Elementy obligatoryjne

Rekwizyty wekslowe

Art. 1. Weksel trasowany zawiera:
  1)  nazwę "weksel" w samym tekście dokumentu, w

języku, w jakim go wystawiono;

  2)  polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej

sumy pieniężnej;

  3)  nazwisko osoby, która ma zapłacić (trasata);
  4)  oznaczenie terminu płatności;
  5)  oznaczenie miejsca płatności;
  6)  nazwisko osoby, na której rzecz lub na której

zlecenie zapłata ma być dokonana;

  7)  oznaczenie daty i miejsca wystawienia wekslu;
  8)  podpis wystawcy wekslu.
Art. 2. Nie będzie uważany za weksel trasowany

dokument, któremu brak jednej z cech, …

Elementy obligatoryjne

Rekwizyty wekslowe

Art. 101. Weksel własny zawiera:
  1)  nazwę "weksel" w samym tekście dokumentu, w

języku, w jakim go wystawiono;

  2)  przyrzeczenie bezwarunkowe zapłacenia

oznaczonej sumy pieniężnej;

  3)  oznaczenie terminu płatności;
  4)  oznaczenie miejsca płatności;
  5)  nazwisko osoby, na której rzecz lub na której

zlecenie zapłata ma być dokonana;

  6)  oznaczenie daty i miejsca wystawienia wekslu;
  7)  podpis wystawcy wekslu.
Art. 102. Nie będzie uważany za weksel własny

dokument, któremu brak jednej z cech, …….

Nazwa weksel

Nazwa "weksel" w samym tekście dokumentu, w

języku, w jakim go wystawiono

1. Nie wystarcza użycie słowa weksel w nagłówku, jako tytułu
2. W dowolnym przypadku(„ za ten weksel”,” z tego weksla”)
3. Nie może być nazwa weksel użyta przymiotnikowo, lub

użyte określenie równoważne („dokument wekslowy”)

4. Nazwa weksel powinna być raczej użyta łącznie z

poleceniem zapłaty, choć nie jest to konieczne

5. Dla ważności weksla nie jest konieczne określenie jego

rodzaju (własny, trasowany), wynika to ze sposobu

sformułowania zobowiązania do zapłaty (polecenie zapłaty,

przyrzeczenie zapłaty)

Niem. „Wechsel” ,włoski „ lettera di cambio”, ang.

„bill of exchange”

Polecenie bezwarunkowe zapłacenia

oznaczonej sumy pieniężnej

1. Polecenie i suma pieniężna musi być

a)

zamieszczone w tekście weksla

b)

przybrać formę polecenia, uwzględniając rodzaj trasata

( płeć. l.mnoga)
„zapłaci Pan (i); „zapłacicie Państwo”, „proszę zapłacić”
(ale np. „Kowalski zapłaci” - weksel nieważny)

c)

bezwarunkowe, tj. nie uzależnione od świadczenia wzajemnego lub

warunku
(

np. „Po wydaniu towaru”, „ gdy będzie Pan miał gotówkę” – weksel

nieważny

)

2. Przedmiotem zobowiązania wekslowego może być tylko

świadczenie pieniężne

(wyłączone towary, usługi itp.)

  

Polecenie bezwarunkowe zapłacenia

oznaczonej sumy pieniężnej

Oznaczenie sumy pieniężnej: podanie kwoty i waluty
KWOTA
 cyfrowo lub słownie,
 w razie rozbieżności wiąże kwota określona słownie,

dlatego w wekslu in blanco kwota wpisana cyframi

może być później zamieniona na kwotę wyższą

wpisaną słownie (art.6)

 różne wysokości kwot – wiąże kwota niższa (art.6)
 alternatywne wskazanie kwot – weksel nieważny

( 100 albo 150 $ US)

 brak kwoty - weksel nieważny
 rozłożona na raty- weksel nieważny

Polecenie bezwarunkowe zapłacenia

oznaczonej sumy pieniężnej

WALUTA
Możliwa pełna nazwa waluty lub jej skrót

powszechnie używany

kwota bez waluty weksel nieważny

(

zapłaci Pan 100

)

kilka walut weksel nieważny

($ 100 US lub Canadian

)

waluta nie będąca w obiegu weksel

nieważny
(

100 SDR, rubli transferowych

)

Oznaczenie trasata

1. Trasatem może być: os. fizyczna, os. prawna, ułomna os.

prawna

2. W praktyce wskazuje się go w lewym dolnym rogu

weksla, często wraz z adresem trasata

Os. Fizyczna: przynajmniej wymienienie nazwiska,

 błąd w podanym imieniu nie czyni weksla nieważnym

 błąd w nazwisku nie czyni weksla nieważnym , gdy

możliwa jest prawidłowa identyfikacja osoby trasat

 wskazanie tylko pełnionej funkcji ( np.” Prezes Zarządu

Spółki…” – weksel nieważny

 wskazanie wyłącznie firmy jednoosobowego

przedsiębiorcy bez jego nazwiska – weksel nieważny

Oznaczenie trasata

Os. prawna lub ułomna os. prawna:podanie

firmy, zgodnej z rejestrem

Spółka cywilna: wszyscy wspólnicy + nazwa

spółki
(

gdy podano tylko kilku, trasatem są

wyłącznie oni,
gdy podano samą nazwę spółki cywilnej –

weksel nieważny)

