RATOWNICTWO

NA RZEKACH GÓRSKICH, WODACH

POWODZIOWYCH I SZYBKOPŁYNĄCYCH

WYDZIAŁ SZKOLENIA SPECJALISTYCZNYCH GRUP RATOWNICZYCH

SZKOŁY ASPIRANTÓW PSP W NOWYM SĄCZU

Czy wiesz, że:

• 30 % powodzi zdarza się poza rejonami uznanymi za

zagrożone powodzią

• „powódź stulecia” zdarza się dużo częściej niż raz na

100 lat

• prace hydrotechniczne oraz zmiany ukształtowania

terenu powyżej i poniżej twojego miasta mogą
znacznie zwiększyć ryzyko powodzi

dane USA

• prąd wody płynącej z prędkością 10 km/h

napiera na ciało osoby z siłą około 60 kg, zaś
przy prędkości 20 km/h siła ta wzrasta do
245 kg

• w miejscach gdzie nurt wody jest silny,

podłoże twarde i gładkie, a nadwozie pojazdu
zawieszone jest nisko nad ziemią, zaledwie
30 cm głębokości wody płynącej z prędkością
10 km/h (3 m/s) jest w stanie przemieścić
większość pojazdów

dane USA

Najwięcej

wypadków

utonięcia

w

wodach

szybkopłynących związane jest z próbami przejechania
samochodem przez zalaną drogę, który zostaje
następnie podcięty przez nurt wody. Drugą grupę
stanowią dzieci bawiące się przy zalanych strumieniach.
Wiele innych śmiertelnych wypadków wiąże się z
próbami ratowania tonących przez osoby postronne.

WOJ. MAZOWIECKIE

WOJ. PODLASKIE

WOJ. POMORSKIE

WOJ. ŚLĄSKIE

WOJ. MAŁOPOLSKIE

WOJ. LUBELSKIE

WOJ. ŁÓDZKIE

WOJ. WARMIŃSKO-MAZURSKIE

WOJ. WIELKOPOLSKIE

WOJ. PODKARPACKIE

WOJ. ZACHODNIOPOMORSKIE

WOJ. DOLNOŚLĄSKIE

WOJ. OPOLSKIE

WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIE

WOJ. LUBUSKIE

WOJ. ŚWIĘTOKRZYSKIE

źródło: KG

PSP

Tereny dotknięte opadami deszczu i przyborem wód w lipcu i

sierpniu 2001 r.

Największe powodzie ostatnich lat

w Polsce

• liczba ofiar powodzi 1997 r. – 54 osoby
• liczba ofiar powodzi 2001 r. – 9 osób

Nawet dobrze wyszkolony płetwonurek nie jest w stanie
prowadzić skutecznych działań ratowniczych na wodach
szybkopłynacych.
Wynika to ze całkowitej odmienności tej dziedziny
ratownictwa.

Umiejętności nurkowe i wysokościowe mogą być natomiast
przydatne podczas szkolenia do ratownictwa na wodach
szybkopłynących, ułatwiając opanowanie pewnych technik
ratowniczych.

Jednym z najczęściej spotykanych błędów jest traktowanie
grup ratownictwa wodno-nurkowego jako zespołów
przygotowanych do działań ratowniczych na wodach
szybkopłynących.

co dziewiąta ofiara wód szybkopłynących to

ratownik

PAMIĘTAJ !!
!

dane USA

Większość wypadków wśród ratowników można uniknąć. Są
one niemal zawsze wynikiem braku wiedzy o specyfice
zagrożeń związanych z wodami szybkopłynącymi, braku
odpowiedniego osobistego sprzętu ochronnego oraz braku
odpowiedniego wyposażenia i wyszkolenia.

Zasada 1. NIE ubieraj kombinezonu ochronnego lub
innego ciężkiego stroju roboczego. Wszyscy ratownicy
powinni nosić piankę chroniącą od wyziębienia i
urazów fizycznych.

Zasada 2. UBIERZ dobrze dopasowaną kamizelkę
asekuracyjną.

Zasada 3. NIE wchodź do płynącej wody, chyba że jest
to jedyna możliwość. Kieruj się zasadą stopniowania
technik

5 D

:

Dosięgnij, Dorzuć, Dowiosłuj, Dopłyń, Doleć

Zasada 4. PRZESZKOL się zanim weźmiesz udział w
akcji ratunkowej.

