Fonoforeza w praktyce
Fonoforeza w praktyce
dr Marcin Pencuła
dr Marcin Pencuła
Klinika Ortopedii i Rehabilitacji
Klinika Ortopedii i Rehabilitacji
Akademii Medycznej w
Akademii Medycznej w
Lublinie
Lublinie
Fonoforeza (sonoforeza)
Fonoforeza (sonoforeza)
połączone fizyczne działanie
połączone fizyczne działanie
ultradźwięków z działaniem miejscowo
ultradźwięków z działaniem miejscowo
zastosowanego preparatu
zastosowanego preparatu
fala akustyczna wykazuje specyficzne
fala akustyczna wykazuje specyficzne
działanie w nadźwiękawianej części
działanie w nadźwiękawianej części
ciała
ciała
umożliwia usprawnienie wnikania
umożliwia usprawnienie wnikania
składnika czynnego leku do wnętrza
składnika czynnego leku do wnętrza
ciała
ciała
Penetracja substancji czynnej w głąb tkanek
Penetracja substancji czynnej w głąb tkanek
pod wpływem ultradźwięków
pod wpływem ultradźwięków
Fonoforeza
Fonoforeza
Fizyczne właściwości
Fizyczne właściwości
ultradźwięków
ultradźwięków
fale akustyczne o częstotliwości ponad 16 kHz
fale akustyczne o częstotliwości ponad 16 kHz
nazywamy ultradźwiękami
nazywamy ultradźwiękami
powstają one wskutek mechanicznych drgań
powstają one wskutek mechanicznych drgań
cząsteczek w ośrodku. Drgania te wytwarzają
cząsteczek w ośrodku. Drgania te wytwarzają
ruch falowy poprzez wzajemne przekazywanie
ruch falowy poprzez wzajemne przekazywanie
energii mechanicznej między cząsteczkami
energii mechanicznej między cząsteczkami
w fizykoterapii używa się ultradźwięków o
w fizykoterapii używa się ultradźwięków o
częstotliwości w paśmie 800-1000 kHz
częstotliwości w paśmie 800-1000 kHz
w miejscu połączenia dwóch ośrodków o
w miejscu połączenia dwóch ośrodków o
różnych gęstościach dochodzi do zjawiska
różnych gęstościach dochodzi do zjawiska
odbicia. Z nałożenia się fal padających i
odbicia. Z nałożenia się fal padających i
całkowicie odbitych może powstawać tak zwana
całkowicie odbitych może powstawać tak zwana
fala stojąca. Sprzyja to kumulacji energii i
fala stojąca. Sprzyja to kumulacji energii i
powoduje wytwarzanie efektu cieplnego.
powoduje wytwarzanie efektu cieplnego.
Dwa sposoby stosowania
Dwa sposoby stosowania
ultradźwięków w terapii
ultradźwięków w terapii
Ciągły
Ciągły
Impulsowy
Impulsowy
Rodzaje emisji ultradźwięków
Rodzaje emisji ultradźwięków
Sposób podawania ciągły:
Sposób podawania ciągły:
energia ultradźwięku oddziałuje ciągle, z tą samą intensywnością
energia ultradźwięku oddziałuje ciągle, z tą samą intensywnością
fali dźwiękowej na tkankę
fali dźwiękowej na tkankę
Sposób podawania impulsowy:
Sposób podawania impulsowy:
energia emitowana jest „pakietami„
energia emitowana jest „pakietami„
poszczególne impulsy są oddzielone od siebie przerwami
poszczególne impulsy są oddzielone od siebie przerwami
podczas krótkich impulsów może zostać wybrana dużo wyższa
podczas krótkich impulsów może zostać wybrana dużo wyższa
intensywność fali akustycznej
intensywność fali akustycznej
sposób impulsowy gwarantuje oddziaływanie przy mniejszym
sposób impulsowy gwarantuje oddziaływanie przy mniejszym
obciążeniu termicznym
obciążeniu termicznym
zazwyczaj pracuje się ze współczynnikiem trwania impulsu „1/5-
zazwyczaj pracuje się ze współczynnikiem trwania impulsu „1/5-
impulsu„;
impulsu„;
- ta cecha fali impulsowej oznacza, że impulsy akustyczne są tak
- ta cecha fali impulsowej oznacza, że impulsy akustyczne są tak
krótkie, a przerwy pomiędzy nimi tak długie, że zostaje
krótkie, a przerwy pomiędzy nimi tak długie, że zostaje
wyemitowana tylko 1/5 całkowitej energii fali dźwiękowej podanej
wyemitowana tylko 1/5 całkowitej energii fali dźwiękowej podanej
w sposób ciągły
w sposób ciągły
Przy fonoforezie mogą zostać zastosowane dwa rodzaje
Przy fonoforezie mogą zostać zastosowane dwa rodzaje
ultradźwięków.