Może być kilka osób,

jeżeli wskazano jedno

miejsce płatności

 wskazanie alternatywne, z przecinkiem -

weksel może być uznany za nieważny

Oznaczenie trasata

Weksel trasowano własny( art.3): wystawca

wskazuje sam siebie jako trasata „ do nie

samego”, w praktyce gdy dany podmiot ma

zakład główny i oddział

Weksel piwniczny: wskazanie jako trasata

osoby nieistniejącej (fikcyjnej), nie

powoduje unieważnienia weksla ( odp.

cyw. za szkodę)

Trasat i remitent nie mogą być tą samą osobą
Brak oznaczenia trasata- weksel nieważny

Oznaczenie terminu płatności

 Art. 33. Weksel może być płatny:
 za okazaniem;
 w pewien czas po okazaniu;
 w pewien czas po dacie;
 w oznaczonym dniu.

Weksle
 z innymi terminami płatności ( np. w dniu urodzin)
 lub z kilku następującymi po sobie terminami (także

płatność ratalna)

są nieważne.
   

Oznaczenie terminu płatności

1. Termin płatności: w którym wg brzmienia

weksla ma nastąpić zapłata sumy wekslowej
Termin wymagalności: dzień , w którym

można domagać się zapłaty
Różne, gdy termin płatności= dzień wolny

od pracy, wówczas termin wymagalności to

najbliższy dzień powszedni

2. Musi być jeden dla całej sumy wekslowej
3. W braku oznaczenia terminu uważa się

weksel za płatny za okazaniem(art.2 ust. 2)

Oznaczenie miejsca płatności

Miejsce płatności: art..4

miejscowość (nie adres),

w której suma wekslowa ma

zostać zapłacona

• Zwyczajowo oznaczana w

lewym dolnym rogu weksla

• Można wskazać tylko jedno

miejsce płatności,

 Kilka miejscowości,

miejscowość nie istniejąca,

dopisek „ w każdym innym

miejscu” – weksel

nieważny

Oznaczenie remitenta

• Remitentem może być os. fizyczna, os. prawna lub ułomna

os. prawna

• Zasady oznaczania analogiczne jak przy oznaczaniu trasata

(nazwisko, firma itd…)

• Remitentem może być kilka osób: w praktyce uprawniony

będzie ten, kto posiada weksel

 Remitentem weksla trasowanego może być wystawca

tego weksla

 Remitentem weksla własnego nie może być wystawca

tego weksla

 Nieważność weksla : brak oznaczenia remitenta, złe jego

oznaczenie, wpisanie w to miejsce „ na okaziciela” ,

oznaczenie jako remitenta trasata

Weksle na okaziciela są nieważne!!!!!!!

Oznaczenie daty i miejsca

wystawienia weksla

  Tylko jedna data i tylko jedno miejsce

wystawienia

 więcej- weksel nieważny

Miejsce
 Miejscowość, w której weksel został wstawiony
 W przypadku nieokreślenia miejsca wystawienia

uważa się za takie miejsce podane obok

nazwiska wystawcy ( art.2 ust.3, art. 102 ust.4)

 Gdy nie wskazano miejsca wystawienia ani w

sposób bezpośredni, ani pośredni tj.obok nazwiska

wystawcy: weksel nieważny

Podpis wystawcy weksla (trasanta)

Podpis powinien:
obejmować całą treść weksla
być własnoręczny,
w formie używanej przez wystawcę,

umożliwiając jego identyfikację (nie

musi być czytelny)

pochodzić od wystawcy
 być złożony przez osobę mającą

zdolność do działań wekslowych

Podpis sfałszowany

wystawca nie odpowiada wekslowo
gdy nie ma na wekslu innych podpisów

weksel nieważny

wekslowo nie odpowiada także fałszerz

Weksel in blanco

Weksel niezupełny- w chwili wystawienia w

treści brak jednego z obligatoryjnych

elementów treści weksla

Minimum treści:

Weksel trasowany: podpis wystawcy lub

akceptanta
Weksel własny: podpis wystawcy

Głównie pełni funkcję weksla gwarancyjnego

Deklaracja wekslowa

Towarzyszy mu deklaracja wekslowa

(jednostronne oświadczenie wystawcy) lub
porozumienie wekslowe (między
wystawcą a remitentem), co do sposobu
wypełnienia weksla

mogą być wyraźne lub dorozumiane
• nie są jednak istotne dla ważności weksla
• nie można ich odwołać

