LEKI

LEKI

PRZECIWKASZLOWE

PRZECIWKASZLOWE



Odruch kaszlowy jest odruchem

Odruch kaszlowy jest odruchem

fizjologicznym i ma na celu

fizjologicznym i ma na celu

udrożnienie dróg oddechowych

udrożnienie dróg oddechowych



W chorobach płuc, oskrzeli, opłucnej

W chorobach płuc, oskrzeli, opłucnej

oraz w chorobach krtani na skutek

oraz w chorobach krtani na skutek

stanów zapalnych dochodzi do

stanów zapalnych dochodzi do

draznienia zakończeń nerwowych

draznienia zakończeń nerwowych

wywołujących kaszel

wywołujących kaszel



Długotrwale utrzymujący się kaszel

Długotrwale utrzymujący się kaszel

powoduje hiperwentylację płuc i

powoduje hiperwentylację płuc i

doprowadza do alkalozy oddechowej

doprowadza do alkalozy oddechowej

1.)LEKI P/KASZLOWE O

1.)LEKI P/KASZLOWE O

DZIAŁANIU OŚRODKOWYM

DZIAŁANIU OŚRODKOWYM



Hamują napady kaszlu przez hamowanie odruchu

Hamują napady kaszlu przez hamowanie odruchu

kaszlowego w wyniku depresyjnego działania na

kaszlowego w wyniku depresyjnego działania na

ośrodek kaszlu w rdzeniu przedłużonym

ośrodek kaszlu w rdzeniu przedłużonym



Równocześnie mogą zwalniać rytm oddychania

Równocześnie mogą zwalniać rytm oddychania

przez hamowanie ośrodka oddechowego

przez hamowanie ośrodka oddechowego



Leki te nie hamują wybiórczo tylko czynności

Leki te nie hamują wybiórczo tylko czynności

ośrodka kaszlu, lecz mogą również wpływać na

ośrodka kaszlu, lecz mogą również wpływać na

inne struktury mózgu i powodować występowanie

inne struktury mózgu i powodować występowanie

szeregu działań niepożądanych:

szeregu działań niepożądanych:

-

Senność

Senność

-

Niepokój

Niepokój

-

Nudności

Nudności

-

Drgawki

Drgawki

A.)LEKI P/KASZLOWE

A.)LEKI P/KASZLOWE

POCHODNE ALKALOIDÓW

POCHODNE ALKALOIDÓW

OPIUM

OPIUM

a.)Leki wykazujące działanie euforyzujące i wywołujące szybkie uzależnienie

a.)Leki wykazujące działanie euforyzujące i wywołujące szybkie uzależnienie

:

:



-ośrodkowo hamują ośrodek kaszlu, zwalniają również częstość oddechu przez hamowanie ośrodka

-ośrodkowo hamują ośrodek kaszlu, zwalniają również częstość oddechu przez hamowanie ośrodka

oddechowego

oddechowego



1.)Morfina

1.)Morfina



-dawki p/kaszlowe są mniejsze niż p/bólowe

-dawki p/kaszlowe są mniejsze niż p/bólowe



-źle wchłania się z przewodu pokarmowego

-źle wchłania się z przewodu pokarmowego



-stosuje się w sytuacjach zagrożenia krwotokiem z płuc (np.zranienie klatki piersiowej, niektóre

-stosuje się w sytuacjach zagrożenia krwotokiem z płuc (np.zranienie klatki piersiowej, niektóre

nowotwory płuc)

nowotwory płuc)



2.)Oksykodon

2.)Oksykodon



-prep. EUCODALUM (pozajelitowo)

-prep. EUCODALUM (pozajelitowo)



-jak morfina

-jak morfina



3.)Bezytramid

3.)Bezytramid



-j.w.

-j.w.

(może być doustnie)

(może być doustnie)



4.)Etylomorfina

4.)Etylomorfina



5.)Hydrokodon

5.)Hydrokodon

b.)Leki nie wykazujące wyraźnego działania euforyzującego o

b.)Leki nie wykazujące wyraźnego działania euforyzującego o

słabych właściwościach uzależniających

słabych właściwościach uzależniających



1.)Kodeina (thiocodin)

1.)Kodeina (thiocodin)



-20-60mg dawka

-20-60mg dawka



-hamuje ośrodek kaszlu w rdzeniu przedłużonym, zwalnia

-hamuje ośrodek kaszlu w rdzeniu przedłużonym, zwalnia

rytm oddychania

rytm oddychania



-łatwo wchłania się z p.pokarmowego

-łatwo wchłania się z p.pokarmowego



-nie można stos. u wcześniaków i noworodków

-nie można stos. u wcześniaków i noworodków



-kodeina często jest składnikiem prep. złożonych w skład

-kodeina często jest składnikiem prep. złożonych w skład

których wchodzi oprócz niej lek p/bólowy np. paracetamol

których wchodzi oprócz niej lek p/bólowy np. paracetamol

(ANTIDOL, SOLPADEINE) lub aspiryna (ASCODAN) prep. te są

(ANTIDOL, SOLPADEINE) lub aspiryna (ASCODAN) prep. te są

stosowane jako p/bólowe

stosowane jako p/bólowe



DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:



-zaparcia, nudności, wymioty

-zaparcia, nudności, wymioty



-zmniejszenie częstości oddechu

-zmniejszenie częstości oddechu



2.)Normetadon

2.)Normetadon



-j.w.

