Piotr

Piotr

Sokół

Sokół

*

Warunki wprowadzenia

podatku:

*

- związek publicznoprawny,

*

- własność prywatna,

*

- źródło zapłaty.

3

3

Podatek

Podatek

-

-

obowiązkowe świadczenie pieniężne

obowiązkowe świadczenie pieniężne

pobierane przez związek publicznoprawny

pobierane przez związek publicznoprawny

(państwo, jednostka samorządu terytorialnego)

(państwo, jednostka samorządu terytorialnego)

bez konkretnego, bezpośredniego świadczenia

bez konkretnego, bezpośredniego świadczenia

wzajemnego.

wzajemnego.

Zebrane podatki są wykorzystywane na potrzeby

Zebrane podatki są wykorzystywane na potrzeby

ustalone przez organ pobierający

ustalone przez organ pobierający

Współcześnie uznaje się, iż podatki są

Współcześnie uznaje się, iż podatki są

świadczeniami pieniężnymi,

świadczeniami pieniężnymi,

W historii znane są również podatki świadczone w

W historii znane są również podatki świadczone w

innych niż pieniądz dobrach.

innych niż pieniądz dobrach.

4

4

*

Pojęcie

Pojęcie

podatku

podatku

zostało zdefiniowane

zostało zdefiniowane

:

:

*

w art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja

w art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja

podatkowa:

podatkowa:

*

publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe i bezzwrotne świadczenie

publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe i bezzwrotne świadczenie

pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy,

pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy,

wynikające z ustawy podatkowej.

wynikające z ustawy podatkowej.

*

Przepisy Ordynacji podatkowej stosuje się również do opłat i innych

Przepisy Ordynacji podatkowej stosuje się również do opłat i innych

niepodatkowych należności budżetu państwa i budżetów jednostek

niepodatkowych należności budżetu państwa i budżetów jednostek

samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania

samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania

uprawnione są organy podatkowe, oraz opłat, o których mowa w

uprawnione są organy podatkowe, oraz opłat, o których mowa w

przepisach o podatkach i opłatach lokalnych.

przepisach o podatkach i opłatach lokalnych.

*

Podatek jest
świadczeniem:

*

pieniężnym,

*

przymusowym,

*

bezzwrotnym,

*

nieodpłatnym,

*

publicznoprawnym.

*

ogólnym,

*

jednostronnym.

6

6

*

Prawne podstawy nakładania obowiązków

Prawne podstawy nakładania obowiązków

podatkowych

podatkowych

stanowi

stanowi

obowiązująca od dnia 17 października 1997 r. Konstytucja

obowiązująca od dnia 17 października 1997 r. Konstytucja

Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.

Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.

*

W art. 217 ustawodawca postanowił, że:

W art. 217 ustawodawca postanowił, że:

*

nakładanie:

nakładanie:

*

podatków,

podatków,

*

innych danin publicznych,

innych danin publicznych,

*

określanie:

określanie:

*

podmiotów opodatkowania,

podmiotów opodatkowania,

*

przedmiotów opodatkowania,

przedmiotów opodatkowania,

*

stawek podatkowych,

stawek podatkowych,

*

kategorii podmiotów zwolnionych od podatków,

kategorii podmiotów zwolnionych od podatków,

*

zasad przyznawania ulg i umorzeń podatkowych

zasad przyznawania ulg i umorzeń podatkowych

*

może następować wyłącznie w drodze ustawy.

może następować wyłącznie w drodze ustawy.

*

Funkcje podatku:

*

Fiskalna,

*

Stymulacyjna,

*

Regulacyjna,

*

Informacyjna.

Cele podatku:

-

Fiskalny ,

-

Gospodarczy,

-

Społeczny

*

Pewność

*

Dogodność

*

Równomierność

*

Taniość

*

Stabilność podatku

*

Jasność i zrozumiałość

*

- terminu płatności

*

- sposobu zapłaty

*

- sumy do zapłacenia

*

Sposób i czas ściągania podatku
najdogodniejszy dla podatnika

*

Podatek nie powinien narażać na
udrękę, kłopoty i ucisk (A. Smith)

*

Zasada ta postuluje, by ustawodawca sięgał do
takich źródeł podatkowych, które zapewniają
państwu odpowiednio wysokie dochody. Nie
mogą to być zatem podatki, których koszt
poboru jest wysoki, a podmiot i przedmiot
opodatkowania mało wydajny.