Niezgodność uzupełnienia z

deklaracją wekslową

Skutki art. 10
Wystawca zarzut można podnosić wobec:
a) osoby, której wręczył weksel: remitenta
b) osoby, na którą wskazana w

a)

przeniosła

weksel przed wypełnieniem

c) osoby, która nabyła weksel wypełniony i

wiedziała, że niezgodnie z deklaracją lub
dopuściła się rażącego niedbalstwa

Rodzaje klauzul

Klauzule przewidziane w ustawie:

• Klauzula oprocentowania art.5

• klauzula domicylu art.4,27,103.ust.2

• Klauzula „ nie na zlecenie” art.11 ust.2

• Klauzula zwalniającą wystawcę od

odpowiedzialności za przyjęcie

• Klauzula prezentacyjna art.22,53

• Klauzula „bez protestu”, „bez kosztów”art.. 46

• Klauzula zapłaty rzeczywistej w walucie

zagranicznej art..41

• Klauzula kasatoryjna art.65
Klauzule kupieckie: dotyczą stosunków

pozawekslowych

Klauzula zwalniającą wystawcę od

odpowiedzialności za przyjęcie

• Brzmienie: bez odpowiedzialności za przyjęcie”, „bez

obliga”,”bez odpowiedzialności”

• Skutek” w razie odmowy przyjęcia weksla przez trasata

dochodzenie roszczeń od wystawcy jest możliwe

dopiero z nadejściem terminu płatności weksla

Odróżnić od odpowiedzialności za zapłatę

• Wystawca

weksla trasowanego

nie może się skutecznie

zwolnić od odpowiedzialności za zapłatę - taka klauzule

uważa się za nienapisaną

• Wystawca

weksla własnego

nie może się skutecznie zwolnić

od odpowiedzialności za zapłatę- taka klauzula unieważnia

weksel

Klauzule uznawane za

nienapisane

• Art. 5. W wekslu, płatnym za okazaniem lub w

pewien czas po okazaniu, może wystawca zastrzec

oprocentowanie sumy wekslowej. W każdym innym

wekslu zastrzeżenie takie uważa się za nienapisane

• Art. 9. zastrzeżenie, którem wystawca zwalnia się

od odpowiedzialności za zapłatę, uważa się za

nienapisane

• Art. 22. Wystawca może w wekslu zabronić

przedstawienia do przyjęcia, wyjąwszy gdy

chodzi o weksel, płatny u osoby trzeciej lub

płatny w innej miejscowości niż ta, w której

trasat ma miejsce zamieszkania, albo płatny

w pewien czas po okazaniu- nienapisane

Klauzule unieważniające weksel

Art. 1. Weksel trasowany zawiera:

2)  polecenie bezwarunkowe
zapłacenia oznaczonej sumy
pieniężnej ( warunek- nieważność)

Art.33 Weksle z innymi terminami

płatności lub z kilku następującymi
po sobie terminami są nieważne

Bierna i czynna zdolność

wekslowa

• Czynna: zdolność do nabywania praw

wekslowych – zdolność prawna

• Bierna: zdolność do zaciągania

zobowiązań wekslowych ( składania
podpisu) – zdolność do czynności
prawnych

• Bierną zdolność muszą mieć wszystkie

podmioty biorące udział w stosunku
wekslowym (wystawca, indosanci,
poręczyciele, akceptanci, wyręczyciele)

Zaciągnięcie zobowiązania

wekslowego przez

pełnomocnika

1.Pełnomocnictwo szczególne -

pełnomocnictwo ogólne nie obejmuje
zaciągania zobowiązań wekslowych

2. forma pisemna pod rygorem

nieważności

3.Prokura – obejmuje umocowanie do

zobowiązań wekslowych

Sposoby przenoszenia praw z

weksla

Indos
oraz
• Cesja : pisemna umowa o przelewie

wierzytelności wręczenie weksla

• Dziedziczenie: spadkobierca musi

wykazać tytuł i wejść w posiadanie

weksla

• Wręczenie: weksel indosowany na

okaziciela lub in blanco

Indos

Art. 921 (9). § 1k.c. Papiery wartościowe na

zlecenie legitymują osobę wymienioną w

dokumencie oraz każdego, na kogo prawa

zostały przeniesione przez indos.
§ 2. Indos jest pisemnym oświadczeniem

umieszczonym na papierze wartościowym

na zlecenie i zawierającym co najmniej

podpis zbywcy, oznaczającym

przeniesienie praw na inną osobę

.

Indos+wręczenie

Indos własnościowy

• Art. 11. Każdy weksel można

przenieść przez indos, chociażby nie

był wystawiony wyraźnie na zlecenie.