-j.w.

c.)Leki nie wywołujące uzależnienia

c.)Leki nie wywołujące uzależnienia



1.)Dekstrometorfan

1.)Dekstrometorfan



-depresyjny wpływ na ośrodek kaszlu w rdzeniu

-depresyjny wpływ na ośrodek kaszlu w rdzeniu

przedłużonym

przedłużonym



-nie wykazuje działania p/bólowego

-nie wykazuje działania p/bólowego



-prep. ACODIN

-prep. ACODIN



2.)Falkodyna

2.)Falkodyna



-poch. kodeiny

-poch. kodeiny



-wykazuje silne działanie p/kaszlowe i mniej działań

-wykazuje silne działanie p/kaszlowe i mniej działań

niepożądanych

niepożądanych



3.)Noskapina(Narkotyna)

3.)Noskapina(Narkotyna)



-działanie p/kaszlowe podobne do falkodyny

-działanie p/kaszlowe podobne do falkodyny



-jako poch. izochinolinowa ma słabe działanie

-jako poch. izochinolinowa ma słabe działanie

spazmolityczne

spazmolityczne

B.)LEKI P/KASZLOWE

B.)LEKI P/KASZLOWE

NIEOPIOIDOWE O

NIEOPIOIDOWE O

DZIAŁANIU OŚRODKOWYM

DZIAŁANIU OŚRODKOWYM

a.)Estry kwasów organicznych

a.)Estry kwasów organicznych



1.)Okseladyna(oxeladin)

1.)Okseladyna(oxeladin)



-jak pentoksyweryna

-jak pentoksyweryna



2.)Oksolamina

2.)Oksolamina



-jak pentoksyweryna

-jak pentoksyweryna



3.)Pentoksyweryna(Toclase)

3.)Pentoksyweryna(Toclase)



-

-

hamuje ośrodek kaszlu w rdzeniu przedłużonym oraz

hamuje ośrodek kaszlu w rdzeniu przedłużonym oraz

obwodowo hamuje kurczliwość oskrzeli

obwodowo hamuje kurczliwość oskrzeli



-na skutek hamującego działania na OUN może powodować

-na skutek hamującego działania na OUN może powodować

senność

senność



-działa miejscowo znieczulająco i cholinolitycznie

-działa miejscowo znieczulająco i cholinolitycznie



4.)Glaucyna

4.)Glaucyna



-alkaloid występujący w zielu siwca żółtego

-alkaloid występujący w zielu siwca żółtego

b.)Pochodna fenotiazyny

b.)Pochodna fenotiazyny



-hamują odruch kaszlu przez depresyjne działanie na rdzeń

-hamują odruch kaszlu przez depresyjne działanie na rdzeń

przedłużony oraz działają rozkurczająco na mięśnie

przedłużony oraz działają rozkurczająco na mięśnie



1.)Dimetoksanat

1.)Dimetoksanat



-dodatkowo działa miejscowo znieczulająco

-dodatkowo działa miejscowo znieczulająco



2.)Pipazetat

2.)Pipazetat



-j.w

-j.w



3.)Oksomemazyna

3.)Oksomemazyna



4.)Alimemazyna

4.)Alimemazyna



DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE (wszystkie)

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE (wszystkie)



-nudności, wymioty, zawroty głowy

-nudności, wymioty, zawroty głowy

2.)LEKI P/KASZLOWE O

2.)LEKI P/KASZLOWE O

DZIAŁANIU OBWODOWYM

DZIAŁANIU OBWODOWYM

A.)LEKI WPŁYWAJĄCE NA

A.)LEKI WPŁYWAJĄCE NA

ZAKOŃCZENIA CZUCIOWE W

ZAKOŃCZENIA CZUCIOWE W

OSKRZELACH

OSKRZELACH

1.)Benzonatat

1.)Benzonatat



-działanie miejscowo znieczulające

-działanie miejscowo znieczulające



-stos. wyłącznie w anestezjologii w premedykacji

-stos. wyłącznie w anestezjologii w premedykacji

np. przed bronchoskopią, bronchografią

np. przed bronchoskopią, bronchografią



DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:



-zaparcia

-zaparcia



WSKAZANIA:

WSKAZANIA:



