Ćwiczenia i wierszyki
dykcyjne
Ćwiczenia
• Naśladowanie warkotu silnika
motocyklowego na różnych
wysokościach dźwięku. Najpierw
używając tylko warg potem języka a
na końcu warg i języka.
• Kilkakrotnie przeciągle cmoknij.
• Omiatanie językiem po zewnętrznej
stronie swoich zębów, górnych i
dolnych.
• Koliste, powolne ruchy przy
zamkniętych ustach – „krowie”
przeżuwanie.
• Kląskanie językiem – naśladowanie
konika.
• Wciąganie policzków do jamy ustnej.
Policzki ściśle przylegają do łuków
zębowych.
• Zwijanie języka w rurkę (jeśli się to
potrafi zrobić)
Ćwiczenia
Pamiętajmy o tym, aby:
dokładnie wymawiać każdą głoskę
(końcówki!)
pracować przeponą;
szeroko otwierać usta;
nie nadwyrężać gardła
dźwięk swobodnie się wydobywał;
mówić głośno (choć można ćwiczyć
od szeptu do krzyku)
przed ćwiczeniami nie pić gorących
napojów
Zasady:
przesadnie artykułuj wszystkie głoski
(wymawiaj je jakbyś chciał przeliterować
obcokrajowcowi trudne nazwisko)
nie gryź korka zbyt mocno, niech oddziela
twoje zęby, ale nie powoduje nadmiernego
oporu
rób wyraźne pauzy w miejscach wskazanych
przez interpunkcję
kieruj intonacją, aby poprawnie (a nawet
przesadnie) zaakcentować początek, środek i
koniec zdania
Ćwiczenia z korkiem.
Najpierw powoli, stopniowo coraz
szybciej:
PTA-TPA PTE-TPE PTO-TPO PTU-TPU
PTY-TPY PTĄ-TPĄ PTĘ-TPĘ
BDA-DBA BDE-DBE BDO-DBO BDU-DBU
BDY-DBY BDĄ-DBĄ BDĘ-DBĘ
ŻMA-MŻA ŻME-MŻE ŻMO-MŻO
ŻMU-MŻU ŻMY-MŻY ŻMĄ-MŻĄ
ŻMĘ-MŻĘ
Bąk
Spadł bąk na strąk,
a strąk na pąk.
Pękł pąk, pękł strąk,
a bąk się zląkł.
Dzięcioł
Czarny dzięcioł z chęcią pień ciął.
Chrząszcz
Trzynastego, w Szczebrzeszynie
chrząszcz się zaczął tarzać w trzcinie.
Wszczęli wrzask Szczebrzeszynianie:
- Cóż ma znaczyć to tarzanie?!
Wezwać trzeba by lekarza,
zamiast brzmieć, ten chrząszcz się tarza!
Wszak Szczebrzeszyn z tego słynie,
że w nim zawsze chrząszcz BRZMI w
trzcinie!
A chrząszcz odrzekł niezmieszany:
- Przyszedł wreszcie czas na zmiany!
Drzewiej chrząszcze w trzcinie brzmiały,
teraz będą się tarzały.
Szczeniak
W gąszczu szczawiu we Wrzeszczu
klaszczą kleszcze na deszczu,
szepcze szczygieł w szczelinie,
szczeka szczeniak w Szczuczynie,
piszczy pszczoła pod Pszczyną,
świszcze świerszcz pod leszczyną,
a trzy pliszki i liszka
taszczą płaszcze w Szypliszkach.
Inne łamańce językowe
• Trzmiel na trzosie w trzcinie siedzi z trzmiela śmieją
się sąsiedzi.
• Warszawa w żwawej wrzawie w warze wrze o
Warszawie.
• Król królowej taranrulę włożył czule pod koszulę.
• Dromader z Durbanu turban pożarł panu.
• Teatr gra w grotach Dekamerona grom gruchnął w
konar rododendrona.
• Powstały z wydm widma w widm zwały wpadł rydwan.
• Akordeonista zaiste zainteresował zaufanego
augustyniallusa etiudą.
• Coala i boa automatyzują oazę instalując
aerodynamiczny aeroplan.
• Paulin w Neapolu pouczył po angielsku
zainteresowanego chudeusza,
co oznaczają rozmaite niuanse w mozaice.
• Augustyn przeegzaminował Aurelię z geografii,
próbując wyegzekwować wiadomości o aurze Australii
i Suezie.
• Euforia idioty zaaferowała jednoosobowe audytorium
uosobionego intelektualisty.