UNIWERSYTET RZESZOWSKI

UNIWERSYTET RZESZOWSKI

WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

Treści kształcenia dotyczące przedmiotu

Treści kształcenia dotyczące przedmiotu

„Podstawy turystyki” zatwierdzone przez Ministerstwo

„Podstawy turystyki” zatwierdzone przez Ministerstwo

Nauki i Szkolnictwa Wyższego realizowane na studiach

Nauki i Szkolnictwa Wyższego realizowane na studiach

pierwszego stopnia na kierunku

pierwszego stopnia na kierunku

„Turystyka i

„Turystyka i

R

R

ekreacja”

ekreacja”

Opracował:

Opracował:

Dr Jaromir Grymanowski

Dr Jaromir Grymanowski

Zakład Teorii Turystyki i Rekreacji

Zakład Teorii Turystyki i Rekreacji

Rzeszów 2007

Rzeszów 2007

Treści kształcenia w zakresie przedmiotu

Treści kształcenia w zakresie przedmiotu

„Podstawy turystyki”

„Podstawy turystyki”

1.

1.

Zarys dziejów turystyki*.

Zarys dziejów turystyki*.

2.

2.

Podstawowe pojęcia związane z turystyką.

Podstawowe pojęcia związane z turystyką.

3.

3.

Formy ruchu turystycznego.

Formy ruchu turystycznego.

4.

4.

Typologia turystów*.

Typologia turystów*.

5.

5.

Czynniki rozwoju współczesnej turystyki.

Czynniki rozwoju współczesnej turystyki.

6.

6.

Krajowy i zagraniczny ruch turystyczny*.

Krajowy i zagraniczny ruch turystyczny*.

7.

7.

Struktura aktywności turystycznej ludności*.

Struktura aktywności turystycznej ludności*.

8.

8.

Wpływ turystyki na człowieka oraz środowisko naturalne,

Wpływ turystyki na człowieka oraz środowisko naturalne,

społeczno-kulturowe i gospodarcze*.

społeczno-kulturowe i gospodarcze*.

9.

9.

Eufunkcje i dysfunkcje turystyki.

Eufunkcje i dysfunkcje turystyki.

10.

10.

Organizacja turystyki w Polsce.

Organizacja turystyki w Polsce.

11.

11.

Metody stosowane w badaniach zagadnień turystycznych*.

Metody stosowane w badaniach zagadnień turystycznych*.

12.

12.

Informacje uzupełniające

Informacje uzupełniające

*

*

Tematy nie są przewidziane w teście sprawdzającym

Tematy nie są przewidziane w teście sprawdzającym

Efekty kształcenia w zakresie turystyki

Efekty kształcenia w zakresie turystyki

1.

1.

Rozumienie problemów współczesnej turystyki.

Rozumienie problemów współczesnej turystyki.

2.

2.

Rozpoznawanie zjawisk występujących we

Rozpoznawanie zjawisk występujących we

współczesnej turystyce. (Znajomość rodzajów

współczesnej turystyce. (Znajomość rodzajów

turystyki i typów turystów)

turystyki i typów turystów)

3.

3.

Identyfikowanie uwarunkowań rozwoju turystyki.

Identyfikowanie uwarunkowań rozwoju turystyki.

(Znajomość czynników rozwoju turystyki)

(Znajomość czynników rozwoju turystyki)

1.

1.

Zarys dziejów turystyki w Polsce

Zarys dziejów turystyki w Polsce

Rozwój turystyki w Polsce obejmuje 4 okresy:

Rozwój turystyki w Polsce obejmuje 4 okresy:

do 1873 r.

do 1873 r.

- okres prekursorski

- okres prekursorski

(wyjazdy w celach religijnych – Otton III,

(wyjazdy w celach religijnych – Otton III,

handlowych zdrowotnych i edukacyjnych, Stanisław Staszic – geologia,

handlowych zdrowotnych i edukacyjnych, Stanisław Staszic – geologia,

wyprawy w Tatry, J. U. Niemcewicz – kontynuator Staszica, Wincenty

wyprawy w Tatry, J. U. Niemcewicz – kontynuator Staszica, Wincenty

Pol – organizacja wycieczek, Tytus Chałubiński – rozsławienie

Pol – organizacja wycieczek, Tytus Chałubiński – rozsławienie

Zakopanego);

Zakopanego);

1873-1918 r.

1873-1918 r.

- okres kształtowania się organizacyjnych podstaw

- okres kształtowania się organizacyjnych podstaw

turystyki i krajoznawstwa

turystyki i krajoznawstwa

(Polskie Towarzystwo

(Polskie Towarzystwo

Tatrzańskie PTT 1873 r. – badanie Karpat, budowa schronisk m.