-hamowanie nieproduktywnego, męczącego kaszlu

-hamowanie nieproduktywnego, męczącego kaszlu

spowodowanego podrażnieniem zakończeń

spowodowanego podrażnieniem zakończeń

nerwowych w drzewie oskrzelowym przez procesy

nerwowych w drzewie oskrzelowym przez procesy

zapalne

zapalne

B.)ŚLUZY ROŚLINNE

B.)ŚLUZY ROŚLINNE

1.)Radix althaeae(prawoślaz)

1.)Radix althaeae(prawoślaz)

2.)Folium farferae(podbiał)

2.)Folium farferae(podbiał)

3.)Flos verbasci(dziewanna)

3.)Flos verbasci(dziewanna)



-podawane doustnie łagodzą

-podawane doustnie łagodzą

odczucie drażnienia w obrębie gardła

odczucie drażnienia w obrębie gardła

i działają osłaniająco w obrębie błony

i działają osłaniająco w obrębie błony

śluzowej żołądka

śluzowej żołądka



Wchodzą w skład mieszanek

Wchodzą w skład mieszanek

wykrztuśnych np.PECTOSAN

wykrztuśnych np.PECTOSAN

LEKI WYKRZTUŚNE

LEKI WYKRZTUŚNE

1.) Stosuje się dla ułatwienia wydalenia zalegającej wydzieliny

1.) Stosuje się dla ułatwienia wydalenia zalegającej wydzieliny

w oskrzelach.

w oskrzelach.

2.) Oskrzela są wysłane wielorzędowym nabłonkiem

2.) Oskrzela są wysłane wielorzędowym nabłonkiem

migawkowym, który zawiera:

migawkowym, który zawiera:

-

Komórki migawkowe

Komórki migawkowe

-

Komórki kubkowe

Komórki kubkowe

-

Ujścia gruczołów surowiczych umiejscowionych w błonie

Ujścia gruczołów surowiczych umiejscowionych w błonie

podśluzowej

podśluzowej

3.) Płyn pokrywający nabłonek służy do zatrzymywania pyłów i

3.) Płyn pokrywający nabłonek służy do zatrzymywania pyłów i

bakterii, które przedostały się do oskrzeli w powietrzu

bakterii, które przedostały się do oskrzeli w powietrzu

wdychanym:

wdychanym:

-

Płyn pokrywający nabłonek jest ciągle przemieszczany jak

Płyn pokrywający nabłonek jest ciągle przemieszczany jak

strumień w kierunku krtani, a następnie jest odkrztuszany

strumień w kierunku krtani, a następnie jest odkrztuszany

-

Przesuwanie płynu w oskrzelach jest uwarunkowane

Przesuwanie płynu w oskrzelach jest uwarunkowane

ruchem rzęsek nabłonka migawkowego i drobnymi ruchami

ruchem rzęsek nabłonka migawkowego i drobnymi ruchami

perystaltycznymi oskrzeli

perystaltycznymi oskrzeli

4.) W różnych stanach chorobowych może dochodzić

4.) W różnych stanach chorobowych może dochodzić

do zagęszczenia płynu surowiczo-śluzowego

do zagęszczenia płynu surowiczo-śluzowego

pokrywającego oskrzela i utrudnieniu jego

pokrywającego oskrzela i utrudnieniu jego

wydalania. Zalegająca wydzielina w oskrzelach

wydalania. Zalegająca wydzielina w oskrzelach

może ulec ropieniu i hamować przepływ powietrza

może ulec ropieniu i hamować przepływ powietrza

przez drogi oddechowe.

przez drogi oddechowe.

5.) Usunięcie zalegającego płynu surowiczo-

5.) Usunięcie zalegającego płynu surowiczo-

śluzowego z oskrzeli jest mozliwe przez

śluzowego z oskrzeli jest mozliwe przez

zmniejszenie lepkości tego płynu i umożliwienie

zmniejszenie lepkości tego płynu i umożliwienie

komórkom rzęskowym przesunięcia zalegającej

komórkom rzęskowym przesunięcia zalegającej

wydzieliny w kierunku krtani.

wydzieliny w kierunku krtani.

6.) W celu rozrzedzenia zalegającej wydzieliny stosuje

6.) W celu rozrzedzenia zalegającej wydzieliny stosuje

się środki zwiększające wydzielanie śluzu przez

się środki zwiększające wydzielanie śluzu przez

komórki kubkowe, środki mukolityczne powodujące

komórki kubkowe, środki mukolityczne powodujące

rozłączanie mostków siarczkowych

rozłączanie mostków siarczkowych

mukopolisacharydów i zmniejszenie gęstości śluzu.

mukopolisacharydów i zmniejszenie gęstości śluzu.

7.) Komórki kubkowe w nabłonku oskrzeli są mało wrażliwe na

7.) Komórki kubkowe w nabłonku oskrzeli są mało wrażliwe na

pobudzenie nerwowe, lecz zwiększają wydzielanie śluzu pod

pobudzenie nerwowe, lecz zwiększają wydzielanie śluzu pod

wpływem bodźców drażniących, dlatego większość leków

wpływem bodźców drażniących, dlatego większość leków

działających wykrztuśnie wykazuje wł. Draznienia nablonka

działających wykrztuśnie wykazuje wł. Draznienia nablonka

oskrzeli w celu zwiększenia wydzielania śluzu przez komórki

oskrzeli w celu zwiększenia wydzielania śluzu przez komórki

kubkowe.

kubkowe.