ultradźwięków.
W normalnym przypadku zaleca się zwykle stosowanie fal
W normalnym przypadku zaleca się zwykle stosowanie fal
dźwiękowych ciągłych
dźwiękowych ciągłych
Aparat do fonoforezy
Aparat do fonoforezy
Działanie kliniczne
Działanie kliniczne
ultradźwięków
ultradźwięków
Działanie leków zaaplikowanych
Działanie leków zaaplikowanych
fonoforetycznie
fonoforetycznie
Mechaniczno-termiczne działanie ultradźwięków na skórę i tkankę
Mechaniczno-termiczne działanie ultradźwięków na skórę i tkankę
podskórną sprzyja penetracji preparatów
podskórną sprzyja penetracji preparatów
Główne działanie koncentruje się na warstwach powierzchniowych.
Główne działanie koncentruje się na warstwach powierzchniowych.
Ponieważ te same preparaty, które nadają się do jonoforezy są
Ponieważ te same preparaty, które nadają się do jonoforezy są
stosowane także w fonoforezie, to działania tych leków są identyczne
stosowane także w fonoforezie, to działania tych leków są identyczne
Preparaty w zależności od ich składu - swoje działanie przeciwzapalne,
Preparaty w zależności od ich składu - swoje działanie przeciwzapalne,
przeciwzakrzepowe, przeciwbólowe i pobudzające regenerację tkanek.
przeciwzakrzepowe, przeciwbólowe i pobudzające regenerację tkanek.
Po około 4 minutach żel zaczyna wykazywać tendencję do upłynniania
Po około 4 minutach żel zaczyna wykazywać tendencję do upłynniania
się, podczas gdy tłuste składniki maści nie ulegają zasadniczo zmianie.
się, podczas gdy tłuste składniki maści nie ulegają zasadniczo zmianie.
Żel zaleca się stosować raczej do krótkich zabiegów, bowiem po
Żel zaleca się stosować raczej do krótkich zabiegów, bowiem po
upływie pewnego czasu konieczne jest ponowne nałożenie żelu
upływie pewnego czasu konieczne jest ponowne nałożenie żelu
Alternatywnym rozwiązaniem jest zastosowanie już od samego
Alternatywnym rozwiązaniem jest zastosowanie już od samego
początku preparatu w formie maści.
początku preparatu w formie maści.
Zastosowanie kliniczne
Zastosowanie kliniczne
fonoforezy
fonoforezy
ultradźwięki mogą działać w zależności od rodzaju
ultradźwięki mogą działać w zależności od rodzaju
tkanki, wielkości dawki stosowanej częstotliwości nawet
tkanki, wielkości dawki stosowanej częstotliwości nawet
do głębokości 7 cm.
do głębokości 7 cm.
