Przewlekłe
niedokrwienie
kończyn dolnych

Przyczyny:



Miażdżyca
98%



Choroba Buergera
1,3%



Przebyte zatory tętnic
0,6%



Inne (przerost włóknisto-mięśniowy,
zespoły uciskowe, choroby tkanki
łącznej) 0,1%

Czynniki zwiększające ryzyko
wystąpienia przewlekłego
niedokrwienia kończyn dolnych:



wiek



płeć



palenie tytoniu



zaburzenia gospodarki lipidowej



zaburzenia w układzie krzepnięcia



cukrzyca



nadciśnienie tętnicze



mała aktywność fizyczna



otyłość

Objawy:



ziębnięcie



chromanie przestankowe



ból spoczynkowy



zmiany zabarwienia i ucieplenia skóry



zaniki owłosienia i mięśni



zmiany wsteczne (owrzodzenia, ogniska

martwicy, zgorzel)



brak lub osłabienie tętna



szmer naczyniowy

Czynniki wpływające na przebieg
przewlekłego niedokrwienia
kończyn dolnych:



stopień zwężenia



umiejscowienie zwężenia bądź
niedrożności



ilość zwężeń



długość zwężonego odcinka



rozległość sieci krążenia obocznego

Ze względu na umiejscowienie
niedrożności wyróżnia się:



niedrożność aortalno-biodrową



niedrożność udowo-podkolanową



niedrożność obwodową



niedrożność wielopoziomową

Niedrożność aortalno-biodrowa
(zespół Leriche’a)



niedrożność końcowego odcinka aorty

brzusznej lub obu tętnic biodrowych

wspólnych lub zewnętrznych



występuje u około 30% chorych



niewyczuwalne tętno na tętnicach udowych



osłabienie siły mięśniowej i zaniki mięśni

kończyn dolnych



chromanie przestankowe może dotyczyć

mięśni pośladków i tylnych powierzchni ud



może wystąpić niemoc płciowa

Niedrożność udowo-
podkolanowa:



dotyczy około 60% chorych



najczęściej występuje w tętnicy udowej
powierzchownej w obrębie kanału
przywodzicieli



zwykle istnieją dobre warunki do rozwoju
krążenia obocznego pomiędzy tętnicą
głęboką uda i tętnicą podkolanową

Niedrożność obwodowa:



występuje u około 10% chorych



dotyczy najczęściej ludzi młodych i z
współistniejącą cukrzycą



występuje wyczuwalne tętno na tętnicy
udowej i podkolanowej



występujące w czasie chodzenia bóle
dotyczą stopy i i dalszej części podudzia

Stopnie przewlekłego
niedokrwienia kończyny
według Foineine’a:



I stopień - brak lub nieznaczne objawy

kliniczne pod postacią drętwienia, mrowienia,

większej wrażliwości stóp na działanie zimna



II stopień - chromanie przestankowe

IIa - powyżej 200m
IIb - krótsze niż 200m



III stopień - ból spoczynkowy



IV stopień - martwica, owrzodzenie, zgorzel

Kryteria rozpoznawcze
krytycznego niedokrwienia
kończyny:



ból spoczynkowy trwający dłużej niż 2
tygodnie



owrzodzenie lub martwica na obwodzie
kończyny



ciśnienie kostkowe mniejsze niż 50 mmHg
(lub udokumentowane arteriograficznie
zmian w naczyniach)

Leczenie zachowawcze polega na:



eliminowaniu czynników zwiększających
ryzyko



leczeniu chorób współistniejących



zapobieganiu i leczeniu zmian
martwiczych



stosowaniu ćwiczeń fizycznych



leczeniu farmakologicznym

Leczenie farmakologiczne:



leki rozszerzające naczynia (polfilina, sadamina)



leki o działaniu reologicznym (pentoksyfilina)



leki antyagregacyjne

(kwas acetylosalicylowy,

tiklopidyna)



Dekstran 40 000



prostanoidy (Prostavasin, Iloprost)



heparyna (drobnocząsteczkowa, Vessel Due F)



doustne antykoagulanty (pochodne

dihydroksykumaryny)

Wskazaniem do zabiegów

wewnątrznaczyniowych są
krótkie (do 5 cm) zwężenia.

Przezskórne zabiegi
wewnątrznaczyniowe:



Przezskórna angioplastyka (percutaneous
transluminal endoplasty – PTA)



udrażnianie tętnic (angioplastyka
dynamiczna)



angioplastyka z zastosowaniem stentów



tromboliza celowana



trombektomia aspiracyjna

Wskazaniem do leczenia operacyjnego
jest występowanie bólów
spoczynkowych i martwicy w obrębie
kończyny. Do operacji kwalifikowani są
też chorzy z krótkim dystansem
chromania przestankowego.

Metody leczenia operacyjnego:



udrożnienie i plastyka
(endarteriektomia)



pomosty omijające



sympatektomia lędźwiowa

Powikłania pooperacyjne
wczesne



miejscowe

miejscowe

- krwawienia i krwotoki
- ostre zakrzepy protez i tętnic
- zakażenia
- niedrożność porażenna i mechaniczna jelit
- wytrzewienie



ogólne

ogólne

- zawał mięśnia sercowego
- niewydolność oddechowa
- niewydolność nerek
- niedokrwienie jelita grubego spowodowane podwiązaniem

tętnicy krezkowej dolnej

Powikłania pooperacyjne
późne



niedrożność pomostu



tętniaki rzekome



przetoki aortalno-jelitowe