8.) Leki wykrztuśne mogą docierać do nabłonka oskrzeli z

8.) Leki wykrztuśne mogą docierać do nabłonka oskrzeli z

powietrzem wdychanym przy stosowaniu inhalacji

powietrzem wdychanym przy stosowaniu inhalacji

-

Po podaniu doustnym lub pozajelitowym leki wykrztuśne

Po podaniu doustnym lub pozajelitowym leki wykrztuśne

mogą dochodzić do nabłonka dróg oddechowych z krwią

mogą dochodzić do nabłonka dróg oddechowych z krwią

dopływającą do oskrzeli

dopływającą do oskrzeli

-

Niektóre leki wykrztuśne przenikają z krwi do pęcherzyków

Niektóre leki wykrztuśne przenikają z krwi do pęcherzyków

płucnych, a następnie przedostają się do oskrzeli z

płucnych, a następnie przedostają się do oskrzeli z

powietrzem wydychanym.

powietrzem wydychanym.

9.) Dotychczas nie ustalono w jakim stopniu leki wykrztuśne

9.) Dotychczas nie ustalono w jakim stopniu leki wykrztuśne

przedostające się do powietrza pęcherzyków płucnych

przedostające się do powietrza pęcherzyków płucnych

mogą uszkadzać surfaktant pęcherzyków płucnych.

mogą uszkadzać surfaktant pęcherzyków płucnych.

A.)LEKI WYKRZTUŚNE O

A.)LEKI WYKRZTUŚNE O

DZIAŁANIU ODRUCHOWYM

DZIAŁANIU ODRUCHOWYM



-leki tej grupy po podaniu doustnym

-leki tej grupy po podaniu doustnym

drażnią błonę śluzową żołądka,

drażnią błonę śluzową żołądka,

wywołując na drodze odruchowej wzrost

wywołując na drodze odruchowej wzrost

wydzielania wodnistego śluzu przez

wydzielania wodnistego śluzu przez

gruczoły oskrzelowe(na skutek

gruczoły oskrzelowe(na skutek

pobudzenia aferentnych zakończeń

pobudzenia aferentnych zakończeń

nerwu błędnego). Leki o takim

nerwu błędnego). Leki o takim

mechanizmie działania nie powinny być

mechanizmie działania nie powinny być

stosowane u chorych z chorobą

stosowane u chorych z chorobą

wrzodową.

wrzodową.

1.)Korzeń wymiotnicy

1.)Korzeń wymiotnicy



-zawiera alkaloid:emetynę,

-zawiera alkaloid:emetynę,

2.)Saponiny

2.)Saponiny



-korzeń senegi (radix senegae)

-korzeń senegi (radix senegae)



-korzeń lukrecji (radix glycyrrhizae)

-korzeń lukrecji (radix glycyrrhizae)



-korzeń pierwiosnka (radix primule)

-korzeń pierwiosnka (radix primule)



-korzeń rzywokostu (radix symphyti)

-korzeń rzywokostu (radix symphyti)

3.)Benzoesan sodu

3.)Benzoesan sodu



-wykazuje również słabe działanie antyseptyczne

-wykazuje również słabe działanie antyseptyczne

4.)Jodek potasu

4.)Jodek potasu



-osłabia czynność tarczycy

-osłabia czynność tarczycy



-wywołuje bolesny obrzęk ślinianek, wyciek z nosa,

-wywołuje bolesny obrzęk ślinianek, wyciek z nosa,

zaburzenia żołądkowo jelitowe

zaburzenia żołądkowo jelitowe

B.)LEKI WYKRZTUŚNE O

B.)LEKI WYKRZTUŚNE O

DZIAŁANIU BEZPOŚREDNIM NA

DZIAŁANIU BEZPOŚREDNIM NA

GRUCZOŁY OSKRZELOWE

GRUCZOŁY OSKRZELOWE



-leki te po podaniu doustnym wydzielają

-leki te po podaniu doustnym wydzielają

się przez gruczoły oskrzelowe

się przez gruczoły oskrzelowe

pobudzając je do zwiększonego

pobudzając je do zwiększonego

wydzielania płynnego śluzu.

wydzielania płynnego śluzu.

Zwiększenie ilości bardziej płynnej

Zwiększenie ilości bardziej płynnej

wydzieliny ułatwia jej przesuwanie w

wydzieliny ułatwia jej przesuwanie w

świetle oskrzeli i ułatwia wykrztuszenie

świetle oskrzeli i ułatwia wykrztuszenie

1.)Jodek potasu

1.)Jodek potasu

2.)Związki kreozotu

2.)Związki kreozotu



-w skład kreozotu wchodzi gł. gwajakol i kreozol

-w skład kreozotu wchodzi gł. gwajakol i kreozol



-kreozot ma podwójny mech. działania wykrztuśnego:pośredni i

-kreozot ma podwójny mech. działania wykrztuśnego:pośredni i

bezpośredni.

bezpośredni.



