulating plasma ion concentrations

–

Stabilizing blood pH

Stabilizing blood pH

–

Conserving nutrients

Conserving nutrients

•

(…)

(…)

•

Homeostatic

Homeostatic

regulation of blood

regulation of blood

plasma

plasma

–

Regulating blood volume and pressure

Regulating blood volume and pressure

–

Regulating plasma ion concentrations

Regulating plasma ion concentrations

–

Stabilizing blood pH

Stabilizing blood pH

–

Conserving nutrients

Conserving nutrients

Functions

of the Urinary System

1. Funkcja

wydzielnicza

a. Wytwarzanie reniny, angiotensyny II

kłębusze
k

tętniczka doprowadzająca
– biegun naczyniowy

grupa komórek
wydzielających reninę

cewka II-go rzędu

1. Funkcja

wydzielnicza

a. wytwarzanie reniny, angiotensyny II
b. hydroksylacja

25(OH)D

3

do 1,25(OH)

2

D

3

c. wytwarzanie erytropoetyny (EPO)
d. wytwarzanie prostaglandyn, kinin, urodylatyny
e. wytwarzanie insulinopodobnego czynnika wzrostu (IGF-1),

czynnika martwicy nowotworów (TNF), transformującego
czynnika wzrostu β (TGFβ), interleukiny 1, 6, 8 (IL 1, 6, 8)

2. Funkcja

metaboliczna

a. degradacja insuliny, glukagonu, parathormonu

(PTH), hormonu wzrostu (GH), prolaktyny (PRL),
hormonów steroidowych, tarczycowych, amin
katecholowych

b. wytwarzanie (w kłębuszkach) elementów

strukturalnych kłębuszka

3. Funkcja wydalnicza

• wydalanie toksycznych produktów

przemiany materii (toksyn mocznicowych):
mocznik, kreatynina, kwas moczowy, cyjanki,
guanidyny, indole, fenole, imidazole, PTH,
insulina, tzw. średnie cząsteczki …

4. Utrzymanie

równowagi wodno-

elektrolitowej

a. rozcieńczanie lub zagęszczanie

moczu

180 litrów ultrafiltratu

300

65-75%
ultrafiltratu –
wchłanianie
izoosmotyczne

300

300

izoosmo
t.przesą
cz

H

2

O

Na

hiperosmotyczn
y przesącz 1200

1200

hipotonicz
ny
przesącz
100-300

30
0

mocznik

mocznik

mocznik

mocznik

H

2

O

ADH

180 litrów ultrafiltratu

300

65-75%
ultrafiltratu –
wchłanianie
izoosmotyczne

300

300

izoosmo
t.przesą
cz

H

2

O

Na

hiperosmotyczn
y przesącz 1200

1200

hipotonicz
ny
przesącz
100-300

30
0

ADH

mocz
rozcieńczony

mocznik

mocznik

mocznik

mocznik

H

2

O

H

2

O

H

2

O

H

2

O

H

2

O

H

2

O

180 litrów ultrafiltratu

300

65-75%
ultrafiltratu –
wchłanianie
izoosmotyczne

300

300

izoosmo
t.przesą
cz

H

2

O

Na

hiperosmotyczn
y przesącz 1200

1200

hipotonicz
ny
przesącz
100-300

30
0

ADH

mocz
zagęszczony

H

2

O

H

2

O

moczni
k

moczni
k

moczni
k

moczni
k

H

2

O

H

2

O

4. Utrzymanie

równowagi wodno-

elektrolitowej

a. zagęszczanie lub rozcieńczanie

moczu

b. wydalanie lub oszczędzanie jonów

5. Utrzymanie

równowagi kwasowo-

zasadowej

a. regeneracja jonów

wodorowęglanowych

H

+

+ HCO

3

-

H

2

CO

3

-

CO

2

+ H

2

O

śródmiążs
z

światło cewki

śródmiąższ

światło
cewki

5. Utrzymanie

równowagi kwasowo-

zasadowej

a. regeneracja jonów

wodorowęglanowych

b. buforowanie przy wykorzystaniu

jonów fosforanowych (tzw.
kwaśność miareczkowa)

2H

+

+ HPO

4

2-

+ 2Na

+

+

2HCO

3

-

↨

2Na

+

+ HPO

4

2-

+ 2H

2

O +

2CO

2

2H

+

+ SO

4

2-

+ 2Na

+

+

2HCO

3

-

↨

2Na

+

+ SO

4

2-

+ 2H

2

O

+ 2CO

2

5. Utrzymanie

równowagi kwasowo-

zasadowej

a. regeneracja jonów

wodorowęglanowych

b. buforowanie przy wykorzystaniu

jonów fosforanowych (tzw.
kwaśność miareczkowa)

c. produkcja jonów amonowych

NH

3

+ H

+

↔

NH

4

+

6. Ochrona białek przed

ucieczką z

organizmu