Tatrzańskie PTT 1873 r. – badanie Karpat, budowa schronisk m.

in. Nad Morskim Okiem, ochrona przyrody, Polskie

in. Nad Morskim Okiem, ochrona przyrody, Polskie

Towarzystwo Krajoznawcze PTK 1906 r., Stanisław Barabasz –

Towarzystwo Krajoznawcze PTK 1906 r., Stanisław Barabasz –

sekcja narciarska PTT, Mariusz Zaruski – GOPR,

sekcja narciarska PTT, Mariusz Zaruski – GOPR,

Mieczysław Orłowicz – Akademicki Klub Turystyczny);

Mieczysław Orłowicz – Akademicki Klub Turystyczny);

1918-1939

1918-1939

- okres działalności turystycznej w Polsce

- okres działalności turystycznej w Polsce

międzywojennej

międzywojennej

; (rozwój turystyki ukierunkowany

; (rozwój turystyki ukierunkowany

przez państwo, budowa kolejki na Kasprowy Wierch,

przez państwo, budowa kolejki na Kasprowy Wierch,

Gubałówkę, budowa schronisk, znakowanie szlaków

Gubałówkę, budowa schronisk, znakowanie szlaków

turystycznych);

turystycznych);

od 1939

od 1939

- rozwój turystyki współczesnej

- rozwój turystyki współczesnej

(zahamowanie rozwoju

(zahamowanie rozwoju

turystyki socjalnej i społecznej na rzecz turystyki

turystyki socjalnej i społecznej na rzecz turystyki

rynkowej).

rynkowej).

2. Podstawowe pojęcia związane z turystyką

2. Podstawowe pojęcia związane z turystyką

1.

1.

Podróż

Podróż

( każdy wyjazd poza miejsce stałego zamieszkania do miejsc osiągalnych

( każdy wyjazd poza miejsce stałego zamieszkania do miejsc osiągalnych

wyłącznie indywidualnymi lub zbiorowymi środkami transportu)

wyłącznie indywidualnymi lub zbiorowymi środkami transportu)

2.

2.

Podróżny

Podróżny

(osoba podróżująca między krajami lub miejscowościami w obrębie

(osoba podróżująca między krajami lub miejscowościami w obrębie

kraju, w którym mieszka na stałe).

kraju, w którym mieszka na stałe).

3.

3.

Odwiedzający

Odwiedzający

(osoba podróżująca w celach turystycznych

(osoba podróżująca w celach turystycznych

,

,

wypoczynkowych,

wypoczynkowych,

krajoznawczych i innych ale nie zarobkowych) do miejsc znajdujących się poza jej

krajoznawczych i innych ale nie zarobkowych) do miejsc znajdujących się poza jej

codziennym środowiskiem, na okres nie dłuższy niż rok).

codziennym środowiskiem, na okres nie dłuższy niż rok).

4.

4.

Mieszkaniec kraju

Mieszkaniec kraju

(osoba mieszkającą w danym kraju przez większą część

(osoba mieszkającą w danym kraju przez większą część

ostatnich 12 miesięcy lub przez okres krótszy ale nosząca się z zamiarem

ostatnich 12 miesięcy lub przez okres krótszy ale nosząca się z zamiarem

zamieszkania w nim ponownie przed upływem roku)

zamieszkania w nim ponownie przed upływem roku)

5.

5.

Mieszkaniec miejscowości

Mieszkaniec miejscowości

(osoba mieszkającą w danej miejscowości przez większą

(osoba mieszkającą w danej miejscowości przez większą

część ostatnich 12 miesięcy lub przez okres krótszy ale nosząca się z zamiarem

część ostatnich 12 miesięcy lub przez okres krótszy ale nosząca się z zamiarem

zamieszkania w niej ponownie przed upływem roku)

zamieszkania w niej ponownie przed upływem roku)

6.

6.

Walory turystyczne

Walory turystyczne

(określone cechy i elementy środowiska naturalnego oraz

(określone cechy i elementy środowiska naturalnego oraz

przejawy działalności człowieka, które są przedmiotem zainteresowań turystów)

przejawy działalności człowieka, które są przedmiotem zainteresowań turystów)

7.

7.

Turystyka

Turystyka

„… to ogół czynności osób podróżujących w celach wypoczynkowych,

„… to ogół czynności osób podróżujących w celach wypoczynkowych,

służbowych lub innych i pozostających poza swoim codziennym środowiskiem nie

służbowych lub innych i pozostających poza swoim codziennym środowiskiem nie

dłużej niż przez rok” (UNWTO)

dłużej niż przez rok” (UNWTO)

„

„

...Zjawisko przestrzenne polegające na: przejazdach poza miejsce stałego

...Zjawisko przestrzenne polegające na: przejazdach poza miejsce stałego

zamieszkania, w zasadzie podczas urlopu oraz w dni świąteczne w celach

zamieszkania, w zasadzie podczas urlopu oraz w dni świąteczne w celach

wypoczynkowych, poznawczych lub dla uprawiania niektórych zamiłowań, a także

wypoczynkowych, poznawczych lub dla uprawiania niektórych zamiłowań, a także

użytkowaniu i przekształcaniu środowiska geograficznego odpowiednio do potrzeb

użytkowaniu i przekształcaniu środowiska geograficznego odpowiednio do potrzeb

uczestników ruchu turystycznego” (W. Alejziak)

uczestników ruchu turystycznego” (W. Alejziak)

8.

