Rachunkowość
finansowa

Wykładowca

Wykładowca

prof. dr hab. Stanisław

prof. dr hab. Stanisław

Dolata

Dolata

Kontakt

Kontakt

[e-mail]

[e-mail]

2

POWSTANIE RACHUNKOWOŚCI

POWSTANIE RACHUNKOWOŚCI



powód

powód



ulotność ludzkiej pamięci

ulotność ludzkiej pamięci



przyczyna

przyczyna



potrzeba rejestracji zdarzeń o charakterze gospodarczym oraz

potrzeba rejestracji zdarzeń o charakterze gospodarczym oraz

posiadanego majątku

posiadanego majątku



kiedy się zaczęło

kiedy się zaczęło



już prymitywne społeczeństwa odczuwały potrzebę

już prymitywne społeczeństwa odczuwały potrzebę

dokonywania rejestracji tego typu zdarzeń

dokonywania rejestracji tego typu zdarzeń



co było dalej

co było dalej



w miarę rozwoju i doskonalenia życia gospodarczego nastąpiło

w miarę rozwoju i doskonalenia życia gospodarczego nastąpiło

przekształcenie potrzeby w konieczność

przekształcenie potrzeby w konieczność



przyczyna

przyczyna



ilość zdarzeń przekraczała możliwość ich zapamiętania nawet

ilość zdarzeń przekraczała możliwość ich zapamiętania nawet

w krótkim okresie

w krótkim okresie



konsekwencja

konsekwencja



rejestracja zdarzeń o charakterze gospodarczym oraz

rejestracja zdarzeń o charakterze gospodarczym oraz

posiadanego majątku stała się obiektywną koniecznością

posiadanego majątku stała się obiektywną koniecznością

.

.

3

ISTOTA I FUNKCJE

ISTOTA I FUNKCJE

RACHUNKOWOŚCI

RACHUNKOWOŚCI

Rachunkowość jest systemem

Rachunkowość jest systemem



odzwierciedlania w mierniku pieniężnym sytuacji

odzwierciedlania w mierniku pieniężnym sytuacji

majątkowej jednostek gospodarczych

majątkowej jednostek gospodarczych



kompletnego ujmowania zachodzących zjawisk i

kompletnego ujmowania zachodzących zjawisk i

procesów gospodarczych w uporządkowany sposób

procesów gospodarczych w uporządkowany sposób



za pomocą specyficznych metod, form, rozwiązań

za pomocą specyficznych metod, form, rozwiązań

organizacyjnych i technicznych

organizacyjnych i technicznych

Efekt

Efekt



sformalizowany, wewnętrznie spójny i zbilansowany

sformalizowany, wewnętrznie spójny i zbilansowany

obraz działalności gospodarczej o uniwersalnym

obraz działalności gospodarczej o uniwersalnym

charakterze

charakterze

4

ISTOTA I FUNKCJE

ISTOTA I FUNKCJE

RACHUNKOWOŚCI

RACHUNKOWOŚCI

ZAKRES TEMATYCZNY RACHUNKOWOŚCI

ZAKRES TEMATYCZNY RACHUNKOWOŚCI



zdarzenia gospodarcze występujące w

zdarzenia gospodarcze występujące w

jednostce gospodarczej

jednostce gospodarczej



środki biorące w nich udział

środki biorące w nich udział



konsekwencje zachodzących zmian

konsekwencje zachodzących zmian

PRZEDMIOT ZAINTERESOWANIA

PRZEDMIOT ZAINTERESOWANIA

RACHUNKOWOŚCI

RACHUNKOWOŚCI



zasoby majątku rzeczowego i finansowego

zasoby majątku rzeczowego i finansowego



koszty i przychody

koszty i przychody



wyniki działalności

wyniki działalności

5

CECHY RACHUNKOWOŚCI

CECHY RACHUNKOWOŚCI



głównie wartościowe opisywanie działalności

głównie wartościowe opisywanie działalności

gospodarczej

gospodarczej



stosowanie metody bilansowej

stosowanie metody bilansowej



stosowanie zasady podwójnego zapisu

stosowanie zasady podwójnego zapisu



wykorzystywanie specyficznego urządzenia

wykorzystywanie specyficznego urządzenia

ewidencyjnego o nazwie „konto"

ewidencyjnego o nazwie „konto"



obowiązek udokumentowania zapisów

obowiązek udokumentowania zapisów



weryfikacja zapisów za pomocą inwentaryzacji

weryfikacja zapisów za pomocą inwentaryzacji

6

NADRZĘDNY CEL I

NADRZĘDNY CEL I

PODSTAWOWA FUNKCJA

PODSTAWOWA FUNKCJA

RACHUNKOWOŚCI

RACHUNKOWOŚCI

NADRZĘDNY CEL RACHUNKOWOŚCI

NADRZĘDNY CEL RACHUNKOWOŚCI



opracowanie informacji związanych z prowadzoną

opracowanie informacji związanych z prowadzoną

działalnością gospodarczą

działalnością gospodarczą

PODSTAWOWA FUNKCJA RACHUNKOWOŚCI

PODSTAWOWA FUNKCJA RACHUNKOWOŚCI



funkcja informacyjna

funkcja informacyjna



dostarczanie informacji

dostarczanie informacji



odbiorcom zewnętrznym

odbiorcom zewnętrznym



urzędy statystyczne, władze centralne i lokalne,

urzędy statystyczne, władze centralne i lokalne,

urzędy skarbowe, banki, kontrahenci,

urzędy skarbowe, banki, kontrahenci,

akcjonariusze

akcjonariusze



odbiorcom wewnętrznym

odbiorcom wewnętrznym



na potrzeby zarządzania jednostką gospodarczą

na potrzeby zarządzania jednostką gospodarczą

7

POTRZEBY INFORMACYJNE

POTRZEBY INFORMACYJNE

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

INWESTORZY

INWESTORZY



szukają kombinacji głównych wielkości dochodu

szukają kombinacji głównych wielkości dochodu

pieniężnego

pieniężnego



w formie dywidend oraz zysku kapitałowego.

