Uni w e r s y t e t J a g i e l l oński
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Uni w e r s y t e t J a g i e l l oński
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Adam Bysiek
Ostry brzuch
Uni w e r s y t e t J a g i e l l oński
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Uni w e r s y t e t J a g i e l l oński
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Adam Bysiek
Ostry brzuch
Ostry brzuch
Ostry brzuch
Problem brzuszny
Problem brzuszny
wymagający
wymagający
natychmiastowego
natychmiastowego
wdrożenia
wdrożenia
postępowania
postępowania
diagnostycznego i
diagnostycznego i
chirurgicznego
chirurgicznego
Ostry brzuch
przyczyny ogólne:
Ostry brzuch
przyczyny ogólne:
1. Niedrożność
1. Niedrożność
2. Zmiany zapalne
2. Zmiany zapalne
3. Krwawienie z przew.
3. Krwawienie z przew.
pok
pok
4. Krwawienie do j.
4. Krwawienie do j.
brzusznej
brzusznej
O.b.- przyczyny z
p.pok
O.b.- przyczyny z
p.pok
1. Appendicitis 8. Colitis
1. Appendicitis 8. Colitis
ulc.
ulc.
2. Lym.adenitis 9. Divert.
2. Lym.adenitis 9. Divert.
colon.
colon.
3. Perit. primar. 10. Mb.
3. Perit. primar. 10. Mb.
Crohn
Crohn
4. Div. Meckel 11.
4. Div. Meckel 11.
Gastritis ac
Gastritis ac
5. Pancreatitis 12. Ileus
5. Pancreatitis 12. Ileus
mech.
mech.
6. Cholecystitis 13.
6. Cholecystitis 13.
Sanguin g-i
Sanguin g-i
7. Ulc. ventric. 14.
7. Ulc. ventric. 14.
Hepatitis
Hepatitis
1. Ovulatio
1. Ovulatio
2. Hematocolpos
2. Hematocolpos
3. Torsio cystis ovarii
3. Torsio cystis ovarii
4. Adnexitis
4. Adnexitis
5. Graviditas extrauterina
5. Graviditas extrauterina
O.b.
-przycz:
ginekologiczne
O.b.
-przycz:
ginekologiczne
O.b.
-
ukł. moczowy:
1. Infectio tr.
urinariae
2. Calculus tr.
urinariae
O.b.
-
ukł. naczyniowy:
1. Aneurysma aortae
dissecans
2. Embolia aortae
3. Infractio mesenterii
1. Acidosis
1. Acidosis
diabetica
diabetica
2. Purpura
2. Purpura
Henocha
Henocha
3. Insuff. gland.
3. Insuff. gland.
supraren.
supraren.
3. Porphyria
3. Porphyria
4. Intoxicatio Pb
4. Intoxicatio Pb
5. Anemia
5. Anemia
sierpowata
sierpowata
O.b.
-przycz.
systemowe:
O.b.
-przycz.
systemowe:
1. Infarctus myocardii
1. Infarctus myocardii
2. - „ - pulmonis
2. - „ - pulmonis
3. Pericarditis
3. Pericarditis
4. Mediastinitis
4. Mediastinitis
5. Pneumothorax
5. Pneumothorax
spontaneus
spontaneus
O.b.
- imitowany
przez:
O.b.
- imitowany
przez:
Ostry brzuch
objawy ogólne
(dorośli):
Ostry brzuch
objawy ogólne
(dorośli):
Złota triada:
Złota triada:
1. Bóle brzucha
1. Bóle brzucha
2. Wymioty
2. Wymioty
3. Zatrzymanie
3. Zatrzymanie
pasażu
pasażu
O. brzuch-noworodek-
objawy
O. brzuch-noworodek-
objawy
Ciężki stan ogólny, duszność,
sinica
Obrzęk ściany brzucha
Brzuch wzdęty, napięty, lśniący z
poszerzoną siecią naczyń
Zaburz. wodno elektrolitowe
Atrezja, malrotacja, niedr. smółkowa
niedrożność
perforacja
Hirschsprung-
niedrożność
perforacja
Uraz porodowy -
krwawienie
Uraz porodowy -
perforacja
Zapal wyrostka -
peritonitis perforacja
Krwiopochodne -
peritonitis
O. brzuch-noworodek-
przyczyny
O. brzuch-noworodek-
przyczyny
Atrezja, malrotacja, niedr. smółkowa
niedrożność
perforacja
Hirschsprung-
niedrożność
perforacja
Uraz porodowy -
krwawienie
Uraz porodowy -
perforacja
Zapal wyrostka -
peritonitis perforacja
Krwiopochodne -
peritonitis
O. brzuch-noworodek-
przyczyny
O. brzuch-noworodek-
przyczyny
Mb Hirschsprung
O. brzuch - niemowlę,
objawy
O. brzuch - niemowlę,
objawy
BÓL (płacz, podkurczanie
nóżek)
Wymioty
Niechęć do ssania
Wzdęcie, stawianie się jelit
Zaburzenia pasażu
Zaburzenia wodno-elektrol.