• Nie można gdy, wystawca umieścił

w wekslu wyrazy "nie na zlecenie"

lub inne zastrzeżenie równoznaczne -

rekta weksel – tu cesja

• Art. 14. Indos przenosi wszystkie

prawa z wekslu

• Osoba ustępująca praw: indosant

• Osoba nabywająca prawa indosatariusz

Indosatariusz: może nim być każdy, także osoby już

odpowiadające wekslowo
Indosatariuszy trzeba określić tak , by można ich było

zidentyfikować bez potrzeby postępowania dowodowego

Data indosu: nie jest wymagana, istotna dla:

oceny zdolności do działań wekslowych indosanta
oceny , czy indos nastąpił przed , czy po proteście, brak daty

stawarza domniemanie, że przed protestem, domniemanie

wzruszalne

Adres indosanta: gdy zostanie podany, to powstaje

obowiazek notyfikacji wobec niego, tj. zawiadomienia o

proteście

Indos własnościowy –

przeniesienie praw z weksla

Indos zupełny (imienny)
„ Ustępuje na zlecenie Jana Kowalskiego, Toruń 28.02 2007.”

 Na grzbiecie ( lub na awersie) weksla

Indos niezupełny ( in blanco) -
„Adam Wiśniewski”

 tylko na rewersie lub przedłużku !!!

art. 31 ust. 3 Sam podpis na przedniej stronie wekslu uważa się za

udzielenie poręczenia, wyjąwszy gdy jest to podpis wystawcy lub

trasata.

Indos na okaziciela
„Ustępuję na zlecenie okaziciela”- równoznaczny z indosem in blanco

(art.12 pw

)

--------------------------------------------------

RYMESA: weksel zaopatrzony chociaż w 1 indos i przeniesiony na

następną osobę

Indos in blanco- prawa

posiadacza

Art.14
• Jeżeli indos jest in blanco, posiadacz wekslu

może:

•   1)  wypełnić indos nazwiskiem własnem lub

innej osoby;

•   2)  indosować weksel dalej in blanco lub na

inną osobę;

•   3)  przenieść weksel na inną osobę bez

wypełnienia indosu in blanco i bez
indosowania.

Zasady indosu

 Musi być podpisany własnoręcznie przez indosanta:

ale: wadliwość podpisu nie czyni jednak indosu nieważnym,

posiadacz zachowuje legitymację formalną z weksla( np.

sfałszowanie podpisu, brak zdolności do działań wekslowych)

 Musi być bezwarunkowy: warunkowy indos nie unieważnia

weksla !!!! lecz warunki uważa się za nienapisane- art. 12 pw

 Może przenieść tylko całość praw wekslowych, indos częściowy

jest nieważny( art. 12 pw):

- Nie może pochodzić od jednego ze współwłaścicielu weksla

- Nie można przenieść sumy wekslowej na kilku indosatariuszy w

częściach (tylko solidarnie)

Termin indosu

Indos może być dokonany aż do upływu terminu

ustanowionego do protestu weksla
Art. 20. ust.1 Indos po terminie płatności ma te

same skutki, co indos przed tym terminem.

Indos poterminowy

Art. 20 ust 2 Indos jednak po proteście z

powodu niezapłacenia lub po upływie terminu,

ustanowionego dla protestu, ma tylko skutki

zwykłego przelewu.

Domniemanie
• Aż do dowodu przeciwnego indos bez daty uważa się

za dokonany przed upływem terminu,

ustanowionego dla protestu.

Legitymacja wekslowa

I. Art. 16. Będzie uważany za prawnego posiadacza,
• kto ma weksel (posiadanie weksla)
• wykaże prawo swoje nieprzerwanym szeregiem

indosów, chociażby ostatni indos był in blanco

(nieprzerwany ciąg indosów)

Istotna jest legitymacja formalna: wykazanie

praw nabywcy, a nie legitymacja materialna:

dowód prawa własności
Posiadacz weksla w dobrej wierze jest chroniony

także przed roszczeniem o jego wydanie od osoby,

która straciła weksel przez przypadek (art. 16 pw)

Legitymacja wekslowa

II. Przy nabyciu w drodze cesji lub

dziedziczenia trzeba oprócz posiadania

weksla wykazać tytuł prawny

----------------------------------------

• Prawny posiadacz weksla może wykonywać

wszystkie prawa z niego wynikające:
przedstawiać go do przyjęcia, żądać

zapłaty, dokonywać protestu, wykonywać

zwrotne poszukiwanie

Nieprzerwany ciąg

indosów

• Pierwszy indos pochodzi od remitenta

• Każdy następny indos pochodzi od osoby, która nabyła

weksel w drodze indosu

• Szeregu indosów nie przerywają indosy in blanco ani indosy

na okaziciela

• Domniemanie:

Gdy po indosie in blanco następuje dalszy indos, uważa się,

że indosant, który go podpisał, nabył weksel na mocy

indosu in blanco.

 Ostatni indos musi wskazywać posiadacza lub być indosem

in blanco

• Przekreślone indosy uważa się w tym względzie za

nieistniejące, ale nie przerywają ciągu indosów

Funkcje indosu

2.