*

Ograniczanie kosztów poboru (koszty
sądowe, egzekucji)

*

Ograniczanie kosztów „obsługi”
podatku ponoszonych przez
podatników

-

Fiskalne

(wydajność i

-

elastyczność),

-

Gospodarcze

(nienaruszalność
źródeł),

-

Techniczne

(pewność,

dogodność,
taniość, prostota),

-

Sprawiedliwości

(powszechność i
równość)

*

wywodzi się ze zdolności płatniczej -
sprawiedliwe podatki to podatki
progresywne

*

Sprawiedliwość pozioma –

równe

traktowanie równych

*

Wywodzi się ze zdolności płatniczej

*

nierówne dochody opodatkowane w
sposób zróżnicowany

16

16

*

Klasyfikacja podatków wg OECD

Klasyfikacja podatków wg OECD

*

Podatki dochodowe

Podatki dochodowe

*

podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)

podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)

*

podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)

podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)

*

Obowiązkowe składki ubezpieczeniowe, zdrowotne itp.

Obowiązkowe składki ubezpieczeniowe, zdrowotne itp.

*

Opodatkowanie własności

Opodatkowanie własności

*

Podatki od nieruchomości

Podatki od nieruchomości

*

podatek rolny (gruntowy)

podatek rolny (gruntowy)

*

podatek leśny

podatek leśny

*

Podatek od spadków i darowizn

Podatek od spadków i darowizn

*

Podatki od towarów i usług

Podatki od towarów i usług

*

Podatek od wartości dodanej (VAT)

Podatek od wartości dodanej (VAT)

*

Akcyza: podatek pobierany od spożycia niektórych artykułów, pobiera się od przedsiębiorcy, który wlicza ją do ceny

Akcyza: podatek pobierany od spożycia niektórych artykułów, pobiera się od przedsiębiorcy, który wlicza ją do ceny

towaru.

towaru.

*

Cło: podatek graniczny od towarów, w ostatecznym rozrachunku płaci konsument (część doktryny prawa

Cło: podatek graniczny od towarów, w ostatecznym rozrachunku płaci konsument (część doktryny prawa

podatkowego nie uważa ceł za podatki ze względu iż jego celem nie jest co do zasady ochrona interesu finansowego

podatkowego nie uważa ceł za podatki ze względu iż jego celem nie jest co do zasady ochrona interesu finansowego

fiskusa, ale ochrona rynku wewnętrznego. Zgodnie z klasyfikacją dochodów budżetu państwa wpływy z tytułu ceł są

fiskusa, ale ochrona rynku wewnętrznego. Zgodnie z klasyfikacją dochodów budżetu państwa wpływy z tytułu ceł są

włączane do pozycji

włączane do pozycji

dochody niepodatkowe

dochody niepodatkowe

. Zgodnie z tą klasyfikacją cło należy do kategorii opłat, czyli świadczeń,

. Zgodnie z tą klasyfikacją cło należy do kategorii opłat, czyli świadczeń,

którym towarzyszy równoległe świadczenie ekwiwalentne w postaci pozwolenia na wwóz lub wywóz towarów).

którym towarzyszy równoległe świadczenie ekwiwalentne w postaci pozwolenia na wwóz lub wywóz towarów).

Inne

Inne

*

podatek od środków transportowych

podatek od środków transportowych

*

podatek od czynności cywilnoprawnych

podatek od czynności cywilnoprawnych

*

Podatki można klasyfikować według

kryteriów:

*

I kryterium - przedmiot opodatkowania

*

II kryterium - stosunek podatku do źródła

zapłaty

*

III kryterium - miejsce zasilania

*

I. Podatki przychodowe,

*

II. Podatki dochodowe,

*

III. Podatki majątkowe,

*

IV. Podatki od wydatków.

19

I. PODATKI PRZYCHODOWE

*

ryczałt od przychodów

ewidencjonowanych,

*

karta podatkowa,

*

ryczałt od przychodów osób

duchownych

*

podatek rolny,

*

podatek leśny.

