background image

1

Bezpieczeństwo publiczne

Zaliczenie – praca na temat: dla osób pracujących

  

"Opracować strukturę organizacyjną 

komórki zajmującej się bezpieczeństwem w 

podmiocie w którym jestem zatrudniona/y" 

dla niepracujących to samo tylko w odniesieniu do 

gospodarstwa domowego lub jednostki samorządu 

terytorialnego

Egzamin – 5 pytań opisowych z materiałów 

przedstawionych na wykładach

Termin obu: 25 kwiecień 2010

 

(ostatnie 

ćwiczenia),

 9.

30

-11.

45 (gr. G), 

12.

00

-14.

15 (gr. 

R), 

14.

45

-17.

00 (gr. ZF)  

background image

2

Informacje na temat pracy zaliczeniowej:

Wg. Informacji z poczty
kto pracuje ma "opracować strukturę organizacyjną komórki zajmującej się 

bezpieczeństwem w podmiocie, którym jestem zatrudniona".(jak powinna 
funkcjonować i czym zajmować, jakie występują zagrożenia, kto ma udzielić pomocy, 
w jaki sposób zabezpieczyć zagrożenia, narysować schemat komórki organizacyjnej, 
zanalizować zagrożenia oraz prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożeń, które 
najczęściej może nastąpić - uszeregować - i wyjaśnić dlaczego w ten a nie w inny 
sposób tak uszeregowałam). "A te osoby, które nie pracują mają napisać to samo na 
podstawie zadań organów w samorządzie terytorialnym", LUB "zagrożenia 
występujące w domu!„

Moje notatki:

 

czym się zakład zajmuje, jak wygląda organizacja bezpieczeństwa, w jaki sposób komórka powinna 

funkcjonować, kto czym się zajmuje, jakie występują zagrożenia, jakie jest ich prawdopodobieństwo 
(najczęściej/najrzadziej <uszeregować według tego kryterium i opisać dlaczego>), opisać analizę 
zagrożeń, kto się jakim zagrożeniem zajmuje,  jak postąpić by zagrożeniu zapobiec lub sprostać 
(drogi ewakuacyjne, zapasowe miejsca kierowania),  zarówno zagrożenia dla nas jak i spowodowane 
przez nas

 liczy się wartość merytoryczna nie ilość stron 

Grupa chodząca na "Zarządzanie ryzykiem" powinna postawić szczególny 

nacisk na hierarchizację zagrożeń i opisanie dlaczego tak je ułożyła.

 

background image

3

Sytuacja kryzysowa

Sytuacja kryzysowa – następstwo określonego zdarzenia które 
powoduje znaczne zagrożenie bezpieczeństwa ludzi, poważnie 
ogranicza funkcjonowanie struktur państwowych, 
samorządowych, więzi społecznych oraz środowiska naturalnego.
Zawiera takie elementy jak:

• sytuacja rodząca zagrożenie
• administracja nie jest w stanie podołać zmianom będącym 
następstwem zdarzenia
• zdarzenie inicjujące jest na tyle istotne, że stwarza 
zagrożenie bytu organizacji, rządu a nawet państwa

Sytuacje kryzysowe są zjawiskami o charakterze ekstremalnym, 
często gwałtownym, występującymi nieregularnie.

background image

4

Cechy sytuacji kryzysowej

• 

zaskoczenie

• chaos informacyjny
•wzmożona ilość zdarzeń
•utrata kontroli nad przebiegiem zdarzeń
•zagrożenie ważnych interesów
•napięcie społeczne i psychiczne

background image

5

Poszkodowani w zdarzeniu

Ofiara

Ofiara

Kategoria I
bezpośrednie ofiary katastrofy

Kategoria II
uczestniczący w likwidacji szkód 
i obserwatorzy zdarzenia

Kategoria III
ofiary pośrednie (rodziny ofiar i 
ratowników, ich znajomi, sąsiedzi)

background image

6

Ogólny, podstawowy zbiór zagrożeń

1.  Urbanizacja i związana z nią infrastruktura jako źródło zagrożeń 

środowiska na skutek zanieczyszczenia wód i powietrza przez środki 
transportu oraz duże ilości odpadów.