-po podaniu doustnym drażni błonę śluzową żołądka i odruchowo

-po podaniu doustnym drażni błonę śluzową żołądka i odruchowo

zwiększa wydzielanie gruczołów dróg oddechowych

zwiększa wydzielanie gruczołów dróg oddechowych



-po wchłonięciu wydziela się do światła oskrzeli i tu drażniąc błonę

-po wchłonięciu wydziela się do światła oskrzeli i tu drażniąc błonę

śluzową również pobudza wydzielanie gruczołów oskrzelowych

śluzową również pobudza wydzielanie gruczołów oskrzelowych



-prep. SULFOGWAJAKOL

-prep. SULFOGWAJAKOL



3.)Olejki eteryczne

3.)Olejki eteryczne



-drażnią błonę śluzową oskrzeli i zwiększają wydzielanie śluzu w

-drażnią błonę śluzową oskrzeli i zwiększają wydzielanie śluzu w

oskrzelach przez co ułatwiają odkrztuszanie

oskrzelach przez co ułatwiają odkrztuszanie



-po podani doustnyn drażnią błonę śluzową p.pokarmowego i

-po podani doustnyn drażnią błonę śluzową p.pokarmowego i

mogą uszkadzać narządy miąższowe

mogą uszkadzać narządy miąższowe



-część lotnych substancji wydala się z krwi do powietrz

-część lotnych substancji wydala się z krwi do powietrz

wydychanego i może uszkadzać surfaktant pęcherzyków płucnych

wydychanego i może uszkadzać surfaktant pęcherzyków płucnych



-bezpieczniej-inhalacje (do szklanki gorącej wody 5-10 kropli

-bezpieczniej-inhalacje (do szklanki gorącej wody 5-10 kropli

mieszaniny olejków)

mieszaniny olejków)

C.)LEKI WYKRZTUŚNE

C.)LEKI WYKRZTUŚNE

ZMINIAJĄCE ODCZYN pH

ZMINIAJĄCE ODCZYN pH

WYDZIELINY GRUCZOŁÓW

WYDZIELINY GRUCZOŁÓW

OSKRZELOWYCH

OSKRZELOWYCH



-zmiana pH wydzieliny gruczołów

-zmiana pH wydzieliny gruczołów

oskrzelowych powoduje jej

oskrzelowych powoduje jej

upłynnienie co ułatwi wykrztuszanie

upłynnienie co ułatwi wykrztuszanie

1.)Wodorowęglan sodu

1.)Wodorowęglan sodu



-po podaniu doustnym alkalizuje wydzielinę oskrzeli

-po podaniu doustnym alkalizuje wydzielinę oskrzeli

co prowadzi do jej upłynnienie i jej eliminacji

co prowadzi do jej upłynnienie i jej eliminacji



-silnie alkalizuje też sok żołądkowy i mocz

-silnie alkalizuje też sok żołądkowy i mocz

2.)Chlorek amonu

2.)Chlorek amonu



-powoduje zakwaszeni wydzieliny z dróg

-powoduje zakwaszeni wydzieliny z dróg

oddechowych

oddechowych



-wydala się również przez gruczoły oskrzelowe co

-wydala się również przez gruczoły oskrzelowe co

zwiększa ich wydzielanie i upłynnia jej wydzielinę

zwiększa ich wydzielanie i upłynnia jej wydzielinę

poprzez jej zakwaszenie

poprzez jej zakwaszenie



-nasila dolegliwości bólowe u chorych z chorobą

-nasila dolegliwości bólowe u chorych z chorobą

wrzodową

wrzodową



-w większych dawkach wykazuje działanie

-w większych dawkach wykazuje działanie

moczopędne

moczopędne

III.)LEKI

III.)LEKI

SEKRETOLITYCZNE

SEKRETOLITYCZNE

A.)LEKI MUKOLITYCZNE

A.)LEKI MUKOLITYCZNE

1.)Pochodne cysteiny(acetylocysteina-ACC; karbocysteina)

1.)Pochodne cysteiny(acetylocysteina-ACC; karbocysteina)



-zmniejszają lepkość wydzieliny dróg oddechowych przez rozrywanie wiązań

-zmniejszają lepkość wydzieliny dróg oddechowych przez rozrywanie wiązań

dwusiarczkowych w polipeptydach śluzu

dwusiarczkowych w polipeptydach śluzu



-w astmie leki te nie są stosowane ponieważ mogą wywołać skurcz oskrzeli

-w astmie leki te nie są stosowane ponieważ mogą wywołać skurcz oskrzeli



-podanie dożylne jako antidotum w zatruciu paracetemolem

-podanie dożylne jako antidotum w zatruciu paracetemolem



DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:



-nieprzyjemny smak

-nieprzyjemny smak



-podrażnienie błon śluzowych nosa i gardła

-podrażnienie błon śluzowych nosa i gardła



-sporadycznie nudności i wymioty

-sporadycznie nudności i wymioty

2.)Mesna (Mistabron, Mukofluid)

2.)Mesna (Mistabron, Mukofluid)



-podobny mech.działania jak ACC, ale mniej działań niepożądanych

-podobny mech.działania jak ACC, ale mniej działań niepożądanych

3.)Bromheksyna (Flegamina)

3.)Bromheksyna (Flegamina)



-wykazuje działanie mukolityczne zmniejszając zawartość mukopolisacharydów i albumin

-wykazuje działanie mukolityczne zmniejszając zawartość mukopolisacharydów i albumin

w śluzie, zwiększa również wytwarzanie substancji powierzchniowo czynnej surfaktantu

w śluzie, zwiększa również wytwarzanie substancji powierzchniowo czynnej surfaktantu

4.)Ambroksol (Ambroksol, Deflegmin, Aflegan)

4.)Ambroksol (Ambroksol, Deflegmin, Aflegan)



-metabolit bromheksyny

-metabolit bromheksyny



-mech. jak u bromheksyny, a dodatkowo zwiększa częstotliwość ruchu rzęsek nabłonka

-mech. jak u bromheksyny, a dodatkowo zwiększa częstotliwość ruchu rzęsek nabłonka

oddechowego

oddechowego

B.)DETERGENTY

B.)DETERGENTY

1.)Tyloksapol

1.)Tyloksapol



-zmniejsza napięcie powierzchniowe i

-zmniejsza napięcie powierzchniowe i

przywraca ruch rzęsek

przywraca ruch rzęsek

2.)Surfaktant

2.)Surfaktant



-

-

naturalna substancja wytwarzana w

naturalna substancja wytwarzana w

pęcherzykach płucnych

pęcherzykach płucnych

C.)ENZYMY PROTEOLITYCZNE

C.)ENZYMY PROTEOLITYCZNE

1

1

.)Dornaza

.)Dornaza



-upłynnia wydzielinę ropną

-upłynnia wydzielinę ropną

2.)Trypsyna, Chymotrypsyna

2.)Trypsyna, Chymotrypsyna

IV.)LEKI STOSOWANE W

IV.)LEKI STOSOWANE W

ASTMIE

ASTMIE

1.) Dychawica oskrzelowa (astma) jest chorobą, w

1.) Dychawica oskrzelowa (astma) jest chorobą, w

której dochodzi do napadowego skurczu małych

której dochodzi do napadowego skurczu małych

oskrzeli, utrudnienia wydechu, wystepowania

oskrzeli, utrudnienia wydechu, wystepowania

duszności i licznych zmian metabolicznych

duszności i licznych zmian metabolicznych

wynikających z upośledzenia wymiany gazowej.

wynikających z upośledzenia wymiany gazowej.

2.) Dychawica oskrzelowa ATOPOWA:

2.) Dychawica oskrzelowa ATOPOWA:

-

Jest spowodowana reakcją alergiczną w obrębie

Jest spowodowana reakcją alergiczną w obrębie

oskrzeli

oskrzeli

-

Działanie alergenu w tej postaci astmy może

Działanie alergenu w tej postaci astmy może

wywołać odczyn alergiczny wczesny (do 15min) od

wywołać odczyn alergiczny wczesny (do 15min) od

zadziałania alergenu lub odczyn późny (3-8h)

zadziałania alergenu lub odczyn późny (3-8h)

3.) Dychawica oskrzelowa NIEATOPOWA:

3.) Dychawica oskrzelowa NIEATOPOWA:

- Nie stwierdza się występowania reakcji alergicznej

- Nie stwierdza się występowania reakcji alergicznej

A.)LEKI ROZKURCZAJĄCE

A.)LEKI ROZKURCZAJĄCE

MIĘŚNIE GŁADKIE OSKRZELI

MIĘŚNIE GŁADKIE OSKRZELI

Leki pobudzające receptory β-

Leki pobudzające receptory β-

adrenergiczne

adrenergiczne



W oskrzelach występują receptory

W oskrzelach występują receptory

β

β

2

2

- adrenergiczne

- adrenergiczne



Pobudzenie tych receptorów powoduje

Pobudzenie tych receptorów powoduje

rozkurcz oskrzeli

rozkurcz oskrzeli



W celu uniknięcia powikłań w leczeniu

W celu uniknięcia powikłań w leczeniu

dychawicy oskrzelowej najbardziej są

dychawicy oskrzelowej najbardziej są

przydatne leki pobudzające swoiście

przydatne leki pobudzające swoiście

receptory

receptory

β

β

2

2

-adrenergiczne stosowane

-adrenergiczne stosowane

miejscowo, bezpośrednio do światła oskrzeli

miejscowo, bezpośrednio do światła oskrzeli

w postaci inhalacji

w postaci inhalacji

a

a

.)Leki pobudzające receptory β-

.)Leki pobudzające receptory β-

adrenergiczne

adrenergiczne

krótki okres działania

krótki okres działania

(przerywają napad astmy)