z powodu zjawiska odbicia np: od kości, efekt cieplny
z powodu zjawiska odbicia np: od kości, efekt cieplny
wyraźniejszy na granicy dwóch ośrodków, a więc w
wyraźniejszy na granicy dwóch ośrodków, a więc w
okolicy okostnej
okolicy okostnej
zachodzi łączne działanie sięgającej w głąb fali
zachodzi łączne działanie sięgającej w głąb fali
ultradźwiękowej i powierzchownego wpływu
ultradźwiękowej i powierzchownego wpływu
stosowanego leku
stosowanego leku
element odruchowego działania przez drogi nerwowe
element odruchowego działania przez drogi nerwowe
łączące dermatom z elementami układu ruchu dla
łączące dermatom z elementami układu ruchu dla
odpowiedniego segmentu rdzenia kręgowego
odpowiedniego segmentu rdzenia kręgowego
Wskazania:
Wskazania:
choroba zwyrodnieniowa stawów w okresie
choroba zwyrodnieniowa stawów w okresie
podostrym, zesztywniające zapalenie stawów
podostrym, zesztywniające zapalenie stawów
kręgosłupa (ZZSK)
kręgosłupa (ZZSK)
stany patologiczne tkanek miękkich, mięśni, ścięgien
stany patologiczne tkanek miękkich, mięśni, ścięgien
i powięzi
i powięzi
reumatoidalne zapalenie stawów
reumatoidalne zapalenie stawów
nerwobóle
nerwobóle
bólowe zespoły pourazowe: stany po zwichnięciach,
bólowe zespoły pourazowe: stany po zwichnięciach,
stany po złamaniach
stany po złamaniach
przewlekłe stany zapalne w obrębie szyi: przewlekłe
przewlekłe stany zapalne w obrębie szyi: przewlekłe
anginy
anginy
zapalenia, pozapalne obrzęki krtani i strun głosowych
zapalenia, pozapalne obrzęki krtani i strun głosowych
Działania następcze i uboczne:
Działania następcze i uboczne:
Subiektywne objawy zmęczenia w stawach
Subiektywne objawy zmęczenia w stawach
(dotyczy także
(dotyczy także
terapeutów)
terapeutów)
Specyficzne objawy uboczne wynikające z
Specyficzne objawy uboczne wynikające z
zastosowania danego
zastosowania danego
preparatu
preparatu
Przeciwwskazania
Przeciwwskazania
Nowotwory
Nowotwory
Ciąża
Ciąża
TBC
TBC
Skazy krwotoczne
Skazy krwotoczne
Niewydolność krążenia, zaburzenia rytmu
Niewydolność krążenia, zaburzenia rytmu
Rozrusznik serca
Rozrusznik serca
Zaburzenia ukrwienia obwodowego
Zaburzenia ukrwienia obwodowego
Ostre procesy zapalne i gorączkowe
Ostre procesy zapalne i gorączkowe
Ciężki stan ogólny i wyniszczenie
Ciężki stan ogólny i wyniszczenie
Nie zakończony wzrost kostny
Nie zakończony wzrost kostny
Stan po rtg -terapii
Stan po rtg -terapii
Metalowe implanty!
Metalowe implanty!
Nerwica wegetatywna
Nerwica wegetatywna
Nerwobóle nie wyjaśnionego pochodzenia
Nerwobóle nie wyjaśnionego pochodzenia
Nadźwiękawianie takich narządów jak: serce, gruczoły płciowe,
Nadźwiękawianie takich narządów jak: serce, gruczoły płciowe,
ciężarna macica, zwój gwiaździsty, siatkówka
ciężarna macica, zwój gwiaździsty, siatkówka
Przeciwwskazania specyficzne dla preparatu
Przeciwwskazania specyficzne dla preparatu
Uwaga przy zaburzonej wrażliwości skóry!
Uwaga przy zaburzonej wrażliwości skóry!
Środki sprzęgające
Środki sprzęgające
Przenoszenie energii fal akustycznych
Przenoszenie energii fal akustycznych
możliwe jest tylko wtedy, gdy głowica
możliwe jest tylko wtedy, gdy głowica
emitująca fale i skóra połączone są przez
emitująca fale i skóra połączone są przez
środki sprzęgające
środki sprzęgające
Najcieńsza warstwa powietrzna lub
Najcieńsza warstwa powietrzna lub
najmniejszy pęcherz powietrza pomiędzy
najmniejszy pęcherz powietrza pomiędzy
głowicą, a powierzchnią skóry (0,001 mm)
głowicą, a powierzchnią skóry (0,001 mm)
uniemożliwiają przeprowadzenie
uniemożliwiają przeprowadzenie
skutecznego leczenia.
skutecznego leczenia.
