Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Zarządzanie instytucjami
kredytowymi
wykład II
Wykładowca:
Dr Paweł Mrowiec
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Bilans banku
• Prezentacja aktywów od najbardziej do najmniej
płynnych składników,
• Prezentacja pasywów rozpoczyna się od
zobowiązań, a kończy na kapitale własnym,
• Prezentacja należności oraz zobowiązań nie
według ich stopnia płynności, a według rodzajów
transakcji (należności /zobowiązania od sektora
finansowego, niefinansowego, budżetowego),
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Schemat bilansu banku
Aktywa
Pasywa
1. Kasa i operacje z bankiem
centralnym
1. Zobowiązania
(wobec banku
centralnego, sektora finansowego, sektora
niefinansowego, budżetowego)
2. Należności
(od sektora finansowego, od
sektora niefinansowego, budżetowego),
2. Rezerwy
3. Papiery wartościowe
(dłużne,
uprawnione do redyskontowania w NBP, dłużne,
kapitałowe),
3. Kapitał własny i wynik
finansowy
4. Aktywa trwałe (RMT, WNiP)
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Schemat bilansu banku
• Uzupełnienie bilansu o zobowiązania
pozabilansowe (warunkowe),
• Zobowiązania pozabilansowe to:
-gwarancja,
-poręczenie,
-otwarta linia kredytowa,
-instrumenty pochodne,
• na udzielone przez bank zobowiązania
pozabilansowe tworzy się rezerwy.
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Schemat bilansu banku
• przy analizie bilansu szczególną uwagę należy zwrócić
na pozycje 2 i 3 po stronie aktywów –operacje
kredytowe z instytucjami finansowymi oraz operacje
kredytowe z klientami,
• wartość z pozycji 2 i 3 po stronie aktywów jest
urealniana poprzez tworzenie rezerw celowych na
należności zagrożone (wg. MSR /MSSF –odpisów z
tytułu utraty wartości),
• skutkiem utworzenia rezerw celowych jest wzrost salda
rezerw (pozycja kosztowa w rachunku zysków i strat)
oraz zmniejszenie kwoty kredytów pozostających do
spłaty,
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Schemat bilansu banku
• w bilansie operacje kredytowe z klientami
wykazywane są w ujęciu netto (wartość
udzielonych kredytów –utworzone rezerwy na
należności zagrożone,
• wśród pasywów najistotniejszą pozycją są kapitały
własne oraz zobowiązania wobec sektora
niefinansowego,
• stabilny wzrost sumy bilansowej a tzw. „syndrom
gwałtownego wzrostu”
(czyli nadmierny przyrost
niektórych pozycji bilansowych, np.: kredytów, depozytów),
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Rachunek zysków i strat
Wynik z tytułu odsetek (przychody /koszty odsetkowe),
+ Wynik z pozostałych operacji bankowych (przychody /koszty prowizyjne,
wynik ze sprzedaży jednostki zależnej, wynik na sprzedaży aktywów
trwałych),
= Wynik działalności bankowej,
- Koszty działania banku i koszty ogólnego zarządu,
- Amortyzacja,
+ Wynik z tytułu rezerw,
= Wynik działalności operacyjnej,
+ Wynik na operacjach nadzwyczajnych,
= Wynik finansowy brutto,
- CIT,
= Wynik finansowy netto,
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Rachunek zysków i strat
• Przychody i koszty odsetkowe –w istotnym stopniu
wpływają na wynik na działalności bankowej, są
konsekwencją stosowanej marży odsetkowej, która jest
jednym z kluczowych parametrów oceny działalności
banku,
• Koszty działania –koszty wynagrodzeń,
• Saldo rezerw –odzwierciedlają jakość aktywów i
zobowiązań pozabilansowych,
• ujemne saldo rezerw oznacza, że koszty z tytułu
zawiązania rezerw są mniejsze niż przychody z tytułu
rozwiązania rezerw –jakość aktywów oraz zobowiązań
pozabilansowych poprawia się,
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Cash Flow
• pozwala ocenić z jakich obszarów działalności
bank pozyskiwał środki pieniężne oraz w jakie
obszary je angażował,
• trzy obszary przepływów środków pieniężnych:
operacyjny, inwestycyjny oraz finansowy,
• pozwala ocenić zdolność banku do pozyskiwania
środków z działalności operacyjnej,
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Uproszczony cash flow banku
A. Przepływy środków pieniężnych z działaln. operacyjnej,
wynik finansowy netto skorygowany o określone pozycje, np. amortyzację,
różnice kursowe, rezerwy,
zmiana stanu należności i zobowiązań,
B. Przepływy środków pieniężnych z działaln. inwestycyjnej,
