Nadciśnienie tętnicze
Autorzy:
Kamila Sosińska
Paweł Stadnicki
Ciśnienie tętnicze
Ciśnienie tętnicze
(ang. blood presure) to
ciśnienie, wytwarzane przez pracę serca
wywierane przez krew na ścianki największych
tętnic (np. tętnicy ramiennej)
BP = CO x SVR
BP = ciśnienie tętnicze
CO = objętość minutowa serca = objętość wyrzutowa serca
x częstość skurczów serca
SVR = naczyniowy opór obwodowy
Pomiar ciśnienia
tętniczego
Pomiarów zazwyczaj dokonuje się
metodą Korotkowa, przy użyciu
sfigmomanometru i słuchawek
lekarskich (stetoskop),
bądź metodami półautomatycznymi,
np. miernikami nadgarstkowymi,
wygodniejszymi do samobadania w
domu.
Sfigmomanometr
Automatyczny miernik
nadgarstkowy
Pomiar ciśnienia
tętniczego metodą
Korotkowa
Pomiar odbywa się według następujących faz:
Znalezienie tętna na tętnicy promieniowej
Pompowanie sfigmomanometru, do momentu, aż tętno przestanie
być wyczuwalne
Podniesienie ciśnienia w sfigmomanometrze o 30 mmHg
Powolne upuszczanie powietrza z mankietu sfigmomanometru -
5 mmHg na 1 s
Słuchanie za pomocą słuchawek lekarskich pojawiających się
odgłosów
Zanotowanie (zapamiętanie) wartości, przy jakiej pojawia się stukot
(słyszalność akcji serca)
Zanotowanie (zapamiętanie) wartości, przy jakiej znika stukot
Wypuszczenie powietrza z sfigmomanometru
Zanotowanie wyniku pomiaru
Prawidłowe (optymalne)
ciśnienie tętnicze
Ciśnienie skurczowe / ciśnienie
rozkurczowe
<120 mmHg / <80 mmHg
Nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze jest
chorobą układu krążenia, w której
w naczyniach tętniczych panuje
zwiększone ciśnienie krwi.
Nadciśnienie tętnicze jest chorobą
przewlekłą, która podlega
długotrwałemu leczeniu.
O nadciśnieniu tętniczym mówimy
wówczas gdy podczas
kilkakrotnych pomiarów,
dokonywanych w spoczynku,
ciśnienie przekracza wartości
graniczne uznane za prawidłowe.
Za wartość graniczną uznaje się
ciśnienie 140/90 mm Hg.
Izolowane skurczowe
nadciśnienie tętnicze
Rozpoznawane w przypadku
podwyższenia ciśnienia
skurczowego do wartości powyżej
140 mm Hg, przy prawidłowym
tzn. niższym niż 90 mm Hg
ciśnieniu rozkurczowym
Ciśnienie tętnicze wysokie
prawidłowe
Od 130-139 mm Hg (ciśnienie
skurczowe),
Od 85-89 mmHg (ciśnienie
rozkurczowe).
Postacie nadciśnienia
tętniczego.
Nadciśnienie tętnicze
pierwotne zwane
inaczej samoistnym.
Ta postać występuje u
blisko 95% osób z
nadciśnieniem.
Przyczyny tej postaci
nadciśnienia nie są
ostatecznie wyjaśnione.
nie można wyleczyć.
leczenie trwa przez
całe życie.
Nadciśnienie tętnicze
wtórne określane
inaczej objawowym.
W tej postaci wysokie
ciśnienie jest objawem
określonej choroby.
np. choroby nerek,
gruczołów wydzielania
wewnętrznego oraz
choroby dużych naczyń.
wyleczenie choroby i
przywraca prawidłowe
wartości ciśnienia.
Zapobieganie nadciśnieniu
Normalizacja masy ciała
Ograniczenie spożycia soli
Zwiększenie spożycia potasu
Umiarkowane spożycie alkoholu
Aktywność fizyczna
Zalecenia dietetyczne
Normalizacja masy ciała
Przeciętnie na każde 10 kg masy ciała
ponad prawidłową, ciśnienie skurczowe
wzrasta o 2-3 mmHg (a nawet 5-20
mmHg) a rozkurczowe o 1-3 mmHg.
Utrata nadmiernej masy ciała jest
skuteczna nie tylko jako metoda
obniżenia już podwyższonego ciśnienia,
ale także jako prewencja pierwotna.
Ograniczenie spożycia soli
Pacjenci z nadciśnieniem lub ciśnieniem
wysokim prawidłowym powinny
ograniczyć dzienne spożycie sodu do
mniej niż 3 g dziennie.
Zaleca się spożycie do 6 g soli kuchennej
(ok. 2,3 g Na) na dobę.
Każde zmniejszenie spożycia sodu o 100
mmol (2,3 g Na) powoduje spadek
ciśnienia skurczowego o 4-6 mm Hg
Dziennie potrzebujemy tylko 1 g soli.
Zwiększenie spożycia
potasu
Spożycie 2,34-3,9 g potasu powoduje
średnie obniżenie skurczowego
ciśnienia tętniczego o 4,4 mmHg i
rozkurczowego o 2,5 mmHg.
Osobom z prawidłową czynnością
nerek sugeruje się dzienne spożycie
potasu na poziomie 3,5 g najlepiej w
postaci świeżych owoców i warzyw.
Umiarkowane spożycie
alkoholu
niekorzystne działanie na ciśnienie
tętnicze zaznacza się zwykle u osób
spożywających regularnie powyżej 20-
30 g alkoholu etylowego w ciągu doby.
mężczyznom z nadciśnieniem
tętniczym, którzy piją alkohol, doradza
się nie przekraczanie 20-30 g,
kobietom i osobom o małej masie ciała
10-20 g etanolu dziennie.
Aktywność fizyczna
aktywność fizyczna może obniżyć wartość
skurczowego ciśnienia tętniczego o 4-9 mm
Hg
Zaleca się umiarkowane, regularne
ćwiczenia, np.: szybki marsz, pływanie,
jazda rowerem przez co najmniej 30-45
minut w większości dni w tygodniu.
Intensywne ćwiczenia mogą powodować
duży wzrost ciśnienia i są przeciwwskazane
Dieta
Prawidłowa dieta to jeden z
najważniejszych czynników które
mogą ochronić człowieka przed
rozwojem nadciśnienia tętniczego!
Dieta to jednak również jeden z
najlepszych sposobów na walkę z
już rozpoznanym nadciśnieniem!
Dieta DASH
Chcąc pomóc wszystkim osobom mającym kłopoty z
nadciśnieniem specjaliści z amerykańskiego Narodowego
Instytutu Serca, Płuc i Układu Krwiotwórczego opracowali
optymalny dla nich sposób odżywiania - tzw. dietę DASH.
Jej nazwa pochodzi od programu badawczego "Dietary
Approaches to Stop Hypertension" czyli "Dieta w leczeniu i
zapobieganiu nadciśnienia". Wymaga ona spożywania
określonej liczby dziennych porcji z różnych grup
produktów. Głównym celem diety DASH jest zmniejszenie
ilości przyjmowanego z pokarmami sodu, który
niekorzystnie wpływa na wysokość naszego ciśnienia
tętniczego.
Piramida żywienia
DZIĘKUJEMY
ZA UWAGĘ