8.

Rynek turystyczny

Rynek turystyczny

– zespół stosunków między sprzedającym i a kupującymi dany

– zespół stosunków między sprzedającym i a kupującymi dany

produkt.

produkt.

9.

9.

Popyt turystyczny

Popyt turystyczny

– suma dóbr (walorów) turystycznych, usług i towarów, które

– suma dóbr (walorów) turystycznych, usług i towarów, które

turyści skłonni są nabyć przy określonym poziomie cen.

turyści skłonni są nabyć przy określonym poziomie cen.

2. Podstawowe pojęcia związane z turystyką

2. Podstawowe pojęcia związane z turystyką

(dotyczące ochrony przyrody i krajobrazu w Polsce)

(dotyczące ochrony przyrody i krajobrazu w Polsce)

Park narodowy.

Park narodowy.

To

To

obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami

obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami

przyrodniczymi,

naukowymi,

społecznymi,

kulturowymi

i

edukacyjnymi,

przyrodniczymi,

naukowymi,

społecznymi,

kulturowymi

i

edukacyjnymi,

o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda

o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda

oraz walory krajobrazowe.

oraz walory krajobrazowe.

Otulina.

Otulina.

Strefa ochronna wokół parku narodowego, w której obowiązują zasady

Strefa ochronna wokół parku narodowego, w której obowiązują zasady

ochrony środowiska zabezpieczające park przed szkodliwym działaniem czynników

ochrony środowiska zabezpieczające park przed szkodliwym działaniem czynników

zewnętrznych.

zewnętrznych.

Park krajobrazowy.

Park krajobrazowy.

Obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze,

Obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze,

kulturowe, historyczne i krajobrazowe w celu zachowania tych wartości w warunkach

kulturowe, historyczne i krajobrazowe w celu zachowania tych wartości w warunkach

zrównoważonego rozwoju.

zrównoważonego rozwoju.

Obszar chronionego krajobrazu.

Obszar chronionego krajobrazu.

Teren chroniony ze względu na szczególny

Teren chroniony ze względu na szczególny

krajobraz o zróżnicowanym ekosystemie oraz ze względu na możliwość zaspokajania

krajobraz o zróżnicowanym ekosystemie oraz ze względu na możliwość zaspokajania

potrzeb związanych z turystyką lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych.

potrzeb związanych z turystyką lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych.

Rezerwat przyrody.

Rezerwat przyrody.

Obszar wyznaczony w celu szczególnej ochrony unikatowych

Obszar wyznaczony w celu szczególnej ochrony unikatowych

wartości przyrodniczych.

wartości przyrodniczych.

3. Formy ruchu turystycznego

3. Formy ruchu turystycznego

1.

1.

Turystyka krajoznawcza*

Turystyka krajoznawcza*

2.

2.

Turystyka (aktywna) kwalifikowana*

Turystyka (aktywna) kwalifikowana*

3.

3.

Turystyka sportowa

Turystyka sportowa

4.

4.

Geoturystyka

Geoturystyka

5.

5.

Turystyka wypoczynkowa*

Turystyka wypoczynkowa*

6.

6.

Turystyka lecznicza

Turystyka lecznicza

7.

7.

Turystyka kulinarna

Turystyka kulinarna

8.

8.

Ekoturystyka

Ekoturystyka

9.

9.

Agroturystyka*

Agroturystyka*

10.

10.

Turystyka motywacyjna

Turystyka motywacyjna

11.

11.

Turystyka socjalna

Turystyka socjalna

12.

12.

Turystyka biznesowa

Turystyka biznesowa

13.

13.

Turystyka kongresowa i konferencyjna

Turystyka kongresowa i konferencyjna

14.

14.

Turystyka morska

Turystyka morska

15.

15.

Turystyka handlowa zarobkowa

Turystyka handlowa zarobkowa

16.

16.

Turystyka etniczna

Turystyka etniczna

17.

17.

Turystyka religijno-pielgrzymkowa

Turystyka religijno-pielgrzymkowa

18.

18.

Turystyka kulturowa

Turystyka kulturowa

19.

19.

Turystyka rozrywkowa

Turystyka rozrywkowa

20.

20.

Turystyka edukacyjna*

Turystyka edukacyjna*

21.

21.

Turystyka kosmiczna

Turystyka kosmiczna

22.

22.

Turystyka usługowa

Turystyka usługowa

* Najważniejsze rodzaje turystyki

* Najważniejsze rodzaje turystyki

3. Formy ruchu turystycznego

3. Formy ruchu turystycznego

(Charakterystyka wybranych form ruchu

(Charakterystyka wybranych form ruchu

turystycznego)

turystycznego)

1.

1.

Turystyka krajoznawcza.

Turystyka krajoznawcza.

Poznawanie kraju ojczystego i

Poznawanie kraju ojczystego i

jego różnych walorów. Ta forma turystyki ściśle związana

jego różnych walorów. Ta forma turystyki ściśle związana

jest z pojęciem krajoznawstwa.

jest z pojęciem krajoznawstwa.