Środki sprzęgające dla czystego
Środki sprzęgające dla czystego
leczenia ultradźwiękami:
leczenia ultradźwiękami:
Specjalne preparaty żelowe bez substancji czynnej
Specjalne preparaty żelowe bez substancji czynnej
gwarantują niezawodne przeniesienia fali
gwarantują niezawodne przeniesienia fali
dźwiękowej; są łatwe i czyste w stosowaniu
dźwiękowej; są łatwe i czyste w stosowaniu
Olej parafinowy spełnia wymagania pod
Olej parafinowy spełnia wymagania pod
warunkiem, że powierzchnia skóry jest gładka
warunkiem, że powierzchnia skóry jest gładka
Do nadźwiękawiania obszarów skóry nierównych
Do nadźwiękawiania obszarów skóry nierównych
lub z bliznami nadaje się środowisko wodne.
lub z bliznami nadaje się środowisko wodne.
Temperatura wody równa jest temperaturze ciała
Temperatura wody równa jest temperaturze ciała
lub 37°C
lub 37°C
Zabiegi przeprowadza się w wannie plastykowej,
Zabiegi przeprowadza się w wannie plastykowej,
która nie może być za mała
która nie może być za mała
Odstęp pomiędzy głowicą a skórą powinien wynosić
Odstęp pomiędzy głowicą a skórą powinien wynosić
0,5 -1,0 cm. Należy usunąć pęcherzyki powietrza z
0,5 -1,0 cm. Należy usunąć pęcherzyki powietrza z
powierzchni skóry i / lub z brzegów wanny
powierzchni skóry i / lub z brzegów wanny
Środki sprzęgające do jonoforezy
Środki sprzęgające do jonoforezy
zawierające substancję czynną
zawierające substancję czynną
Maści i żele z substancjami aktywnymi
Maści i żele z substancjami aktywnymi
(ketprofen, diclofenac) mogą służyć jako
(ketprofen, diclofenac) mogą służyć jako
środki sprzęgające, ponieważ w
środki sprzęgające, ponieważ w
większości mają wartości galeniczne
większości mają wartości galeniczne
zapewniające niezawodne przenoszenie
zapewniające niezawodne przenoszenie
fali dźwiękowej
fali dźwiękowej
Wytyczne dotyczące
Wytyczne dotyczące
dawkowania
dawkowania
Wytyczne dawkowania dotyczą zarówno
Wytyczne dawkowania dotyczą zarówno
fali dźwiękowej ciągłej, jak i impulsowej.
fali dźwiękowej ciągłej, jak i impulsowej.
Falę akustyczną impulsową chętniej
Falę akustyczną impulsową chętniej
stosuje się przy ostrym i
stosuje się przy ostrym i
powierzchownym zapaleniu tkanki łącznej
powierzchownym zapaleniu tkanki łącznej
jak np. epicondylitis lateralis, ponieważ
jak np. epicondylitis lateralis, ponieważ
może być ona dawkowana w szczególnie
może być ona dawkowana w szczególnie
małych ilościach.
małych ilościach.
Przy fonoforezie zawsze są wymagane
Przy fonoforezie zawsze są wymagane
serie 10-15 zabiegów, działanie jest
serie 10-15 zabiegów, działanie jest
najwidoczniej kumulatywne.
najwidoczniej kumulatywne.
Siła fali akustycznej
Siła fali akustycznej
Rozpoczyna się niską mocą fali i w trakcie
Rozpoczyna się niską mocą fali i w trakcie
zabiegu zwiększa się ją
zabiegu zwiększa się ją
Przy prawidłowym zastosowaniu pacjent
Przy prawidłowym zastosowaniu pacjent
ma co najwyżej lekkie uczucie ciepła
ma co najwyżej lekkie uczucie ciepła
Jeśli pacjent skarży się na bardzo silne
Jeśli pacjent skarży się na bardzo silne
pieczenie lub uczucie gorąca, należy
pieczenie lub uczucie gorąca, należy
zmniejszyć dawkę fali dźwiękowej
zmniejszyć dawkę fali dźwiękowej
W Polsce przyjmuje się podział
W Polsce przyjmuje się podział
dawek na trzy grupy:
dawek na trzy grupy:
Dawki słabe
Dawki słabe
0,05 - 0,5 W/cm
0,05 - 0,5 W/cm
2
2
Dawki średnie 0,5 - 1,5 W/cm
Dawki średnie 0,5 - 1,5 W/cm
2
2
Dawki mocne 1,5 - 2,0 W/cm
Dawki mocne 1,5 - 2,0 W/cm
2
2
Zwykle wykorzystuje się dawki słabe.
