Ochrona praw autorskich w dobie rozwoju technologii informacyjnych

Zarys problemu. Które z
poniższych informacji mogą
stanowić informację
niejawną?



dane personalne współpracowników żandarmerii, były to osoby

pomagające rozpracowywać największe afery korupcyjne w

wojsku



dane personalne policjantów i żołnierzy



zeznanie podatkowe małżonków



wysokość planowanych stóp procentowych NBP



wyniki badań lekarskich



szkice samolotu bojowego



wynagrodzenie Prezesa Rady Ministrów i Ministrów



mapa zawierająca informację o przeznaczeniu obiektu

położonego na terenie zamkniętym



zbędny wydruk zawierający dane identyfikacyjne

funkcjonariuszy Policji wykonujących czynności operacyjno-

rozpoznawcze



urządzenie „czytające w myślach” czy ktoś zamierza dokonać

zamachu

Czym jest informacja
niejawna?

Informacją niejawną

jest informacja,

której nieuprawnione ujawnienie
- spowodowałoby lub mogłoby

spowodować szkodę dla Rzeczypospolitej

Polskiej
- albo byłoby z punktu widzenia jej

interesów niekorzystne,
także w trakcie ich opracowywania oraz

niezależnie od formy i sposobu ich

wyrażania (art. 1 ust. 1 ustawy)

Materiał



Dokument



Przedmiot



Dowolna część dokumentu lub
przedmiotu



chronione jako informacje niejawne

Forma i sposób wyrażenia
informacji niejawnej



Zadrukowana kartka papieru;



Fotografie;



Mapy



Zbędny lub wadliwy wydruk



Kalki



Taśmy atramentowe



Egzemplarz wyprodukowanej broni

Wynalazek tajny



Ustawa prawo własności przemysłowej



Art.56

Wynalazki dotyczące obronności lub bezpieczeństwa

Państwa

1. Wynalazek dokonany przez obywatela polskiego może

być uznany za tajny, jeżeli dotyczy obronności lub

bezpieczeństwa Państwa.

2. Wynalazkami dotyczącymi obronności Państwa są w

szczególności rodzaje broni lub sprzętu wojskowego oraz

sposoby walki.

3. Wynalazkami dotyczącymi bezpieczeństwa Państwa są w

szczególności środki techniczne stosowane przez służby

państwowe uprawnione do wykonywania czynności

operacyjno-rozpoznawczych, a także nowe rodzaje

wyposażenia i sprzętu oraz sposoby ich wykorzystywania

przez te służby.

Informacje niejawne a
inne tajemnice

Zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy ochrona

informacji niejawnych nie ogranicza

regulacji zawartych w innych ustawach.

W konsekwencji informacje chronione jako

„tajemnica zawodowa” lub „inna tajemnica

prawnie chroniona” nie są regulowane

przepisami ustawy o ochronie informacji

niejawnych, chyba że zachodzą przesłanki

określone w art. 5 ustawy.

Tajemnica zawodowa



tajemnica autorska



tajemnica bankowa



tajemnica biegłego rewidenta



tajemnica doradcy podatkowego



tajemnica funduszy inwestycyjnych



tajemnica dziennikarska



tajemnica geologiczna



tajemnica handlowa



tajemnica kontroli państwowej



tajemnica ksiąg rachunkowych



tajemnice medyczne
- tajemnica lekarska
- tajemnica pielęgniarska

- tajemnica aptekarska
- tajemnica zdrowia psychicznego



tajemnica maklerska



tajemnica oświadczeń majątkowych



tajemnica pomocy społecznej

Tajemnica zawodowa



tajemnica pracodawcy (dotycząca pracowników)



tajemnica przedsiębiorstwa



tajemnica w zawodach prawniczych
- tajemnica adwokacka
- tajemnica komornika sądowego
- tajemnica notarialna
- tajemnica prokuratorska
- tajemnica radcowska
- tajemnica sędziowska



tajemnica skarbowa



tajemnica spowiedzi



tajemnica statystyczna



tajemnica ubezpieczeń społecznych



tajemnica wynalazcza

Procedura klasyfikacji
informacji niejawnych

1. Zaliczenie do informacji niejawnych,
2. następnie zaliczenie do odpowiedniego

stopnia ochrony, przy uwzględnieniu
przesłanek zawartych w art. 5 ust. 1-4.