O.brzuch-niemowlę-
przyczyny
O.brzuch-niemowlę-
przyczyny
Niedrożn. mechaniczna:
- wgłobienie, przepuklina
Wady ułożenia jelit
NEC
Krwiopochodne zapal. otrzewnej
Zapalenie wyrostka
Perforacja jelita
Wgłobienie
Wgłobienie
Invaginatio
Invaginatio
Wgłobienie - przyczyny
Wgłobienie - przyczyny
Tylko 6% - przyczyna anatom.
Tylko 6% - przyczyna anatom.
- Meckel
- Meckel
- polip
- polip
- duplikacja
- duplikacja
- ektopiczna śluzów.
- ektopiczna śluzów.
- hemangioma
- hemangioma
- hematoma (Henoch)
- hematoma (Henoch)
- lymphosarcoma
- lymphosarcoma
Wgłobienie - przyczyny
Wgłobienie - przyczyny
Po 6 r. ż. - na
Po 6 r. ż. - na
pierwszym miejscu -
pierwszym miejscu -
lymphosarcoma
lymphosarcoma
Wgłobienie
-
Objawy
ogólne
Wgłobienie
-
Objawy
ogólne
Początek nagły:
Początek nagły:
krzyczy, podkurcza nogi
krzyczy, podkurcza nogi
Przerwy 5-30 min.
Przerwy 5-30 min.
Wymioty
Wymioty
„
„
Galaretka malinowa”
Galaretka malinowa”
Wgłobienie
-
Bad.
fizykalne
Wgłobienie
-
Bad.
fizykalne
owalny guz
owalny guz
tkliwość i obrona (
tkliwość i obrona (
zły znak
zły znak
)
)
obj. Dance’ a
obj. Dance’ a
krew na palcu
krew na palcu
Wgłobienie
Wgłobienie
Szczególnie po chemio. i rtg.
Szczególnie po chemio. i rtg.
terapii
terapii
Wlew baryt. - bez wartości dgn
Wlew baryt. - bez wartości dgn
.
.
Najczęstsza przyczyna
Najczęstsza przyczyna
niedrożności w pierwszym
niedrożności w pierwszym
tygodniu po operacji
tygodniu po operacji
.
.
Wgłobienie
-
postępowanie lecz.
Wgłobienie
-
postępowanie lecz.
Nihil novi
Hipokrates - wlew wody do
odbytu lub nadmuchiwanie
powietrzem,
potem przez
potem przez
2 tys. lat jako domowe
2 tys. lat jako domowe
remedium na „skręt
remedium na „skręt
kiszek”
kiszek”
Wgłobienie
-
postępowanie lecz.
Wgłobienie
-
postępowanie lecz.
1835r. - Pierwsza pomyślna
1835r. - Pierwsza pomyślna
operacja wgłobienia.
operacja wgłobienia.
1876r.
1876r.
- dr Hirschsprung
- dr Hirschsprung
Leczenie hydrostatyczne - do
Leczenie hydrostatyczne - do
1905 r leczonych 107
1905 r leczonych 107
pacjentów ze śmiertelnością
pacjentów ze śmiertelnością
tylko
tylko
35%
35%
Wgłobienie
-
postępowanie lecz.
Wgłobienie
-
postępowanie lecz.
od
od
1873r. -
1873r. -
„
„
Wojna stuletnia” pomiędzy
Wojna stuletnia” pomiędzy
leczeniem zachowawczym
leczeniem zachowawczym
a operacyjnym.
a operacyjnym.
Dr Willis Potts -
Dr Willis Potts -
do lat 60-tych „ostatni
do lat 60-tych „ostatni
Mohikanin” leczenia wyłącznie
Mohikanin” leczenia wyłącznie
operacyjnego
operacyjnego
Wgłobienie
-
postępowanie lecz.
Wgłobienie
-
postępowanie lecz.
1959r.
1959r.
dr M.. Ravitch -
dr M.. Ravitch -
monografia o hydrostatycznym
monografia o hydrostatycznym
odprowadzaniu wgłobienia,
odprowadzaniu wgłobienia,
koniec 100 - letnich
koniec 100 - letnich
kontrowersji
kontrowersji
Wgłobienie
-
postępowanie
lecz.
Wgłobienie
-
postępowanie
lecz.
Sonda żołądkowa
Sonda żołądkowa
Kropłówka
Kropłówka
Narkotyczne leki p. bólowe
Narkotyczne leki p. bólowe
Glucagon ?
Glucagon ?