2.

2.

Turystyka kwalifikowana

Turystyka kwalifikowana

(aktywna). Posiada szczególne

(aktywna). Posiada szczególne

cechy odróżniające ją od innych form turystyki. Do cech

cechy odróżniające ją od innych form turystyki. Do cech

tych należy: konieczność fizycznego i psychicznego

tych należy: konieczność fizycznego i psychicznego

przygotowania kondycyjnego, umiejętność posługiwania

przygotowania kondycyjnego, umiejętność posługiwania

się sprzętem turystycznym, zaspokajanie potrzeb

się sprzętem turystycznym, zaspokajanie potrzeb

biologicznego minimum aktywności ruchowej oraz

biologicznego minimum aktywności ruchowej oraz

posiadanie pewnego zasobu wiedzy ogólnej.

posiadanie pewnego zasobu wiedzy ogólnej.

5. Czynniki rozwoju współczesnej

5. Czynniki rozwoju współczesnej

turystyki

turystyki

1.

1.

Czas wolny od pracy lub nauki.

Czas wolny od pracy lub nauki.

2.

2.

Siła nabywcza ludności i ceny usług turystycznych.

Siła nabywcza ludności i ceny usług turystycznych.

3.

3.

Urbanizacja.

Urbanizacja.

4.

4.

Rozwój środków transportu i motoryzacji.

Rozwój środków transportu i motoryzacji.

5.

5.

Stan środowiska przyrodniczego i kulturowego.

Stan środowiska przyrodniczego i kulturowego.

6.

6.

Infrastruktura turystyczna.

Infrastruktura turystyczna.

7.

7.

Polityka państwa w dziedzinie turystyki.

Polityka państwa w dziedzinie turystyki.

8.

8.

Promocja i reklama turystyki.

Promocja i reklama turystyki.

9.

9.

Motywy uprawiania turystyki

Motywy uprawiania turystyki

10.

10.

Czynniki geograficzna, demograficzne i społeczne.

Czynniki geograficzna, demograficzne i społeczne.

11.

11.

Kataklizmy naturalne.

Kataklizmy naturalne.

12.

12.

Terroryzm, wojny a turystyka.

Terroryzm, wojny a turystyka.

13.

13.

Media

Media

5. Czynniki rozwoju współczesnej

5. Czynniki rozwoju współczesnej

turystyki

turystyki

Motywy uprawiania turystyki Motywy podróży turystycznych

Motywy uprawiania turystyki Motywy podróży turystycznych

W.W. Gaworecki)

W.W. Gaworecki)

1.

1.

Motywy społeczne

Motywy społeczne

(potrzeba: naśladowania lub

(potrzeba: naśladowania lub

zajęcia wyższego miejsca w grupie, kontaktów z innymi

zajęcia wyższego miejsca w grupie, kontaktów z innymi

cywilizacjami, zrozumienia świata i jego wydarzeń, zmiany

cywilizacjami, zrozumienia świata i jego wydarzeń, zmiany

codziennego otoczenia, odpowiedzialności lub zaimponowania,

codziennego otoczenia, odpowiedzialności lub zaimponowania,

itp.)

itp.)

2.

2.

Motywy rodzinne lub plemienne

Motywy rodzinne lub plemienne

(potrzeba:

(potrzeba:

odbudowania rodziny z przywróceniem jej struktury i

odbudowania rodziny z przywróceniem jej struktury i

autorytetów, odnalezienia pewnego stylu życia zaburzonego

autorytetów, odnalezienia pewnego stylu życia zaburzonego

przez codzienne życie, itp.))

przez codzienne życie, itp.))

3.

3.

Motywy osobiste lub egoistyczne

Motywy osobiste lub egoistyczne

(potrzeba:

(potrzeba:

odzyskania kontaktu z naturą, rozrywki lub zabawy zarówno

odzyskania kontaktu z naturą, rozrywki lub zabawy zarówno

spontanicznej jak i twórczej, odzyskania równowagi psychicznej,

spontanicznej jak i twórczej, odzyskania równowagi psychicznej,

itp.)

itp.)

9. Eufunkcje i dysfunkcje turystyki.

9. Eufunkcje i dysfunkcje turystyki.

Z uprawianiem turystyki związane są zarówno eufunkcje

Z uprawianiem turystyki związane są zarówno eufunkcje

(pozytywne, korzyści) i dysfunkcje (negatywne, straty).

(pozytywne, korzyści) i dysfunkcje (negatywne, straty).

Funkcje turystyki:

Funkcje turystyki:



Wypoczynkowa*

Wypoczynkowa*



Zdrowotna*

Zdrowotna*



Wychowawcza*

Wychowawcza*



Poznawcza (kształceniowa)*

Poznawcza (kształceniowa)*



Edukacji kulturowej

Edukacji kulturowej



Urbanizacyjna

Urbanizacyjna



Etniczna

Etniczna



Ekonomiczna

Ekonomiczna



Polityczna

Polityczna



Kształtowania świadomości ekologicznej

Kształtowania świadomości ekologicznej



Społeczna

Społeczna

* Najważniejsze funkcje turystyki

* Najważniejsze funkcje turystyki

10. Organizacja turystyki w Polsce

10. Organizacja turystyki w Polsce

– model aktualny

– model aktualny

Organizacja turystyki w Polsce składa się z:

Organizacja turystyki w Polsce składa się z:

1.