3. w rezultacie informacjom niejawnym

nadawane są odpowiednie klauzule.

„

Ściśle tajne”

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy informacjom niejawnym jest nadawana

klauzula „ściśle tajne”, jeżeli ich nieuprawnione ujawnienie spowoduje

wyjątkowo poważną szkodę dla Rzeczypospolitej Polskiej przez to, że:



zagrozi niepodległości, suwerenności lub integralności terytorialnej

Rzeczypospolitej Polskiej;



zagrozi bezpieczeństwu wewnętrznemu lub porządkowi konstytucyjnemu

Rzeczypospolitej Polskiej;



zagrozi sojuszom lub pozycji międzynarodowej Rzeczypospolitej Polskiej;



osłabi gotowość obronną Rzeczypospolitej Polskiej;



doprowadzi lub może doprowadzić do identyfikacji funkcjonariuszy,

żołnierzy lub pracowników służb odpowiedzialnych za realizację zadań

wywiadu lub kontrwywiadu, którzy wykonują czynności operacyjno-

rozpoznawcze, jeżeli zagrozi to bezpieczeństwu wykonywanych

czynności lub może doprowadzić do identyfikacji osób udzielających im

pomocy w tym zakresie;



zagrozi lub może zagrozić życiu lub zdrowiu funkcjonariuszy,

żołnierzy lub pracowników, którzy wykonują czynności operacyjno-

rozpoznawcze, lub osób udzielających im pomocy w tym zakresie;



zagrozi lub może zagrozić życiu lub zdrowiu świadków koronnych

lub osób dla nich najbliższych albo świadków, o których mowa w art. 184

ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U.

Nr 89, poz. 555, z późn. zm.), lub osób dla nich najbliższych.

„Tajne

”

Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy informacjom niejawnym jest

nadawana klauzula „tajne”, jeżeli ich nieuprawnione ujawnienie

spowoduje poważną szkodę dla Rzeczypospolitej Polskiej przez to,

że:



uniemożliwi realizację zadań związanych z ochroną suwerenności

lub porządku konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej;



pogorszy stosunki Rzeczypospolitej Polskiej z innymi państwami lub

organizacjami międzynarodowymi;



zakłóci przygotowania obronne państwa lub funkcjonowanie Sił

Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;



utrudni wykonywanie czynności operacyjno-rozpoznawczych

prowadzonych w celu zapewnienia bezpieczeństwa państwa lub

ścigania sprawców zbrodni przez służby lub instytucje do tego

uprawnione;



w istotny sposób zakłóci funkcjonowanie organów ścigania i

wymiaru sprawiedliwości;



przyniesie stratę znacznych rozmiarów w interesach ekonomicznych

Rzeczypospolitej Polskie.

„Poufne”

Zgodnie z art. 5 ust. 3 ustawy informacjom niejawnym jest

nadawana klauzula „poufne”, jeżeli ich nieuprawnione ujawnienie

spowoduje szkodę dla Rzeczypospolitej Polskiej przez to, że:



utrudni prowadzenie bieżącej polityki zagranicznej Rzeczypospolitej

Polskiej;



utrudni realizację przedsięwzięć obronnych lub negatywnie wpłynie

na zdolność bojową Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;



zakłóci porządek publiczny lub zagrozi bezpieczeństwu obywateli;



utrudni wykonywanie zadań służbom lub instytucjom

odpowiedzialnym za ochronę bezpieczeństwa lub podstawowych

interesów Rzeczypospolitej Polskiej;



utrudni wykonywanie zadań służbom lub instytucjom

odpowiedzialnym za ochronę porządku publicznego,

bezpieczeństwa obywateli lub ściganie sprawców przestępstw i

przestępstw skarbowych oraz organom wymiaru sprawiedliwości;



zagrozi stabilności systemu finansowego Rzeczypospolitej Polskiej;



wpłynie niekorzystnie na funkcjonowanie gospodarki narodowej.

