ETAPY REALIZACJI 

WYMAGAŃ 

NIEZAWODNOŚCIOWYC

H

WYKŁAD V

ETAPY REALIZACJI WYMAGAŃ 

NIEZAWODNOCIOWYCH

DEFINICJA TRWAŁOŚCI: właściwość obiektu zachowywania 

przez długi okres stanu zdatności (z możliwymi przerwami 
na obsługę techniczną i naprawy), aż do wystąpienia 
uszkodzenia

DEFINICJA NIEZAWODNOŚCI- rozumie się bezawaryjność, 

trwałość podatność naprawczą

1. Przyczyny  określenia niezawodności obiektów technicznych

• wzrost złożoności technicznej wyrobów
• zaostrzenie warunków eksploatacji
• aspekt ekonomiczny
• rozwój techniki zmierza w kierunku wzrostu złożoności 

technicznej wyrobów

2. Przyczyny powstawania 

uszkodzenia

DEFINICJA USZKODZENIA: zdarzenie losowe, 

polegające na utracie przez układ sprawności wskutek 
uszkodzeń jego elementów

•

uszkodzenia zazwyczaj powstają gdy obiekt składa się 
z dużej liczby elementów (każdy z nich w masowej 
produkcji może mieć ukryte usterki)

•

bardzo często niemożliwe jest wykrycie usterek 
elementów w czasie kontroli jakości w zakładzie 
produkcyjnym

•

czynniki wymuszające usterki jest zdarzeniem losowym 
w krytycznej kombinacji oddziaływujących czynników

3. Podział uszkodzeń

• Uszkodzenia nieodwracalne, które dzielimy na:

– uszkodzenia nagłe (występujące w sposób nieoczekiwany, 

których nie można zaplanować)

– uszkodzenia naturalne: przejawiające się w płynnej zmianie 

parametru elementu- doprowadzając do stopniowego 
pogorszenia charakterystyki technicznej obiektu

• uszkodzenia odwracalne: krótkotrwała przerwa, w 

normalnym funkcjonowaniu obiektu (uszkodzenie 
związane z odwracalnymi zmianami w materiale elementu)

• przekłamanie: pogorszenie pracy układu pod wpływem 

zewnętrznych zakłóceń (nie związane ze zmianą 
wewnętrznego stanu obiektu)

4. Podatność naprawcza

DEFINICJA: to zbiór właściwości urządzenia, 

zapewniających zlokalizowanie i usunięcie 
powstałych uszkodzeń

• zdarzenie losowe określone jest wzorem:

gdzie: 

m- liczba przypadków pojawienia się 

rozważanego zdarzenia

M- liczba doświadczeń, w których 

zdarzenie 

mogłoby zaistnieć

M

m

f 

5. Prawdopodobieństwo 

poprawnego działania

• w badaniach niezawodności często rozpatruje się 

prawdopodobieństwo zdarzenia czyli urządzenie w 
określonym przedziale czasu będzie znajdowało się w 
stanie zdatności

• prawdopodobieństwo poprawnej pracy jednocześnie 

szeregu elementów równe jest iloczynowi 
prawdopodobieństwa pracy poszczególnych elementów

• podsumowując problem związany z eksploatacją, 

obiektów technicznych jest właściwa identyfikacja 
uszkodzeń (odpowiedni zasób informacji umożliwia 
szybkie i skuteczne wykrycie oraz usunięcie 
uszkodzenia)

6. Skorygowanie informacji 

dotyczących uszkodzeń obiektów 

technicznych

1) co stanowi istotę problemu?

– może być nią rozbieżność między stanem oczekiwanym a 

obserwowanym

– należy określić czy mamy do czynienia z zachowaniem: 

anormalnym, przypadkowym, dziwnym lub niepokojącym

2) gdzie występuje uszkodzenie?

– określenie konkretnego podzespołu, w którym występuje 

niedomaganie

3) kiedy zauważono anomalię?

– dotyczy częstotliwości wystąpienia problemu
– pod obciążeniem
– w stanach przejściowych

6. Skorygowanie informacji 

dotyczących uszkodzeń obiektów 

technicznych (c.d.) 

4) jak opisać uszkodzenie?

– określić jakie są symptomy dają się zaobserwować 

na zbiorze sygnałów będących w dyspozycji

5) dlaczego to uszkodzenie? Jakie korelacje mogą 

być związane z uszkodzeniem:

– parametry pracy maszyny (obciążeniem, 

zmianami temperatur, wahaniami ciśnień)

– informacjami o stanie obiektu (maszyny): np. 

ewolucją na zmiany temperatury

– z zabiegami dotyczącymi maszyny (wszelkie 

działania odbiegające od normy)