Ćwiczenia 30 2007 r.

Ćwiczenia 30 2007 r.

Jak jest budowa skóry?

Jak jest budowa skóry?

Skóra jest zewnętrzną pow

Skóra jest zewnętrzną pow

ł

ł

oką cia

oką cia

ł

ł

a.

a.

Sk

Sk

ł

ł

ada się z 3 zasadniczych warstw:

ada się z 3 zasadniczych warstw:

-naskórka;

-naskórka;

-skóry w

-skóry w

ł

ł

aściwej;

aściwej;

-tkanki podskskórnej.

-tkanki podskskórnej.

Do skóry zalicza się także przydatki skórne:

Do skóry zalicza się także przydatki skórne:

-gruczo

-gruczo

ł

ł

y skórne (

y skórne (

ł

ł

ojowe, ekrynowe,

ojowe, ekrynowe,

apokrynowe, mleczne);

apokrynowe, mleczne);

-paznokcie;

-paznokcie;

-w

-w

ł

ł

osy.

osy.

Jaką rolę spe

Jaką rolę spe

ł

ł

nia naskórek?

nia naskórek?

Naskórek zbudowany jest z wielowarstwowego

Naskórek zbudowany jest z wielowarstwowego

nab

nab

ł

ł

onka p

onka p

ł

ł

askiego, nie posiada naczyń. Jego

askiego, nie posiada naczyń. Jego

warstwa rogowa ulega sta

warstwa rogowa ulega sta

ł

ł

emu z

emu z

ł

ł

uszczaniu.

uszczaniu.

Rogowacenie komórek jest przyk

Rogowacenie komórek jest przyk

ł

ł

adem procesu

adem procesu

zw. apoptozą”.

zw. apoptozą”.

Naskórek jest odpowiedzialny za:

Naskórek jest odpowiedzialny za:

- wygląd i stan skóry;

- wygląd i stan skóry;

- ochronę skóry przed utratą

- ochronę skóry przed utratą

wody oraz dzia

wody oraz dzia

ł

ł

aniem substancji chemicznych i

aniem substancji chemicznych i

mikrorganizmów;

mikrorganizmów;

- syntezę lipidów;

- syntezę lipidów;

-odbierane bodźców przez liczne receptory;

-odbierane bodźców przez liczne receptory;

- tworzy linie papilarne;

- tworzy linie papilarne;

- produkcję

- produkcję

melaniny chroniącej g

melaniny chroniącej g

ł

ł

ębsze warstwy skóry

ębsze warstwy skóry

przed dzia

przed dzia

ł

ł

aniem wolnych rodników tlenowych

aniem wolnych rodników tlenowych

podczas promieniowania UV..

podczas promieniowania UV..

Czym się charakteryzuje skóra

Czym się charakteryzuje skóra

w

w

ł

ł

aściwa?

aściwa?

Skóra w

Skóra w

ł

ł

aściwa jest znacznie grubsza

aściwa jest znacznie grubsza

od naskórka. Zbudowana jest z tkanki

od naskórka. Zbudowana jest z tkanki

ł

ł

ącznej, której g

ącznej, której g

ł

ł

ównym sk

ównym sk

ł

ł

adnikiem

adnikiem

budulcowym są w

budulcowym są w

ł

ł

ókna kolagenowe

ókna kolagenowe

oplecione siecią w

oplecione siecią w

ł

ł

ókien sprężystych

ókien sprężystych

zawierających bia

zawierających bia

ł

ł

ko elastynę.

ko elastynę.

W skórze w

W skórze w

ł

ł

aś

aś

ciwej jest sieć naczyń

ciwej jest sieć naczyń

krwionośnych i limfatycznych,

krwionośnych i limfatycznych,

zakończenia nerwowe oraz przydatki

zakończenia nerwowe oraz przydatki

skórne.

skórne.

Jaka jest rola naczyń

Jaka jest rola naczyń

krwionośnych i limfatycznych

krwionośnych i limfatycznych

skóry w

skóry w

ł

ł

aściwej?

aściwej?

