NIKOTYNA
LEGALNY
NARKOTYK
Slajd nr
1
PODSTAWOWE INFORMACJE
NA TEMAT NIKOTYNIZMU
NIKOTYNIZM
(fr. nicotinisme) med. społ. – nałóg palenia lub
żucia tytoniu albo zażywania tabaki, powodujący przewlekłe
(rzadziej ostre) zatrucie nikotyną (Słownik Wyrazów Obcych,
PWN, 2003).
Palenie tytoniu jest olbrzymim problemem społecznym,
będącym najczęstszą przyczyną przedwczesnej umieralności w
Polsce. Powoduje większą liczbę zgonów w Polsce niż picie
alkoholu, AIDS, samobójstwa, zabójstwa, urazy i zatrucia razem
wzięte. Każdego roku 100 tysięcy zgonów w Polsce ma
bezpośredni związek z paleniem tytoniu.
Codziennie w Polsce zaczyna palić około 500 nieletnich
dziewcząt
i chłopców, a rocznie jest ich ok. 180 tysięcy.
Slajd nr
2
PODSTAWOWE INFORMACJE
NA TEMAT NIKOTYNIZMU
NIKOTYN
A
Nazwa chemiczna:
3-(1-metylo-2-pirolidyno)-pirydyna
Liść rośliny tytoniu
Nikotyna jest jednym ze składników dymu tytoniowego.
Palenie tytoniu prowadzi do uzależnienia i tolerancji na
nikotynę.
Slajd nr
3
MECHANIZM UZALEŻNIENIA
Uzależnienie fizyczne – spowodowane znajdującą się
w papierosach nikotyną, kryterium uzależnienia jest
tolerancja
i zespół fizycznych objawów odstawienia. Tolerancja polega
na konieczności zwiększenia dawek używki w celu
utrzymania efektów jej działania na tym samym poziomie
(palimy coraz więcej papierosów lub coraz mocniejsze).
Uzależnienie psychiczne – polega na przymusie
zapalenia papierosa, w celu osiągnięcia przyjemności,
uczucia odprężenia.
Uzależnienie społeczne – polega na podporządkowaniu
się normom obowiązującym w danej grupie (np.
rówieśniczej) oraz naśladowaniu wzorów zachowań m.in.
palenia papierosów.
Slajd nr
4
SKŁAD DYMU TYTONIOWEGO
Nikotyna – obkurcza ściany naczyń krwionośnych zwiększając
ciśnienie krwi; powoduje zaburzenia rytmu serca. Może być palona,
wdychana, żuta. Światowa Organizacja Zdrowia zaliczyła ją do
środków
trujących
i uzależniających.
Tlenek węgla – CO, czad, utrudnia transport tlenu przez
hemoglobinę, powodując niedotlenienie organów wewnętrznych.
Uszkodzeniu przez tlenek węgla w pierwszej kolejności ulega układ
sercowo-naczyniowy
i ośrodkowy układ nerwowy. Wypalenie jednego papierosa
zmniejsza o 8% ilość tlenu dostępnego dla tkanek.
Alkohole – aldehydy i ketony, które odpowiadają za aromat
papierosa, działają drażniąco na błony śluzowe, powodują kaszel,
obrzęk płuc.
Ciała smoliste - lepki, czarny osad składający się z tysięcy
związków chemicznych, który pozostaje w płucach palacza.
Nikotyna bardzo uzależnia, ale to ciała smoliste i inne substancje
chemiczne
zawarte
w papierosach powodują raka.
Metale ciężkie – w dymie tytoniowym znajduje się aż 19 metali
ciężkich. Większość z nich ma właściwości toksyczne i rakotwórcze.
Slajd nr
5
SKUTKI ZDROWOTNE PALENIA
TYTONIU
Palenie tytoniu i/lub
wdychanie dymu tytoniowego
prowadzą do powstawania 14
różnych nowotworów
złośliwych oraz inne
schorzenia.
Palenie bierne
jest równie
szkodliwe, co palenie czynne i
wywołuje te same schorzenia. Z
biernym paleniem mamy do czynienia,
gdy osoba niepaląca jest narażona
mimowolnie na wdychanie dymu
tytoniowego.
