Igrzyska Olimpijskie w

Monachium w 1972 r.

areną politycznej

rywalizacji Wschodu i

Zachodu

„Sport to wojna minus strzelanie”.
George Orwell

• XX letnie Igrzyska Olimpijskie były

zorganizowane na przełomie sierpnia
i września 1972 r. w Republice
Federalnej Niemiec, w Monachium.

• 1936 r. – Igrzyska Olimpijskie w

Berlinie.

• Niemcy ponosili odpowiedzialność za

fakt, że trzy razy w historii
nowożytnych igrzysk olimpijskich nie
doszły one do skutku (1916 r., 1940
r., 1944 r.).

• Igrzyska Olimpijskie w Monachium w

1972 r. miały więc dla Niemców
wyjątkowe znaczenie.

• Pod względem logistycznym igrzyska

odniosły sukces.

• Pozytywną ocenę tej imprezy

wyraźnie popsuły wydarzenia nie
mające nic wspólnego ze sportem.

• 5 września 1972 r. ośmiu

Palestyńczyków z organizacji „Czarny
Wrzesień” przedostało się do wioski
olimpijskiej.

• Zaatakowali oni izraelską ekipę

olimpijską.

• „Czarny Wrzesień” - Palestyńska organizacja

terrorystyczna utworzona w 1971 r. jako komórka w

obrębie Al.-Fatah.

• W czasie Igrzysk Olimpijskich w Monachium w 1972 r.

członkowie tej organizacji zabili 11 izraelskich

sportowców.

• Po tym zamachu organizacja „Czarny Wrzesień” stała

się głównym celem wywiadu izraelskiego – Mossadu.

• W związku z tym zorganizowano nawet specjalną

grupę, która miała tropić i likwidować organizatorów i

uczestników zamachu (akcję w Monachium, przeżyło

trzech terrorystów).

• W 1979 r. w zamachu bombowym zorganizowanym

przez wywiad izraelski zginął szef operacyjny

„Czarnego Września” – Ali Hassan Salemem.

• Po wydarzeniach w Monachium w 1972 r. Izrael

zaostrzył swoją politykę wobec Organizacji

Wyzwolenia Palestyny i radykalnych palestyńskich

ugrupowań.

• W ciągu 20 lat od zamordowania 11 izraelskich

sportowców w Monachium Mosad zlikwidował

wszystkich sprawców zamachu.

• Trzech zostało zabitych w Bejrucie przez komando,

którym dowodził Ehud Barak, obecny minister

obrony Izraela. Barak był przebrany za kobietę.

Jeden został postrzelony w warszawskim hotelu

Victoria. Inni zginęli w Paryżu, Rzymie i na Malcie.

• Akcja ta, obok licznych innych, przysporzyła

Mosadowi miano najlepszego wywiadu świata.

• Wprawdzie światowa opinia publiczna ostro

potępiła kolejnych szefów Mosadu za prowadzenie

brutalnej akcji „oko za oko, ząb za ząb”, ale służby

wywiadowcze większości państw zachodnich

z uznaniem oceniły zarówno logistykę Mosadu, jak

i realizację zadań w terenie.

• Zamach terrorystyczny dokonany w

czasie igrzysk olimpijskich w
Monachium był wydarzeniem
bezprecedensowym.

• Przewodniczący Międzynarodowego

Komitetu Olimpijskiego, Avery
Brundage, podjął kontrowersyjną
decyzję o kontynuowaniu igrzysk.

• Wypowiedział znamienne słowa:

„igrzyska muszą toczyć się dalej” .

• Avery Brundage był postacią kontrowersyjną.
• W okresie międzywojennym, przed Igrzyskami

Olimpijskimi w Berlinie w 1936 r., jako

przewodniczący Komitetu Olimpijskiego USA nie

poparł propozycji bojkotu igrzysk berlińskich.

• Bojkot miał być formą protestu i zarazem

solidarności ze sportowcami niemieckimi

żydowskiego pochodzenia, których naziści

wykluczali z udziału w olimpiadzie.

• W latach 1936 - 1939 A. Brundage „kokietował”

nazistów, by w zamian otrzymać kontrakty

budowlane, które realizowała jego firma „Avery

Brundage Company”.

• Po wojnie, w 1952 r. został przewodniczącym MKOl i

nadal był zagorzałym przeciwnikiem wszelkich form

zawodowstwa w ruchu olimpijskim.

• Występował także przeciwko upolitycznianiu sportu.

• Uważni obserwatorzy wydarzeń jakie

rozgrywały się w Monachium w 1972
r. mogli dostrzec jeszcze inny
kontekst wydarzeń, czy raczej
rywalizację polityczną, prowadzoną w
tle oficjalnych zawodów sportowych,
pomiędzy krajami socjalistycznymi, a
kapitalistycznymi.

• Na początku lat siedemdziesiątych

sportowcy Związku Radzieckiego
stanowili czołówkę światową.

• Głównym rywalem Rosjan była

drużyna Stanów Zjednoczonych.

• Spośród państw socjalistycznych,

poza ZSRR, najmocniejsze drużyny
olimpijskie miały także NRD, Polska,
Węgry, Bułgaria i Czechosłowacja.

• W ramach przygotowań do Igrzysk

Olimpijskich w Monachium w 1969 r.

najwyższe kierownictwo partyjne w NRD

zaproponowało „zacieśnienie współpracy

pomiędzy krajami socjalistycznymi”.

