SZKŁO
SZKŁO
Szkło jest to substancja amorficzna
otrzymywana ze stopionej mieszaniny
odpowiednich materiałów, która po
ochłodzeniu do stanu stałego przechodzi
w stan szklisty.
Zalety szkła
Zalety szkła
•
odporność na czynniki atmosferyczne,
odporność na czynniki atmosferyczne,
•
odporność na działanie kwasów ( z
odporność na działanie kwasów ( z
wyjątkiem fluorowodorowego) i zasad,
wyjątkiem fluorowodorowego) i zasad,
•
odporność na działanie wysokich
odporność na działanie wysokich
temperatur,
temperatur,
•
przezroczystość,
przezroczystość,
•
niepalność,
niepalność,
•
łatwość kształtowania w stanie
łatwość kształtowania w stanie
plastycznym,
plastycznym,
•
nieprzenikalność cieczy i gazów,
nieprzenikalność cieczy i gazów,
•
mała przewodność cieplna i
mała przewodność cieplna i
elektryczna.
elektryczna.
Wady szkła
•
kruchość,
•
wrażliwość na naprężenia
temperaturowe.
Skład
Skład
chemiczny
chemiczny
szkieł
szkieł
Najważniejszym materiałem
Najważniejszym materiałem
szkłotwórczym jest
szkłotwórczym jest
krzemionka (SiO
krzemionka (SiO
2
2
) wchodząca
) wchodząca
w skład wszystkich szkieł. Do
w skład wszystkich szkieł. Do
materiałów szkłotwórczych
materiałów szkłotwórczych
zaliczamy także: trójtlenek
zaliczamy także: trójtlenek
boru, stopy SiO
boru, stopy SiO
2
2
i B
i B
2
2
O
O
3
3
z
z
tlenkami potasowców
tlenkami potasowców
wapniowców oraz z tlenkiem
wapniowców oraz z tlenkiem
ołowiu, a także dwutlenek
ołowiu, a także dwutlenek
germanu, pięciotlenek
germanu, pięciotlenek
fosforu, tlenki arsenu i
fosforu, tlenki arsenu i
fluorek berylu.
fluorek berylu.
Właściwości szkła
Gęstość szkła waha
się w granicach
2,1 – 6,5
g/cm
3
. Jego
współczynnik
rozszerzalności
cieplnej od 5 do
10*10
-6
C
1
. Średnia
twardość Mohsa
najczęściej wynosi
6. Wytrzymałość na
rozciąganie 40 -100
MPa, a
wytrzymałość na
ściskanie 600 –
12000 MPa.
Struktura
Struktura
szkła
szkła
Szkła posiadają bezpostaciową
Szkła posiadają bezpostaciową
ciągłą strukturę. Siec wewnętrzna
ciągłą strukturę. Siec wewnętrzna
najprostszych szkieł składa się z
najprostszych szkieł składa się z
wzajemnie połączonych
wzajemnie połączonych
czworościanów lub trójkątów.
czworościanów lub trójkątów.
Zastosowanie
Zastosowanie
szkła
szkła
o
Szkło budowlane
Szkło budowlane
o
Szkło gospodarcze
Szkło gospodarcze
o
Szkło techniczne
Szkło techniczne
o
Szkło na opakowania
Szkło na opakowania
Szkło okienne
Szkło okienne
Szkło okienne jest
Szkło okienne jest
bezbarwne, o
bezbarwne, o
powierzchniach
powierzchniach
równych i gładkich.
równych i gładkich.
Nie powinno
Nie powinno
powodować
powodować
zniekształceń
zniekształceń
obiektów oglądanych
obiektów oglądanych
przez nie.
przez nie.
SZKŁA BUDOWLANE
Szkło zbrojone
Szkło zbrojone
Szkło w które przed
Szkło w które przed
walcowaniem wprowadza
walcowaniem wprowadza
się siatkę stalową. Jest
się siatkę stalową. Jest
stosowane do oszkleń
stosowane do oszkleń
poziomych i pionowych
poziomych i pionowych
w budownictwie
w budownictwie
przemysłowym. Jest to
przemysłowym. Jest to
szkło ognioodporne, a
szkło ognioodporne, a
przy uderzeniu tłucze się
przy uderzeniu tłucze się
ale nie rozlatuje na
ale nie rozlatuje na
kawałki ponieważ jest
kawałki ponieważ jest
podtrzymywane przez
podtrzymywane przez
wtopioną siatkę.
wtopioną siatkę.
Szkło na elementy
Szkło na elementy
budowlane
budowlane
Są to kształtki
Są to kształtki
budowlane, które
budowlane, które
stosuje się jako
stosuje się jako
elementy
elementy
wypełniające i
wypełniające i
jednocześnie
jednocześnie
doświetlające. Dają
doświetlające. Dają
się łatwo łączyć z
się łatwo łączyć z
innymi elementami
innymi elementami
wypełniającymi.
wypełniającymi.
Szkło matowe
Szkło matowe
Płyty szklane
Płyty szklane
przejrzyste lecz
przejrzyste lecz
nie przezroczyste.
nie przezroczyste.