Gwarancyjna

Odpowiedzialność indosanta
Konsekwencja złożeniem podpisu na wekslu

Art. 15. Indosant odpowiada w braku przeciwnego zastrzeżenia

za przyjęcie
za zapłatę wekslu.

Zastrzeżenia:
Ograniczenie odpowiedzialności indosanta

• Indosant może zabronić dalszego indosowania; w tym

przypadku nie odpowiada wobec następnych indosatarjuszy

( indos nie na zlecenie)

• Wyłączenie odpowiedzialności indosanta ( bez obliga,

bez odpowiedzialności, bez zobowiązania, b.o).)

Indosy szczególne

• Indos pełnomocniczy ( per procura)- tylko

pełnomocnictwo do wykonywania praw wekslowych

w imieniu i na rzecz indosanta
( waluta do odebrania, waluta do inkasa)

• Dalszy indos może być tylko indosem

pełnomocniczym

• Stosowany przy oddaniu weksla do inkasa bankowi

• Art. 18. Jeżeli indos zawiera wzmiankę "waluta do

odebrania", "do inkasa", "per procura" lub inną

wzmiankę, oznaczającą tylko pełnomocnictwo,

natenczas posiadacz może wykonywać wszystkie

prawa z wekslu; nie może go jednak indosować

inaczej, jak tylko ze skutkami pełnomocnictwa.

Indosy szczególne

Indos zastawniczy

• Ma na celu ustanowienie zastawu na sumie wekslowej
Art. 19. Jeżeli indos zawiera wzmiankę "waluta na

zabezpieczenie", "waluta w zastaw" lub jakąkolwiek inną

wzmiankę, wyrażającą zastaw,

• posiadacz może wykonywać wszystkie prawa z wekslu;

• dalszy indos ma znaczenie jedynie indosu pełnomocniczego.

• zastaw obejmuje całą sumę wekslową bez względu na

wysokość długu

• forma : pismo z data pewną - Art. 329. § 1. k.c.
DATA PEWNA
Art. 81. § 1. k.c.  Jeżeli ustawa uzależnia ważność albo

określone skutki czynności prawnej od urzędowego

poświadczenia daty, poświadczenie takie jest skuteczne

także względem osób nie uczestniczących w dokonaniu tej

czynności prawnej (data pewna).

Przyjęcie weksla

Akcept art. 21, 24, 25,26, 29
Skutki przyjęcia:

• Trasat staje się akceptantem i głównym

dłużnikiem wekslowym.

• Odpowiada za zapłatę weksla w terminie

płatności (art.28)

• Odpowiada niezależnie od zachowania

aktów staranności przez posiadacza, tj.

zachowania terminu przedstawienia do

zapłaty, czy sporządzenia protestu z

powodu niezapłacenia

Przyjęcie weksla

Sytuacje, w których istnieje

obowiązek przedstawienia do

przyjęcia:

• weksel płatny w pewien czas po

okazaniu

• weksel z zamieszczonym przez

wystawcę zastrzeżeniem

przedstawienia do przyjęcia

( klauzula

prezentacyjna art.. 22)

Zapłata (inkaso) weksli

Uprawniony: tylko legitymowany posiadacz
Termin przedstawienia do zapłaty
Art. 38.  Weksel

• płatny w oznaczonym dniu

• w pewien czas po dacie

• W pewien czas po okazaniu,

powinien być przedstawiony do zapłaty bądź w pierwszym dniu,

w którym można wymagać zapłaty, bądź w jednym z dwóch

następnych dni powszednich

• Art. 34 Weksel płatny a vista

winien być przedstawiony do zapłaty w ciągu roku od dnia

wystawienia
( nie ma też potrzeby przedstawiania go do przyjęcia)
Art.40 ust.3- zakres staranności płacącego
Art..39 pokwitowanie

Miejsce przedstawienia do

zapłaty

Przedstawia się:
 do trasata, wystawcy, lub

domicyliata

w miejscu lub w lokalu wskazanym

w treści weksla

przedstawienie w innym miejscu

powoduje utratę prawa do regresu

Protest

Akt publiczny sporządzany w razie odmowy przyjęcia

lub zapłaty (Art. 44)

• Ważny protest może sporządzić tylko notariusz (art.

85) lub w razie niezapłacenia także urząd pocztowy

• Protest z powodu nieprzyjęcia powinien być

dokonany w terminach, w których ma nastąpić

przedstawienie wekslu do przyjęcia

Protest z powodu

niezapłacenia

Protest z powodu niezapłacenia wekslu, płatnego
• w oznaczonym dniu
• w pewien czas po dacie
• w pewien czas po okazaniu,

powinien być dokonany w jednym z dwóch dni

powszednich, następujących po dniu płatności.