• Podstawę tej współpracy miał być

„trójkąt sportowy”, który według planów

miały tworzyć Związek Radziecki,

Niemiecka Republika Demokratyczna i

Polska.

• Z trójką tych państw współpracować

miały także Bułgaria i Węgry.

• W dniach 20 – 21 maja 1969 r. w Berlinie

odbyła się narada wiceministrów spraw
zagranicznych państw Układu Warszawskiego.

• Uczestnicy spotkania stwierdzili wówczas, że

„istnieje poważne niebezpieczeństwo
wykorzystania igrzysk w Monachium dla
rewizjonistycznych i ekspansjonistycznych
celów polityki NRF”.

• Sposobem na skuteczne przeciwstawienie się

tej polityce miało być „skoordynowane
postępowanie wszystkich państw
socjalistycznych”

• Zdaniem KC PZPR rząd RFN zamierzał

osiągnąć dwa cele: „rehabilitację RFN w

oczach opinii publicznej”.

• Ponadto, rzekomo „poprzez olimpiadę

chciano zniwelować sukcesy polityczne

jakie poprzez sport zyskała NRD”.

• Praktycznie sport był „jedyną dziedziną w

której NRD zyskała pełne uznanie na

arenie międzynarodowej”.

• Bowiem na stadionach sportowych

akceptowano hymn i flagę NRD.

• Pełne prawa i obowiązki członkowskie NRD

uznawano także w Międzynarodowym

Komitecie Olimpijskim

• Przygotowania polityczno – propagandowe

do Igrzysk Olimpijskich rozpoczęto w

Polsce w 1969 r.

• Zaczęto „umiejętnie wykorzystywać prasę,

radio i telewizję”.

• Odwoływano się także do wiedzy i

umiejętności niektórych dziennikarzy

podejmujących problematykę sportową.

• W 1969 r. dziennikarze odbywający podróż

służbową do RFN, oprócz oficjalnego celu

takiego wyjazdu, jakim było zbieranie

materiałów do publikacji, gromadzili także

wszelkie informacje dotyczące sytuacji w

NRF.

• Wszyscy sprawozdawcy prasowi,

radiowi i telewizyjni
wyselekcjonowani do wyjazdu na
Igrzyska Olimpijskie w Monachium w
1972 r. oraz „dziennikarze
odpowiedzialni za przygotowanie
materiałów olimpijskich w kraju”
musieli przejść „szkolenie polityczne i
specjalistyczne”.

• W prasie polskiej pojawiały się teksty,

które w odczuciu odbiorcy mogły
umniejszać rzeczywiste osiągnięcia
organizatorów imprezy.

• Doszukiwano się podobieństw między

Igrzyskami Olimpijskimi z Berlina w
1936 r. i Igrzyskami z Monachium w
1972,

• Przypominano o „brunatnej

przeszłości Monachium, jako miasta
gdzie zrodziła się hitlerowska NSDAP”.

• Dwa dni przed rozpoczęciem Igrzysk

Olimpijskich „Trybuna Ludu”
informowała o rzekomej prowokacji
RFN wobec państw socjalistycznych,
a zwłaszcza ZSRR i NRD.

• W RFN wydana została książka pod

tytułem „Mozaika niemiecka”.

• Prasa w Polsce informowała, że

książka szkalowała kraje
socjalistyczne, a zwłaszcza Związek
Radziecki i NRD.

• Wydarzenia jakie nastąpiły 5 września

1972 r. i atak terrorystów na
sportowców izraelskich nie mogły być
przewidziane przez żadnego
propagandzistę z KC PZPR.

• Tematu terroryzmu nie podejmowano

więc na żadnym szkoleniu jakie
organizowano polskim dziennikarzom
obsługującym igrzyska w kraju i za
granicą.

• Jak na to wydarzenie zareagowała

polska prasa?

• W „Trybunie Ludu” ukazał się obszerny

artykuł z wymownym tytułem:

„Zbrodniczy akt terroru w wiosce

olimpijskiej”.

• Informowano w nim m.in., że

kierownictwo polskiej ekipy olimpijskiej

„wyraziło głębokie ubolewanie w związku

z tragiczną w skutkach akcją terrorystów

i zakłóceniem pokoju olimpijskiego”. Na

końcu informowano: „delegacja polska

złożyła również wyrazy ubolewania

delegacji izraelskiej” .

• Zamach dokonany przez terrorystów

palestyńskich spowodował odwrócenie

uwagi kibiców całego świata od sukcesu

logistycznego organizatorów, a wręcz

stworzył wrażenie ich porażki.

• Dodatkowo pozwalał obarczyć winą, a być

może nawet skompromitować w oczach

opinii publicznej, niewygodnego, z punktu

widzenia władz Polski, polityka RFN, Franza

Jozefa Straussa.

• Prawdą jest, że nieudolność sztabu

kryzysowego, w którym pracował Strauss,

przyczyniła się do śmierci izraelskich

sportowców.

• Na zakończenie Igrzysk Olimpijskich

na pierwszej stronie w „Trybunie
Ludu” podkreślono: „Sukcesy
sportowe krajów socjalistycznych na
XX Letnich Igrzyskach Olimpijskich w
Monachium odbiły się szerokim
echem w prasie całego świata”.