Praca wychowawcza z
Praca wychowawcza z
dziećmi w szkole
dziećmi w szkole
Terminologia
Cele wychowania
Przepisy prawne
Program wychowawczy
Czym jest wychowanie?
Czym jest wychowanie?
Wychowanie
Wychowanie
to dynamiczny, złożony układ
oddziaływań społecznych,
instytucjonalnych, interpersonalnych,
pośrednich
i bezpośrednich, wywołujących zmiany
w osobowości człowieka tym
oddziaływaniom poddawanego […]
zmiany społecznie postulowane i
akceptowane
(A. Gurycka, 1979).
Wychowanie
Wychowanie
to działania, za pomocą których
ludzie próbują w sposób trwały
udoskonalić pod jakimś względem
strukturę psychicznych dyspozycji
innych ludzi lub zachować ich
komponenty oceniane jako
wartościowe albo zapobiec
powstawaniu dyspozycji ocenianych
jako złe (W. Brezinka, 2008).
Wychowanie
Wychowanie
to
świadomie
organizowana
działalność społeczna, oparta na
stosunku wychowawczym między
wychowankiem
a wychowawcą, której celem jest
wywołanie zamierzonych zmian w
osobowości wychowanka (W. Okoń,
2004).
Wychowanie
Wychowanie
Według tradycji personalistycznej jest
procesem, w efekcie którego
wychowanek ma dojść do pełni
osobowego rozwoju. Dokonuje się to
między innymi poprzez:
1)
ukształtowanie charakteru oraz
poczucia odpowiedzialności za
własny rozwój;
2)
poznanie i przestrzeganie norm
społecznych;
3)
rozwijanie postawy życzliwości i
miłości do ludzi (J. Szempruch, 2001).
Wychowanie
Wychowanie
Podstawą wychowania w szkole jest pomoc
udzielana uczniowi
w
aktualizowaniu
jego
własnych, niepowtarzalnych możliwości.
Jest ono rodzajem wsparcia, towarzyszeniem
człowiekowi w rozwoju.
W szkole mówi się o wychowaniu integralnym,
czyli scalającym wszystkie sfery życia ludzkiego.
Owa integralność polega na wspieraniu ucznia
w
rozwoju
zdrowotnym,
psychicznym,
estetycznym,
intelektualnym,
społecznym,
moralnym,
i
duchowym,
zespoleniu
nauczania
z wychowaniem oraz postrzeganiu ucznia
w
kontekście
warunków
środowiskowo-
społecznych.
Cele wychowania
Cele wychowania
Podstawowym celem wychowania w szkole jest
przygotowanie ucznia do życia zawodowego
i
społecznego
oraz
odpowiedniego
korzystania
z wolności.
H. Muszyński cele wychowania ujmuje w cztery
kategorie i wyodrębnia kształtowanie stosunku:
do świata wartości,
do społeczeństwa,
do drugiego człowieka,
do samego siebie.
Co o wychowaniu w podstawie
Co o wychowaniu w podstawie
programowej?
programowej?
Celem edukacji wczesnoszkolnej jest wspomaganie
dziecka w rozwoju intelektualnym, emocjonalnym,
społecznym, etycznym, fizycznym i estetycznym.
Ważne jest również takie
wychowanie, aby dziecko
w miarę swoich możliwości było przygotowane
do życia zgodnie z samym sobą, ludźmi i przyrodą.
Należy zadbać o to, aby
dziecko odróżniało dobro od
zła, było świadome przynależności społecznej
(do
rodziny,
grupy
rówieśniczej,
wspólnoty
narodowej) oraz rozumiało konieczność dbania o
przyrodę.
Co o wychowaniu w podstawie
Co o wychowaniu w podstawie
programowej?
programowej?
Zadaniem szkoły jest:
1)
realizowanie programu nauczania skoncentrowanego na
dziecku, na jego indywidualnym tempie rozwoju i
możliwościach uczenia się;
2)
respektowanie
trójpodmiotowości
oddziaływań
wychowawczych i kształcących: uczeń-szkoła-dom rodzinny;
3)
Rozwijanie predyspozycji i zdolności dziecka;
4)
Kształtowanie u dziecka pozytywnego stosunku do nauki
oraz rozwijanie ciekawości w poznawaniu otaczającego
świata
i w dążeniu do prawdy;
5)
Poszanowanie godności dziecka;
zapewnienie dziecku
przyjaznych, bezpiecznych i zdrowych warunków do nauki
i zabawy, działania indywidualnego i zespołowego,
rozwijania samodzielności oraz
odpowiedzialności za siebie i
najbliższe otoczenie
, ekspresji plastycznej, muzycznej i
ruchowej, aktywności badawczej, a także działalności
twórczej;
Co o wychowaniu w
Co o wychowaniu w
podstawie programowej?
podstawie programowej?
6)
Wyposażenie dziecka w umiejętność czytania
i
pisania,
w
wiadomości
i
sprawności
matematyczne
potrzebne
w
sytuacjach
życiowych i szkolnych oraz przy rozwiązywaniu
problemów;
7)
Dbałość o to, aby dziecko mogło nabywać
wiedzę
i umiejętności potrzebne do rozumienia świata,
w tym zagwarantowanie mu dostępu do różnych
źródeł informacji i możliwości korzystania z nich;
8)
Sprzyjanie rozwojowi cech osobowości dziecka
koniecznych
do
aktywnego
i
etycznego
uczestnictwa w życiu społecznym.