2.  Awarie przemysłowe – pożary, wybuchy, emisja i uwolnienia 

substancji szkodliwych w wyniku przetwarzania, transportu i 
składowania materiałów niebezpiecznych.

3.  Działalność agrarna – wykorzystywanie w dużej skali nawozów 

sztucznych, środków owado i chwastobójczych, które doprowadzają 
do skażenia środowiska

4.  Oddziaływanie zjawisk naturalnych takich jak powodzie, 

huragany, trzęsienia ziemi, osuwiska, itp.

5.  Sytuacje spowodowane przez zagrożenia ekonomiczne i 

gospodarcze w aspekcie zagrożeń związanych z zachowaniem 
równowagi mikro oraz makroekonomicznej i finansowej, czy też z 
zapewnieniem gwarantowanych dostaw surowców strategicznych. 
(np. kryzys ekonomiczny->bezrobocie->patologie/pomoc społeczna)

6.  Kryzysowe sytuacje społeczne i polityczne, w tym także 

sytuacje występujące w innych państwach (migracje ludności, 
niepokoje społeczne, działania wojenne, itp.)

7.  Zagrożenia wynikające z umiędzynarodowienia przestępczości 

zorganizowanej (handel bronią, narkotykami, kobietami, dziećmi)

background image

7

Zagrożenia - inny podział:

• ekonomiczno – społeczne
• poważne przerwy w zasilaniu
• zakłócenia w transporcie, komunikacji
• katastrofy naturalne
• katastrofy budowlane
• demonstracje, zamieszki
• epidemie
• skażenia chemiczne, biologiczne, radiacyjne
• terroryzm
• wojna

Przykładowe pytanie!

Jakie mamy zagrożenia?

background image

8

Administracja

Prywatna

Publiczna

przedsiębiorstw

spółek

banków

związków

wyznaniowych

fundacji i

stowarzyszeń

Samorządowa

Rządowa

Centralna

Terenowa

prezydent RP

prezes

rady ministrów

rada ministrów

ministrowie

urzędy

centralne

zakłady

publiczne

wojewodowie

kierownictwo

zespolonych służb

inspekcji i straży

organy

administracji

niezespolonej

zakłady

publiczne

gmin:

rada gminy, burmistrz,

prezydent, wójt

powiatów:

rada powiatu, zarząd,

starosta, prezydent

kierownicy

powiatowych służb

inspekcji i straży

województw:

sejmik województwa,
zarząd województwa,

marszałek województwa

zakłady publiczne

background image

9

Funkcje zarządzania procesem działania

Funkcje zarządzania są spełniane przy wykorzystywaniu instrumentów w 
 postaci: 

• ekonomiczno – finansowych

• prawnych

• rachunkowych i innych

Uporządkowanie i projektowanie funkcji następuje w formach 
organizacyjnych, takich jak:

• systemy decyzyjne zarządzania

• systemy funkcjonalne

• systemy techniczne

• układy zintegrowane

Kompetencje organów administracji 

publicznej:

• zarządzanie strategiczne

• zarządzanie finansami

• zarządzanie zasobami

• zarządzanie kryzysowe

background image

10

Elementy związane z bezpieczeństwem 

na poziomie województwa:

•edukacja publiczna
•promocja i ochrona zdrowia
•kultura i ochrona zabytków
•pomoc społeczna
•zagospodarowanie przestrzenne (nie budować na 
zagrożonych terenach)
•ochrona środowiska
•transportu zbiorowego i dróg publicznych
•obronność
•bezpieczeństwo publiczne

Powiat to samo plus nadzór budowlany obok zagospodarowania 
przestrzennego

Przykładowe pytanie!

Wymień elementy związane z 
bezpieczeństwem odnoście 
województwa

background image

11

USTAWA O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE z dnia 5 czerwca 
1998r (Dz.U.Nr 91, poz.577)
Art.15
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki 
rządu na obszarze województwa, a w szczególności:
Kontroluje wykonywanie przez organy zespolonej administracji rządowej zadań 
wynikających z ustaw i innych aktów prawnych wydanych na podstawie upoważnień 
w nich zawartych, ustaleń Rady Ministrów oraz zarządzeń i poleceń Prezesa Rady 
Ministrów
Kontroluje wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego i inne samorządy 
zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie 
ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej.

Zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji 
rządowej i samorządowej działających na terenie województwa i kieruje ich 
działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz 
zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku 
publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom 
żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich 
skutków na zasadach określonych w ustawac4a.  dokonuje oceny stanu 
zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje plan operacyjny 
ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm 
przeciwpowodziowy

Wykonuje i koordynuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa, 
wynikające z odrębnych ustaw
Art. 16, ust. 1
Wojewoda może wydawa, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady 
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej, a w 
sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art.15 pkt.4, obowiązujące również 
organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda niezwłocznie 
informuje 

background image

12

USTAWA O SAMORZĄDZIE WOJEWÓDZTWA z dnia 5 czerwca 

1998r (Dz.U.Nr 91, poz. 576)

Art. 14, ust. 1
Samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze 
wojewódzkim określone ustawami, w szczególności w zakresie:
•edukacji publicznej, w tym szkolnictwa wyższego
•promocji i ochrony zdrowia
•kultury i ochrony zabytków
•pomocy społecznej
•zagospodarowania przestrzennego
•ochrony środowiska
•transportu zbiorowego i dróg publicznych
•obronności
•bezpieczeństwa publicznego
Art. 18
Do wyłącznej właściwości sejmiku województwa należy
Uchwalanie zagospodarowania przestrzennego

background image

13

USTAWA O SAMORZĄDZIE POWIATOWYM z dnia 5 czerwca 

1998r (Dz.U.Nr 91, poz. 578)

Art. 4, ust.1

Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze 
ponadgminnym w zakresie:

• edukacji publicznej
• promocji i ochrony zdrowia
• pomocy społecznej
• kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami
• zagospodarowania przestrzennego i nadzoru budowlanego
• porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli
• ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego 
magazynu przeciwpowodziowego, przeciwpożarowej i zapobiegania innym 
nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska
• obronności

Art. 41, ust.1
W zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach 
powszechnie obowiązujących, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, 
rada powiatu może wydawać powiatowe przepisy porządkowe, jeżeli jest to 
niezbędne do ochrony życia, zdrowia lub mienia obywateli, ochrony 
środowiska naturalnego albo do zapewnienia porządku, spokoju i 
bezpieczeństwa publicznego, o ile przyczyny te występują na obszarze 
więcej niż jednej gminy

background image

14

USTAWA O SAMORZĄDZIE GMINNYM z dnia 8 marca 

1990r (Dz.U.Nr 16, poz. 95)

Art. 6, ust.1
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy 
publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami 
na rzecz innych podmiotów.
Art. 7, ust.1
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do 
zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne 
obejmują sprawy:
• ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, 
ochrony środowiska
• wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, 
usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, 
utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń 
sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów 
komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną 
oraz gaz
• ochrony zdrowia
• porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz 
ochrony przeciwpożarowej

background image

15

Działać – zmierzać do określonego 
celu w danych warunkach za pomocą 
właściwych środków

Cel, warunki i środki = trzy człony 
działalności praktycznej

background image

16

Planowanie na okres kryzysu

• 

analiza zagrożeń

• przyjęcie strategii zarządzania
• doprecyzowanie zadań, miejsca, roli i procedur 
uczestników

Strategia zarządzania 
interwencyjnego:

co?

najważniejs

ze potrzeby

komu?

poszkodowa

ne otoczenie

jak?

najlepszy 

sposób

z kim?

podmioty 

wspomagając

e

gdzie?

miejsce 

działania

kiedy?

rozkład 

działań

background image

17

Rozwój zagrożeń

(czerpanie pomocy rozwija 
się...)

ekonomiczno – społecznych

technicznych

naturalnych

wojennych

od dołu do góry

(od gminy aż do 

kraju)

od góry do dołu

(od kraju do 

gminy)

background image

18

Katastr

ofa

background image

19

Faza zapobiegania

Zapobieganie – działania mające na celu eliminację lub 
redukcję prawdopodobieństwa wystąpienia katastrofy albo 
ograniczenie jej skutków

Faza ta obejmuje m.in.:

• analizę zagrożeń i ocenę wrażliwości
• wspieranie zadań strategicznych i transferu 
technologii
• uświadamianie społeczeństwa i powszechną 
edukację w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom
• tworzenie systemu zachęt i restrykcji 
finansowych

