CHORY PRZEWLEKLE

CHORY PRZEWLEKLE – to określenie stanu

chorego z chorobą przewlekłą, u którego w

różnym okresie i przedziale czasu występują

objawy, w konsekwencji których mogą powstać

nieodwracalne zmiany w budowie i

funkcjonowaniu narządów i układów co

uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie

organizmu

Mogą występować okresy;

A/ remisji – jest to okres, w którym choroba została
opanowana, a objawy nie są wyraźnie uchwytne, 
B/ zaostrzeń – występuje, gdy choroba uczynnia się i
powoduje powrót objawów, 

U chorego przewlekle proces leczenia jest długi,
potrzeba dużo czasu, aby objawy i dolegliwości ustąpiły,
najczęściej jednak nie można cofnąć skutków choroby.

RODZAJE CHORÓB PRZEWLEKŁYCH

;

 

·       CHOROBA PRZEWLEKŁA O POMYŚLNYM
ROKOWANIU /chorobę można wyleczyć- np.; gruźlica/

 

·       CHOROBA PRZEWLEKŁA, KTÓREJ NIE MOŻNA
WYLECZYĆ TRWALE, ALE CHOREGO MOŻEMY UTRZYMAĆ
W DOBRYM STANIE OGÓLNYM PRZEZ DŁUGI CZAS /
cukrzyca/

·       CHOROBA PRZEWKEKLA, W KTÓREJ STAN
CHOREGO STALE POGARSZA SIĘ I NAJCZĘŚCIEJ KOŃCZY
SIĘ ZEJŚCIEM ŚMIERTELNYM / marskość wątroby/

CHOROBA OSTRA

– POWODUJE WYSTĄPIENIE

OBJAWÓW W CIĄGU KRÓTKIEGO CZASU.
Objawy i dysfunkcje trwają krótko i kończą się
całkowitym powrotem do zdrowia, albo przejściem w
chorobę przewlekłą lub szybkim zgonem. 

CHOROBA PRZEWLEKŁA

- jako powikłanie, mogą

dołączyć się objawy choroby ostrej.

 

CHORY O NIEPOMYŚLNYM ROKOWANIU;
Jest to chory, u którego przewiduje się niepomyślny
przebieg procesu chorobowego i brak szans powrotu do
zdrowia.
Proces chorobowy ma charakter postępujący i pomimo
leczenia nie można go powstrzymać.

Ostry przebieg ;

-

gwałtowne nasilenie

występujących objawów
wywołanych intensywnością
procesu chorobowego
-występuje bezpośrednie
zagrożenie życia- pacjent
wymaga często stałej
obserwacji i specjalistycznej
opieki na OIOM,
- stan pacjenta może ulec
gwałtownemu pogorszeniu
do wystąpienia nagłej

śmierci,

Przewlekły;

- przebieg łagodny,
- mogą występować okresy
remisji i zaostrzeń,
- pacjent wymaga opieki
profesjonalnej w szpitalu,
domu opieki społecznej lub
osób bliskich
- stan chorego stopniowo
pogarsza się aż do
wystąpienia śmierci

,

CZAS TRWANIA od kilku godzin, dni, tygodni do kilku lat.
Zależy on od intensywności rozwoju procesu chorobowego i
stopnia dysfunkcji podstawowych układów życiowych.

 

PROBLEMY PACJENTA O NIEPOMYSLNYM ROKOWANIU;

·        Postępujące osłabienie i wyczerpanie sił fizycznych i
psychicznych,
·        Ból, cierpienie,
·        Niepokój, lęk, obawa przed przyszłością,
·        Stany zniechęcenia, apatii, depresji,
·        Konieczność stałego leczenia,
·        Utrudnienie lub uniemożliwienie zaspakajania w naturalny
sposób potrzeb biologicznych / odżywianie, oddychanie,
wydalanie/,
·        Postępujące ograniczenie aktywności i samodzielności
pacjenta,

·        Uzależnienie od otoczenia,

 

POSTĘPOWANIE Z CHORYM O NIEPOMYŚLNYM
ROKOWANIU;

·        Pomoc w utrzymaniu dobrego samopoczucia
fizycznego i psychicznego,
·        Łagodzenie skutków choroby,
·        Zapobieganie powikłaniom /odleżyny, zaniki
mięśniowe/,pomoc w uzyskaniu samodzielności i
podjęciu aktywnego życia,
·        Spokojna śmierć,

CHORY UMIERAJĄCY;