(przerywają napad astmy)

1.)Salbutamol

1.)Salbutamol



-swoiście pobudza β2

-swoiście pobudza β2

2.)Fenoterol

2.)Fenoterol



-j.w

-j.w

3.)Terbutalina

3.)Terbutalina



-j.w

-j.w

4.)Rimiterol

4.)Rimiterol



-j.w

-j.w

a

a

.)Leki pobudzające receptory β-

.)Leki pobudzające receptory β-

adrenergiczne

adrenergiczne

długi okres działnia (

długi okres działnia (

nie

nie

należy podawać w celu przerwania napadu

należy podawać w celu przerwania napadu

duszności, ale w długotrwałym leczeniu w

duszności, ale w długotrwałym leczeniu w

zaawansowanej postaci astmy)

zaawansowanej postaci astmy)

5.)Salmeterol (Serevent)

5.)Salmeterol (Serevent)



-swoiście pobudzają β2

-swoiście pobudzają β2

6.)Formeterol

6.)Formeterol



-j.w

-j.w

7.)Bambeterol

7.)Bambeterol



-j.w

-j.w

SALBUTAMOL

SALBUTAMOL

, 1-[4-HYDROKSY-3-(HYDROKSY-

, 1-[4-HYDROKSY-3-(HYDROKSY-

METYLO)-FENYLO]-2-TERT-BUTYLO-AMINO-ETANOL

METYLO)-FENYLO]-2-TERT-BUTYLO-AMINO-ETANOL

O

H

C

H

C

H

2

OH

N

H

HOH

2

C

CH

3

CH

3

CH

3

b.)Leki cholinolityczne

b.)Leki cholinolityczne

1.)Bromek ipratropium (Atrovent)

1.)Bromek ipratropium (Atrovent)



-blokuje w największym stopni rec. M3,

-blokuje w największym stopni rec. M3,

ale nie jest selektywny dzieła też na M2

ale nie jest selektywny dzieła też na M2



-jest skuteczny w zapobieganiu

-jest skuteczny w zapobieganiu

powysiłkowemu skurczowi oskrzeli, ale

powysiłkowemu skurczowi oskrzeli, ale

nie znosi skurczu wywołanego

nie znosi skurczu wywołanego

histaminą

histaminą



-jako lek wspomagający

-jako lek wspomagający

c.)Metyloksantyny

c.)Metyloksantyny

1.)Teofilina (Theophyllinum, Theospirex)

1.)Teofilina (Theophyllinum, Theospirex)



-

-

wykazuje działanie rozkurczające na mięśnie

wykazuje działanie rozkurczające na mięśnie

gładkie naczyń

gładkie naczyń



-ma zastosowanie w leczeniu i zapobieganiu

-ma zastosowanie w leczeniu i zapobieganiu

napadom astmy

napadom astmy



-jest inhibitorem fosfodiesterazy i hamuje rozkład

-jest inhibitorem fosfodiesterazy i hamuje rozkład

cAMP (więcej cAMP rozszerza mięśnie gładkie

cAMP (więcej cAMP rozszerza mięśnie gładkie

oskrzeli, a także hamuje rozwój późnego odczynu

oskrzeli, a także hamuje rozwój późnego odczynu

alergicznego

alergicznego



-mała rozpiętość terapeutyczna

-mała rozpiętość terapeutyczna



-przedawkowanie:zaburzenie pracy serca,

-przedawkowanie:zaburzenie pracy serca,

pobudzenie psychiczne, zapaść

pobudzenie psychiczne, zapaść

B.)LEKI ZAPOBIEGAJĄCE

B.)LEKI ZAPOBIEGAJĄCE

REAKCJI ALERGICZNEJ I

REAKCJI ALERGICZNEJ I

HAMUJĄCE ALERGICZNE

HAMUJĄCE ALERGICZNE

ZAPALENIE

ZAPALENIE

kromony

kromony

1.)Kromoglikan disodowy (Intal, Cromogen, Cropoz, Cromolyn)

1.)Kromoglikan disodowy (Intal, Cromogen, Cropoz, Cromolyn)



-działa stabilizująco na błonę komórkową kom. tucznych, hamuje wnikanie do nich

-działa stabilizująco na błonę komórkową kom. tucznych, hamuje wnikanie do nich

Ca2+, zapobiega rozpadowi tych komórek i uwalnianie z nich cytokinin powodujących