Wlew barytowy 100 cm
Wlew barytowy 100 cm
Powodzenie - 50- 85%
Powodzenie - 50- 85%
Wgłobienie
-
nawrót
Wgłobienie
-
nawrót
Częstość ok. 4 %
Częstość ok. 4 %
Zalecany wlew odprowadz.
Zalecany wlew odprowadz.
nawet przy 4 - 5
nawet przy 4 - 5
nawrocie
nawrocie
U dzieci starszych operacja
U dzieci starszych operacja
już przy pierwszym
już przy pierwszym
nawrocie
nawrocie
(Lympho Sa. !)
(Lympho Sa. !)
O.brzuch-niemowlę-
przyczyny
O.brzuch-niemowlę-
przyczyny
Niedrożn. mechaniczna:
- wgłobienie,
przepuklina
Wady ułożenia jelit
NEC
Krwiopochodne zapal. otrzewnej
Zapalenie wyrostka
Perforacja jelita
Przepuklina
Przepuklina
pachwinowa
pachwinowa
Adam Bysiek
U n i w e r s y t e t J a g i e l l o ñ s k
i
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Adam Bysiek
U n i w e r s y t e t J a g i e l l o ñ s k
i
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Częstość:
Częstość:
30% - wśród wcześniaków
30% - wśród wcześniaków
o masie poniżej 1 000g.
o masie poniżej 1 000g.
Przepuklina pachwinowa
Przepuklina pachwinowa
2% - w populacji dziecięcej
2% - w populacji dziecięcej
Przepuklina pachwinowa
Przepuklina pachwinowa
60% - po stronie lewej
60% - po stronie lewej
Ogromna większość - chłopcy
Ogromna większość - chłopcy
Przetrwały wyrostek pochwowy
Przetrwały wyrostek pochwowy
otrzewnej:
otrzewnej:
1. Hydrocele funiculi
spermatici
2. Hydrocele testis
3. Hernia inguinalis indirecta
(obliqua
)
)
Przepuklina pachwinowa
Przepuklina pachwinowa
Płód
O.brzuch- dziecko
starsze - obj.
O.brzuch- dziecko
starsze - obj.
Ból
Wymioty
Obrona mięśniowa
Zaburzenia pasażu
Zaburz. wodno elektrol.
O.brzuch-dz. starsze-
przyczyny
O.brzuch-dz. starsze-
przyczyny
zapal. wyrostka
zapal. wyrostka
zapal. węzłów chłonnych
zapal. węzłów chłonnych
zapal. krwiopoch.
zapal. krwiopoch.
otrzewnej
otrzewnej
zapal. uchyłka Meckela
zapal. uchyłka Meckela
zapal. trzustki
zapal. trzustki
niedrożność mech.
niedrożność mech.
perfor. uraz.- zap.otrzew.
perfor. uraz.- zap.otrzew.
neo
neo
OBJAWY:
Ból -
Ból -
przemieszczający się
przemieszczający się
promieniujący
promieniujący
reflektoryczny
reflektoryczny
Wymioty
Wymioty
~Pasaż jelitowy
~Pasaż jelitowy
Zapalenie
wyrostka
robaczkowego
Adam Bysiek
Adam Bysiek
Coll. Med.. U.J.
Coll. Med.. U.J.
Zap. wyrostka robaczkowego
Zap. wyrostka robaczkowego
Zap. wyrostka robaczkowego
Zap. wyrostka robaczkowego
1. Wiek: ok. 7-10 lat
2. Od kilkunastu godzin
bóle
brzucha
3. Stan podgorączkowy
4. Brak apetytu, nudności,
wymioty
5. Leukocytoza (11-15 tys)
Zap. wyrostka robaczkowego
Zap. wyrostka robaczkowego
Zap. wyrostka robaczkowego
Zap. wyrostka robaczkowego
Test dwu pytań:
Test dwu pytań:
Pokaż jednym
Pokaż jednym
palcem
palcem
:
:
1. Gdzie bolało na
1. Gdzie bolało na
początku ?
początku ?
(pokazuje pępek)
(pokazuje pępek)
2. Gdzie boli teraz ?
2. Gdzie boli teraz ?
( pokazuje pkt. Mc
( pokazuje pkt. Mc
Burneya)
Burneya)
Zap. wyrostka robaczkowego
Badanie fizykalne:
ciepłe pomieszczenie
odsłonięty cały brzuch
spokój i zaufanie
ciepłe ręce
zaczynać od cz.
niebolesnej
wątpliwości - per rectum
„Na koniec
dochodzę do wniosku, że
sprawny komplet jelit
jest więcej wart dla
człowieka niż
jakakolwiek ilość
mózgu”
Henry W.Shaw (1818-
1885)
„I have finally come to
the conclusion that a
good reliable set of
bowels is worth more
to a man, that any
quantity of brains”
Henry W.Shaw (1818-
1885)