ŚMIERĆ- jest to fakt mający miejsce w przyrodzie jako
kres życia i funkcjonowania organizmu.
Śmierć człowieka
Nazywana zejściem śmiertelnym, zgonem – oznacza
ustanie zasadniczych dla życia procesów fizjologicznych, 
Śmierć kliniczna,
Śmierć biologiczna, 
UMIERANIE jest to proces rozciągnięty w czasie,
ŚMIERĆ kończy umieranie lub może wystąpić; 
SMIERĆ NAGŁA bez umierania /NZK, wypadek/,
ŚMIERĆ NIE ZWIĄZANA Z UMIERANIEM występuje w
wyniku trwającego przez długi okres czasu utajonego
procesu chorobowego, nie znanego, nie uświadomionego
przez jednostkę,

UMIERANIE jest to trwająca w czasie świadomość zbliżającej
się śmierci
·        Łączy się z istnieniem jakiejś choroby,
·        Rozpoczyna się wtedy, gdy choroba zostaje rozpoznana
jako nieuleczalna środkami dostępnymi w medycynie a
rokowanie oznacza śmierć chorego w określonym czasie,
·        Może obejmować ostatnie godziny, dni, tygodnie życia
chorego,
ŚWIADOMOŚĆ UMIERANIA dla chorego to przygotowanie do
rozstania z życiem i odejścia w bólu i cierpieniach,
Dla pracowników Sł. Zdrowia – jak pomóc pacjentowi, gdy
choroby wyleczyć nie można.
Problemy chorego dotyczące sfery psychicznej i fizycznej
to niepewność, osamotnienie, izolacja, lęk, cierpienie fizyczne
Niepewność związana najczęściej z brakiem informacji na
temat stanu zdrowia i rokowania.
W praktyce szpitalnej występują dwa stanowiska;
·        Pacjent nie powinien znać prawdy o swoim stanie,
·        Pacjent ma prawo do pełnej informacji o swoim stanie
zdrowia,

FAZY UMIERANIA wg psychiatry Elisabeth Kubler- Ross,
 
Etapy, przez które przechodzi chory zanim zaakceptuje fakt
bliskiej śmierci;

1.     ZAPRZECZENIE I IZOLACJA – chory nie dopuszcza do
świadomości myśli o ciężkości choroby i rokowania,
        Zaprzecza prawdzie o kresie życia, aby uniknąć

niebezpieczeństwa potwierdzenia tej prawdy, unika kontaktów
z ludźmi.
        Nie można pozostawić chorego samego sobie

2.     GNIEW I ROZDRAŻNIENIE – pytanie; dlaczego właśnie ja ?
        Występuje agresja skierowana do ludzi z otoczenia,
        Nie reagować impulsywnie na gniew, bo to wzmaga jego

napięcie,
Gniew jest sygnałem, że pacjent potrzebuje pomocy i należy
poświęcić mu więcej uwagi,

3.     POGODZENIE SIĘ - -spokojne oczekiwanie na
zbliżającą się śmierć. Etapu pogodzenia nie należy
uważać za szczęśliwy. Jest on pozbawiony uczuć,
        Chory jest wyczerpany, bardzo słaby, odczuwa

potrzebę snu i wypoczynku,
        Krąg zainteresowań zmniejsza się, chory gestem

prosi by siedzieć przy nim,
        Kontakty odbywają się bez słów,

4.     NEGOCJACJE Z LOSEM, TARGOWANIE SIĘ – pacjent
próbuje zawrzeć pewnego rodzaju układ z otoczeniem lub z
Bogiem w zamian za przedłużenie życia i odroczenie śmierci,
·        Etap ten przebiega w tajemnicy przed otoczeniem,
·        Chory jest cichy, zamknięty w sobie, osamotniony w
swoim nieszczęściu,
·        W tym etapie nasze słowa nie docierają, ale trzeba
przy chorym być,

5.     DEPRESJA – związana jest z poczuciem straty, żalu jaki
przeżywa chory, aby przygotować się do rozstania z życiem,
·        Należy umożliwić choremu wypowiedzenie się, wyrazić
żal, wówczas łatwiej będzie pogodzić się z rzeczywistością,
·        Chory nie oczekuje wyjaśnień, chce by życzliwie go
wysłuchać,

6.     POGODZENIE SIĘ - -spokojne oczekiwanie na
zbliżającą się śmierć. Etapu pogodzenia nie należy
uważać za szczęśliwy. Jest on pozbawiony uczuć,
·        Chory jest wyczerpany, bardzo słaby, odczuwa
potrzebę snu i wypoczynku,
·        Krąg zainteresowań zmniejsza się, chory gestem
prosi by siedzieć przy nim,
·        Kontakty odbywają się bez słów,