1.

Rządowej administracji centralnej

Rządowej administracji centralnej

2.

2.

Administracji samorządowej

Administracji samorządowej

3.

3.

Rządowe organizacje turystyczne

Rządowe organizacje turystyczne

4.

4.

Gospodarczych podmiotów turystycznych

Gospodarczych podmiotów turystycznych

5.

5.

Organizacji i stowarzyszeń turystycznych:

Organizacji i stowarzyszeń turystycznych:

1. Rządowa administracja centralna

1. Rządowa administracja centralna

Sprawami turystyki w latach 2000 – 2005 zajmowało się Ministerstwo Gospodarki i Pracy.

Sprawami turystyki w latach 2000 – 2005 zajmowało się Ministerstwo Gospodarki i Pracy.

Od 2005 r. turystyką zajmuje się Departament Turystyki wchodzący w skład Ministerstwa

Od 2005 r. turystyką zajmuje się Departament Turystyki wchodzący w skład Ministerstwa

Gospodarki.

Gospodarki.

Prowadzeniem badań naukowych w dziedzinie turystyki zajmuje się Instytut Turystyki (1972 r.)

Prowadzeniem badań naukowych w dziedzinie turystyki zajmuje się Instytut Turystyki (1972 r.)

Polska Organizacja Turystyczna (POT)

Polska Organizacja Turystyczna (POT)

– utworzona w 1999 r., a działalność rozpoczęła w 2000 r. –

– utworzona w 1999 r., a działalność rozpoczęła w 2000 r. –

promowanie Polski za granicą i częściowo w kraju.

promowanie Polski za granicą i częściowo w kraju.

2. Administracja samorządowa

2. Administracja samorządowa

Do organów samorządowych w Polsce, zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia

Do organów samorządowych w Polsce, zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia

1999 r. trójstopniowym podziałem terytorialnym państwa na województwa,

1999 r. trójstopniowym podziałem terytorialnym państwa na województwa,

powiaty i gminy, należą samorządy wojewódzkie, powiatowe i gminne i

powiaty i gminy, należą samorządy wojewódzkie, powiatowe i gminne i

odpowiadające im urzędy: Gmin, Starostów i Marszałkowskie.

odpowiadające im urzędy: Gmin, Starostów i Marszałkowskie.

Rządowe organizacje turystyczne

Rządowe organizacje turystyczne

1.

1.

Polska Organizacja Turystyczna (POT)

Polska Organizacja Turystyczna (POT)

2.

2.

Regionalne Organizacje Turystyczne (ROT-y)

Regionalne Organizacje Turystyczne (ROT-y)

3.

3.

Lokalne Organizacje Turystyczne (LOT-y)

Lokalne Organizacje Turystyczne (LOT-y)

4.

4.

Polska Agencja Rozwoju Turystyki (PART)

Polska Agencja Rozwoju Turystyki (PART)

Gospodarcze podmioty turystyczne

Gospodarcze podmioty turystyczne

(Organizacje samorządu gospodarczego)

(Organizacje samorządu gospodarczego)

1.

1.

Polska Izba Turystyki (PIT)

Polska Izba Turystyki (PIT)

2.

2.

Regionalne Izby Turystyczne

Regionalne Izby Turystyczne

3.

3.

Stowarzyszenia agroturystyczne

Stowarzyszenia agroturystyczne

4.

4.

Polskie Zrzeszenie Hoteli (PZH)

Polskie Zrzeszenie Hoteli (PZH)

5.

5.

Polska Izba Hotelarska

Polska Izba Hotelarska

6.

6.

Polska Izba Turystyki Młodzieżowej

Polska Izba Turystyki Młodzieżowej

Organizacje i stowarzyszenia turystyczne

Organizacje i stowarzyszenia turystyczne

Społeczne organizacje turystyczne (stowarzyszenia turystyczne)

Społeczne organizacje turystyczne (stowarzyszenia turystyczne)



PTTK

PTTK



Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych (PTSM)

Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych (PTSM)



Polska Federacja Campingu i Caravaningu (PFCC)

Polska Federacja Campingu i Caravaningu (PFCC)



Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej (TKKF)

Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej (TKKF)



Polskie Stowarzyszenie Turystyki (PST)

Polskie Stowarzyszenie Turystyki (PST)

Organizacje naukowe, religijne, sportowe, młodzieżowe, studenckie i

Organizacje naukowe, religijne, sportowe, młodzieżowe, studenckie i

inne

inne



ZHP, Caritas, WOPR, TOPR, GOPR, PZN, PZW, PZŁ,

ZHP, Caritas, WOPR, TOPR, GOPR, PZN, PZW, PZŁ,

Inne jednostki działające na rynku

Inne jednostki działające na rynku

turystycznym

turystycznym

Na rynku turystycznym funkcjonują 3 jednostki branży

Na rynku turystycznym funkcjonują 3 jednostki branży

turystycznej:

turystycznej:

1.

