background image

 

 

1

PROBLEMATYKA

• Sposoby powstawania grup 

kapitałowych

• Motywy tworzenia grup kapitałowych
• Cel konsolidacji sprawozdań 

finansowych

• Grupa kapitałowa jako podmiot  

konsolidacji sprawozdań finansowych

background image

 

 

2

 

SPOSOBY POWSTAWANIA GRUP 

KAPITAŁOWYCH

 

• Wyróżnić 

można 

dwa 

podstawowe 

sposoby powstawania grup kapitałowych:

 - przez wydzielenie,
 - przez łączenie.
• Za  pierwotną  i  najistotniejszą  przyczynę 

powstawania  grup  kapitałowych  uważa 
się rozwój przedsiębiorstwa

background image

 

 

3

MOTYWY PRZEJĘĆ

• Rozszerzenie (dywersyfikacja) asortymentu 

produkcji (redukcja ryzyka), 
• Zdobycie aktywów w postaci zasobów tkwiących w 

ludzkich możliwościach, ich wiedzy, doświadczeniu, 

rutyny, kontaktów personalnych itp.,
Pozyskanie nowych grup klientów, 
 Zdobycie nowych technologii, które mogą być 

chronione patentami, tajemnicą produkcji itp.,
 Zdobycie nowych rynków geograficznych,
 Nowe akwizycje przy ograniczonym udziale kapitału 

własnego.
    

background image

 

 

4

O CZYM NIE INFORMUJĄ 

JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIA 

FINANSOWE

• Jeżeli  jednostki  gospodarcze  tworzą  grupę  kapitałową,  to 

jednostka dominująca wykazuje dodatkowo w swoim

    - jednostkowym bilansie - akcje (udziały) w jednostkach 

podporządkowanych, które mogą być wycenione według 

ceny ich nabycia,
jednostkowym rachunku zysków i strat – kwotę 

osiągniętego przychodu z tytułu dywidend z zysku 

jednostek podporządkowanych.

• Oznacza to, że w jednostkowym sprawozdaniu finansowym 

jednostki  dominującej  nie  jest  wykazywany  w  odniesieniu 

do jednostek podporządkowanych:
-  w pełni ich majątek, 
-  ani też elementy składowe zysku.
Elementy  te  stanowią  własność  jednostki  dominującej  i  w 

sprawozdaniu  finansowym  powinna  być  odzwierciedlona 

ich wartość.
Jednostkowe sprawozdanie finansowe tego nie zapewnia.   

background image

 

 

5

DEFINICJA GRUPY 

KAPITALOWEJ

Grupa kapitałowa jest formą integracji 

kapitałowej i/lub pozakapitałowej 
samodzielnych prawnie jednostek, 
obejmującą jednostkę dominującą
sprawującą kontrolę nad innymi 
uczestnikami organizacji 
wielopodmiotowej, oraz - w zależności 
od siły powiązań- jednostki zależne 
i/lub współzależne
.

background image

 

 

6

JEDNOSTKI POWIĄZANE

• przez  jednostkę  dominującą  rozumie  się  spółkę 

handlową,  sprawującą  kontrolę  lub  współkontrolę 

nad inną jednostką, 

• przez  jednostkę  zależną  rozumie  się  spółkę 

handlową,  która  kontrolowana  jest  przez  jednostkę 

dominującą  (np.  poprzez  posiadanie  w  niej 

większości głosów*),

• przez  jednostkę  współzależną  -  rozumie  się 

jednostkę,  która  jest  współkontrolowana  przez 

jednostkę  dominującą  lub  znaczącego  inwestora  i 

innych  udziałowców  na  podstawie  statutu,  umowy 

spółki. 

*Spółka dominująca nie musi wcale być udziałowcem podmiotów zależnych. Przykładem jest spółka giełdowa 

Sfinks  Polska,  która  prowadzi  w  formie  franszyzy  sieci  restauracji  Sphinx.  Choć  prowadzą  oni  restauracje  w 

swoim  imieniu,  to  od  Sfinks  Polska  otrzymują  w  pełni  wyposażony  lokal  oraz  know-how.  Dlatego  też  za 

używanie  znaku  towarowego  i  restauracji  płacą  spółce  matce  opłatę  franszyzową.  Choć  formalnie 

franszyzobiorcy  (głównie  spółki  jawne  są  niezależnymi  firmami,  to  ich  wyniki  Sfinks  włącza  w  całości  do 

sprawozdania  skonsolidowanego  (zgodnie  z  ustawą  o  rachunkowości  podmiotami  zależnymi  mogą  być  także 

spółki, w których spółka matka ma pełny wpływ na politykę finansową i sposób prowadzenia biznesu).    