• wekslu płatnego za okazaniem, powinien być

dokonany z zachowaniem warunków dokonania

protestu z powodu nieprzyjęcia
tj. w ciągu roku od dnia wystawienia, ewentualnie w

ciągu terminu oznaczonego przez wystawcę lub

indosanta)

Odpowiedzialność dłużników

wekslowych

Dłużnicy wekslowi

Główni: akceptant , wystawca weksla własnego i ich

poręczyciele,
na nich ciąży obowiązek wykupienia weksla, bez

względu na akty staranności posiadacza

Zwrotni : wystawca weksla, indosanci ,akceptant,

ich poręczyciele (art.47)
odpowiadają solidarnie, tylko gdy posiadacz

zachował akty staranności

Zwrotne poszukiwanie

zapłaty

• Przysługuje posiadaczowi ( art.48) albo

dłużnikowi, który wykupił weksel ( art. 49)

• Posiadacz może dochodzić roszczeń przeciw

jednemu, kilku lub wszystkim dłużnikom bez

potrzeby zachowania porządku, w jakim się

zobowiązali.
(dochodzenie wyrywkowe: per salutam)

Zwrotne poszukiwanie

zapłaty

• Takie samo prawo ma każdy dłużnik

wekslowy, który weksel wykupił

(wobec poprzedników)

• Tylko zapłata dokonana przez akceptanta,

lub wystawcę weksla własnego zwalnia

wszystkich dłużników wekslowych

Art. 50 ust. 2 Indosant, który weksel

wykupił, może przekreślić indos własny

oraz indosy następnych indosantów –

przywraca na swoją korzyść legitymacje

wekslową

Warunki zwrotnego

poszukiwania

- akty staranności

• Przedstawienie weksla w terminie do

przyjęcia

• Przedstawienie weksla w terminie do

zapłaty

• Sporządzenie protestu, stwierdzającego,

że przyjęcie albo zapłata nie nastąpiły.

• Protest z powodu nieprzyjęcia zwalnia od

przedstawienia do zapłaty i od protestu spowodu
niezapłacenia

Brak wymogu sporządzenia

protestu

Protest nie jest wymagany w przypadku:

1) otwarcia postępowania układowego albo ogłoszenia

upadłości trasata, bez względu, czy weksel przyjął, czy nie

(wystawcy weksla własnego)

2) otwarcia postępowania układowego albo ogłoszenia

upadłości wystawcy wekslu, co do którego istnieje zakaz

przedstawienia do przyjęcia,

W tych przypadkach posiadacz wekslu może wykonywać

zwrotne poszukiwanie już na podstawie orzeczenia,

otwierającego postępowanie układowe albo

ogłaszającego upadłość.

3) Zwolnienia od protestu
4) Siły wyższej art..54

Notyfikacja

Art.45
Forma dowolna ( istotny dowód)
Kto nie zawiadomi w czasie powyżej

oznaczonym, nie traci praw z wekslu,

odpowiada jednak za szkodę,

spowodowaną przez swe
niedbalstwo, do sumy, na jaką
weksel jest wystawiony

Weksel zwrotny

• Weksel ciągniony na dłużnika

wekslowego na sumę należną
zwrotnie poszukującemu, płatny a
vista, w miejscu zamieszkania
zwrotnego dłużnika

• Gdyby nie został zaakceptowany,

można dochodzić roszczenia o
zapłatę z weksla podstawowego

Odpisy weksla

• Różnią się od wtóropisów tym, ze wtóropis jako

weksel oryginalny musi być od razu sporządzony

przez wystawcę, bądź tez w następstwie przejść

przez ręce wszystkich podpisanych na wekslu

Art. 67. Każdy posiadacz wekslu ma prawo

sporządzenia z niego odpisów.

• Odpis powinien dokładnie odtwarzać oryginał z

indosami i wszelkiemi wzmiankami, znajdującemi

się na nim; należy na nim zaznaczyć, gdzie odpis

się kończy.

• Na odpisie można umieszczać indosy i poręczenia

wekslowe w ten sam sposób i z temi samemi

skutkami, jak na oryginale.

Umorzenie weksla

• Art. 96. Ten, komu weksel zaginął, może żądać od

sądu rejonowego miejsca płatności wekslu uznania

go za umorzony.

• We wniosku należy podać istotną treść wekslu oraz

uprawdopodobnić jego utratę, jak również interes

prawny, który uzasadnia żądanie umorzenia.

• Jeżeli w ciągu terminu wyznaczonego przez sąd , nikt

nie zgłosi się z wekslem, sąd wyda orzeczenie,

uznające weksel za umorzony.