W przypadku informacji niejawnych o klauzulach
„ściśle tajne”, „tajne” i „poufne” muszą być
spełnione łącznie dwie przesłanki:



nieuprawnione ujawnienie tych informacji musi
zagrażać wymienionym enumeratywnie
(zróżnicowanym adekwatnie do klauzuli) dobrom,



nieuprawnione ujawnienie tych informacji
spowoduje dla Rzeczypospolitej Polskiej – w
przypadku „ściśle tajnych” – „szkodę wyjątkowo
poważną”, „tajnych” – „szkodę poważną”,
„poufnych” – „szkodę”.

„Zastrzeżone”

Zgodnie z art. 5 ust. 4 ustawy informacjom

niejawnym jest nadawana klauzula

„zastrzeżone”, jeżeli nie nadano im wyższej

klauzuli tajności, a ich nieuprawnione ujawnienie

może mieć szkodliwy wpływ na wykonywanie

przez organy władzy publicznej lub inne jednostki

organizacyjne zadań w zakresie obrony

narodowej, polityki zagranicznej, bezpieczeństwa

publicznego, przestrzegania praw i wolności

obywateli, wymiaru sprawiedliwości albo

interesów ekonomicznych Rzeczypospolitej

Polskiej.

Szkoda w kodeksie
cywilnym

Powstanie odpowiedzialności

odszkodowawczej:

zdarzenie, z którym system prawny
łączy czyjś obowiązek naprawienia
szkody,

powstanie szkody;

związek przyczynowy między
zdarzeniem a szkodą.

Szkoda w kodeksie
cywilnym

Rodzaje szkody:



strata (damnum emergens) – polega na

zmniejszeniu majątku poszkodowanego

wskutek zdarzenia, z którym związana

jest czyjaś odpowiedzialność;



utracone korzyści (lucum cessans) – w

tym przypadku majątek poszkodowanego

nie wzrósł tak, jakby to się stało, gdyby

nie nastąpiło zdarzenie, z którym

złączona jest czyjaś odpowiedzialność.

„

Ściśle tajne”



Informacje dotyczące zagrożeń zewnętrznych
bezpieczeństwa państwa o charakterze
militarnym



Dane identyfikujące świadków koronnych i
świadków incognito



Kierunki zainteresowań Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego



Informacje niejawne wymieniane przez Polskę z
NATO, Unią Europejską oraz innymi organizacjami
państwowymi i międzynarodowymi, oznaczone
klauzulą „TOP SECRET” lub równorzędną.

Długość ochrony
informacji niejawnych



informacje chronione bez względu na

upływ czasu;



do czasu zniesienia lub zmiany klauzuli



do określonej przez osobę nadającą

klauzulę tajności daty lub wydarzenia,

po których nastąpi zniesienie lub zmiana

klauzuli tajności (np. do dnia 1 stycznia

2012 r. do EURO 2012)

Chronione są bez względu
na upływ czasu:

1) dane mogące doprowadzić do identyfikacji

funkcjonariuszy, żołnierzy lub pracowników służb i

instytucji, uprawnionych do wykonywania na podstawie

ustawy czynności operacyjno-rozpoznawczych jako

funkcjonariuszy, żołnierzy lub pracowników wykonujących

te czynności;

2) dane mogące doprowadzić do identyfikacji osób, które

udzieliły pomocy w zakresie czynności operacyjno-

rozpoznawczych służbom i instytucjom uprawnionym do

ich wykonywania na podstawie ustawy;

3) informacje niejawne uzyskane od organów innych

państw lub organizacji międzynarodowych, jeżeli taki był

warunek ich udostępnienia.

Wyjątek art. 7 ust. 2 ustawy

Zniesienie i zmiana
klauzuli tajności



po wyrażeniu pisemnej zgody przez osobę, która nadała klauzulę

tajności albo jej przełożonego
i



po ustaniu lub zmianie ustawowych przesłanek ochrony;

Ponadto



w przypadku informacji o klauzuli „ściśle tajne” pisemną zgodę na

zniesienie lub zmianę klauzuli wyraża kierownik jednostki

organizacyjnej, w której materiałowi została nadana klauzula tajności

(np. minister, szef, prezes, przewodniczący, komendant)

Uprawnienia powyższe przechodzą na następcę prawnego jednostki

(w przypadku likwidacji, rozwiązania, zniesienia przekształcenia,

upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego. W razie braku

następcy prawnego uprawnienia przechodzą na ABW lub SKW wg.