Ca2+, zapobiega rozpadowi tych komórek i uwalnianie z nich cytokinin powodujących

wystąpienie wczesnej i późnej r-cj alergicznej

wystąpienie wczesnej i późnej r-cj alergicznej



-w zapobieganiu występowania napadów atopowej dychawicy oskrzelowej

-w zapobieganiu występowania napadów atopowej dychawicy oskrzelowej



-nie może być stosowany do przerywania napadów (może pogorszyć jego przebieg)

-nie może być stosowany do przerywania napadów (może pogorszyć jego przebieg)



DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:



-krótkotrwały kaszel

-krótkotrwały kaszel



-duszności po podaniu leku

-duszności po podaniu leku

2.)Nedokromil (Tilade)

2.)Nedokromil (Tilade)



-zapobiega występowaniu r-cji alergicznej na skutek hamowania rozpadu

-zapobiega występowaniu r-cji alergicznej na skutek hamowania rozpadu

granulocytów kwaso- i zasadochłonnych i uwalnianiu z tych kom. Cytokinin

granulocytów kwaso- i zasadochłonnych i uwalnianiu z tych kom. Cytokinin

3.)Ketotifen (Ketotifen

3.)Ketotifen (Ketotifen

)

)



-mech. j.w.

-mech. j.w.



-blokuje rec. H1

-blokuje rec. H1



DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE



-senność

-senność



-znużenie

-znużenie

glikokortykosteroidy

glikokortykosteroidy

a.)Glikokortykosteroidy podawane miejscowo do drzewa

a.)Glikokortykosteroidy podawane miejscowo do drzewa

oskrzelowego

oskrzelowego

1.)Budezonid (Budesonid, Pulmicort)

1.)Budezonid (Budesonid, Pulmicort)

2.)Beklometazon (Beclocort, Beclomet, Becodisk)

2.)Beklometazon (Beclocort, Beclomet, Becodisk)



DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE dla gr.a

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE dla gr.a



-zmniejszają odporność organizmu na zakażenia (grzybice

-zmniejszają odporność organizmu na zakażenia (grzybice

jamy ustnej i zatok przy nosowych

jamy ustnej i zatok przy nosowych



-chrypka-wynik mipatii mięśni głosowych krtani

-chrypka-wynik mipatii mięśni głosowych krtani



-kaszel

-kaszel



-uszkodzenia błony śluzowej

-uszkodzenia błony śluzowej



-po ich odstawieniu może wystąpić zespół z odstawienia

-po ich odstawieniu może wystąpić zespół z odstawienia

powodujący zaostrzenie napadów duszności

powodujący zaostrzenie napadów duszności



-hamowanie osi przysadkowo-nadnerczowej

-hamowanie osi przysadkowo-nadnerczowej

b

b

.)glikokortykosteroidy

.)glikokortykosteroidy

podawane doustnie w astmie

podawane doustnie w astmie

1.)Prednizon

1.)Prednizon

2.)Prednizolon

2.)Prednizolon

3.)Deksametazon

3.)Deksametazon

c

c

.)glikokortykosteroidy o

.)glikokortykosteroidy o

przedłużonym działaniu

przedłużonym działaniu

preparaty:

preparaty:

1

1

.)Kenalog

.)Kenalog

2.)Polcortolon

2.)Polcortolon

d.)glikokortekosteroidy

d.)glikokortekosteroidy

podawane dożylnie w astmie

podawane dożylnie w astmie

1.)Półbursztynian hydrokortyzonu

1.)Półbursztynian hydrokortyzonu



-krótki okres działania

-krótki okres działania



-działa szybko, niekiedy w czasie już

-działa szybko, niekiedy w czasie już

podawania

podawania

2.)Fenicort

2.)Fenicort

PREDNISON

PREDNISON

, OCTAN 17

, OCTAN 17





-HYDROKSY-1,4-PREGNADIENO-

-HYDROKSY-1,4-PREGNADIENO-

3,11,20-TRIONU

3,11,20-TRIONU

dodatkowe wiązanie podwójne wzmaga działanie;

dodatkowe wiązanie podwójne wzmaga działanie;

O

OH

O

C

H

2

O

O

O

CH

3

C.)LEKI P/LEUKOTRIENOWE

C.)LEKI P/LEUKOTRIENOWE



-

-

leki blokujące rec. leukotrienowy

leki blokujące rec. leukotrienowy

1.)Zafirlukast

1.)Zafirlukast

2.)Pranlukast

2.)Pranlukast

3.)Montelukast

3.)Montelukast

4.)Pabilukast

4.)Pabilukast



-hamuje syntezę leukotrienów

-hamuje syntezę leukotrienów

5.)Zileuton

5.)Zileuton



-wycofany

-wycofany

D.)INNE LEKI WSPOMAGAJĄCE

D.)INNE LEKI WSPOMAGAJĄCE

LECZENIE ASTMY

LECZENIE ASTMY



a.)leki wykrztuśne i mukolityczne

a.)leki wykrztuśne i mukolityczne



b.)leki p/histaminowe

b.)leki p/histaminowe



c.)chemioterapeutyki

c.)chemioterapeutyki