1.

Producenci usług turystycznych

Producenci usług turystycznych

2.

2.

Turoperatorzy (Logos tour, Happy holiday travel)

Turoperatorzy (Logos tour, Happy holiday travel)

3.

3.

Biura podróży (agenci turystyczni)

Biura podróży (agenci turystyczni)

Zadaniem turoperatorów jest nabywanie usług u ich

Zadaniem turoperatorów jest nabywanie usług u ich

producentów, tworzenie z nich pakietów turystycznych i

producentów, tworzenie z nich pakietów turystycznych i

sprzedaż biurom podróży.

sprzedaż biurom podróży.

Biura podroży pośredniczą między producentami usług

Biura podroży pośredniczą między producentami usług

turystycznych lub turoperatorami a finalnymi konsumentami

turystycznych lub turoperatorami a finalnymi konsumentami

Międzynarodowe organizacje

Międzynarodowe organizacje

turystyczne

turystyczne

Organizacja Narodów Zjednoczonych

Organizacja Narodów Zjednoczonych

(ONZ) (UN) - powstała 24

(ONZ) (UN) - powstała 24

października 1945 r. w miejsce Ligi Narodów. Celem organizacji jest

października 1945 r. w miejsce Ligi Narodów. Celem organizacji jest

zapewnienie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, rozwój

zapewnienie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, rozwój

współpracy między narodami oraz popieranie przestrzegania praw

współpracy między narodami oraz popieranie przestrzegania praw

człowieka.

człowieka.

Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i

Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i

Kultury

Kultury

(UNESCO) United Nations Educational, Scientific and

(UNESCO) United Nations Educational, Scientific and

Cultural Organization – powstała 16 listopada 1945 r. Organizacja

Cultural Organization – powstała 16 listopada 1945 r. Organizacja

powiązana z ONZ. Celem organizacji jest wspieranie współpracy

powiązana z ONZ. Celem organizacji jest wspieranie współpracy

międzynarodowej w dziedzinie kultury, sztuki i nauki, a także

międzynarodowej w dziedzinie kultury, sztuki i nauki, a także

wzbudzanie szacunku dla praw człowieka, bez względu na kolor

wzbudzanie szacunku dla praw człowieka, bez względu na kolor

skóry, status społeczny i religię.

skóry, status społeczny i religię.

Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i

Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i

Rolnictwa

Rolnictwa

(FAO)

(FAO)

Światowa Organizacja Turystyki

Światowa Organizacja Turystyki

(WTO) United Nations World

(WTO) United Nations World

Tourism Organization, UNWTO) – powstała 1974 r. Organizacja

Tourism Organization, UNWTO) – powstała 1974 r. Organizacja

powiązana z ONZ, zajmująca się m.in. rozwojem turystyki na

powiązana z ONZ, zajmująca się m.in. rozwojem turystyki na

świecie, statystykami ruchu turystycznego. Jej siedziba znajduje się

świecie, statystykami ruchu turystycznego. Jej siedziba znajduje się

w Madrycie.

w Madrycie.

Inne międzynarodowe organizacje

Inne międzynarodowe organizacje

turystyczne

turystyczne

1.

1.

ASTA – Amerykańskie Stowarzyszenie Biur Podróży

ASTA – Amerykańskie Stowarzyszenie Biur Podróży

2.

2.

FUAAV – Światowa Federacja Stowarzyszeń Biur Podróży

FUAAV – Światowa Federacja Stowarzyszeń Biur Podróży

3.

3.

SPATA – Stowarzyszenie Polsko – Amerykańskich Biur Podróży

SPATA – Stowarzyszenie Polsko – Amerykańskich Biur Podróży

4.

4.

IHA – Międzynarodowe Zrzeszenie Hoteli (Londyn 1946r.)

IHA – Międzynarodowe Zrzeszenie Hoteli (Londyn 1946r.)

5.

5.

FICC

–

Międzynarodowa

Federacja

Kempingu

FICC

–

Międzynarodowa

Federacja

Kempingu

i Karawaningu (1932)

i Karawaningu (1932)

6.

6.

WYHF

–

Międzynarodowe

Stowarzyszenie

Schronisk

WYHF

–

Międzynarodowe

Stowarzyszenie

Schronisk

Młodzieżowych (Amsterdam 1932r.)

Młodzieżowych (Amsterdam 1932r.)

7.

7.

IATA – International Air Ravel Assosation (Międzynarodowe

IATA – International Air Ravel Assosation (Międzynarodowe

Stowarzyszenie Transportu Lotniczego)

Stowarzyszenie Transportu Lotniczego)

11. Metody stosowane w badaniach

11. Metody stosowane w badaniach

zagadnień turystycznych

zagadnień turystycznych

(Metodologia badań ruchu turystycznego)

(Metodologia badań ruchu turystycznego)

1.