W obszarze krajów niemieckojęzycznych funkcjonują
W obszarze krajów niemieckojęzycznych funkcjonują
nierzadko odmienne metodyki.
nierzadko odmienne metodyki.
Na przykład zalecane jest zwiększanie dawkowania w
Na przykład zalecane jest zwiększanie dawkowania w
przebiegu serii zabiegów:
przebiegu serii zabiegów:
Moc fali
Moc fali
dane dotyczące mocy w W / cm
dane dotyczące mocy w W / cm
2
2
odnoszą się zawsze do wyemitowanej
odnoszą się zawsze do wyemitowanej
mocy fali akustycznej z każdego cm
mocy fali akustycznej z każdego cm
2
2
powierzchni głowicy (przy dawkowaniu
powierzchni głowicy (przy dawkowaniu
musi się uwzględniać tylko tę wartość)
musi się uwzględniać tylko tę wartość)
Przy wystąpieniu objawów
Przy wystąpieniu objawów
niepożądanych powinno się zachować
niepożądanych powinno się zachować
ten sam rytm zmiany dawkowania, ale
ten sam rytm zmiany dawkowania, ale
należy zwiększyć liczbę zabiegów
należy zwiększyć liczbę zabiegów
Częstość zabiegów
Częstość zabiegów
ogólnie obowiązuje stała reguła: 3 x w
ogólnie obowiązuje stała reguła: 3 x w
tygodniu
tygodniu
przy szczególnie ostrych i bolesnych
przy szczególnie ostrych i bolesnych
procesach można przejść do zabiegów
procesach można przejść do zabiegów
codziennych
codziennych
- nie wolno przekroczyć pierwszych trzech
- nie wolno przekroczyć pierwszych trzech
poziomów w tabeli (intensywności fal
poziomów w tabeli (intensywności fal
dźwiękowych i czas zabiegu)
dźwiękowych i czas zabiegu)
Wystąpienie efektu
Wystąpienie efektu
terapeutycznego
terapeutycznego
Działanie występuje najczęściej
Działanie występuje najczęściej
bardzo późno
bardzo późno
Rozpoczętą serię zabiegów
Rozpoczętą serię zabiegów
doprowadza się z reguły do końca,
doprowadza się z reguły do końca,
także wtedy, gdy rezultat staje się
także wtedy, gdy rezultat staje się
widoczny powoli
widoczny powoli
Powtórzenie leczenia
Powtórzenie leczenia
Po zakończeniu serii zabiegów powinno
Po zakończeniu serii zabiegów powinno
się przestrzegać wielotygodniowej
się przestrzegać wielotygodniowej
przerwy
przerwy
Cała seria zabiegów może zostać
Cała seria zabiegów może zostać
przedłużona, kiedy pacjent na pierwszą
przedłużona, kiedy pacjent na pierwszą
zareagował dobrze, ale tylko częściowo
zareagował dobrze, ale tylko częściowo
STOSOWANIE FONOFOREZY W
STOSOWANIE FONOFOREZY W
PRAKTYCE
PRAKTYCE
Ogólne wymogi - aparat
Ogólne wymogi - aparat
Konieczna jest dokładna
Konieczna jest dokładna
znajomość aparatu i jego
znajomość aparatu i jego
konserwacji (instrukcja
konserwacji (instrukcja
obsługi)
obsługi)
Należy bezwzględnie
Należy bezwzględnie
przestrzegać zaleceń pro
przestrzegać zaleceń pro
ducenta aparatu (obsługa,
ducenta aparatu (obsługa,
terminy przeglądów,
terminy przeglądów,
przepisy bezpieczeństwa
przepisy bezpieczeństwa
itp.)
itp.)
