Rodzaje oddziaływań 
pomiędzy substancjami 
chemicznymi

Małgorzata Misiak

Katarzyna Pędrys

 

 

Substancje chemiczne

 są to 

pierwiastki chemiczne i ich 

związki w stanie, w jakim 

występują w przyrodzie lub 

zostają uzyskane za pomocą 

procesu produkcyjnego.

 

 

Właściwości chemiczne 

substancji:

Ich aktywność chemiczna
Zdolność do brania udziału w licznych 
reakcjach chemicznych
Odporność na działanie innych 
substancji
Oddziaływanie na środowisko 
naturalne
I inne

 

 

Obecnie znamy ok. 10 milionów 

substancji chemicznych, które 

reagując ze sobą dają 

niezliczone reakcje chemiczne

 

 

 

Rodzaje reakcji 

chemicznych:

Reakcja syntezy (łączenia)

Reakcja analizy (rozkładu)

Reakcja wymiany

 

 

W każdej minucie zachodzą wokół 

nas miliony reakcji 

chemicznych. Niektóre z nich to 

procesy naturalne, inne 

natomiast są wynikiem 

działalności człowieka.

 

 

Najważniejsze reakcje chemiczne 

obejmują:

Reakcje fotosyntezy
Reakcje zachodzące w atmosferze 

ziemskiej eliminujące szkodliwe 

promieniowanie nadfioletowe, które 

uniemożliwiałoby życie na ziemi
Trawienie pokarmu w żołądku i jelitach
Oddychanie- tlen reaguje z hemoglobiną 

zawartą we krwi, a następnie ulega 

uwolnieniu w tkankach, podtrzymując 

procesy życiowe

 

 

Możliwości wykorzystania reakcji 

chemicznych przez człowieka dotyczą 

między innymi:

Syntezy nowych leków
Konserwowania żywności
Otrzymywania benzyny z ropy 
naftowej
Produkcji tworzyw sztucznych
Produkcji mydeł i detergentów
Produkcji nawozów sztucznych

 

 

Drogi wchłaniania 

substancji:

Droga oddechowa

Droga pokarmowa

Przez skórę i błony śluzowe

 

 

Oddziaływania między 

substancjami mogą być:

Pozytywne- wywierają korzystny 
wpływ na organizm człowieka

Negatywne- zaburzają prawidłowe 
funkcjonowanie organizmu, mogą 
powodować implikacje w postaci 
chorób

 

 

Negatywne oddziaływania 

dotyczą:

Substancji drażniącychchlorowodór, 

dwutlenek siarki, amoniak, kwas octowy

Atakują miejscowo błony śluzowe dróg 
oddechowych, oczu, a przy wyższych stężeniach 
także skórę
Wywołują stany zapalne

Substancji duszących azot, wodór, 

metan

Uniemożliwiają proces oddychania
Blokują enzymy oddechowe
Działanie methemoglobinotwórcze

 

 

Substancji narkotycznych

Podrażniają ośrodkowy układ nerwowy
Działające szkodliwie na narządy krwiotwórcze
Działające szkodliwie na krew i układ 

krwionośny

Trucizn protoplazmatycznych niszczących 

białkową strukturę protoplazmy ołów, 

rtęć, arsen i ich związki

 

Skutki zatrucia początkowo niezauważalne, 

ujawniają się po dłuższym czasie
Uszkadzają komórki i wywołują zaburzenia w 

systemie ich odżywiania
Hg wiąże się z białkami, powodując ich 

degradację (hormony, enzymy, hemoglobina)
Pb wiąże się z gr tiolowymi białek, blokując ich 

aktywność w tkankach i we krwi

 

 

Efekty działań:

Miejscowe

Układowe

Odległe (działanie rakotwórcze, 
mutagenne, teratogenne i 
embriotoksyczne)

 

 

Dziękujemy