background image

 

 

 

 

Powietrze…

Powietrze…

jest mieszaniną gazów, z których 

jest mieszaniną gazów, z których 

składa się atmosfera ziemska.

składa się atmosfera ziemska.

 

 

background image

 

 

 

 

Powietrze atmosferyczne to bezbarwna i bezwonna mieszanina 
gazów:

SKŁAD  POWIETRZA  

SKŁAD  POWIETRZA  

ATMOSFERYCZNEGO  DO  WYSOKOŚCI 

ATMOSFERYCZNEGO  DO  WYSOKOŚCI 

OK.  100  km

OK.  100  km

Składnik

Składnik

Zawartość  (% obj. 

Zawartość  (% obj. 

)

)

Składniki stałe

Składniki stałe

Azot

Azot

Tlen 

Tlen 

Argon

Argon

Neon 

Neon 

Hel

Hel

Krypton

Krypton

Ksenon

Ksenon

Wodór

Wodór

Metan

Metan

Tlenki azotu

Tlenki azotu

78,08

78,08

20,95

20,95

0,93

0,93

18,18 * 10 do -4

18,18 * 10 do -4

5,24   * 10 do -4

5,24   * 10 do -4

1,14   * 10 do -4

1,14   * 10 do -4

0,09   * 10 do -4

0,09   * 10 do -4

0,5     * 10 do -4

0,5     * 10 do -4

1,5     * 10 do -4

1,5     * 10 do -4

~  10 do -6

~  10 do -6

Składniki zmienne

Składniki zmienne

Para wodna

Para wodna

Dwutlenek węgla

Dwutlenek węgla

Ozon

Ozon

0 – 4

0 – 4

0,02-0,04

0,02-0,04

(0-7)  * 10 do -6 

(0-7)  * 10 do -6 

(przy pow. Ziemi)

(przy pow. Ziemi)

(1-3)  * 10 d0 -4 (na 

(1-3)  * 10 d0 -4 (na 

wys. 25-40 km)

wys. 25-40 km)

Oprócz gazów wymienionych w 
tabeli powietrze zawiera także (w 
znacznie mniejszych ilościach) 
m.in. radon i jego izotopy, jod, 
amoniak, a także przedostające 
się do atmosfery pyły z gleb, 
mikroorganizmy itp. oraz 
substancje powstające w wyniku 
gospodarczej działalności 
człowieka.

background image

 

 

Azot.

Azot.

• Azot jest głównym składnikiem 

powietrza. Duże jego ilości 

spotykamy na Ziemi w 

organizmach zwierzęcych i 

roślinnych pod postacią białek

gdzie znajduje się go ok. 16%.

Azot w postaci związków 

chemicznych jest konieczny do 

rozwoju większości roślin i 

organizmów żywych. Tymi 

związkami są najczęściej sole 

dostarczane do gleby pod 

postacią nawozów i sole 

wytwarzane przez bakterie, 

znajdujące się w glebie. 

Wytworzone sole są następnie 

przyswajane przez rośliny i 

zamieniane w białko

Przemiana materii u roślin i 

zwierząt, jak i rozkład 

obumarłych organizmów 

przyczyniają się do odtworzenia 

zużytych soli. 

background image

 

 

 

 

Tlen.

Tlen.

Tlen jest najważniejszym 

Tlen jest najważniejszym 

składnikiem powietrza a 

składnikiem powietrza a 

jako substancja jest 

jako substancja jest 

niezbędny do życia ludzi, 

niezbędny do życia ludzi, 

zwierząt i roślin. Jest 

zwierząt i roślin. Jest 

zużywany podczas 

zużywany podczas 

oddychania a 

oddychania a 

odzyskiwany w czasie 

odzyskiwany w czasie 

reakcji fotosyntezy. 

reakcji fotosyntezy. 

Dzięki obecności tlenu w 

Dzięki obecności tlenu w 

powietrzu możliwe jest 

powietrzu możliwe jest 

spalanie drewna oraz 

spalanie drewna oraz 

węgla i innych 

węgla i innych 

pierwiastków. 

pierwiastków. 

background image

 

 

Dwutlenek węgla.

Dwutlenek węgla jest 

składnikiem powietrza 

o zmiennej zawartości. 

