Segmentacja
Rynku
Segmentacja rynku to
proces podziału rynku na grupy
nabywców, potencjalnych nabywców
i sytuacji zakupowych tak, że
członkowie tych grup są bardziej
podobni do siebie niż do członków
innego segmentu
Dlaczego?
Dlaczego Era wydała dodatkowe
pieniądze na wprowadzenie marki
Heyah, a Plus na wprowadzenie
marki Sami Swoi?
Dlaczego Orange (wówczas jeszcze
Idea) nie zrobiła nic podobnego?
Kto ma rację????
Segmentacja rynku to
świadomość przedsiębiorstwa kto i
dlaczego jest jego klientem.
Segmentacja to wiedza o
charakterystyce klientów, wiedza o
różnicach pomiędzy segmentami,
wiedza o zachowaniach członków
segmentów.
Przyczyny segmentacji
nie wszyscy nabywcy są tacy sami,
z grupy nabywców określonego produktu
można wyodrębnić podgrupy o podobnych
zachowaniach, systemach wartości itp.,
podgrupy są liczebnie mniejsze i bardziej
homogeniczne (jednorodne) niż grupa jako
całość,
łatwiejsze i skuteczniejsze jest działanie
na rzecz mniejszej podgrupy podobnych
konsumentów niż na rzecz dużych,
zróżnicowanych grup nabywców
Korzyści z segmentacji
dostosowanie oferty do potrzeb nabywców, co
przyczynia się do zwiększenia sprzedaży oraz
konkurencyjności produktów na rynku,
umożliwienie śledzenia zmian w otoczeniu i
bieżące dostosowywanie się do nich,
efektywniejsze wydatkowanie środków
finansowych przeznaczonych na marketing oraz
lepsze wykorzystanie innych zasobów firmy,
trafniejsze ocenienie atutów i słabości firmy
oraz wyznaczenie celów,
dokładniejsze określenie czasu nasilenia się
kampanii promocyjnych.
Segment rynku to
grupa nabywców, która z istotnych z
punktu widzenia zakupów powodów
jest do siebie podobna.
Warunki segmentacji
Segment powinien być mierzalny
Segment powinien być opłacalny
Segment powinien być dostępny
Segment powinien być
homogeniczny
Powinno się uwzględniać
względność stosowanych kryteriów
Nawet wysoki poziom jednorodności segmentu
rynku usług nie daje gwarancji poprawnej
segmentacji, jeżeli nie będą spełnione pewne
warunki:
każdy segment powinien reprezentować
odmienny sposób zachowania się
konsumentów
i nabywców usług,
segmentacja powinna być przeprowadzona na
podstawie takich kryteriów, które są możliwe
do praktycznego zastosowania.
Kryteria Segmentacji cz.1
Kryteria charakteryzujące
Kryteria charakteryzujące
konsumentów
konsumentów
społeczno-
ekonomiczn
e
dochód, zawód,
wykształcenie,
pochodzenie
społeczne i
narodowościowe
demograficz
ne
wiek, płeć,
wielkość rodziny,
faza w cyklu życia
rodziny
geograficzn
e
miejsce
zamieszkania,
ustrój
polityczny,
klimat, gleba,
topografia
terenu, wielkość
miasta
psycho-
graficzne
styl i poziom
życia, stopień
aktywności,
zainteresowania,
opinie,
upodobania
Kryteria Segmentacji cz.2
K
K
ryteria reakcji konsumentów na ofert
ryteria reakcji konsumentów na ofert
ę
ę
marketingow
marketingow
ą
ą
(
(
sytuacja zakupu):
sytuacja zakupu):
związane z
wzorcami
zakupu
częstotliwość używania, fakt posiadania innych
produktów, lojalność wobec marki
związane z
warunkami
zakupu
rodzaj preferowanego sklepu, czas zakupu,
wielkość jednorazowej partii zakupu,
częstotliwość zakupu, charakter zakupu, np.
impulsywny
związane z
oferowanymi
przez produkt
korzyściami
wiedza konsumenta o produkcie, umiejętność
postrzegania korzyści wynikających z zakupu i
użytkowania produktu, predyspozycje
konsumentów
Procedury segmentacji
procedura oparta na z góry
przyjętych założeniach (procedura
tradycyjna),
procedura oparta na procesie
skupiania,
procedura segmentacji elastycznej,
uproszczone procedury
segmentacyjne.
Procedura oparta na z góry
przyjętych założeniach (procedura
tradycyjna) –
Ta procedura jako kryteria podziału
rynku wykorzystuje się tu
najczęściej kryteria odnoszące się
do produktu lub kryteria
demograficzne;
Procedura oparta na procesie
skupiania
W tej procedurze– kryteria
segmentacji rynku są wybierane
dopiero po przeprowadzeniu badań
empirycznych wśród konsumentów;
najczęściej wykorzystywanymi tutaj
kryteriami są kryteria psychograficzne
lub też postrzegane przez
konsumentów korzyści z użytkowania
produktu;
Procedura segmentacji
elastycznej
Ta procedura jest procedurą o
dynamicznym charakterze, pozwalającą
na wyodrębnienie i ocenę znacznej liczby
alternatyw segmentacyjnych; wraz ze
wzrostem liczebności zbioru i wzrostem
liczby zmiennych opisujących daną
zbiorowość, tradycyjne sposoby analizy
rynku muszą być zastąpione
komputerowymi sposobami obróbki
informacji rynkowych oraz budową modeli
symulacyjnych, odwzorowujących procesy
rynkowe.
Procedura uproszczona wg.