Miejsce wykonania zabiegu
Miejsce wykonania zabiegu
Leżanka lub krzesło względnie taboret
Leżanka lub krzesło względnie taboret
przy
przy
małym stole
małym stole
Aparat do ultradźwięków nie może stać
Aparat do ultradźwięków nie może stać
bezpośrednio obok włączonego aparatu
bezpośrednio obok włączonego aparatu
krótkofalowego; podłączone kable
krótkofalowego; podłączone kable
elektryczne mogą działać tu jak anteny i
elektryczne mogą działać tu jak anteny i
ulec rozgrzaniu
ulec rozgrzaniu
Zalecenie lekarskie powinno
Zalecenie lekarskie powinno
zawierać następujące dane:
zawierać następujące dane:
Prawidłowo postawioną diagnozę
Prawidłowo postawioną diagnozę
Informacje dotyczące traktowanego obszaru
Informacje dotyczące traktowanego obszaru
skóry
skóry
Zalecany sposób podawania ultradźwięków:
Zalecany sposób podawania ultradźwięków:
dźwięk ciągły lub impulsowy
dźwięk ciągły lub impulsowy
Wybrany preparat do fonoforezy
Wybrany preparat do fonoforezy
Dawkowanie: natężenie, czas, powtórzenie
Dawkowanie: natężenie, czas, powtórzenie
zabiegu
zabiegu
Rodzaj pozostałych fizykalnych sposobów
Rodzaj pozostałych fizykalnych sposobów
leczenia (kąpiele, gimnastyka chorych itp.)
leczenia (kąpiele, gimnastyka chorych itp.)
Niekompletne zalecenie musi zostać uzupełnione
Niekompletne zalecenie musi zostać uzupełnione
pytaniami zwrotnymi do lekarza.
pytaniami zwrotnymi do lekarza.
Materiał do pracy
Materiał do pracy
Materiał dodatkowy
Materiał dodatkowy
Preparat miejscowy
Preparat miejscowy
Wiele poduszek
Wiele poduszek
Koc wełniany lub lniany
Koc wełniany lub lniany
Przyrządy do golenia skóry
Przyrządy do golenia skóry
Jednorazowe serwetki papierowe
Jednorazowe serwetki papierowe
Aparat
Aparat
Podłączenie aparatu do sieci i włączenie go, zanim
Podłączenie aparatu do sieci i włączenie go, zanim
pacjent przygotuje się do zabiegu
pacjent przygotuje się do zabiegu
Wszystkie nastawienia muszą znajdować się w
Wszystkie nastawienia muszą znajdować się w
pozycji „O"
pozycji „O"
Przeprowadzenie zabiegu – ułożenie
Przeprowadzenie zabiegu – ułożenie
pacjenta
pacjenta
Wygodne ułożenie pacjenta, nawet jeśli nie jest
Wygodne ułożenie pacjenta, nawet jeśli nie jest
łatwe i wymaga stosowania poduszek, prowadzi
łatwe i wymaga stosowania poduszek, prowadzi
do odprężenia i już w związku z tym do
do odprężenia i już w związku z tym do
złagodzenia dolegliwości
złagodzenia dolegliwości
Pacjent podczas zabiegu powinien, jeśli to
Pacjent podczas zabiegu powinien, jeśli to
możliwe leżeć
możliwe leżeć
W pozycji siedzącej trzeba zadbać o daleko
W pozycji siedzącej trzeba zadbać o daleko
idące odprężenie poprzez zastosowanie
idące odprężenie poprzez zastosowanie
poduszek
poduszek
Nie należy rezygnować z ochrony cieplnej (koc
Nie należy rezygnować z ochrony cieplnej (koc
wełniany lub lniany)
wełniany lub lniany)
Przeprowadzenie zabiegu – poinformowanie
Przeprowadzenie zabiegu – poinformowanie
pacjenta
pacjenta
Szczególnie przy pierwszym zabiegu pacjent
Szczególnie przy pierwszym zabiegu pacjent
powinien zostać poinformowany o:
powinien zostać poinformowany o:
rodzaju, przebiegu i celu zabiegu
rodzaju, przebiegu i celu zabiegu
możliwych objawach ubocznych i ich znaczeniu