Slajd nr
6
KORZYŚCI WYNIKAJĄCE
Z RZUCENIA PALENIA
Zdrowotne
w 20 minut – obniży się tętno, do normy powróci ciśnienie krwi
oraz czynność serca
w 8 godzin – podniesie się poziom tlenu we krwi, a zmniejszy się
poziom tlenku węgla
w 24 godziny – ryzyko ostrego zawału mięśnia sercowego
znacznie się zmniejszy
w 48 godzin – rozpoczyna się regeneracja zakończeń nerwowych,
powraca do normy zmysł smaku i węchu
od 2 tygodni do 3 miesięcy – układ krążenia ulega
wzmocnieniu, polepsza się kondycja fizyczna, wydolność płuc
wzrasta o 30%
od 1 do 9 miesięcy – ulegają zmniejszeniu kaszel, uczucie
niedrożności nosa, duszności i zmęczenia. Wzrasta ogólna energia
organizmu. Rozpoczyna się proces regeneracji organizmu
Slajd nr
7
KORZYŚCI WYNIKAJĄCE
Z RZUCENIA PALENIA
po 1 roku – ryzyko zachorowania na chorobę
niedokrwienną serca zmniejsza się o połowę
po 5 latach – ryzyko zachorowania na raka płuca, raka
jamy ustnej, krtani, przełyku zmniejsza się o połowę. W
dużym stopniu zmniejsza się ryzyko wystąpienia udaru
mózgu
po 10 latach – ryzyko zachorowania na chorobę
niedokrwienną serca jest podobne jak u osoby nigdy nie
palącej. Ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej, krtani,
przełyku, pęcherza moczowego i nerek nadal się
zmniejsza
po 15 latach – ryzyko zachorowania na raka płuca jest
podobne jak u osoby nigdy nie palącej
Slajd nr
8
KORZYŚCI WYNIKAJĄCE
Z RZUCENIA PALENIA
Finansowe
W Polsce paczka papierosów kosztuje około 6 zł
1 dzień
6,00 PLN – czasopismo
4 dni
24,00 PLN – bilet do kina
1 tydzień
42,00 PLN – książka
1 miesiąc
180,00 PLN – ubranie
4 miesiące 720,00 PLN – rower górski
6 miesięcy 1080,00 PLN – telewizor
1 rok
2160,00 PLN – 2-tygodniowe wczasy
10 lat
21600,00 PLN – działka rekreacyjna
40 lat
86400,00 PLN – wysokiej klasy samochód
Slajd nr
9
FAKTY I MITY NA TEMAT PALENIA
TYTONIU
Fakty
Paląc papierosy zwiększasz ryzyko wystąpienia zawału serca i
udaru mózgowego trzykrotnie.
Wypalenie każdego papierosa wiąże się z natychmiastowym
wzrostem ciśnienia tętniczego i przyspieszeniem akcji serca.
Nie ma "bezpiecznej" liczby wypalanych papierosów.
Papierosy mogą być źródłem impotencji u mężczyzn i zaburzeń
płodności
u kobiet.
Palenie papierosów jest w Polsce przyczyną co drugiego zgonu
mężczyzn w wieku 35-69 lat.
Paląc papierosy narażasz nie tylko siebie, ale również osoby z
Twojego najbliższego otoczenia.
Slajd nr
10
Mity
Palę papierosy „light”. To mniej szkodliwe i dzięki temu jestem
zdrowszy.
Gdy palę, mniej się stresuję...
Jeden papieros mi nie zaszkodzi.
Nie potrafię żyć bez papierosa.
Papierosy mentolowe mniej szkodzą...
Palenie pozwala utrzymać wagę.
Organizm jest w stanie zniwelować szkodliwe działanie około 7
sztuk papierosów dziennie.
Palenie tzw. słomek jest mniej szkodliwe.
Nie można gwałtownie rzucać palenia.
FAKTY I MITY NA TEMAT PALENIA
TYTONIU
Slajd nr
11
PRZEPISY PRAWNE DOTYCZĄCE
ZAKAZÓW PALENIA
Ramowa Konwencja Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu
Użycia Tytoniu (Dz. U. z 2007 r. Nr 74 poz. 487) – ratyfikowana
przez
Polskę
w 2006 r.
Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed
następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z
1996 r. Nr 10 poz. 55).
Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015.
Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu.
Cele
i zadania na lata 2008 – 2011.
Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 maja 2000 r.
w sprawie określenia zasad dopuszczalności używania wyrobów
tytoniowych na terenie obiektów podległych Ministrowi Obrony
Narodowej (Dz. U. z 2000 r. Nr 44 poz. 512).
Slajd nr
12