nabycie /sprzedaż wartości niematerialnych i prawnych,
nabycie /sprzedaż rzeczowych składników majątku trwałego,
nabycie /sprzedaż finansowych składników majątku trwałego,
C. Przepływy środków pieniężnych z działaln. finansowej,
zaciągnięcie /spłata długoterminowych pożyczek, kredytów wobec banków,
wpływy z tytułu emisji akcji i udziałów własnych oraz dopłat do kapitału,
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Analiza wskaźnikowa
• Rodzaje wskaźników finansowych:
-Efektywności –określające stopień efektywności
ekonomicznej (rentowności) banku,
-Wypłacalności i płynności –określające poziom
wypłacalności banku ocenę zdolności do
regulowania zobowiązań bieżących,
-Jakości aktywów i zobowiązań
pozabilansowych –określające poziom
bezpieczeństwa posiadanych przez bank aktywów i
udzielonych zobowiązań pozabilansowych,
-Giełdowe –odpowiadające na pytanie -w jaki
sposób rynek kapitałowy ocenia bank,
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Wskaźniki rentowności
zysk netto
• ROA =▬▬▬▬▬▬▬
(return on assets)
aktywa
zysk netto
• ROE =▬▬▬▬▬▬▬
(return on equity)
Kapitał własny
zysk netto
• ROS =▬▬▬▬▬▬▬
(return on sales)
przychody operacyjne
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Wskaźniki rentowności
• wskaźniki ROA oraz ROE muszą być wyrażone w
skali roku (tzw. annualizacja),
• w instytucjach finansowych wskaźniki rentowności
są liczone w okresach miesięcznych,
• wskaźnik ROS to proporcja dwóch wielkości
finansowych wygenerowanych w w tym samym
okresie –nie wymaga annualizacji,
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Wskaźniki marży
wynik odsetkowy
• Marża odsetkowa = ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
aktywa odsetkowe,
przychody odsetk. –koszty odsetk.
• Rozpiętość odsetkowa = ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
aktywa odsetkowe –pasywa odsetkowe,
• wskaźniki marży odsetkowej powinny być także
porównywane w tym samym czasookresie,
• wskaźniki obrazują nadwyżkę oprocentowania aktywów nad
oprocentowaniem pasywów
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Wskaźniki obciążenia wyniku
finansowego
• wskaźniki wskazują stopień obciążenia wyniku
finansowego rezerwami oraz kosztami działania,
saldo rezerw
• Obciążenia rezerwami = ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
wynik na działalności bankowej,
• saldo rezerw to różnica pomiędzy kosztami utworzenia rezerw
a przychodami z tytułu ich rozwiązania,
• wskaźnik może być dodatni lub ujemny (nie ma dodatkowego
obciążenia wyniku finansowego z tytułu rezerw)
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Wskaźniki obciążenia wyniku
finansowego
koszty działania
• Obciążenia kosztami działalności =
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
wynik na działalności
bankowej,
• koszty działania, w tym koszty osobowe,
• bardzo istotny wskaźnik, świadczy o efektywności
zarządzania bankiem,
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Wskaźniki efektywności
zatrudnienia
aktywa
• Wskaźnik 1
= ▬▬▬▬▬
liczba etatów,
wynik finansowy
• Wskaźnik 2
= ▬▬▬▬▬
liczba etatów,
• wskaźniki obrazują jaką sumę bilansową lub wynik
finansowy wypracował 1 etat,
• wielkość wskaźników uzależniona jest od rodzaju banku –
bank korporacyjny, bank detaliczny,
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Wskaźniki
wypłacalności i
płynności
• umożliwiają ocenę stopnia wypłacalności oraz
płynności banku,
• wypłacalność oraz płynność finansowa,
fundusze własne
• Wskaźnik wypłacalności = ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
aktywa i zobowiązania
pozabilansowe ważone ryzykiem,
• najważniejszy wskaźnik dla banków, jedyny dla
którego w regulacjach ostrożnościowych określono
poziom minimalny,
Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej
Wskaźniki wypłacalności i
płynności
• minimalny poziom wskaźnika wypłacalności wynosi
8%,
• w pierwszym roku działalności nie powinien być niższy
niż 15 %, zaś w drugim roku niż 12 %,
• wagi ryzyka poszczególnych aktywów zostały
określone w Zarządzeniu KNB nr 5/98 z dnia 2 grudnia
1998 r. w sprawie sposobu wyliczenia współczynnika
wypłacalności banku oraz określenia procentowych
wag ryzyka przypisanych poszczególnym kategoriom
aktywów i zobowiązań pozabilansowych,