Naczynia krwionośne skóry w

Naczynia krwionośne skóry w

ł

ł

aściwej tworzą

aściwej tworzą

sieć powierzchowną i sieć g

sieć powierzchowną i sieć g

ł

ł

ęboką

ęboką

umiejscowioną na pograniczu skóry

umiejscowioną na pograniczu skóry

w

w

ł

ł

aściwej i tkanki podskórnej. Uczestniczą

aściwej i tkanki podskórnej. Uczestniczą

one w procesie termoregulacji. Rozszerzenie

one w procesie termoregulacji. Rozszerzenie

naczyń zwiększa przep

naczyń zwiększa przep

ł

ł

yw krwi przez skórę i

yw krwi przez skórę i

oddawanie ciep

oddawanie ciep

ł

ł

a. Skurcz naczyń skórnych

a. Skurcz naczyń skórnych

stwarza warunki do zatrzymania ciep

stwarza warunki do zatrzymania ciep

ł

ł

a

a

.

.

Naczynia limfatyczne dostarczają substancje

Naczynia limfatyczne dostarczają substancje

odżywcze i odprowadzają p

odżywcze i odprowadzają p

ł

ł

yn tkankowy.

yn tkankowy.

Jaką rolę spe

Jaką rolę spe

ł

ł

nia tkanka

nia tkanka

podskórna?

podskórna?

Tkanka podskórna sk

Tkanka podskórna sk

ł

ł

ada się z tkanki

ada się z tkanki

ł

ł

ącznej,

ącznej,

w której zwieszone są komórki t

w której zwieszone są komórki t

ł

ł

uszczowe.

uszczowe.

Pe

Pe

ł

ł

ni następujące funkcje:

ni następujące funkcje:

-

-

ł

ł

ą

ą

czy skórę w

czy skórę w

ł

ł

aściwą z narządami

aściwą z narządami

g

g

ł

ł

ębiej leżącymi;

ębiej leżącymi;

- stanowi warstwę

- stanowi warstwę

termoizolacyjną( chroni przed utrata ciep

termoizolacyjną( chroni przed utrata ciep

ł

ł

a w

a w

niskiej temperaturze);

niskiej temperaturze);

- stanowi rezerwę energetyczną w przypadku

- stanowi rezerwę energetyczną w przypadku

zwiększonego zapotrzebowania na energię;

zwiększonego zapotrzebowania na energię;

- spe

- spe

ł

ł

nia rolę amortyzującą dla

nia rolę amortyzującą dla

tkanek g

tkanek g

ł

ł

ębiej po

ębiej po

ł

ł

ożonych;

ożonych;

- ujędrnia skórę.

- ujędrnia skórę.

Jaki rodzaj potu wydzielają

Jaki rodzaj potu wydzielają

gruczo

gruczo

ł

ł

y ekrynowe i

y ekrynowe i

apokrynowe?

apokrynowe?

Gruczo

Gruczo

ł

ł

y potowe maja postać k

y potowe maja postać k

ł

ł

ębków zbudowanych

ębków zbudowanych

z krętych cewek. Wytwarzają one pot wyp

z krętych cewek. Wytwarzają one pot wyp

ł

ł

ywajacy

ywajacy

przez pory na powierzchnię skóry.

przez pory na powierzchnię skóry.

Gruczo

Gruczo

ł

ł

y ekrynowe występują w ca

y ekrynowe występują w ca

ł

ł

ej skórze z

ej skórze z

wyjątkiem czerwieni warg. Wydzielają pot wodnisty

wyjątkiem czerwieni warg. Wydzielają pot wodnisty

s

s

ł

ł

ony i bezwonny. Spe

ony i bezwonny. Spe

ł

ł

niaja rolę termoregulacyjną .

niaja rolę termoregulacyjną .

Ch

Ch

ł

ł

odzą skórę poprzez parowanie potu.

odzą skórę poprzez parowanie potu.

Grucz

Grucz

ł

ł

y apokrynowe( wonne, zapachowe

y apokrynowe( wonne, zapachowe

rozmieszczone są pod pachami, wokół brodawek

rozmieszczone są pod pachami, wokół brodawek

sutkowych, narządów p

sutkowych, narządów p

ł

ł

ciowych i odbytu. Wydzielają

ciowych i odbytu. Wydzielają

pot gęsty, t

pot gęsty, t

ł

ł

usty. Jego rozk

usty. Jego rozk

ł

ł

ad przez bakterie jest

ad przez bakterie jest

przyczyną przykrego zapachu. Wydzielanie wiąże się

przyczyną przykrego zapachu. Wydzielanie wiąże się

z czynnikami emocjonalnymi ( strach, podniecenie

z czynnikami emocjonalnymi ( strach, podniecenie

seksualne) i nie ma znaczenia w termoregulacji.

seksualne) i nie ma znaczenia w termoregulacji.