Właściwości.

Zniesienie lub zmiana
klauzuli tajności

Po zniesieniu lub zmianie klauzuli tajności

podejmuje się czynności polegające na:
- naniesieniu odpowiednich zmian w oznaczeniu

materiału
- poinformowaniu o nich odbiorców.

Odbiorcy materiału, którzy przekazali go

kolejnym odbiorcom, są odpowiedzialni za

poinformowanie ich o zniesieniu lub zmianie

klauzuli tajności.

Zawyżenie lub zaniżenie
klauzuli tajności



Odbiorca materiału zwraca się do
osoby, która nadała klauzulę tajności
albo przełożonego z wnioskiem o
dokonanie stosowej zmiany



Osoba, która nadała klauzulę tajności
albo jej przełożony dokonuje zmiany
klauzuli tajności zgodnie z procedurą
zawartą w art. 6 ust. 2-7 ustawy

Zawyżenie lub zaniżenie
klauzuli tajności



Odbiorca materiału zwraca się do osoby, która

nadała klauzulę tajności albo przełożonego z

wnioskiem o dokonanie stosowej zmiany



Odmowa dokonania zmiany lub nieudzielenie

odpowiedzi w ciągu 30 dni od daty złożenia wniosku



Odbiorca materiału zwraca się do ABW lub SKW z

wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu



Spór rozstrzyga ABW lub SKW w terminie 30 dni od

daty złożenia wniosku o rozstrzygnięcie sporu
Jeżeli stroną sporu jest SKW lub ABW – spór

rozstrzyga Prezes Rady Ministrów w terminie 30 dni

od daty złożenia wniosku o rozstrzygnięcie sporu

Zasady oznaczania
materiałów – materiał o
różnych klauzulach tajności



W przypadku, gdy poszczególnym częściom materiału

zostały nadane różne klauzule tajności bądź gdy niektóre

z tych części są jawne



wyodrębnione części oddziela się oznaczeniem

odpowiedniej klauzuli tajności wskazanej w pełnym

brzmieniu lub określeniem "jawne".



Części materiału zawierające tekst lub obraz oddziela się

przez odpowiednie ich oznaczenie przed rozpoczęciem i

po zakończeniu tekstu lub obrazu.



Jeżeli poszczególnym częściom materiału zostały nadane

różne klauzule tajności, materiał oznacza się klauzulą

tajności co najmniej równą najwyższej klauzuli tajności,

jaką nadano części materiału.

Zasady oznaczania
materiałów- zniesienie lub
zmiana klauzuli tajności

Oznaczenia zniesienia klauzuli tajności na dokumencie

nieelektronicznym utrwalonym w formie pisma dokonuje się następująco:
1) skreśla się wszystkie dotychczasowe oznaczenia znoszonej klauzuli

tajności;
2) nad pierwszym w kolejności skreślonym oznaczeniem klauzuli

tajności umieszcza się napis "Zniesiono klauzulę tajności" oraz datę,

podpis, imię i nazwisko lub inne oznaczenie wskazujące osobę

dokonującą tych adnotacji oraz wskazuje się podstawę dokonania

czynności.

Oznaczenia zmiany klauzuli tajności na dokumencie, o którym

mowa w ust. 1, dokonuje się następująco:
1) skreśla się wszystkie dotychczasowe oznaczenia klauzuli tajności;
2) nad skreślonymi oznaczeniami klauzul tajności umieszcza się

oznaczenie nowej klauzuli tajności;
3) nad pierwszym w kolejności skreślonym oznaczeniem klauzuli

tajności umieszcza się datę, podpis, imię i nazwisko lub inne oznaczenie

wskazujące osobę dokonującą tych adnotacji oraz wskazuje się podstawę

dokonania czynności.