1.

Metoda graniczna.

Metoda graniczna.

Rejestracja ruchu na granicach osób

Rejestracja ruchu na granicach osób

wjeżdżających i wyjeżdżających z kraju.

wjeżdżających i wyjeżdżających z kraju.

2.

2.

Metoda

rejestracji

hotelowej

Metoda

rejestracji

hotelowej

.

Rejestracja

osób

.

Rejestracja

osób

przybywających do hoteli, pensjonatów i innych rodzajów

przybywających do hoteli, pensjonatów i innych rodzajów

bazy noclegowej.

bazy noclegowej.

3.

3.

Metoda badania aktywności turystycznej w ośrodkach

Metoda badania aktywności turystycznej w ośrodkach

recepcyjnych

recepcyjnych

(miejscach

stałego

zamieszkania)

(miejscach

stałego

zamieszkania)

i emisyjnych

i emisyjnych

(miejscach wypoczynku)

(miejscach wypoczynku)

respondentów.

respondentów.

Metoda ta opiera się na zastosowaniu metody sondażu

Metoda ta opiera się na zastosowaniu metody sondażu

diagnostycznego przy wykorzystaniu kwestionariusza

diagnostycznego przy wykorzystaniu kwestionariusza

ankiety.

ankiety.

12. Informacje uzupełniające

12. Informacje uzupełniające

Zarys historii administracji turystycznej w Polsce

Zarys historii administracji turystycznej w Polsce

1919

1919

– objęcie przez Mieczysława Orłowicza

– objęcie przez Mieczysława Orłowicza

(autor przewodników, krajoznawca, organizator

(autor przewodników, krajoznawca, organizator

turystyki w środowisku studenckim, założyciel Akademickiego Klubu Turystycznego we Lwowie)

turystyki w środowisku studenckim, założyciel Akademickiego Klubu Turystycznego we Lwowie)

kierownictwa Referatu Turystyki utworzonego w Ministerstwie Robót Publicznych.

kierownictwa Referatu Turystyki utworzonego w Ministerstwie Robót Publicznych.

1924

1924

– powołanie Międzyministerialnej Komisji Turystycznej.

– powołanie Międzyministerialnej Komisji Turystycznej.

1927

1927

1935 r.

1935 r.

– powstaje Liga Popierania Turystyki (wybudowała w 1936 r. kolejkę na

– powstaje Liga Popierania Turystyki (wybudowała w 1936 r. kolejkę na

Kasprowy Wierch, a później na Gubałówkę i Górę Parkową w Krynicy)

Kasprowy Wierch, a później na Gubałówkę i Górę Parkową w Krynicy)

1960 r.

1960 r.

– utworzenie Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki (GKKFiT)

– utworzenie Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki (GKKFiT)

1977 r.

1977 r.

– powołanie Centrali Turystycznej „ORBIS”

– powołanie Centrali Turystycznej „ORBIS”

1978 r.

1978 r.

– utworzenie Głównego Komitetu Turystyki (GKT)

– utworzenie Głównego Komitetu Turystyki (GKT)

1986 r.

1986 r.

– likwidacja GKT i ponowne powołanie GKKFiT

– likwidacja GKT i ponowne powołanie GKKFiT

1991 r.

1991 r.

- utworzenie Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki (UKFiT), który działał do

- utworzenie Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki (UKFiT), który działał do

1999 r.

1999 r.

W latach

W latach

2000-2005

2000-2005

– turystyka podlegała Ministerstwu Gospodarki i Pracy

– turystyka podlegała Ministerstwu Gospodarki i Pracy

0d 2005 r.

0d 2005 r.

– turystyka podlega Departamentowi Turystyki, który funkcjonuje w

– turystyka podlega Departamentowi Turystyki, który funkcjonuje w

Ministerstwie Gospodarki

Ministerstwie Gospodarki

Główne obszary i miejscowości krajoznawcze Polski

Główne obszary i miejscowości krajoznawcze Polski

w świetle planu kierunkowego zagospodarowania

w świetle planu kierunkowego zagospodarowania

turystycznego

turystycznego

Obszary krajoznawcze I kategorii:

Obszary krajoznawcze I kategorii:

1.

1.

Wybrzeże szczecińskie

Wybrzeże szczecińskie

2.

2.

Wybrzeże gdańskie

Wybrzeże gdańskie

3.

3.

Pojezierze Drawskie

Pojezierze Drawskie

4.

4.

Pojezierze Kaszubskie

Pojezierze Kaszubskie

5.

5.

Kraina Wielkich Jezior Mazurskich

Kraina Wielkich Jezior Mazurskich

6.

6.

Północna Suwalszczyzna

Północna Suwalszczyzna

7.

7.

Wigry i Puszcza Augustowska

Wigry i Puszcza Augustowska

8.

8.

Puszcza Białowieska

Puszcza Białowieska

9.

9.

Górnośląski Okręg Przemysłowy

Górnośląski Okręg Przemysłowy

10.