• Art. 100. Na podstawie orzeczenia, uznającego

weksel za umorzony, można wykonywać wszystkie

prawa z wekslu

Prawo czekowe

Istota czeku

• Czek jest jednostronnym

zobowiązaniem się wystawcy do
zapłaty oznaczonej sumy

Charakter prawny czeku

• Dokument formalny, o cechach określonych

przez ustawę

• O istocie czeku stanowi polecenie zapłaty

• Trasat nie zaciąga tu jednak samodzielnego

zobowiązania

• Czek ma charakter abstrakcyjny

• Jest płatny za okazaniem przez trasata , na

którego został wystawiony

• Podstawowa funkcja: środek zapłaty, ale nie

ustawowy

• Zasada samodzielności podpisów (Art. 11)

Rekwizyty czekowe

Art. 1. Czek zawiera:
  1)  nazwę "czek" w samym tekście dokumentu, w

języku, w jakim go wystawiono;

  2)  polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej

sumy pieniężnej;

  3)  nazwisko osoby, która ma zapłacić (trasata);
  4)  oznaczenie miejsca płatności;
  5)  oznaczenie daty i miejsca wystawienia czeku;
  6)  podpis wystawcy czeku.

• Czek dla swej ważności wymaga wydania Art. 21

(teoria kreacyjna + dobra wiara)

Surogaty

Art. 2. .
• W braku osobnego oznaczenia, miejsce

wymienione obok nazwiska trasata, uważa się za

miejsce płatności. Jeżeli obok nazwiska trasata

wymieniono kilka miejsc, czek jest płatny w

miejscu, wymienionem najpierw.

• W braku takiego lub wszelkiego innego

oznaczenia, czek jest płatny w miejscu

wystawienia.

• Czek, w którym nie oznaczono miejsca

wystawienia, uważa się za wystawiony w

miejscu, podanem obok nazwiska wystawcy

Trasat - bank

• Art. 3. Czek wystawia się na bankiera, który ma

fundusze do rozporządzenia wystawcy, zgodnie z

wyraźną lub dorozumianą umową,

uprawniającą wystawcę do rozporządzania

temi funduszami zapomocą czeku.*

• Gdy brak takiej umowy czek pozostaje mimo to

ważny .

• W czekach, wystawionych i płatnych w Polsce,

można

jako trasata wskazać jedynie bankiera

. – inne

oznaczenie czek nieważny.

* umowa rachunku bankowego
* umowa czekowa

Remitent

• Art. 5. Czek może być wystawiony:
• na określoną osobę z dodaniem wyraźnego

zastrzeżenia "na zlecenie" lub bez takiego
zastrzeżenia- czek na zlecenie

• na określoną osobę z dodaniem

zastrzeżenia "nie na zlecenie" lub innego
równoznacznego czek imienny, rekta -
czek

• na okaziciela.

Czek na okaziciela

 Art.5 Czek na rzecz określonej osoby

z dodaniem

wyrazów "lub okazicielowi"

albo innego zwrotu

równoznacznego uważa się za czek na okaziciela.

 Za czek na okaziciela uważa się również czek,

nie

wskazujący, komu ma być uiszczona zapłata.

 Art. 6 Czek na okaziciela, w którym

wystawca

jest zarazem trasatem

, jest nieważny ( bank

swemu oddziałowi polecałby wypłatę okazicielowi)

 Art. 20. 

Indos, umieszczony na czeku na

okaziciela

, zobowiązuje indosanta według

przepisów o zwrotnem poszukiwaniu; nie zmienia

on zresztą dokumentu na czek na zlecenie

Klauzule uważane za

nienapisane

Art. 7. 

Zastrzeżenie oprocentowania

, umieszczone

w czeku, uważa się za nienapisane ( to nie jest

instrument kredytowy)

Art. 12. Wystawca odpowiada za zapłatę czeku.

Zastrzeżenie, którem wystawca zwalnia się od tej

odpowiedzialności

, uważa się za nienapisane

Art. 4. Czek nie ulega przyjęciu.

Wzmiankę o

przyjęciu

, umieszczoną na czeku, uważa się za

nienapisaną.

Art. 28. Czek jest

płatny za okazaniem

.

Wszelką

wzmiankę przeciwną

uważa się za nienapisaną.

Klauzule dodatkowe

Oznaczenie remitenta (Art. 5). 
Czek może być wystawiony: na określoną

osobę ….

Klauzula nie na zlecenie (Art. 14). 

.

Klauzula domicylu (Art. 8)

 Czek może być płatny w miejscu

zamieszkania osoby trzeciej, bądź w

miejscowości, w której trasat ma miejsce

zamieszkania, bądź w innej miejscowości, z

tem jednak zastrzeżeniem, że osoba

trzecia jest bankierem.

Przedstawienie do zapłaty

Art. 28. Czek jest płatny za okazaniem.
Terminy art. 29
Trasat może zapłacić także w późniejszym terminie ( art.32)

• Czek postdatowany

: Czek, przedstawiony do zapłaty przed

dniem, wskazanym jako data wystawienia, jest płatny w

dniu przedstawienia.*

• Czek in blanco

: przedstawiony do zapłaty przed dniem

ustalonym w porozumieniu czekowym (deklaracji)-

przedstawienie skuteczne

* ochrona funkcji płatniczej czeku, zapobieganie czynienia

zen instrumentu kredytowego

Odwołanie czeku

• Art. 32. Odwołanie czeku może mieć

skutek tylko po upływie terminu do

przedstawienia.*

• Jeżeli odwołanie nie nastąpiło, trasat może

zapłacić również po upływie terminu do

przedstawienia

• Art. 33. Ani śmierć wystawcy, ani utrata

przez wystawcę po wystawieniu czeku

zdolności do działań prawnych nie

naruszają ważności czeku.