POSTĘPOWANIE Z CHORYM UMIERAJĄCYM
1.     Higiena osobista, higiena jamy ustnej, oczu( gdy

chory nie mruga powiekami),
2.     odżywianie – zgodnie z życzeniami chorego, posiłki

przynoszone z domu. Często podawać napoje. Zwilżać

wargi( należy zainteresować członków rodziny),
3.     Ścielić łóżko i często poprawiać pościel,

zabezpieczyć chorego w łóżku przed wypadnięciem,
4.     Leki podawać zgodnie ze zleceniami lekarskimi:

dostateczna ilość leków p/ bólowych,
5.     Obserwacja chorego;
        Tachykardia, bradykardia, słabe niemiarowe tętno,
        Spadek RR,
        Duszność, ewentualnie oddech Cheyne- Stokesa,

płytkie krótkie oddechy,
        Wzrost temperatury ciała a następnie spadek,
        Zimne poty,
        Bladość, ewentualnie sinica skóry,

przebarwienia( plamy na skórze),
        Niepokój, senność,
        Agonia,

OBJAWY ŚMIERCI;

·        Chory jest nieprzytomny, nie oddycha, nie ma tętna
a źrenice są szerokie i nie reagują na światło,
·        Nie ma akcji serca, w badaniu EKG linia zerowa
·        Plamy opadowe- przebarwienia ciemnoczerwone do
sinych w nisko położonych częściach ciała,
·        stężenie śmiertelne zaczyna się około 1 godziny po
śmierci i trwa do 3 dni( zależnie od temperatury
otoczenia)

POSTĘPOWANIE PO ŚMIERCI CHOREGO;

·        czas śmierci określić z dokładnością do 1 minuty,
·        wezwać lekarza, zawiadomić rodzinę,
·        rodzinę wyprowadzić do innego pomieszczenia,
chyba, że zamierza pozostać przy zaopatrzeniu zwłok,

OPATRZENIE ZMARŁEGO;

·        założyć fartuch ochronny, rękawiczki,
·        ze zmarłym obchodzić się delikatnie, ułożyć
płasko, ramiona przyłożyć do tułowia,
·        usunąć poduszkę i kołdrę,
·        usunąć urządzenia( rurki, cewniki, kaniule),
·        zamknąć oczy, położyć wilgotne gaziki,
·        szczękę umocować za pomocą bandaża,
·        przykryć czystym prześcieradłem,
·        usunąć ozdoby, przedmioty wartościowe,
·        umieścić kartę identyfikacyjną – nazwisko, data i
godzina zgonu, oddział,
·        wezwać rodzinę by pozostała chwilę przy zmarłym
( jeżeli jest takie życzenia) 

RUCH HOSPICJÓW

Działalność nowoczesnych hospicjów rozwinęła się w
latach sześćdziesiątych naszego stulecia.
W związku z działalnością Irlandzkich sióstr miłosierdzia,
które już od połowy XIX wieku prowadziły hospicja,

 

Dzięki działalności i po0szukianiom naukowym hospicja
stały się ośrodkami badań i nauczania w zakresie
zwalczania bólu oraz łagodzenia objawów
nieuleczalnych chorób.
Celem jest opanowanie sposobów łagodzenia objawów
chorobowych , aby umożliwić godne życie osobie
nieuleczalnie chorej oraz stopniowe przygotowanie się
rodziny na nieuchronny koniec

OPIEKA TERMINALNA

 

To działania całego zespołu medycznego, świadczone

na rzecz pacjenta w takim stanie zdrowia, w którym

leczeniem nie można uzyskać już istotnego wpływu

nie tylko na przebieg choroby, ale i na przedłużenie

życia. 
Opieka terminalna to towarzyszenie, czuwanie, bycie

z człowiekiem nieuleczalnie chorym lub umierającym.
 
Na opiekę terminalną składają się;
·        oddziaływanie psychoterapeutyczne na

pacjenta i rodzinę,
·        stworzenie właściwych warunków do przeżycia

ostatniej fazy życia,
·        umiejętność wykonania zabiegów

pielęgnacyjnych, 

Do sprawowania opieki terminalnej nie jest potrzebna
żadna złożona aparatura ani narzędzia, ale gotowość
niesienia pomocy i szacunku dla drugiego człowieka.
Opieka nad człowiekiem umierającym nie może pomijać
rodziny.
Są to osoby z reguły najbardziej zaangażowane w
sytuację chorego, jego cierpienie.
Dlatego przygotowanie do godnej śmierci pacjenta
powinno łączyć się także z przygotowaniem rodziny na

śmierć najbliższej osoby.