7.06.21

 

1

Wykład XII

Wykład XII

    Zmiany 

wsteczne 

    część pierwsza

7.06.21

 

2

Zmiany wsteczne- dystropatiae 

Zmiany wsteczne- dystropatiae 

obejmują wiele stanów 

obejmują wiele stanów 

patologicznych, które możemy 

patologicznych, które możemy 

podzielić na 4 zasadnicze grupy

podzielić na 4 zasadnicze grupy



Zaniki



Zwyrodnienia



Zmiany adaptacyjne



Wady rozwojowe

Zmiany wsteczne-podział

Zmiany wsteczne-podział

7.06.21

 

4

Zanik - atrophia

Zanik - atrophia



Jego istotą jest 

zmniejszenie masy 

i pomniejszenie 

objętości narządu 

co wynika z 

pomniejszenia 

rozmiarów lub 

redukcji ilościowej 

poszczególnych 

komórek



Zaniki możemy 

podzielić na:

1.

Proste (serce, 

macica, mięśnie 

poprzecznie 

prążkowane)

2.

Ilościowe ( węzły 

chłonne, grudki 

chłonne, grasica)

3.

Mieszane ( mózg, 

wątroba, nerki)

7.06.21

 

5

Zanik może być:

Zanik może być:

Fizjologiczny



Przednercza, i 

pranercza



grasica 



ciałko żółte 

jajnika



błona śluzowa 

macicy

Patologiczny



Z bezczynności



Z odnerwienia



Z niedożywienia

    -Występowanie 

nowotworu złośliwego

    -Obecność jadłowstrętu 

psychicznego



Brak stymulacji 

hormonalnej (np. STH)

7.06.21

 

6

Zanik patologiczny cd.

Zanik patologiczny cd.



Z ucisku



Z działania promieni jonizujących



Cytostatyków



Ze starzenia się organizmu

7.06.21

 

7

Zmiany zanikowe- 

Zmiany zanikowe- 

przykłady

przykłady



Serce- brunatny zanik mięśnia 

sercowego



Płuca- przewlekła nieswoista 

choroba oskrzelowo-płucna



Przewlekłe zapalenie oskrzeli



Rozstrzenie oskrzelowe



Rozedma starcza



Rozedma pęcherzowa

7.06.21

 

8

Zmiany zanikowe- 

Zmiany zanikowe- 

przykłady

przykłady



Kości 



Zanik kości oznacza 
zmniejszenie masy tkanki 
kostnej w jednostce objętości

7.06.21

 

9

7.06.21

 

10

Zmiany zanikowe- 

Zmiany zanikowe- 

przykłady

przykłady



Choroba Recklinghausena ( nadmiar 

parathormonu)



Dysplazja włóknista ( ogniska jam w 

kościach i przebarwienia skóry)



Zapalenia i nowotwory ( powodują 

ogniskowe zniszczenie kości)



Zrzeszotnienie kości –osteoporoza

  wyraża się rozrzedzeniem istoty 

gąbczastej i ścieńczeniem istoty 

zbitej

7.06.21

 

11

Schemat osteoporozy

Schemat osteoporozy

  kość zdrowa            kość 

  kość zdrowa            kość 

chora

chora

7.06.21

 

12

Osteoporoza- przykłady

Osteoporoza- przykłady



Pomenopauzalna 
(niedobór estrogenów)



Starcza ( ujemny 
bilans wapniowo-
białkowy)



Pierwotna ( podłoże 
genetyczne, 
występująca u dzieci)



Wtórna (następstwo 
chorób i stanów 
patologicznych



Nadmiar 
kortykosteroidów



Unieruchomienie i 
stan nieważkości



Choroby nerek ( utrata 
białka i wapnia)



Nadczynność 
przytarczyc



Zespół złego 
wchłaniania

7.06.21

 

13

Rozmiękanie kości

Rozmiękanie kości

Osteomalacja 

(krzywica osób 

dorosłych)



Upośledzone 

wchłanianie vit. 

D



Wzmożony 

metabolizm vit.D



Choroby nerek

Krzywica (dzieci do lat 

2)



Wygięcie kończyn 

dolnych w kształcie 

litery X lub O



Wygięcie kręgosłupa



Garb



Zniekształcenie 

klatki piersiowej



Żabi brzuch

7.06.21

 

14

kyfoza.

kyfoza.

7.06.21

 

15

Nerki (wiele czynników 

Nerki (wiele czynników 

wpływa na zanik nerek)

wpływa na zanik nerek)



Wrodzona mała nerka



Zwężenie tętnicy nerkowej



Przewlekłe zapalenie nerek



Zablokowanie odpływu moczu

7.06.21

 

16

Zmiany barwnikowe

Zmiany barwnikowe

     -barwniki zewnątrzpochodne

     -barwniki zewnątrzpochodne

     -barwniki wewnątrzpochodne

     -barwniki wewnątrzpochodne

Gromadzenie barwników 

egzogennych



Tatuaże



Drobiny prochu



Żelazo (spawacze)



Ołowica



Pylica 

   (węglowa, krzemowa, azbestowa)

7.06.21

 

17

Gromadzenie barwników 

Gromadzenie barwników 

endogennych 

endogennych 

pochodzących z 

pochodzących z 

przemiany:

przemiany:



Melaniny



Hemoglobiny

Melanina



Piegi



Znamiona 
barwnikowe



Czerniak 
złośliwy



Choroba 
Addisona

7.06.21

 

18

Hemoglobina

Hemoglobina



Nadmiar 
bilirubiny ponad 
1 mg% (17 
mol/l)

To żółtaczka 

hemolityczna



Wyróżniamy 
żółtaczki:



Sferocytowa



Sierpowata



Immunohemolityc
zna



Po przetoczeniu 
krwi niezgodnej 
grupowo

7.06.21

 

19

Żółtaczka wątrobowa

Żółtaczka wątrobowa



Zapalenia wątroby



Toksyczne uszkodzenie



Polekowe uszkodzenie



Marskość pierwotna



Marskość wtórna



Idopatyczna żółtaczka 
ciężarnych

7.06.21

 

20

Żółtaczka mechaniczna

Żółtaczka mechaniczna



Kamica żółciowa



Nowotwory dróg żółciowych



 nowotwory trzustki



 glistnica

7.06.21

 

21

Kamice

Kamice

   Powstają poprzez wytrącanie 

się z płynów  ustrojowych 
substancji, które przyjmują 
postać złogów



Żółciowych



Moczowych



Trzustkowych



Śliniankowych



Gruczołu krokowego

7.06.21

 

22

   

   

Kamica żółciowa

Kamica żółciowa



Kamica cholesterolowa - 10%



Kamica wapniowa – 15%



Kamica mieszana – 75%

   

Następstwa



Wodniak pęcherzyka żółciowego



Ropniak pęcherzyka żółciowego



Kamica przewodu żółciowego 

wspólnego

   itp. powikłania

7.06.21

 

23

Kamica moczowa- 

Kamica moczowa- 

przyczyny

przyczyny



Dna moczanowa



Nadczynność 
przytarczyc



Sposób 
odżywiania



Zakażenia dróg 
moczowych

Powikłania



Kolka nerkowa



Wodonercze



Roponercze



Przewlekłe 
zakażenie



Krwiomocz

7.06.21

 

24

koniec

koniec