*Co do zasady czek jest więc nieodwołalny

Poszukiwanie zwrotne.

Potwierdzenie odmowy zapłaty

  Posiadacz może wykonywać zwrotne

poszukiwanie gdy:

• zachował termin do przedstawienia czeku

do zapłaty

• odmowę zapłaty, przed upływem terminu

do przedstawienia stwierdzono:

1)  albo aktem publicznym (protestem);
2)  albo oświadczeniem trasata na

czeku, datowanem i wymieniającem dzień

przedstawienia;

Rodzaje czeków

Czek zwykły (kasowy): polecenie

wypłacenia gotówki osobie formalnie
legitymowanej

Czek zakreślony art. 37, 38
Czek rozrachunkowy art.39

Czek in blanco (art.13)

Skutki braku pokrycia

• Odpowiedzialność cywilna
Art. 60. Jeżeli zapłata czeku nie nastąpiła spowodu, że wystawca,

wystawiając czek, nie miał u trasata potrzebnego funduszu do

rozporządzenia, lub z powodu, że po wystawieniu czeku

rozporządził pokryciem, wystawca odpowiada wobec

posiadacza za wszelką szkodę, co najmniej zaś powinien mu

zapłacić odsetki w wysokości sześć od sta od sumy niepokrytej.

Roszczenia powyższe ulegają przedawnieniu z upływem lat trzech,

licząc od dnia, w którym trasat odmówił zapłaty.

• Odpowiedzialność karna
Art. 61.Kto wystawia czek, nie mając u trasata potrzebnego

funduszu do rozporządzenia, lub po wystawieniu czeku

rozporządza pokryciem, jeżeli skutkiem tego zapłata czeku nie

nastąpiła, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności

albo pozbawienia wolności do lat 2. Jeżeli sprawca działa

nieumyślnie, podlega grzywnie albo karze ograniczenia

wolności.

Różnice z wekslem

1. Trasatem może być tylko bankier
2. czek nie ulega przyjęciu (jednostronne zobowiązanie wystawcy)
3.może być wystawiony na okaziciela

4. Termin płatności wyłącznie za okazaniem
5.Może być odwołany
6. Inne terminy przedstawienia do zapłaty
7. Protest czeku poza aktem publicznym może być także stwierdzony

oświadczeniem trasata nz czeku

8. Indosatariuszem nie może być trasat ( to zawsze bank, „kasjer”)

Art. 15 Indos na rzecz trasata ma co do zasady znaczenie

pokwitowania

9.Nie ma tu zastosowania indos zastawniczy
10. Domicyliat musi być bankiem
11. Krótsze terminy przedawnienia

Poręczenie wekslowe i

czekowe

Art. 30. (art. 25) Zapłatę wekslu (czeku) można

zabezpieczyć poręczeniem wekslowem (aval)

• co do całości sumy wekslowej lub

• co do jej części.

Weksle : Poręczenie może dać osoba trzecia lub nawet

osoba, podpisana na wekslu.

Czeki: Poręczenie może dać osoba trzecia, z wyjątkiem

trasata, lub nawet osoba, podpisana na czeku.

.

Aval

Art. 32.(art.27) Poręczyciel wekslowy (czekowy)

odpowiada tak samo, jak ten, za kogo poręczył.

• Zobowiązanie poręczyciela jest ważne,

chociażby nawet zobowiązanie, za które

poręcza, było nieważne z jakiejkolwiek

przyczyny z wyjątkiem wady formalnej.*

• Poręczyciel wekslowy (czekowy), który zapłacił

weksel, nabywa prawa, wynikające z wekslu, przeciw

osobie, za którą poręczył, i przeciw tym, którzy

wobec tej osoby odpowiadają z wekslu.(czeku)

*(samodzielność podpisów, formalizm)

Aval

• Art. 31.(26) Poręczenie umieszcza się na wekslu

albo na przedłużku.

• Poręczenie oznacza się wyrazem "poręczam" lub

innym zwrotem równoznacznym; podpisuje je

poręczyciel.

Weksle: Sam podpis na przedniej stronie wekslu

uważa się za udzielenie poręczenia, wyjąwszy

gdy jest to podpis wystawcy lub trasata.

Czeki : Sam podpis na przedniej stronie czeku

uważa się za udzielenie poręczenia, wyjąwszy

gdy jest to podpis wystawcy.

• Poręczenie powinno wskazywać, za kogo je dano.

W braku takiej wskazówki uważa się, że

poręczenia udzielono za wystawcę.