możliwych objawach ubocznych i ich znaczeniu
znaczeniu ścisłego przestrzegania terminów
znaczeniu ścisłego przestrzegania terminów
zabiegów
zabiegów
znaczeniu sumiennego wykonywania
znaczeniu sumiennego wykonywania
zleconych ćwiczeń w domu
zleconych ćwiczeń w domu
konieczności natychmiastowego
konieczności natychmiastowego
powiadomienia terapeuty, jeśli wystąpi złe
powiadomienia terapeuty, jeśli wystąpi złe
samopoczucie
samopoczucie
Przygotowanie skóry
Przygotowanie skóry
bez względu na rodzaj środka
bez względu na rodzaj środka
sprzęgającego, traktowana
sprzęgającego, traktowana
powierzchnia skóry musi zostać
powierzchnia skóry musi zostać
dokładnie ogolona
dokładnie ogolona
nawet najdrobniejsze włosy
nawet najdrobniejsze włosy
upośledzają przenoszenie dźwięku
upośledzają przenoszenie dźwięku
Kontrola wrażliwości
Kontrola wrażliwości
wrażliwość sprawdza się przez przetarcie skóry
wrażliwość sprawdza się przez przetarcie skóry
zwitkiem waty lub tamponem
zwitkiem waty lub tamponem
test powinien zostać przeprowadzony przy
test powinien zostać przeprowadzony przy
pierwszym zabiegu jako środek ostrożności
pierwszym zabiegu jako środek ostrożności
- również u pacjentów z przekrwionymi
- również u pacjentów z przekrwionymi
obszarami skóry
obszarami skóry
- z wystającymi elementami kości
- z wystającymi elementami kości
- z bliznami po laminektomi,
- z bliznami po laminektomi,
ponieważ może tutaj brakować fizjologicznego
ponieważ może tutaj brakować fizjologicznego
sygnału ostrzegawczego w postaci bólu
sygnału ostrzegawczego w postaci bólu
przy ograniczonej wrażliwości skóry nie wolno
przy ograniczonej wrażliwości skóry nie wolno
przekraczać trzeciego stopnia dawkowania
przekraczać trzeciego stopnia dawkowania
(7 min / 0,2 W/cm
(7 min / 0,2 W/cm
2
2
)
)
Aplikacja środka
Aplikacja środka
sprzęgającego
sprzęgającego
2 do 3 cm żelu lub maści (leku lub
2 do 3 cm żelu lub maści (leku lub
preparatu
preparatu
żelowego bez substancji czynnej)
żelowego bez substancji czynnej)
rozsmarowuje się na powierzchni skóry,
rozsmarowuje się na powierzchni skóry,
która nie powinna być większa niż 100
która nie powinna być większa niż 100
cm
cm
2
2
(10x10 cm)
(10x10 cm)
Głowica
Głowica
Głowica powinna zostać ogrzana ręką lub
Głowica powinna zostać ogrzana ręką lub
ciepłą wodą
ciepłą wodą
Prawidłowy uchwyt głowicy
Prawidłowy uchwyt głowicy
Przeprowadzenie zabiegu - głowica
Przeprowadzenie zabiegu - głowica
Po ogrzaniu powinno się poruszać głowicą tam i z
Po ogrzaniu powinno się poruszać głowicą tam i z
powrotem (po leczonym obszarze skóry) w sposób
powrotem (po leczonym obszarze skóry) w sposób
ciągły, powoli, posuwiście - z pozostającym stale
ciągły, powoli, posuwiście - z pozostającym stale
jednakowym, lekkim naciskiem (umożliwia to
jednakowym, lekkim naciskiem (umożliwia to
wniknięcie w obręb leczonych tkanek)
wniknięcie w obręb leczonych tkanek)
Każde miejsce na skórze w obrębie całego obszaru
Każde miejsce na skórze w obrębie całego obszaru
powinno otrzymać mniej więcej tyle samo energii
powinno otrzymać mniej więcej tyle samo energii
dźwiękowej
dźwiękowej
Odpowiednie aparaty są wyposażone we wskaźnik,
