SŁOWNIKI JĘZYKA 

POLSKIEGO

– RODZAJE

 ORAZ ZASADY 

KORZYSTANIA

Prezentacja multimedialna

Oprac. Maria Milewska, Elżbieta 
Zajkowska

nauczyciele Zespołu Szkół 

Budowlano-Geodezyjnych w Białymstoku

 

 

  

„Warto czytać słowniki. 

Zawsze coś ciekawego się znajdzie, 

wpadną do głowy nowe skojarzenia,

 nadziwimy się niezwykle skomplikowaną historią

 poszczególnych słów. 

Jak dobrze pomyśleć, to łatwo dojść do wniosku, 

że w dobrym słowniku zawarte jest wszystko, 

co zawiera literatura danego języka. ’’

http://www.antoranz.net/CURIOSA/ZBIOR3/C0307/01-QZC06022_Linde.HTM. 

Wielki pisarz, Stefan Żeromski, czytał codziennie słownik, jak 

czyta się najciekawszą powieść.

 

 

 

słownik 

–  zbiór wyrazów 

ułożonych zwykle alfabetycznie 

z objaśnieniem ich znaczeń,

 często także zasad użycia i pisowni 

 

Słownik to

 źródło informacji bezpośredniej.

 

hasło słownikowe

 

– wyraz lub zwrot stanowiący 

odrębną, objaśnioną pozycję w słowniku

artykuł hasłowy 

-  tekst objaśnienia 

danego wyrazu lub zwrotu

 

 

SŁOWNIKI

• JĘZYKOWE

   Zawierają i 

objaśniają 

znaczenia wyrazów 

danego języka, 

bądź podają 

tłumaczenie 

na inny język 

(języki).

• RZECZOWE

Objaśniają terminy 

z jednej lub wielu 

dziedzin nauki, 

np. Słownik 

terminów 

literackich, Mały 

słownik 

matematyczny.    

 

 

SŁOWNIKI 

JĘZYKOWE

SPECJALNE

,

 

np.:

• 

ortograficzny

• wyrazów bliskoznacznych 

(synonimów)

• wyrazów obcych

• poprawnej 

polszczyzny

• 

etymologiczny

• 

frazeologiczny

 

OGÓLNE

            Słownik języka polskiego

Słownik

 współczesnego języka polskiego

PRZEKŁADOWE

, np.:

słownik polsko - angielski 

 

 

słownik ortograficzny

informuje o pisowni trudniejszych 
wyrazów, zawiera rozdział 
omawiający zasady pisowni i 
interpunkcji

Słownik 

ortograficzny

 

 

słownik poprawnej polszczyzny

zawiera informacje dotyczące 
wyrazów i form mogących 
sprawiać jakiekolwiek kłopoty 
użytkownikom języka polskiego   

Słownik poprawnej 
polszczyzny

 

 

informuje o pochodzeniu 
wyrazów, zmianach ich 
pisowni oraz znaczenia

słownik etymologiczny

Słownik etymologiczny

 

 

słownik frazeologiczny

zebrano w nim związki frazeologiczne 
– zwroty i wyrażenia funkcjonujące w 
języku jak wyrazy, np. obiecywać 
gruszki 
na wierzbie, trzymać się maminej 
spódnicy

Słownik 

frazeologiczny

 

 

CO POMAGA W SZYBKIM 

ODNALEZIENIU 

POSZUKIWANEGO HASŁA?

 

 

APARAT POMOCNICZY

spis treści

wykaz skrótów i znaków

indeksy

wstęp lub przedmowa

żywa pagina

odsyłacze

Dalej

 

 

Ćwiczenie  

1.Odpowiedz na podane pytania, 

korzystając z odpowiednio dobranego 

słownika języka polskiego (odszukaj 

wyróżnione w tekście pytania hasło).

2. Zapisz w zeszycie krótką notatkę z 

odnalezionego artykułu hasłowego 

(jeden do wyboru). Podaj informację, z 

jakiego słownika skorzystałeś.

 

 

Dlaczego warto korzystać ze słowników?

 

 

 

Korzystając

 ze słowników...

dbasz o poprawność

 wypowiedzi

jesteś lepiej rozumiany

 przez innych

nie narażasz się

 na śmieszność

masz lepsze oceny

wzbogacasz swój

 zasób słów

nie powtarzasz tych

 samych wyrazów

 obok siebie

wyrażasz się

 bardziej precyzyjnie

rozumiesz i właściwie

 stosujesz wyrazy obce

znasz znaczenie

 polskich wyrazów

rozumiesz

 przekazy medialne

imponujesz innym

pielęgnujesz język ojczysty

rozwiązujesz krzyżówki

szybko nawiązujesz

 kontakty