RÓŻNE FORMY
RÓŻNE FORMY
SPÓŁEK
SPÓŁEK
PODZIAŁ WEDŁUG KODEKSU
PODZIAŁ WEDŁUG KODEKSU
SPÓŁEK
SPÓŁEK
SPÓŁKI
KODEKSU CYWILNEGO
KODEKSU HANDLOWEGO
Spółka cywilna
Spółki osobowe
Spółki kapitałowe
RODZAJE SPÓŁEK
HANDLOWYCH
SPÓŁKI HANDLOWE
OSOBOWE
KAPITAŁOWE
jawna
partnerska
komandytowa
Komandytowo-
akcyjna
Z o.o.
SA
Spółka prawa cywilnego
Spółka cywilna
- Uregulowania prawne znajdują się w
przepisach Kodeksu Cywilnego.
Spółka nie posiada osobowości prawnej.
Spółkę zawiązują co najmniej dwie osoby podpisując umowę
spółki i rejestrując w Ewidencji Działalności Gospodarczej
właściwego wójta, burmistrza, prezydenta miasta.
Wkłady wspólników mogą być różne w wartości.
Za zobowiązania zaciągnięte w związku z działalnością
spółki wspólnicy odpowiadają solidarnie zarówno majątkiem
spółki, jak i majątkiem indywidualnym.
Rozwiązanie spółki:
-
wystąpienie wspólnika (wypowiedzenie udziału) na trzy
miesiące przed końcem roku obrachunkowego.
- przez sąd,
- odejście jednego wspólnika ze spółki dwuosobowej,
- upływ czasu na jaki spółka została zawiązana
Spółka cywilna
Zalety spółki cywilnej
duża swoboda kształtowania postanowień umowy spółki
(wkłady wspólników mogą być różne wartościowo)
łatwe zawiązanie spółki, ponieważ umowa może być
podpisana bez notariusza
równy udział wspólników w zyskach i stratach; nie można
wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach
Wady spółki cywilnej:
odpowiedzialność całym majątkiem osobistym za
zobowiązania firmy
konieczność rejestrowania się każdego wspólnika osobno i
ujawniania w nazwie firmy nazwisk wszystkich wspólników
Kodeks spółek handlowych -
wprowadzenie
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek
handlowych (w skrócie KSH) reguluje tworzenie,
organizację, funkcjonowanie, rozwiązywanie,
łączenie, podział i przekształcanie spółek
handlowych. Podpisując umowę spółki handlowej,
wspólnicy lub akcjonariusze zobowiązują się
dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez
wniesienie wkładów finansowych oraz jeśli
umowa lub status spółki tak stanowi, przez
współdziałanie w inny określony sposób.
Spółki prawa handlowego -
osobowe
Spółka jawna - prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest
inną spółką handlową (praktycznie stanowi odpowiednik spółki cywilnej).
Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia
całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze
spółką,
Umowa spółki jawnej powinna być sporządzona na piśmie pod rygorem
nieważności.
Dla powstania spółki jawnej wymagane jest wpisanie spółki do Krajowego
Rejestru Sądowego/rejestru handlowego
Rozwiązanie spółki jawnej następuje w przypadkach:
- zaistnienia okoliczności wskazane w umowie spółki,
- jednomyślnej uchwały wspólników,
- ogłoszenia upadłości spółki,
- śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości,
- wypowiedzenia umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela
wspólnika,
- prawomocnego orzeczenia sądu.
Spółka jawna
Zalety:
Każdy ze wspólników ma prawo do reprezentowania
spółki, jednak w umowie można pozbawić wspólnika
tego prawa.
Duża dowolność w formułowaniu treści umowy spółki.
Nie ma wymagań co do minimalnej wysokości kapitału.
Wady:
Wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki
solidarnie całym swoim majątkiem .
Spółka nie posiada osobowości prawnej
Spółki prawa handlowego -
osobowe
Spółka partnerska - Podstawą prawną działalności jest Kodeks Spółek
Handlowych (art. 86-101)
Status spółki nie posiada osobowości prawnej, jest to spółka
osobowa.
Powstanie spółki: może być założona wyłącznie przez osoby
fizyczne, które są uprawnione do wykonywania wolnego zawodu.
Spółka nie jest spółką kapitałową.
Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki
powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów
wolnego zawodu, jak również za zobowiązania spółki będące
następstwem działań i zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę
na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego,
które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu
usług związanych z przedmiotem działalności spółki.
Rozwiązanie spółki partnerskiej:
przyczyny przewidziane w umowie
uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki,
ogłoszenie upadłości
Spółka partnerska
Zalety:
możliwość ograniczenia odpowiedzialności
każdego wspólnika jedynie do jego własnych
działań,
możliwość złączenia pomysłów i kapitału wielu
osób,
Wady:
koszty aktu notarialnego, wpisu do rejestru
handlowego i jego ogłoszenia
możliwość działalności spółki wyłącznie w zakresie
wykonywania wolnego zawodu partnerów,
spółkę mogą założyć tylko osoby fizyczne
Spółki prawa handlowego -
osobowe
Spółka komandytowa - to spółka osobowa mająca na
celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą,
wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej
jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia
(komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej
jednego wspólnika (komandytariusza) jest
ograniczona.
Umowa spółki komandytowej musi być zawarta w
formie aktu notarialnego.
Jest to znakomita forma współpracy przewidziana dla
osób z których jedna ma pomysł na działalność, a
druga posiada wolny kapitał na jej sfinansowanie.
Spółka komandytowa
Zalety:
Komandytariusze ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania
spółki tylko do wysokości sumy komandytowej.
Komandytariusze mogą działać w imieniu spółki wyłącznie
jako jej pełnomocnicy.
Nie ma wymagań co do minimalnej wysokości sumy
komandytowej.
Wady:
Umowa spółki musi być sporządzona w formie aktu
notarialnego.
Konieczne jest prowadzenie pełnej księgowości, przez co
generowane są wysokie koszty.
Spółka nie posiada osobowości prawnej.
Spółki prawa handlowego -
osobowe
Spółka komandytowo-akcyjna - mająca na celu
prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą,
Kapitał zakładowy spółki komandytowo-akcyjnej musi
wynosić co najmniej 50.000 złotych.
wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden
wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz),
a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.
Statut spółki komandytowo-akcyjnej musi być sporządzony
w formie aktu notarialnego.
Do spółki stosuje się przepisy dotyczące sp. komandytowej
oraz sp. Akcyjnej.
Główną różnicą między spółką komandytową a
komandytowo-akcyjną jest fakt nabywania kapitału przez
emitowanie akcji.
Spółka komandytowo-
akcyjna
Zalety:
Akcjonariusz jest wyłączony z odpowiedzialności za
zobowiązania spółki.
Możliwość dokapitalizowania spółki poprzez emisję akcji.
Komplementariusze mają decydujący wpływ na
funkcjonowanie spółki bez konieczności pokrycia ze
środków własnych kapitału zakładowego.
Wady:
Wymagany wysoki minimalny kapitał zakładowy.
Konieczne jest prowadzenie pełnej księgowości, przez co
generowane są wysokie koszty.
Statut spółki musi być sporządzony w postaci aktu
notarialnego.
Spółki prawa handlowego -
kapitałowe
Spółka z o.o.
– Podstawą prawną działalności jest
Kodeks Spółek Handlowych (art.151-300).
Spółka posiada osobowość prawną, którą nabywa z chwilą
wpisu do rejestru handlowego.
Powstanie spółki wymaga formy aktu notarialnego.
Spółka jest spółką kapitałową.
Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiadają tylko do
wysokości wkładów.
Organami spółki są: Zgromadzenie Wspólników, Zarząd i
Rada Nadzorcza.
Rozwiązanie spółki:
z przyczyn zawartych w umowie,
uchwałą wspólników,
ogłoszenie upadłości spółki
Spółka
z ograniczoną
odpowiedzialnością:
Zalety:
ograniczona odpowiedzialność
forma spółki umożliwia pozyskiwanie nowego kapitału i
nowych wspólników
posiadanie przez spółkę osobowości prawnej
Wady :
wysokie koszty związane z jej utworzeniem i
funkcjonowaniem,
prowadzenia skomplikowanej księgowości
wysoki kapitał zakładowy i określona minimalna
wartość udziału
Spółki prawa handlowego -
kapitałowe
Spółka Akcyjna - to kapitałowa spółka prawa handlowego,
której kapitał jest podzielony na akcje będące papierami
wartościowymi.
