Interpretacja zjawisk i 

procesów politycznych w 

kontekście czynnika 

geograficznego.

Katedra Stosunki 

Międzynarodowe, rok I, gr. C

Zjawisko polityczne

 - podmiot, 

którym może być jednostka, grupa lub 

organizacja, jego zachowania oraz 

dające się wyodrębnić z rzeczywistości 

politycznej wytwory tych zachowań 

-fakty, zdarzenia, stany, interakcje. 

Zjawiska polityczne współtworzą sferę 

polityki, nadając jej dynamikę; same 

również podlegają przekształceniom i 

modyfikacjom. 

• Proces polityczny -

 zespół zmian 

zachodzących w następujących po 

sobie stadiach rozwoju. Jest to 

przyczynowo- skutkowy ciąg zjawisk 

politycznych związanych ze zdobyciem 

i utrzymaniem władzy, np. 

transformacja ustroju gospodarczego, 

politycznego, społecznego w Polsce

- dostosowanie Polski do UE
- w 1994r. zakończył się proces 

dekolonizacji, powstało państwo Palao 

Na procesy polityczne 

wpływają między innymi:

• stopień rozwoju społeczno-gospodarczego 

danego państwa i jego dynamika rozwoju

• stosunki polityczne i gospodarcze oraz 

kulturalne z innymi państwami i 
wspólnotami międzynarodowymi

• orientacja cywilizacyjna sił rządzących i 

wywierających wpływ na proces rządzenia

• kultura polityczna społeczeństwa.

Wyróżniamy 3 podejścia do 

procesów politycznych:

 systemowe
 ewolucyjne
 instytucjonalne

 Podejście systemowe -

 proces 

polityczny rozpatruje jako układ 

interakcji zachodzących pomiędzy 

składnikami systemu politycznego oraz 

wzajemną modyfikację elementów tego 

systemu i otoczenia poprzez proces 

sprzężenia zwrotnego i 

porozumiewania się. W politologii 

amerykańskiej uczeni preferują to 

podejście do badań procesu 

politycznego i całokształtu zjawisk 

politycznych.

 

Podejście ewolucyjne

 - proces 

polityczny traktuje jako przyczynowo-

skutkowy zespół zjawisk tego samego typu 

zachodzących w następujących po sobie 

stadiach rozwojowych. Można też inaczej 
stwierdzić, że procesem politycznym jest 

zespół pokrewnych zjawisk politycznych, 

wiążących się ze sobą w jeden ciąg 

czasowy, mający jakąś przyczynę i 

kończący się skutkiem, z tym, że 

przyczyna i skutek pozostają faktami 

politycznymi. Występujące zjawiska 

polityczne wywierają wpływ na strukturę 

polityczną powodując jej zmiany i rodzenie 

nowych stanów.

 

Podejście instytucjonalne -

 

procesu politycznego preferuje 

opis zjawisk politycznych przez 

pryzmat struktury i organizacji 

elementów systemu politycznego 

w określonym wymiarze 

czasowym. Stosunki polityczne 

przedstawia się w świetle struktury 

politycznej społeczeństwa.

BIBLIOGRAFIA

• E. Zieliński, Nauka o państwie i 

polityce, Warszawa 2001

• Internet:

– Encyklopedia PWN

• http://encyklopedia.pwn.pl/