Wydychają go ludzie i 

zwierzęta. W 

odróżnieniu od tlenu i 

azotu dwutlenek węgla 

jest substancją złożoną 

z dwóch pierwiastków - 

węgla i tlenu

Uwalniany do 

atmosfery w procesie 

oddychania dwutlenek 

węgla, bierze udział w 

procesie fotosyntezy

background image

 

 

Co to są zanieczyszczenia 

powietrza?

Zanieczyszczenie powietrza - 
występowanie w atmosferze różnych 
substancji w takiej koncentracji i przez 
tak długi czas, że prowadzi do 
szkodliwych konsekwencji dla zdrowia 
lub samopoczucia ludzi, dla organizmów 
żywych albo do uszkodzeń obiektów 
nieożywionych (np. przez korozję). 

background image

 

 

 

 

Do zanieczyszczeń powietrza należą:

1) gazy i pary związków chemicznych, np. 

tlenki węgla, siarki i azotu, amoniak, fluor, 

węglowodory, a także ich chlorowe 

pochodne, fenole;

2) cząstki stałe nieorganiczne i organiczne 

(pyły), np. popiół lotny, sadza, pyły z 

produkcji cementu, pyły metalurgiczne, 

związki ołowiu, miedzi, chromu, kadmu i 

innych metali ciężkich;

3) mikroorganizmy - wirusy, bakterie i 

grzyby, których rodzaj lub ilość odbiega od 

składu naturalnej mikroflory powietrza;

4) kropelki cieczy, np. kwasów, zasad, 

rozpuszczalników

 

background image

 

 

 

 

Główne zanieczyszczenia 

Główne zanieczyszczenia 

powietrza…

powietrza…

 

 

Do głównych zanieczyszczeń 

Do głównych zanieczyszczeń 

powietrza należą:

powietrza należą:

dwutlenek siarki (SO2), 

dwutlenek siarki (SO2), 

tlenki azotu (NOx), 

tlenki azotu (NOx), 

ozon

ozon

 troposferyczny

 troposferyczny

 

 

(O3) 

(O3) 

ołów (Pb) 

ołów (Pb) 

pyły 

pyły 

background image

 

 

 

 

Źródła zanieczyszczeń 

Źródła zanieczyszczeń 

powietrza

powietrza

a) źródła naturalne, do których należą: 

- wulkany, z których wydobywają się m.in. 

popioły wulkaniczne i gazy;

- pożary lasów, sawann i stepów; 

- bagna wydzielające m.in. CH4 (metan), 

CO2, H2S, NH3; 

- gleby i skały ulegające erozji, burze 

piaskowe; 

- tereny zielone, z których pochodzą pyłki 

roślinne.

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

b) źródła antropogeniczne (powstające w 

wyniku działalności człowieka) można 

podzielić na 4 grupy:

- energetyczne - spalanie paliw;

- przemysłowe - procesy technologiczne w 

zakładach chemicznych, rafineriach, hutach, 

kopalniach i cementowniach;

- komunikacyjne - głównie transport 

samochodowy, ale także kołowy, wodny i 

lotniczy;

- komunalne - gospodarstwa domowe oraz 

gromadzenie i utylizacja odpadów i ścieków 

(np. wysypiska, oczyszczalnie ścieków).

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

Skutki zanieczyszczeń 

Skutki zanieczyszczeń 

powietrza.

powietrza.

Najpoważniejszymi, dotychczas 

Najpoważniejszymi, dotychczas 

odczuwanymi przez nas skutkami 

odczuwanymi przez nas skutkami 

degradacji środowiska są:

degradacji środowiska są:

Efekt cieplarniany 

Efekt cieplarniany 

Dziura ozonowa 

Dziura ozonowa 

Smog 

Smog 

Kwaśne deszcze 

Kwaśne deszcze 

Ozon przygruntowy 

Ozon przygruntowy 

background image

 

 

Efekt cieplarniany.