Metody zapobiegania:

• modyfikacja szybkości oraz rozkładu 
przestrzennego uwolnienia zagrożenia (np.. wały 
przeciwpowodziowe)
• modyfikacja właściwości zagrożenia poprzez 
badanie
• oddalenie zagrożenia od tego co ma być 
chronione
• upowszechnienie informacji o zagrożeniach

background image

20

Faza przygotowania

Przygotowanie – planowanie jak należy zareagować w 
przypadku katastrofy a także działania mające na celu 
powiększenie zasobów sił i środków niezbędnych do 
efektywnego reagowania

- opracowanie planów

(kto, co, kiedy będzie robił, za pomocą jakich 
środków, sił, na jakiej podstawie prawnej)

background image

21

Faza reagowania

Reagowanie – następuje po wystąpieniu katastrofy. Celem jest 
dostarczenie pomocy poszkodowanym i ograniczenie wtórnych 
zniszczeń i strat.

W fazie reagowania wdraża się wcześniej opracowane plany i 
koordynuje działania różnych służb.

Faza zapobiegania - etapy:

• ostrzeganie i powiadamianie
• ratowanie ludzi
• zabezpieczanie mienia
• opieka socjalna i ocena szkód
• odtwarzanie

background image

22

Etap ostrzegania i powiadamiania – obejmuje informowanie 
o grożącym niebezpieczeństwie ludności oraz tych instytucji 
które mają obowiązek zareagowania na niebezpieczne 
zdarzenia

Etap ratowania ludzi – realizuje się nie tylko przez 
poszukiwanie i ratownictwo ale również przez ewakuację i 
udzielanie pomocy medycznej

Etap zabezpieczania mienia – polega na jego ochronie przed 
zniszczeniem przez żywioł i kradzieżą

Opieka socjalna i ocena szkód – pomoc psychologiczna i 
socjalna (noclegi, wyżywienie), wstępna wycena poniesionych 
szkód

Odtwarzanie – wczesny etap odbudowy. Polega na usuwaniu 
gruzów, odkarzanie, odtwarzanie usług publicznych 

background image

23

Faza odbudowy

Odbudowa – ma na celu przywrócenie infrastruktury co 
najmniej do stanu poprzedniego (najczęściej o 1 stopień 
wyższej)

 odbudowa krótkoterminowa – polega na 
przywróceniu systemów (infrastruktury) do minimalnych 
warunków życia i standardów operacyjnych

 odbudowa długoterminowa – trwa wiele lat i musi 
skończyć się całkowitą odbudową dotkniętego terenu 

background image

24

Reguła zarządzania kryzysowego

Kraj

Województwo

Powiat

Gmina

Poziom 
krajowy 
rządowy

Poziom 
lokalny 
samorządowy

Koordynacja

Zarządzanie

planowani
e

organizowan
ie

angażowani
e

kierowanie

kontrolowan
ie

?

background image

25

Zasady budowania systemu zarządzania 

kryzysowego

• zasada prymatu układu terytorialnego
• zasada jednoosobowego kierowania i 
odpowiedzialności

• zasada kierowania i ponoszenia odpowiedzialności 
• zasada adekwatności
• zasada powszechności
• zasada oddzielenia systemu gotowości cywilnej od 
systemu gotowości militarnej przy jednoczesnym 
zapewnieniu kompatybilności współdziałania tych 
systemów

background image

26

Zasada prymatu układu terytorialnego – obejmuje ukształtowany na bazie 
trójstopniowego podziału terytorialnego kraju układ właściwych organów 
administracyjnych i przysługujących im kompetencji

Zasada jednoosobowego kierownictwa i odpowiedzialności – oznacza, ze 
wskazany organ administracji ogólnej ponosi odpowiedzialność za zapobieganie 
i przeciwdziałanie zagrożeniom oraz kierowanie działaniami w sytuacjach 
kryzysowych 

Zasada kierowania i ponoszenia odpowiedzialności – oznacza, że 
sprawujący władzę w administracji ogólnej ponosi odpowiedzialność za rezultat 
działań administracji publicznej którym jest sprawne wykonywanie funkcji 
państwa jako całości

Zasada adekwatności – obejmuje subsydiarność w wykonywaniu działań 
publicznych co określa, że zadania wykonywane winny być przez najniższy 
poziom kompetentny władzy publicznej. Zapewnia to proporcjonalność działań 
do specyfiki i rozmiaru zagrożenia

Zasada powszechności – odnosi się do wszystkich podmiotów, osób prawnych 
i fizycznych, obejmuje wszystkich ludzi zamieszkujących dany teren, wszystkie 
podmioty prawa publicznego i prywatnego w tym również środki masowego 
przekazu, organizacje pozarządowe itd.