Zasady bezpieczeństwa w ratownictwie na wodach

szybkopłynących

Zasady bezpiecznego prowadzenia akcji

ratunkowej

• najpierw wykorzystujemy metody o

najmniejszym ryzyku, pozostawiając bardziej
ryzykowne metody jako późniejsze alternatywy

• każdy członek personelu powinien mieć

pewność, że potrafi:

– uratować samego siebie w pierwszej

kolejności

– w drugiej kolejności, wspierać się i ratować

nawzajem

– będąc pewnymi powyższego, grupa może

podjąć się ratowania ofiary.

Należy pogrzebać stary aksjomat:

„Kto umie ten wykonuje, kto nie umie, ten
uczy.”

Instruktorzy ratownictwa powinni zawsze
uczyć najbardziej zaawansowanych
technik. Muszą więc brać aktywny udział
w wybranej przez nich dziedzinie
ratownictwa. Dodatkowo, musza przez
cały czas poszukiwać i dochodzić do
ulepszonych metod, zarówno z własnej
inicjatywy, jak i poprzez wymianę
informacji z innymi tego typu grupami.

Aktywne zaangażowanie jest kluczowym
czynnikiem wpływającym na kompetencje
instruktora.

Rozwiązania szkolenia w ratownictwie

na wodach szybkopłynących przyjęte w

USA

Do roku 1980 w USA temat ratownictwa na wodach
szybkopłynących był traktowany bez właściwej powagi.
Dopiero po tragediach do których doszło podczas
powodzi w roku 1980 rozpoczęto kampanię na rzecz
organizacji ratownictwa na wodach szybkopłynących
oraz stworzenia systemu szkolenia z zakresu tej
dziedziny ratownictwa.

W chwili obecnej, po 22 latach od momentu
rozpoczęcia, w Stanach Zjednoczonych
funkcjonuje kilkadziesiąt różnego typu kursów
ratownictwa na wodach szybkopłynących, o
różnym stopniu zaawansowania i różnym
zakresie.

Podstawowe grupy kursów z zakresu ratownictwa na

wodach szybkopłynących wg standardów NFPA,

organizowane w USA :

•

Awarness, Operation And Technican Level Courses (Kursy

Zapoznające z Problematyka, Taktyką i Technikami

•

Other Water Rescue Training Courses And Workshops

(Pozostałe Kursy i Warsztaty Ratownictwa Wodnego)

•

Technical Rescue Courses (Kursy Ratownictwa Technicznego)

•

Aviation Courses (Kursy Lotnicze)

•

Instructor Trainer Courses And Workshops (Kursy i warsztaty

Instruktorskie)

Rozwiązania szkolenia w ratownictwie

na wodach szybkopłynących przyjęte w

USA

W dniach 17-21 września br. w Wydziale Szkolenia Specjalistycznych

Grup Ratowniczych Szkoły Aspirantów PSP w Nowym Sączu

przeprowadzono szkolenie

z zakresu ratownictwa na rzekach górskich, wodach powodziowych i

szybkopłynących.

W szkoleniu uczestniczyło 7 strażaków z KM PSP w Nowym Sączu

oraz 5 z WSSGR.

Autorski program szkolenia opracowano w oparciu o
doświadczenia Specjalistycznej Grupy Ratowniczej WOPR w
Nowym Sączu, pracowników WSSGR oraz amerykańskie
materiały szkoleniowe dla grup ratowniczych prowadzących
działalność na tego typu wodach.

Szkolenie pozwoliło na wyłapanie niedociągnięć w
opracowanym wcześniej programie i rozbudowanie go o
pewne techniki ratownicze przydatne dla jednostek KSRG
oraz umożliwiło wypracowanie standardów postępowania w
działaniach ratowniczych na rzekach górskich i wodach
szybkopłynących.

W oparciu o posiadane doświadczenia oraz wypracowane na
kursie standardy postępowania, Wydział Szkolenia
Specjalistycznych Grup Ratowniczych Szkoły Aspirantów PSP
w Nowym Sączu przygotował

projekt szkolenia w zakresie ratownictwa na wodach
szybkopłynacych.

Dziękujemy za

uwagę.

Opracował: mł. kpt. Tomasz
Traciłowski