 

background image

 

 

7

Zależności pomiędzy jednostkami 

powiązanymi

background image

 

 

8

Metody konsolidacji w 

jednostkach powiązanych

background image

 

 

9

Elementy sprawozdania 

skonsolidowanego

• Sprawozdania skonsolidowane, 

powstające w drodze odpowiednich 
procedur konsolidacyjnych, obejmują: 

• bilans, 
• rachunek zysków i strat (w alternatywnej 

wersji: porównawczej i kalkulacyjnej),

•  sprawozdanie z przepływów pieniężnych 

oraz 

• zestaw informacji dodatkowych. 

background image

 

 

10

Konsolidowanie sprawozdań 

finansowych

• Konsolidacja  to  łączenie  sprawozdań 

finansowych  jednostek  tworzących  grupę 

kapitałową 

przez 

sumowanie 

odpowiednich 

pozycji 

sprawozdań 

finansowych 

jednostki 

dominującej, 

jednostek  zależnych  i  nie  będących 

spółkami 

handlowymi 

jednostek 

współzależnych, 

uwzględnieniem 

niezbędnych wyłączeń i korekt

• Wynika z tego, że konsolidacja dotyczy grup 

kapitałowych  i  nie  obejmuje  jednostek 

stowarzyszonych i jednostek współzależnych 

będących spółkami handlowymi. 

background image

 

 

11

ISTOTA KONSOLIDACJI

• Sprawozdanie  skonsolidowane  sporządza  się  na 

podstawie jednostkowych sprawozdań finansowych 

poprzez:

sumowanie  (konsolidację)  poszczególnych  pozycji 

tych sprawozdań,

korekty i wyłączenia konsolidacyjne (eliminacje) 

określonych kategorii jednostkowych informacji 

finansowych,

• Korekty kapitałowe w celu uniknięcia podwójnego 

sumowania wartości majątku i kapitałów, 

• Wyłączenia transakcyjne dotyczą między innymi 

„dublujących się” wartości spowodowanych 

transakcjami wewnątrz grupy kapitałowej

.

background image

 

 

12

Przykład bilansu 

skonsolidowanego

Spółka NEPTUN nabyła w dniu 2 stycznia 200X r.  60% akcji spółki MARS za 500 tys. zł. 
Wartość  księgowa  aktywów  netto  spółki  MARS  nie  odbiega  od  ich  wartości  godziwej 
(rynkowej).  

 

AKTYWA 

NEPTUN-
jed. 
dominująca 

MARS-jed. 
zależna 

NEPTUN 

MARS 

Korekty 

(+ / - ) 

 

Skonsolid
owany  
bilans
 

AKTYWA 

AKTYWA  TRWAŁE 

1.500 

700 

2.200 

-360 

1.840 

Inwestycje długoterminowe 

500 

100 

600 

-500 

100 

Wartość firmy-jed. zależne 

+140 

140 

Pozostałe aktywa trwałe 

1.000 

600 

1.600 

 

1.600 

AKTYWA OBROTOWE 

500 

300 

800 

 

800 

SUMA AKTYWÓW 

2.000 

1.000 

3.000 

-360 

2.640 

PASYWA 

KAPITAŁ WŁASNY 

1.400 

600 

2.000 

-600 

1.400 

KAPITAŁ MNIEJSZOŚCI 

240 

240 

ZOBOWIĄZANIA I 
REZERWY  

600 

400 

1.000 

 

1.000 

SUMA PASYWÓW 

2.000 

1.000 

3.000 

-360 

2.640 

 

background image

 

 

13

Elementy jednostkowego i 

skonsolidowanego rachunku 

zysków i strat

Wyniki Opimus S.A. i Grupy Kapitałowej Optimus w 1997 roku 

Wybrane pozycje w mln zł  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wybrane pozycje 

( w mln zł) 

Optimus 

SA 

Opimus 

Grupa 

Kapitalowa 

Optimus 

Przychody ze sprzedaży 

501,9 

580,8 

Koszty sprzedanych towarów, produktów 

448,9 

502,0 

Zysk (strata) na sprzedaży 

- 0,9 

8,4 

Pozostałe przychody operacyjne 

44,0 

19,4 

Pozostałe koszty operacyjne 

15,8 

10,9 

Zysk (strata) na dzialalności  operacyjnej 

27,3 

16,9 

Prychody finansowe 

32,8 

27,6 

Koszty finansowe 

22,8 

25,2 

Zysk (strata) brutto 

37,3 

19,7 

Podatek dochodowy 

12,9 

17,7 

Zysk (strata) mniejszości 

0,9 

Zysk (strata) netto 

24,4 

1,0 

 


Document Outline