Zasada oddzielenia systemu gotowości cywilnej i militarnej – następuje 
w niej oddzielenie sfery cywilnej od militarnej w sposób formalny lecz nie 
mający charakteru całkowitej autonomiczności i niezależności jako element 
całościowego systemu bezpieczeństwa zasada ta wskazuje na pozostanie 
systemu cywilnego i militarnego w związku funkcjonalnym

background image

27

Cel przygotowania planu kryzysowego

• zapewnienie systematycznego, skoordynowanego i 
efektywnego reagowania na zdarzenia które powodują lub 
mogą spowodować stan kryzysu
• utrzymanie porządku publicznego

Plan może został uruchomiony w całości lub w części 
zależnie od rodzaju i wielkości zagrożenia

Działaniami strategicznymi kieruje szef władzy 
administracji publicznej

Działaniami ratowniczymi – wyznaczony właściwy wiodący 
szef służby lub instytucji

background image

28

Zakres stosowania planu

wystąpienie zdarzenia niezależnie od jego skali na terenie 
województwa lub poza nim które może stwarzać zagrożenie

•epidemiologiczne
•epizootyczne
•epifizjotyczne 

??? nawet google nie ma sugestii co to za ścierwo

•radiacyjne
•zakłócenia porządku prawnego w wyniku konfliktu 
społecznego lub politycznego

zaistnienie stanu kryzysu obejmującego znaczny obszar 
województwa gdy konieczne jest włączenie działań województwa 
do działań reagowania kryzysowego

konieczność udzielenia pomocy podmiotowi dotkniętemu 
skutkami kryzysu którego starosta zwrócił się o pomoc (nie 
pomagamy gdy nie jesteśmy o to proszeni nawet wiedząc o 
kryzysie!)

background image

29

Dokumentacja systemu reagowania 

kryzysowego

Szata graficzna i zawartość wg. przyjętego, jednolitego 
standardu zawierającego:

• cel
• przedmiot
• zakres obowiązywania
• definicje
• opis postępowania
• dokumenty związane
• załączniki

background image

30

Obrona cywilna

Obrona cywilna jest częścią planowania obronnego państwa w 
sektorze cywilnym

Planowanie obrony cywilnej:

• ocena zagrożeń rozszerzona o zagrożenia kryzysu polityczno-
militarnego

• zabezpieczenie logistyczne
• siły i środki
• ewakuacja doraźna

background image

31

Planowanie obronne

Planowanie

operacyjne

Programowanie

obronne

Planowanie operacyjne:

• strategia bezpieczeństwa narodowego
• polityczno – strategiczna dyrektywa obronna 

?

background image

32

Plany 
operacyjne

Sporządzają

Uzgadniają

ministrowie

kierownicy

wojewodowie

marszałkowie

władze 
administracji 
ogólnej

?

?

?

?

Podobno może być na egzaminie 
jednak nie byłam wstanie się doczytać 
ani logicznie wywnioskować o co chodzi 
w slajdzie, mam nadzieję ,że ktoś 
przepisał – jak tak proszę o przesłanie 

!

background image

33

wojna powszechna

wojna lokalna

kryzys

?

background image

34

Przedsięwzięcia rzeczowo - finansowe

• przygotowanie stanowisk kierowniczych
• realizacja celów sił zbrojnych
• realizacja zadań wynikających z obowiązków państwa – 
gospodarza

• przygotowanie do objęcia militaryzacją jednostek
• gromadzenie i utrzymanie infrastruktury transportowej o 
znaczeniu obronnym

• przygotowanie środków transporty na potrzeby sił zbrojnych…


Document Outline