Gdzie znajdują się gruczo

Gdzie znajdują się gruczo

ł

ł

y

y

ł

ł

ojowe i co to jest p

ojowe i co to jest p

ł

ł

aszcz

aszcz

wodno-lipidowy?

wodno-lipidowy?

Gruczo

Gruczo

ł

ł

y

y

ł

ł

ojowe znajdują się na ca

ojowe znajdują się na ca

ł

ł

ej powierzchni

ej powierzchni

skóry z wyjątkiem skóry stóp i d

skóry z wyjątkiem skóry stóp i d

ł

ł

oni.

oni.

Są to gruczo

Są to gruczo

ł

ł

y holokrynowe, w których tworzenie

y holokrynowe, w których tworzenie

ł

ł

oju jest związane z niszczeniem komórek

oju jest związane z niszczeniem komórek

wydzielniczych i ich odtwarzaniem z warstwy

wydzielniczych i ich odtwarzaniem z warstwy

rozrodczej.

rozrodczej.

Ł

Ł

ój wydobywa się z gruczo

ój wydobywa się z gruczo

ł

ł

ów na skutek skurczu

ów na skutek skurczu

mięśni przyw

mięśni przyw

ł

ł

ośnych. Bodźcem dla ich skurczu jest

ośnych. Bodźcem dla ich skurczu jest

zimno. (objaw gęsiej skórki).

zimno. (objaw gęsiej skórki).

Ł

Ł

ój wymieszany z niektórymi sk

ój wymieszany z niektórymi sk

ł

ł

adnkami potu i

adnkami potu i

związkami z komórek zrogowacia

związkami z komórek zrogowacia

ł

ł

ego naskórka

ego naskórka

tworzy p

tworzy p

ł

ł

aszcz wodno-lipidowy o odczynie

aszcz wodno-lipidowy o odczynie

kwaśnym( pH-3,3-3,5)

kwaśnym( pH-3,3-3,5)

tworzy

tworzy

Jaka rolę spe

Jaka rolę spe

ł

ł

niają gruczo

niają gruczo

ł

ł

y

y

ł

ł

ojowe?

ojowe?

Funkcje

Funkcje

ł

ł

oju: -

oju: -

nadaje skórze i w

nadaje skórze i w

ł

ł

osom elestyczność i

osom elestyczność i

miękkość;

miękkość;

-chroni skókę i w

-chroni skókę i w

ł

ł

osy przed wysuszeniem;

osy przed wysuszeniem;

-utrudnia wch

-utrudnia wch

ł

ł

anianie przez skórę substancji

anianie przez skórę substancji

rozpuszczalnych w wodzie;

rozpuszczalnych w wodzie;

-chroni skórę przed szkodliwym dzia

-chroni skórę przed szkodliwym dzia

ł

ł

aniem

aniem

czynników mechanicznych, fizycznych,

czynników mechanicznych, fizycznych,

chemicznych;

chemicznych;

-stanowi barierę ochronną przed

-stanowi barierę ochronną przed

drobnoustrojami chorobotwórczymi.

drobnoustrojami chorobotwórczymi.

Jaka jest rola gruczo

Jaka jest rola gruczo

ł

ł

ów

ów

mlekowych?

mlekowych?

Gruczo

Gruczo

ł

ł

y mlekowe u mężczyzn występują

y mlekowe u mężczyzn występują

w formie zredukowanej.

w formie zredukowanej.

Gruczo

Gruczo

ł

ł

y mlekowe u kobiet w okresie

y mlekowe u kobiet w okresie

dojrzewania zwiększają swoją masę pod

dojrzewania zwiększają swoją masę pod

wp

wp

ł

ł

ywem hormonów p

ywem hormonów p

ł

ł

ciowych

ciowych

(estrogenów i progesteronu). Ich rola

(estrogenów i progesteronu). Ich rola

polega na wydzielaniu mleka po porodzie.

polega na wydzielaniu mleka po porodzie.