Spółka posiada osobowość prawną. Wyłączona jest osobista
odpowiedzialność akcjonariuszy za zobowiązania spółki.
Spółkę charakteryzuje fakt nabywania kapitału przez
emitowanie i sprzedaż akcji, czyli kumulację kapitałów wielu
osób lub firm.
Spółka nabywa osobowość prawną z chwilą zarejestrowania
w Krajowym Rejestrze Sądowym, wpis ten ma więc
charakter konstytutywny.
Kapitał zakładowy spółki musi wynosić co najmniej 500.000
złotych. Wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1
złoty.
Spółka Akcyjna
Zalety:
Możliwość dokapitalizowania spółki na rynku kapitałowym
poprzez emisję akcji lub obligacji.
Wyłączenie odpowiedzialności akcjonariusza za
zobowiązania spółki.
Łatwość kumulacji kapitału.
Wady:
Wymagany wysoki minimalny kapitał zakładowy.
Procedura rejestracyjna jest skomplikowana, czasochłonna i
kosztowna.
Mniejsi udziałowcy nie mają praktycznie wpływu na
zarządzanie spółką.
SCHEMAT ZARZĄDZANIA
SPÓŁKĄ AKCYJNĄ
WALNE ZGROMADZENIE
AKCJONARIUSZY
ZARZĄD
RADA NADZORCZA
nadzór
WALNE ZGROMADZENIE
AKCJONARIUSZY
Jego kompetencje to m.in.:
Rozpatrywanie i zatwierdzanie
sprawozdań zarządu i bilansu spółki,
Podział zysków,
Wybór i odwoływanie członków
Zarządu i Rady Nadzorczej.
ZARZĄD
Składa się z trzech członków (w tym prezes
zatrudniony na stanowisku dyrektora
generalnego).
Działa na podstawie statutu uchwalonego
przez Walne Zgromadzenie.
Kompetencje Zarządu to:
- zarządzanie majątkiem i sprawami spółki,
- reprezentowanie spółki.
RADA NADZORCZA
Składa się z pięciu członków (w tym prezes i
wiceprezes).
Kompetencje:
Sprawowanie stałego nadzoru nad działalnością
spółki,
Badanie bilansu spółki,
Zawieszanie z ważnych powodów Zarządu,
Stawianie wniosków na Walnym Zgromadzeniu o
udzielenie Zarządowi skwitowania z wykonania
obowiązków (wotum zaufania).
Związki spółek:
Korporacje
Monopole (kartele, trusty, syndykaty,
oligopole),
Holdingi,
Koncerny.
Korporacje
Wielkie organizacje ekonomiczne, często o
zasięgu międzynarodowym.
Stanowią prawne połączenie wielu spółek.
Zarządzane są przez wybitnych fachowców
wspomaganych przez zespoły naukowców,
inżynierów, organizatorów sprzedaży.
Korporacje często wywierają decydujący
wpływ na gospodarkę krajów, a nawet politykę
rządów.
Monopole (kartele, trusty,
syndykaty, oligopole)
Wielkie organizacje gospodarcze grupujące
przedsiębiorstwa, spółki określonej branży
(również ich kapitały) w celu jej opanowania,
likwidacji konkurencji i dyktatu warunków
sprzedaży oraz wysokości cen towarów.
Zarządzane przez jedno kierownictwo.
Majątek monopoli często przewyższa
majątek wielu państw.
Holdingi
Duże spółki akcyjne powstałe w
wyniku skupu akcji innych spółek i
uzyskania nad nimi kontroli,
Ich działalność sprowadza się do
zarządzania oraz kontrolowania
przedsiębiorstw i spółek , których
akcje posiadają.
Koncerny
Połączenia prawne i kapitałowe
przedsiębiorstw o różnej osobowości
prawnej i różnym profilu działalności,
podlegające wspólnemu zarządowi.
Bibliografia
„Spółki handlowe”- Kazimierz Kruczalak,
Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa 1998;
„Kodeks spółek handlowych” – Domański
Zakrzewski Palinka, kantor wydawniczy Zakamycze
2002;
„Elementy prawa”- Jacek Musiałkiewicz wyd.
EKONOMIK 2001;
Strony internetowe:
www.bankier.pl
www.pl.wikipedia.org
www.firmujmy.lublin.pl/four/four25.php