10.

Wyżyna Krakowsko-Częstochowska

Wyżyna Krakowsko-Częstochowska

11.

11.

Obszar zachodniosudecki

Obszar zachodniosudecki

12.

12.

Obszar tatrzańsko-podhalański

Obszar tatrzańsko-podhalański

13.

13.

Obszar pieniński

Obszar pieniński

14.

14.

Bieszczady

Bieszczady

Główne obszary i miejscowości krajoznawcze Polski

Główne obszary i miejscowości krajoznawcze Polski

w świetle planu kierunkowego zagospodarowania

w świetle planu kierunkowego zagospodarowania

turystycznego

turystycznego

Centra krajoznawcze Polski:

Centra krajoznawcze Polski:

1.

1.

Warszawa

Warszawa

2.

2.

Kraków

Kraków

3.

3.

Trójmiasto

Trójmiasto

4.

4.

Wrocław

Wrocław

5.

5.

Poznań

Poznań

6.

6.

Szczecin

Szczecin

7.

7.

Toruń

Toruń

8.

8.

Lublin

Lublin

Czynniki decydujące o atrakcyjności

Czynniki decydujące o atrakcyjności

turystycznej

turystycznej

1.

1.

Walory przyrodnicze – unikatowa flora i fauna

Walory przyrodnicze – unikatowa flora i fauna

2.

2.

Walory wypoczynkowe – czyste powietrze cisza, klimat

Walory wypoczynkowe – czyste powietrze cisza, klimat

3.

3.

Walory krajoznawcze – zabytki, pamiątki historyczne

Walory krajoznawcze – zabytki, pamiątki historyczne

4.

4.

Zasoby infrastruktury turystycznej (noclegowej,

Zasoby infrastruktury turystycznej (noclegowej,

żywieniowej, komunikacyjnej, towarzyszącej)

żywieniowej, komunikacyjnej, towarzyszącej)

Struktura produktu turystycznego

Struktura produktu turystycznego

1.

1.

Rdzeń produktu.

Rdzeń produktu.

2.

2.

Produkt właściwy.

Produkt właściwy.

3.

3.

Produkt rzeczywisty.

Produkt rzeczywisty.

Cechy produktu turystycznego

Cechy produktu turystycznego

1.

1.

Charakter usługowy.

Charakter usługowy.

2.

2.

Komplementarność.

Komplementarność.

3.

3.

Złożoność.

Złożoność.

4.

4.

Nieuchwytność.

Nieuchwytność.

5.

5.

Jedność procesu wytwarzania i konsumpcji.

Jedność procesu wytwarzania i konsumpcji.

6.

6.

Niepodzielność.

Niepodzielność.

7.

7.

Niemożność magazynowania.

Niemożność magazynowania.

8.

8.

Sezonowość.

Sezonowość.

Baza materialna turystyki

Baza materialna turystyki

1.

1.

Baza komunikacyjna

Baza komunikacyjna

2.

2.

Baza noclegowa

Baza noclegowa

3.

3.

Baza żywieniowa

Baza żywieniowa

4.

4.

Baza towarzysząca

Baza towarzysząca

5.

5.

Baza

techniczna

(drogi,

szlaki,

wyciągi

Baza

techniczna

(drogi,

szlaki,

wyciągi

narciarskie, hotele, urządzenia)

narciarskie, hotele, urządzenia)

6.

6.

Baza społeczna (informacje turystyczne, biura

Baza społeczna (informacje turystyczne, biura

podróży, obiekty sportowe i wypoczynkowe)

podróży, obiekty sportowe i wypoczynkowe)

Rodzaje usług turystycznych

Rodzaje usług turystycznych

1.

1.

Transportowe

Transportowe

2.

2.

Hotelarskie

Hotelarskie

3.

3.

Informacyjne

Informacyjne

4.

4.

Gastronomiczne

Gastronomiczne

5.

5.

Przewodnickie

Przewodnickie

6.

6.

Bankowe

Bankowe

7.

7.

Wypoczynkowe i kultury fizycznej

Wypoczynkowe i kultury fizycznej

8.

8.

Rzemieślnicze

Rzemieślnicze

9.

9.

Pośrednictwa i organizacji

Pośrednictwa i organizacji

10.

10.

infrastruktury lokalnej

infrastruktury lokalnej

Kompetencje wojewody w zakresie

Kompetencje wojewody w zakresie

turystyki

turystyki

1.

1.

Udziela i odmawia wydania zezwolenia na

Udziela i odmawia wydania zezwolenia na

szkolenie pilotów.

szkolenie pilotów.

2.

2.

Ustala zasady szkolenie pilotów i zdania przez

Ustala zasady szkolenie pilotów i zdania przez

niech egzaminu.

niech egzaminu.

3.

3.

Może cofnąć uprawnienia pilota.

Może cofnąć uprawnienia pilota.

4.

4.

Prowadzi

ewidencję

nadanych

uprawnień

Prowadzi

ewidencję

nadanych

uprawnień

przewodników i pilotów.

przewodników i pilotów.