20

II. PODATKI DOCHODOWE

*

podatek dochodowy od osób

fizycznych,

*

podatek dochodowy od osób

prawnych,

*

wpłaty z zysku

21

III. PODATKI MAJĄTKOWE
1. Podatki od posiadania majątku:

*

podatek od nieruchomości,

*

podatek od środków transportowych,

*

podatek tonażowy.

2. Podatki od przyrostu majątku:

*

podatek od spadków i darowizn

3. Podatki od obrotu majątkiem:

*

podatek od czynności cywilnoprawnych

22

IV.

PODATKI OD WYDATKÓW

(KONSUMPCYJNE)

*

podatek od towarów
i usług,

*

podatek akcyzowy,

*

podatek od gier.

*

Według

kryterium

stosunku

przedmiotu

opodatkowania do źródła podatku, podatki
dzielimy na:

*

podatki bezpośrednie,

*

podatki pośrednie,

24

24

*

 

 

  

  

Zasadniczy podział

Zasadniczy podział

podatków

podatków

wg MF jest następujący:

wg MF jest następujący:

*

*

bezpośrednie,

bezpośrednie,

czyli:

czyli:

*

podatek dochodowy od osób fizycznych,

podatek dochodowy od osób fizycznych,

*

podatek dochodowy od osób prawnych,

podatek dochodowy od osób prawnych,

*

podatek od spadków i darowizn,

podatek od spadków i darowizn,

*

podatek od czynności cywilnoprawnych,

podatek od czynności cywilnoprawnych,

*

podatek rolny,

podatek rolny,

*

podatek leśny,

podatek leśny,

*

podatek od nieruchomości,

podatek od nieruchomości,

*

podatek od środków transportowych,

podatek od środków transportowych,

*

pośrednie:

pośrednie:

*

podatek od towarów i usług,

podatek od towarów i usług,

*

podatek akcyzowy,

podatek akcyzowy,

*

podatek od gier.

podatek od gier.

*

Podział podatków ze względu

na miejsce zasilania:

*

- podatki państwowe

(centralne),

*

- podatki samorządowe

(lokalne),

*

- podatki wspólne.

*

Podatki państwowe (centralne):

*

- podatek od towarów i usług (VAT),

*

- podatek akcyzowy,

*

- podatek od gier,

*

- podatek dochodowy od osób prawnych
(CIT),

*

- podatek dochodowy od osób fizycznych
(PIT).

*

Podatki samorządowe (lokalne):

*

- podatek od czynności cywilnoprawnych

(PCC),

*

- podatek rolny,

*

- podatek leśny,

*

- podatek od nieruchomości,

*

- podatek od spadków i darowizn,

*

- podatek od środków transportowych,

*

- karta podatkowa

28

28

*

Podział podatków ze względu na miejsce

Podział podatków ze względu na miejsce

zasilania:

zasilania:

*

- podatki wspólne:

- podatki wspólne:

*

-

-

PIT Gmina – 39,34%,

PIT Gmina – 39,34%,

*

Powiat - 10,25%,

Powiat - 10,25%,

*

Województwo – 1,60%

Województwo – 1,60%

*

- CIT Gmina – 6,71%,

- CIT Gmina – 6,71%,

*

Powiat – 1,40%,

Powiat – 1,40%,

*

Województwo – 14,75%

Województwo – 14,75%

29

29

*

Konstrukcja prawna

Konstrukcja prawna

podatku

podatku

:

:

*

- podmiot podatku (kto płaci podatek?),

- podmiot podatku (kto płaci podatek?),

*

- przedmiot podatku (od czego płaci

- przedmiot podatku (od czego płaci

podatek?)

podatek?)

*

- podstawa podatku (od czego oblicza

- podstawa podatku (od czego oblicza

podatek?),

podatek?),

*

- elementy korekty podatku (zwolnienia,

- elementy korekty podatku (zwolnienia,

ulgi, zniżki, zwyżki podatkowe?),

ulgi, zniżki, zwyżki podatkowe?),

*

- stawki i skale podatkowe (w jakiej

- stawki i skale podatkowe (w jakiej

wysokości płaci?),

wysokości płaci?),

*

- warunki płatności podatku (jak i kiedy

- warunki płatności podatku (jak i kiedy

płaci?).

płaci?).