Odpowiednie aparaty są wyposażone we wskaźnik,
który pokazuje każde zakłócenie idealnego
który pokazuje każde zakłócenie idealnego
przenoszenia dźwięku (złe przyleganie głowicy)
przenoszenia dźwięku (złe przyleganie głowicy)
Przeprowadzenie zabiegu – środek
Przeprowadzenie zabiegu – środek
sprzęgający
sprzęgający
Podczas całego zabiegu należy zadbać o
Podczas całego zabiegu należy zadbać o
utrzymanie cienkiej, dość wilgotnej i
utrzymanie cienkiej, dość wilgotnej i
śliskiej warstwy; w razie potrzeby trzeba
śliskiej warstwy; w razie potrzeby trzeba
jeszcze raz dodać żel względnie maść
jeszcze raz dodać żel względnie maść
Jeśli pacjent czuje silne
Jeśli pacjent czuje silne
pieczenie lub uczucie wysokiej
pieczenie lub uczucie wysokiej
temperatury, powinno się
temperatury, powinno się
przerwać zabieg
przerwać zabieg
Procedury kończące zabieg
Procedury kończące zabieg
Wyłączenie
Wyłączenie
przekręcić regulator natężenia na „O"
przekręcić regulator natężenia na „O"
nacisnąć główny wyłącznik
nacisnąć główny wyłącznik
Pielęgnacja skóry po zabiegu
Pielęgnacja skóry po zabiegu
resztki żelu / maści usuwa się
resztki żelu / maści usuwa się
jednorazowymi chusteczkami papierowymi
jednorazowymi chusteczkami papierowymi
Informacje dla pacjenta
Informacje dla pacjenta
Działania następcze względnie uboczne
Działania następcze względnie uboczne
pacjent powinien zostać uświadomiony szczególnie
pacjent powinien zostać uświadomiony szczególnie
przy pierwszym zabiegu, co do możliwych działań
przy pierwszym zabiegu, co do możliwych działań
następczych względnie ubocznych, a mianowicie:
następczych względnie ubocznych, a mianowicie:
- zjawisk zmęczenia w stawach
- zjawisk zmęczenia w stawach
- działań ubocznych specyficznych dla leku
- działań ubocznych specyficznych dla leku
Terminy zabiegów
Terminy zabiegów
- pacjent musi zostać poinformowany, jak ważne
- pacjent musi zostać poinformowany, jak ważne
jest przestrzeganie ustalonych terminów zabiegów
jest przestrzeganie ustalonych terminów zabiegów
Program domowy
Program domowy
- pacjentowi przypomina się, jakie ćwiczenia
- pacjentowi przypomina się, jakie ćwiczenia
ruchowe powinien przeprowadzić w domu i jak
ruchowe powinien przeprowadzić w domu i jak
powinien zachowywać się na codzień
powinien zachowywać się na codzień
Dokumentacja
Dokumentacja
Należy prowadzić protokół zabiegu, w
Należy prowadzić protokół zabiegu, w
którym znajdą się informacje:
którym znajdą się informacje:
- o zaburzeniach wrażliwości
- o zaburzeniach wrażliwości
- objawach następczych
- objawach następczych
- objawach ubocznych itp.
- objawach ubocznych itp.
Sprawdzenie i czyszczenie przyrządów
Sprawdzenie i czyszczenie przyrządów
Aparat
Aparat
Aparat do ultradźwięków powinno się
Aparat do ultradźwięków powinno się
poddać przeglądom zgodnie z
poddać przeglądom zgodnie z
danymi producenta
danymi producenta
Głowica
Głowica
Czyszczenie każdorazowo według
Czyszczenie każdorazowo według
instrukcji obsługi
instrukcji obsługi
Najczęstsze błędy i sposoby ich
Najczęstsze błędy i sposoby ich
unikania
unikania
NIEPRAWIDŁOW
O
PRAWIDŁOWO
NIEPRAWIDŁOW
O
PRAWIDŁOWO
NIEPRAWIDŁOW
O
PRAWIDŁOWO
NIEPRAWIDŁOW
O
PRAWIDŁOWO
NIEPRAWIDŁOW
O
PRAWIDŁOWO