Ze względu na

Ze względu na

to, że gruczo

to, że gruczo

ł

ł

mlekowy przez ca

mlekowy przez ca

ł

ł

y czas nie

y czas nie

wydziela mleka zwany jest gruczo

wydziela mleka zwany jest gruczo

ł

ł

e

e

m

m

nieczynnym.

nieczynnym.

Jakie są funkcje w

Jakie są funkcje w

ł

ł

osów?

osów?

W

W

ł

ł

osy rosną w sposób cykliczny, wpadają po up

osy rosną w sposób cykliczny, wpadają po up

ł

ł

ywie

ywie

2-6 lat.

2-6 lat.

Pe

Pe

ł

ł

nią następujące funkcje:

nią następujące funkcje:

-chronią skórę przed czynnikami mechanicznymi,

-chronią skórę przed czynnikami mechanicznymi,

chemicznymi, promieniowniem UV;

chemicznymi, promieniowniem UV;

-chronią cia

-chronią cia

ł

ł

o przed wysoką i niską temperaturą;

o przed wysoką i niską temperaturą;

-odbierają bodźce dotykowe;

-odbierają bodźce dotykowe;

-uczestniczą w

-uczestniczą w

termoregulacji; -w nosie i

termoregulacji; -w nosie i

uchu zatrzymują zanieczyszczenia; -w

uchu zatrzymują zanieczyszczenia; -w

ł

ł

osy

osy

brwi zatrzymują sp

brwi zatrzymują sp

ł

ł

ywajączy z czo

ywajączy z czo

ł

ł

a pot;

a pot;

-w

-w

ł

ł

osy w dolach pachowych i

osy w dolach pachowych i

ł

ł

onowe zapobiegają

onowe zapobiegają

otarciom;

otarciom;

-w

-w

ł

ł

osy na g

osy na g

ł

ł

owie zatrzymują ciep

owie zatrzymują ciep

ł

ł

o gdy jest zimno,

o gdy jest zimno,

chronią przed przegraniem i promieniowaniem UV.

chronią przed przegraniem i promieniowaniem UV.

Jaka jest rola paznokci?

Jaka jest rola paznokci?

Paznokcie są rogowymi wytworami naskórka.

Paznokcie są rogowymi wytworami naskórka.

Ich funkcje to:

Ich funkcje to:

-chronią opuszki palców przed urazami;

-chronią opuszki palców przed urazami;

-u

-u

ł

ł

atwiają chwytanie i utrzymanie

atwiają chwytanie i utrzymanie

drobnych przedmiotów;

drobnych przedmiotów;

-zwiększają precyzję ruchów

-zwiększają precyzję ruchów

palców; -zwiększają wrażliwość

palców; -zwiększają wrażliwość

dotyku; -pe

dotyku; -pe

ł

ł

nią rolę

nią rolę

estetyczną;

estetyczną;

-stan paznokci jest wykorzystywany w

-stan paznokci jest wykorzystywany w

diagnostyce różnych chorób.

diagnostyce różnych chorób.

Co to jest melanogoneza i jakie

Co to jest melanogoneza i jakie

funkcje spe

funkcje spe

ł

ł

nia melanina?

nia melanina?

Melanogeneza to z

Melanogeneza to z

ł

ł

ożony proces syntezy

ożony proces syntezy

melanin polegający na na przekszta

melanin polegający na na przekszta

ł

ł

caniu

caniu

L-tyrozyny w polimery. Proces ten regulowany

L-tyrozyny w polimery. Proces ten regulowany

jest przez szereg czynników stymuljących

jest przez szereg czynników stymuljących

(np.hormon melanotropowy-MSH i ACTH)

(np.hormon melanotropowy-MSH i ACTH)

hamujących (np.dopamina, acetylocholina).

hamujących (np.dopamina, acetylocholina).

Rola melaniny to:

Rola melaniny to:

-poch

-poch

ł

ł

anianie i rozpraszanie UV w

anianie i rozpraszanie UV w

obrębie naskórka;

obrębie naskórka;

-ochrona g

-ochrona g

ł

ł

ębszych warstw skóry

ębszych warstw skóry

przed promieniowaniem;

przed promieniowaniem;

-wychwytywanie i

-wychwytywanie i

neutralizacja wolnych rodników tlenowych;

neutralizacja wolnych rodników tlenowych;

-utrzymanie homeostazy w naskórku.

-utrzymanie homeostazy w naskórku.