Zadanie wychowawcze
Zadanie wychowawcze
Jednym
z
ważniejszych
zadań
wychowawczych
wspólnych
dla
wszystkich zajęć edukacyjnych jest
wspomaganie wychowawczej funkcji
rodziny i tworzenie w szkole klimatu
wzajemnej
życzliwości,
poszanowania
godności
ludzkiej
osoby, umiłowana małej i wielkiej
ojczyzny
oraz
otwarcia
i
odpowiedzialności społecznej.
Zasady wychowania
Zasady wychowania
ZASADA – zdaniem Sośnickiego – jest normą
ogólną, czyli zdaniem wyrażającym jakąś
powinność realizowania przyczyny P, jeżeli
istnienie pożądanego skutku S jest dla nas
wartościowe. Normy wyrażają zatem związek
aksjologiczny, zawierający wartość skutku,
który staje się celem, a przyczyna wraz
z warunkami środkiem prowadzącym do tego
celu.
NORMA WYCHOWANIA jako pewien rodzaj
norm szczegółowych określa, jak powinien
postępować wychowawca i/lub wychowywany
w określonych warunkach.
Zasady wychowania
Zasady wychowania
1.
Wychowuj naturalnie!
2.
Wychowuj z miłością!
3.
Wychowuj do życia!
4.
Wychowuj szczerze!
5.
Wychowuj indywidualnie!
6.
Wychowuj patriotycznie!
(F. V.
Autrata, 1924)
Zasady wychowania
Zasady wychowania
1.
Zasada prawdy, czyli dochowania zgodności słów wychowawcy z jego
własną postawą życiową.
2.
Zasada dobra dziecka, wymagająca od nauczyciela kierowania się we
wszystkich etapach i formach procesu wychowania korzyścią, interesem,
bezpieczeństwem i wszechstronnym rozwojem każdego wychowanka.
3.
Zasada przykładu, czyli prezentowania przez wychowawcę wartości,
ideałów, postaw, przekonań i umiejętności, jakich oczekuje w szkole od
samych podopiecznych.
4.
Zasada projekcji pedagogicznej, czyli umiejętności spojrzenia przez
wychowawcę na sprawy dziecka, jego wartości czy emocji z jego punktu
widzenia, niejako z jego miejsca czy perspektywy.
5.
Zasada więzi emocjonalnej z wychowankiem, polegająca na
nawiązaniu
i utrzymaniu z nim bezpośredniego, osobistego, ciepłego i serdecznego
kontaktu.
6.
Zasada poszanowania osobowości wychowanka, która sprowadza się
do dostrzegania i doceniania niepowtarzalności jego osobowości.
7.
Zasada profesjonalizmu w wychowaniu, która wymaga od nauczyciela
określonych kompetencji zawodowych oraz profesjonalnej dojrzałości
działań.
(J. Homplewicz, 1996)
W podstawie programowej
W podstawie programowej
czytamy:
czytamy:
Działalność edukacyjna szkoły jest określona
przez:
1)
szkolny zestaw programów nauczania, który
uwzględniając wymiar wychowawczy, obejmuje
całą działalność szkoły z punktu widzenia
dydaktycznego;
2)
program wychowawczy szkoły obejmujący
wszystkie treści i działania o charakterze
wychowawczym;
3)
program profilaktyki dostosowany do potrzeb
rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego
środowiska, obejmujący wszystkie treści i
działania o charakterze profilaktycznym.
Program wychowawczy
Program wychowawczy
Aspekt wychowawczy pracy szkoły powinien
być ujęty w formie szkolnego programu
wychowawczego, który powinien:
być spójny z programem nauczania,
uwzględniać kształtowanie postaw
uczniów,
być tworzony z udziałem uczniów,
rodziców i nauczycieli,
być osadzony w tradycji szkoły i lokalnej
społeczności.
Program wychowawczy
Program wychowawczy
Opracowując
program
wychowawczy
szkoły, należy:
przeprowadzić diagnozę problemów
wychowawczych w szkole,
określić oczekiwaną sylwetkę absolwenta,
uwzględnić wartości szczególnie ważne
dla społeczności szkolnej,
sformułować cele, jakie sobie stawiamy,
określić zadania, które chcemy
zrealizować,
określić, kto te zadania będzie realizował.
Szkolny program
Szkolny program
wychowawczy
wychowawczy
charakteryzować mają:
wypracowane przez społeczność szkolną
wartości,
tradycja szkolna, obyczaje i uroczystości,
zagadnienia lub problemy, których
rozwiązanie jest najważniejsze z punktu
widzenia środowiska: uczniów, rodziców i
nauczycieli.
Realizacja
szkolnego
programu
wychowawczego, skuteczność stosowanych
metod
i
środków,
powinna
być
systematycznie monitorowana.
Ideałami, które mi przyświecały,
napełniając mnie wciąż radosną
chęcią życia,
były dobro, piękno i prawda.
A. Einstein
Dziękuję za uwagę.
Dziękuję za uwagę.