Zasady oznaczania
materiałów- zniesienie lub
zmiana klauzuli tajności

Skreśleń i adnotacji dokonują: kierownik kancelarii tajnej,

kierownik archiwum lub jego zastępca, kierownik innej niż

kancelaria tajna komórki, w której są rejestrowane

materiały niejawne, albo inne osoby upoważnione przez

nich lub przez kierownika jednostki organizacyjnej.

Skreśleń i adnotacji, o których mowa w ust. 1 i 2,

dokonuje się kolorem czerwonym, w sposób czytelny

Wycieranie, wywabianie lub zamazywanie klauzuli

tajności i dokonanych zmian jest niedozwolone.

Oznaczenie zmiany lub zniesienia klauzuli tajności

dokumentu elektronicznego umieszcza się w jego

metryce.

Kto jest zobowiązany do
ochrony informacji
niejawnych?

W art. 1 ust. 2 ustawy o ochronie informacji niejawnych

wymieniono podmioty, do których ustawa ma zastosowanie, są

to :

1. organy władzy publicznej, w tym w szczególności:



Sejm i Senat



Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej;



organy administracji rządowej, w tym Premier Rady Ministrów,

ministrowie;



organy jednostek samorządu terytorialnego, a także inne podległe

im jednostki organizacyjne lub przez nie nadzorowane, w tym

wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast, radni;



sądy i trybunały;



organy kontroli państwowej i ochrony prawa;

Sądy i Trybunały – to sądy powszechne, wojskowe i

administracyjne oraz Trybunał Konstytucyjny i Trybunał Stanu,

ustawa nie ma jednak zastosowania do sądów polubownych, które

rozstrzygają spory jeżeli strony tak zadecydują.

Kto jest zobowiązany do
ochrony informacji
niejawnych?

2. jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony

Narodowej lub przez niego nadzorowane;

Jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej

lub przez niego nadzorowane są wymienione w wykazie

stanowiącym załącznik do obwieszczenia Ministra Obrony

Narodowej z 12 marca 2010 r. w sprawie wykazu jednostek

organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej i przez

niego nadzorowanych.

3. Narodowy Bank Polski;

4. jednostki organizacyjne podległe organom władzy

publicznej lub nadzorowane przez te organy;

5. państwowe osoby prawne i inne niż wymienione powyżej.

Kto jest zobowiązany do
ochrony informacji
niejawnych?

Podmiotami ustawy o ochronie informacji

niejawnych mogą być także:



przedsiębiorcy zamierzający ubiegać się
albo ubiegający się o zawarcie umów
związanych z dostępem do informacji
niejawnych lub wykonujący takie umowy albo
wykonujący na podstawie przepisów prawa
zadania związane z dostępem do informacji
niejawnych.

Kto jest zobowiązany do
ochrony informacji
niejawnych?

Podmioty nie wymienione w/w art. nie mają

obowiązku, ani nie mają prawa posługiwać się

w klasyfikowaniu przetwarzanych przez siebie

informacji pojęciem „informacje niejawne”.

Nie mogą też stosować przewidzianych w niej

zasad ochrony informacji (np. postępowań

sprawdzających wobec swoich pracowników).

Trzeba zaznaczyć, że w konkretnej jednostce

organizacyjnej mogą występować informacje

prawnie chronione na podstawie przepisów

odrębnych ustaw.

Wracając do przykładów…



dane personalne współpracowników żandarmerii, były to osoby

pomagające rozpracowywać największe afery korupcyjne w

wojsku



dane personalne policjantów i żołnierzy



zeznanie podatkowe małżonków



wysokość planowanych stóp procentowych NBP



wyniki badań lekarskich



szkice samolotu bojowego



wynagrodzenie Prezesa Rady Ministrów i Ministrów



mapa zawierająca informację o przeznaczeniu obiektu

położonego na terenie zamkniętym



zbędny wydruk zawierający dane identyfikacyjne funkcjonariuszy

Policji wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze



urządzenie „czytające w myślach” czy ktoś zamierza dokonać

zamachu

Document Outline