Efekt cieplarniany jest 
spowodowany przez emisję do 
atmosfery dużych ilości tzw. gazów 
cieplarnianych tj. dwutlenku węgla, 
ozonu oraz freonów. Następstwem 
efektu cieplarnianego jest 
podwyższenie się średniej 
temperatury na Ziemi. Skutkuje to 
topnieniem lodowców, 
przesuwaniem się stref 
klimatycznych na północ, 
wymieraniem gatunków, 
gwałtownymi zmianami pogody 
oraz częstszym występowaniem 
zjawisk ekstremalnych (huragany, 
gradobicia). 

background image

 

 

Dziura ozonowa.

Dziura ozonowa jest spowodowana 

głównie przez emisję freonów oraz 

tlenku azotu. Powłoka ozonu w 

górnych warstwach atmosfery 

(przy powierzchni ziemi ozon jest 

szkodliwy) chroni organizmy żywe 

przed szkodliwym 

promieniowaniem UV. Bez tej 

powłoki zaistnienie życia na Ziemi 

byłoby niemożliwe. Największy 

ubytek ozonu notowany jest nad 

Antarktydą. Skutkami ubytku 

ozonu są: częstsze poparzenia 

skóry, częstsze występowanie 

raka skóry, uszkodzenie wzroku 

oraz niższe plony (ponieważ 

promieniowanie UV uszkadza 

chlorofil). 

background image

 

 

Smog.

Smog jest spowodowany przez emisję głównie spalin i 

pyłów do atmosfery przez samochody oraz zakłady 

przemysłowe. Tworzy się przeważnie nad dużymi 

metropoliami. Smog może doprowadzić do lokalnego 

opadu kwaśnego deszczu. Skutki smogu to przeważnie 

niszczenie elewacji budynków, pomników itp., gorsze 

samopoczucie, niższy poziom zdrowia mieszkańców, 

alergie oraz astmę. Miasta borykające się z problemem 

smogu to np.: Tokio, Ateny, Los Angeles, Londyn. 

background image

 

 

Kwaśne deszcze.

• Kwaśne deszcze są 

spowodowane emisją do 

atmosfery głównie tlenków 

siarki i tlenków azotu. W 

kontakcie z wodą tworzą 

silne kwasy: kwas siarkowy 

oraz kwas azotowy. Kwaśne 

deszcze występują głównie 

w rejonach silnie 

zurbanizowanych. Mają 

bardzo negatywny wpływ 

na środowisko powodując 

m.in. niszczenie budynków, 

niszczenie lasów 

(Karkonosze) oraz 

zakwaszanie gleby. 

background image

 

 

 

 

Problem zanieczyszczeń na 

Problem zanieczyszczeń na 

świecie:

świecie:

Kraje, emitujące najwięcej dwutlenku węgla i zanieczyszczeń.

Kraje, emitujące najwięcej dwutlenku węgla i zanieczyszczeń.

background image

 

 

Jak chronić środowisko i zapobiegać 
zanieczyszczeniom?

Działania, które należy podjąć by ratować 

środowisko naturalne:

Recykling 

Zmniejszenie emisji dwutlenku węgla, pyłów, do 

atmosfery 

Ograniczenie wydobycia paliw kopalnych 

Promowanie alternatywnych źródeł energii 

(elektrownia słoneczna, elektrownia wiatrowa 

itp.) 

Produkcja towarów nadających się do 

powtórnego użytku 

Promowanie komunikacji miejskiej 

background image

 

 

Apel!

Ochrona powietrza i całego środowiska przed 

cywilizacyjnymi zanieczyszczeniami jest bardzo 

ważna! Jeśli my, ludzie, nie przestaniemy tak 

bezmyślnie wykorzystywać dóbr naturalnych 

oraz zanieczyszczać planety, to Ziemia, która 

jest naszym domem, zginie… Mam nadzieję, że 

ta prezentacja choć w malutkim stopniu 

uświadamia, jak niebezpieczna jest (nie tylko 

dla nas) degradacja środowiska… Żyjmy w 

zgodzie z naturą, gdyż nie wolno nam 

zapominać, że nie mieszkamy sami na Ziemi!!!

background image

 

 

 

 

Jeśli nie pomożemy przyrodzie, 

Jeśli nie pomożemy przyrodzie, 

sprawimy, że świat będzie 

sprawimy, że świat będzie 

wyglądał tak:

wyglądał tak:

background image

 

 

Wystarczy jedynie odrobina dobrej 

chęci, aby nasz świat wyglądał 

tak:


Document Outline