Modyfikacja genetyczna
kapusty
Jolanta Wysocka
Grupa L8
Państwowa Wyższa Szkoła
Zawodowa w Suwałkach
Systematyka
Gromada okrytonasienne,
podgromada Magnoliophytina,
klasa Rosopsida,
podklasa jasnotowe,
nadrząd Capparanae,
rząd kaparowce,
podrząd Rubiineae,
rodzina kapustowate,
podrodzina Brassicoideae,
plemię Brassiceae,
podplemię Brassicinae.
Przedstawiciele
kapusta chińska, kapusta czarna,
kapusta darek, kapusta pekińska,
kapusta właściwa, kapusta polna,
kapusta sarepska (k. sitowa),
kapusta warzywna, kapusta
brzoskiew, kapusta głowiasta,
kapusta biała, kapusta czerwona,
kapusta włoska, Brukselka, kapusta
pastewna, Jarmuż, kalarepa
Zastosowanie
- wiele spośród gatunków to
rośliny jadalne uprawiane na całym
świecie.
- niektóre odmiany o
ozdobnych liściach używane są w
kwiaciarstwie.
- używana jako pasza
dla zwierząt
Odporność na herbicydy -
chemiczne środki ochrony roślin,
środki chwastobójcze.
Nadanie odporność rośliny na działanie
herbicydu pozwala na niego stosowanie,
bez obawy o zniszczenia uprawianej
rośliny. Modyfikowana roślina posiadają
albo zupełnie nowe, albo dodatkowe kopie
obecnego już w niej genu, który
odpowiedzialny jest za wytwarzanie
enzymów rozkładających herbicydy.
Roślina mogąca rozkładać herbicydy staje
się na nie odporna.
Najczęściej nadawana jest odporność
na herbicyd RoundUp Ready (glifosat).
Herbicyd ten hamuje działanie syntazy
EPSPS - enzymu który bierze udział w
syntezie aminokwasów aromatycznych.
Modyfikacja dająca oporność na
RoundUp zostaje uzyskana albo
poprzez wprowadzenie do rośliny genu
kodującego syntazę EPSPS nie wrażliwą
na herbicyd, albo poprzez
wprowadzenie genu odpowiedzialnego
za powstanie enzymu GOX
(oksydoreduktazy glifosatu), który
rozkłada aktywny składnik RoundUp'u -
glifosat.
Odporność na choroby
powodowane przez grzyby, wirusy,
bakterie
Odporność na choroby grzybowe i
bakteryjne uzyskuje się poprzez
wprowadzenie transgenu kodującego
enzymy - hitynaza, glukanaza, które
niszczą ich ścianę komórkową. Inny
transformowany gen, koduje osmotynę -
białko wiążące się z błoną komórkową
powodując jej zniszczenie.
Odporność na wirusy uzyskuje się
poprzez wprowadzenie do rośliny
genów białek płaszcza (kapsydu)
danego wirusa, a także jego enzymów:
replikazy, proteazy - pojawienie się
tych białek powoduje to, iż późniejsza
infekcja tym wirusem jest znacznie
słabsza lub skutki choroby pojawiają się
z dużym opóźnieniem.
Odporność na owady - szkodniki.
Gen odpowiedzialny za taką odporność - gen
Bt - uzyskuje się z bakterii glebowej Bacillus
thuringensis. Gen ten koduje specyficzne
białko - Cry - które jest toksyczne dla owadów.
Szkodnik po zjedzeniu komórek rośliny umiera.
Białko uzyskuje swoją toksyczność tylko
wewnątrz przewodu pokarmowego określonych
gatunków szkodników, nie jest toksyczne dla
innych organizmów - np. człowieka.
Odporność na niekorzystne
warunki środowiska.
Czyli na mróz, wysoką temperaturę, suszę,
i zasolenie gleby, nadmiar promieniowania
- umożliwia uprawę rośliny na terenach
dotychczas niekorzystnych dla nich. Także
uzyskuje się rośliny odporne na
zanieczyszczenia środowiska, głównie
szkodliwe metale w glebie. Tworzy się
także rośliny zdolne do akumulacji metali
ciężkich - dzięki temu pobierając je z gleby
oczyszczają środowisko.
Poprawa cech jakościowych oraz
użytkowych roślin
modyfikacje powodujące opóźnienie
dojrzewania (zwiększenie trwałości) -
poprzez wprowadzeni dodatkowych
genów PG ale w pozycji antysensownej.
Modyfikacja taka uniemożliwiała
powstanie tych enzymów (rozkładających
ścianę komórkową), przez co warzywa i
owoce dłużej pozostawały świeże, co ma
duże znaczenie głównie w transporcie.
Modyfikacje roślin ozdobnych, które
dzięki temu mają intensywniejszą
barwę (nadprodukcja karotenoidów),
zmiana tekstury zabarwienia - nowe
kolory, lepszy zapach.
Inne to wprowadzenie genów
odpowiedzialnych za produkcję białek
odżywczych, większej zawartości
mikroelementów, usuwanie substancji
alergennych, a także nadające lepszy
smak
Co można jeszcze
zmienić?
Wyrównać rozmiar główek
Zmniejszyć ilość liści, które są
uważane za odpad
Dziękuje za uwagę