Są stosowane do
Są stosowane do
szklenia otworów
szklenia otworów
wszędzie tam
wszędzie tam
gdzie chodzi o
gdzie chodzi o
przepuszczenie
przepuszczenie
światła
światła
rozproszonego.
rozproszonego.
Szkło gospodarcze
Szkło gospodarcze
Jest to najczęściej
Jest to najczęściej
szkło krzemowo-
szkło krzemowo-
sodowo-wapniowe
sodowo-wapniowe
czasami z dodatkami
czasami z dodatkami
zwiększającymi
zwiększającymi
przezroczystość i
przezroczystość i
połysk. Stosowane jest
połysk. Stosowane jest
ono najczęściej do
ono najczęściej do
wyrobu przedmiotów
wyrobu przedmiotów
ozdobnych i
ozdobnych i
gospodarstwa
gospodarstwa
domowego.
domowego.
Szkło laboratoryjne
Szkło laboratoryjne
Szkło to jest
Szkło to jest
wysokoodporne na
wysokoodporne na
działanie
działanie
odczynników
odczynników
chemicznych i wody,
chemicznych i wody,
wykazuje mały
wykazuje mały
współczynnik
współczynnik
rozszerzalności
rozszerzalności
termiczne i są
termiczne i są
odporne na
odporne na
działanie wysokiej
działanie wysokiej
temperatury
temperatury
.
.
SZKŁA TECHNICZNE
Szkło elektrotechniczne na
Szkło elektrotechniczne na
izolatory
izolatory
Cechuje się wysokim
Cechuje się wysokim
oporem właściwym,
oporem właściwym,
małą stratnością
małą stratnością
dielektryczną i dużą
dielektryczną i dużą
wytrzymałością
wytrzymałością
mechaniczną.
mechaniczną.
Stosowane jest na
Stosowane jest na
izolatory nisko- i
izolatory nisko- i
wysokonapięciowe.
wysokonapięciowe.
Szkło elektropróżniowe
Szkło elektropróżniowe
Stosowane jest na
Stosowane jest na
lampy radiowe,
lampy radiowe,
lampy kineskopowe,
lampy kineskopowe,
rurki neonowe, na
rurki neonowe, na
elementy urządzeń
elementy urządzeń
próżnioszczelnych
próżnioszczelnych
łączonych z
łączonych z
kowarem,
kowarem,
molibdenem i
molibdenem i
wolframem.
wolframem.
Szkło optyczne
Szkło optyczne
Stosuje się je do
Stosuje się je do
produkcji
produkcji
soczewek,
soczewek,
pryzmatów,
pryzmatów,
luster i innych
luster i innych
elementów
elementów
przyrządów
przyrządów
optycznych
optycznych
Szkło kwarcowe
Szkło kwarcowe
Jest bardzo odporne na
Jest bardzo odporne na
działanie rozcieńczonych
działanie rozcieńczonych
kwasów ale mało odporne
kwasów ale mało odporne
na działanie zasad, odporne
na działanie zasad, odporne
na zmiany temperatury i na
na zmiany temperatury i na
działanie wysokie
działanie wysokie
temperatury. Stosuje się je
temperatury. Stosuje się je
na elementy przyrządów
na elementy przyrządów
optycznych, elementy
optycznych, elementy
laboratoryjne odporne
laboratoryjne odporne
cieplnie i chemicznie, w
cieplnie i chemicznie, w
radiotechnice i w lampach
radiotechnice i w lampach
kwarcowych.
kwarcowych.
Szkło specjalne
Szkło specjalne
Możemy tu wyróżnić: szkło
Możemy tu wyróżnić: szkło
dezometryczne, które
dezometryczne, które
ciemnieje pod wpływem
ciemnieje pod wpływem
promieniowania
promieniowania
jonizującego, lustrzane,
jonizującego, lustrzane,
ognioodporne o bardzo
ognioodporne o bardzo
małym współczynniku
małym współczynniku
rozszerzalności cieplnej,
rozszerzalności cieplnej,
ochronne – pochłaniające
ochronne – pochłaniające
promieniowanie
promieniowanie
podczerwone,
podczerwone,
rentgenowskie i
rentgenowskie i
nadfioletowe,
nadfioletowe,
strzykawkowe, na
strzykawkowe, na
termometry, ampułkowe.
termometry, ampułkowe.
Szkło na opakowania
Szkło na opakowania
Wykorzystuje się je w
Wykorzystuje się je w
przemysłach chemicznym,
przemysłach chemicznym,
spożywczym,
spożywczym,
farmaceutycznym i
farmaceutycznym i
kosmetycznym do pakowania
kosmetycznym do pakowania
produktów. Zaletą tych
produktów. Zaletą tych
szkieł jest możliwość
szkieł jest możliwość
wielokrotnego użytkowania,
wielokrotnego użytkowania,
przejrzystość, stosunkowo
przejrzystość, stosunkowo
duża wytrzymałość
duża wytrzymałość
mechaniczna, niska cena.
mechaniczna, niska cena.