E.J. McCarthy’ego
szerokie zdefiniowanie segmentowanego rynku,
określenie obszaru działania przedsiębiorstwa na rynku ;
przydatna może tu być analiza SWOT,
sformułowanie listy potrzeb potencjalnych nabywców, np.
w przypadku usług turystycznych takimi potrzebami są:
relaks, wypoczynek, interesy czy poprawa zdrowia,
zdefiniowanie poszczególnych segmentów drogą
tworzenia kombinacji potrzeb zaspokajanych na danym
rynku,
wyodrębnienie i usunięcie cech wspólnych, aby mogły się
wyraźniej zaznaczyć różnice między poszczególnymi
segmentami,
nazwanie możliwych do wyodrębnienia segmentów rynku,
dokonanie pogłębionej charakterystyki poszczególnych
segmentów, opracowanie profili, ocena atrakcyjności
każdego segmentu,
określenie liczebności danego segmentu rynku.
Procedura uproszczona wg.
Ph. Kotlera
etap badań – badania bezpośrednie w celu
zebrania danych o zachowaniach klientów,
etap analizy danych – w celu określenia
liczby segmentów maksymalnie różniących
się od siebie,
etap profilowania – w celu nazwania
każdego segmentu na podstawie
wyróżniającej go cechy, dominującej cechy
charakterystycznej.
Nazwy
segmentów
Kryteria
Tradycjon
aliści
Mocni
mężczyźni
Towarzysc
y
biesiadnic
y
Manifesta
nci
Łapacze
okazji
Prawdziwi
koneserzy
Dbający
o zdrowie
Okazjonali
ści
Liczebność w tys.
osób
250
200
130
110
100
80
80
50
Rodzaj
oczekiwanych
użyteczności (w
odnie-sieniu do
piwa)
średni
smak,
przeciętna
cena
silny
(goryczko-
wy) smak
przy ponad
przecięt-nej
cenie
lekki smak,
cena bez
znaczenia
smak
średnio-
ciężki,
importo-
wane piwo
o wysokich
ce-nach
średni
smak, niska
cena
porter o
silnym
posmaku, o
ce-nach
średnich
lekkie piwo
o średniej
cenie
lekkie do
„są-czenia”
i niskiej
cenie
Geograficzne,
demogra-ficzne i
socjoekono-miczne
miasto,
średni
wiek,
mężczy-
zna,
robotnik,
wykształce
nie średnie,
dochód
poniżej 20
tys. USD
miasto,
młody
robotnik,
wyk-
ształcenie
śred-nie,
dochód po-
niżej 20
tys. USD
dobre
dzielnice,
młodzi
(kobiety i
mężczyźni),
umysłowi z
wy-ższym
wykształ-
ceniem,
dochód
powyżej 20
tys. USD
przedmieśc
ia, młodzi,
pracow-
nicy
umysłowi
z wyższym
wy-
kształcenie
m, dochód
ponad 20
tys. USD
miasto,
średni
wiek,
mężczyz-
na,
robotnik,
dochód
poniżej 20
tys. USD
miasto,
wyłącz-nie
robotnicy
ze średnim
wyksz-
tałceniem,
poni-żej 20
tys. USD
Przedmieśc
ia i wieś,
młodzi,
umysłowi
ze średnim
wyksz-
tałceniem,
około 20
tys. USD
miasto i
wieś,
przeważnie
ko-biety,
średnie
wykształce
nie, poniżej
20 tys. USD
Psychograficzne
konserwaty
wni,
rodzinni,
tele-wizyjni
kibice
bywający,
ulubione
piwiarnie
ekstrawert
yczni,
lubiący
towarzystw
o
ekstrawert
yczni,
kosmopolit
yczni
introwertyc
zni, piją
piwo w do-
mu
bywający,
ceniący
„sztukę
picia piwa”
Egoiści,
uprawiają
sporty
introwertyc
zni,
poczucie
winy przy
piciu więk-
szej ilości
Wielkość i
częstotliwość
konsumpcji,
konwencja
spożywania
duże ilości,
rów-nież
przy posił-
kach,
lojalność
wobec
ulubio-nych
marek
duże ilości,
rów-nież
przy posił-
kach,
lojalność
wobec
ulubio-nych
marek
przeciętne
ilości,
rzadko przy
posiłkach,
pewna doza
lojalności
przeciętne
ilo-ści,
bardzo
rzad-ko
przy posił-
kach, silna
lo-jalność
przeciętne
iloś-ci,
czasami
przy
posiłkach,
brak
lojalności
duże ilości
czę-sto przy
posił-kach,
zawsze
wybierając
ulu-bioną
markę
małe ilości,
pra-wie
nigdy przy
posiłkach,
pew-na
doza lojal-
ności
bardzo
małe ilości,
nigdy przy
posiłkach,
pewna doza
lojalności
Ulubione marki
Heavy
Budweiser i
inne
Heavy
Schmidts i
inne
Michelob,
Miller High
Life
różne
marki
importowa
ne, np.
Heineken
różne
tańsze
marki
Lowenbrau
i inne
Miller Lite,
Bud Light
Natural
Light
Przykład: Profile segmentów nabywców piwa butelkowego w USA
Wybór rynku docelowego
marketing niszy
Wybór jednego segmentu
selektywna specjalizacja
produktowa specjalizacja
rynkowa specjalizacja
Wybór rynku docelowego
Działania (strategie)
skoncentrowane,
(szukanie nisz na rynku)
zróżnicowane,
(podział rynku na kilka segmentów i
opracowanie dla każdego z nich osobnej
strategii marketingowej)
niezróżnicowane (ogólne)
(traktuje wszystkich nabywców jednakowo)