w formie dywidend oraz zysku kapitałowego.



interesują się informacjami

interesują się informacjami



o możliwościach zarobkowych, sytuacji finansowej

o możliwościach zarobkowych, sytuacji finansowej

firmy

firmy



o efektywności (sprawności) przedsiębiorstwa

o efektywności (sprawności) przedsiębiorstwa

8

POTRZEBY INFORMACYJNE

POTRZEBY INFORMACYJNE

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

KREDYTODAWCY

KREDYTODAWCY



koncentrują swoją uwagę na znalezieniu

koncentrują swoją uwagę na znalezieniu

odpowiedzi na pytanie

odpowiedzi na pytanie



czy uzyskają zwrot pożyczonych środków

czy uzyskają zwrot pożyczonych środków

pieniężnych

pieniężnych



informacje o sytuacji finansowej

informacje o sytuacji finansowej

przedsiębiorstwa, jego zasobach,

przedsiębiorstwa, jego zasobach,

zobowiązaniach itp.

zobowiązaniach itp.



informacje umożliwiające ocenę sytuacji i

informacje umożliwiające ocenę sytuacji i

sprawności firmy w przyszłości

sprawności firmy w przyszłości

9

POTRZEBY INFORMACYJNE

POTRZEBY INFORMACYJNE

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

KONTRAHENCI

KONTRAHENCI



informacje o sytuacji i efektywności

informacje o sytuacji i efektywności

przedsiębiorstwa w przyszłości

przedsiębiorstwa w przyszłości

10

POTRZEBY INFORMACYJNE

POTRZEBY INFORMACYJNE

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

ORGANA PODATKOWE

ORGANA PODATKOWE



informacje dla oceny prawidłowości naliczenia

informacje dla oceny prawidłowości naliczenia

podatków

podatków

11

POTRZEBY INFORMACYJNE

POTRZEBY INFORMACYJNE

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

PRACOWNICY

PRACOWNICY



informacje zapewniające

informacje zapewniające



sprawiedliwe i otwarte negocjacje w sprawie

sprawiedliwe i otwarte negocjacje w sprawie

wynagrodzeń

wynagrodzeń



ocenę pewność zatrudnienia w przyszłości

ocenę pewność zatrudnienia w przyszłości

12

POTRZEBY INFORMACYJNE

POTRZEBY INFORMACYJNE

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

WŁAŚCICIELE

WŁAŚCICIELE



informacje o sytuacji firmy i jej efektywności

informacje o sytuacji firmy i jej efektywności



informacje niezbędne do podejmowania decyzji

informacje niezbędne do podejmowania decyzji

13

POTRZEBY INFORMACYJNE

POTRZEBY INFORMACYJNE

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

ZARZĄD FIRMY

ZARZĄD FIRMY

KIEROWNICY POSZCZEGÓLNYCH KOMÓREK

KIEROWNICY POSZCZEGÓLNYCH KOMÓREK

ORGANIZACYJNYCH

ORGANIZACYJNYCH



informacje o sytuacji firmy i jej efektywności

informacje o sytuacji firmy i jej efektywności



informacje o sytuacji i efektywności komórki

informacje o sytuacji i efektywności komórki

organizacyjnej za której działalność opowiadają

organizacyjnej za której działalność opowiadają



informacje niezbędne do podejmowania decyzji w

informacje niezbędne do podejmowania decyzji w

zakresie ich kompetencji

zakresie ich kompetencji

14

SZCZEGÓŁOWE FUNKCJE

SZCZEGÓŁOWE FUNKCJE

RACHUNKOWOŚCI

RACHUNKOWOŚCI



funkcja sprawozdawcza

funkcja sprawozdawcza



sporządzanie zestawień i sprawozdań dostosowanych do potrzeb

sporządzanie zestawień i sprawozdań dostosowanych do potrzeb

odbiorców zewnętrznych i wewnętrznych

odbiorców zewnętrznych i wewnętrznych



funkcja dowodowa

funkcja dowodowa



wykorzystanie urządzeń księgowych jako dowodu w

wykorzystanie urządzeń księgowych jako dowodu w

ewentualnych sporach, procesach sądowych

ewentualnych sporach, procesach sądowych



funkcja optymalizacyjna

funkcja optymalizacyjna



tworzenie podstaw dokonywania wyborów decyzyjnych i

tworzenie podstaw dokonywania wyborów decyzyjnych i

kształtowania przyszłej działalności gospodarczej

kształtowania przyszłej działalności gospodarczej



funkcja kontrolna

funkcja kontrolna



ochrona majątku przed nadużyciami

ochrona majątku przed nadużyciami



ochrona wierzycieli

ochrona wierzycieli



ocena rzeczywistej sytuacji gospodarczej

ocena rzeczywistej sytuacji gospodarczej



funkcja analityczna

funkcja analityczna



badanie i interpretacja informacji z rachunkowości w różnych

badanie i interpretacja informacji z rachunkowości w różnych

przekrojach

przekrojach



ustalenie powiązań przyczynowo-skutkowych

ustalenie powiązań przyczynowo-skutkowych

15

ZASADY PRAWIDŁOWEJ

ZASADY PRAWIDŁOWEJ

RACHUNKOWOŚCI

RACHUNKOWOŚCI

REGUŁY PROWADZENIA RACHUNKOWOŚCI

REGUŁY PROWADZENIA RACHUNKOWOŚCI



wiarygodność i użyteczność dostarczanych informacji

wiarygodność i użyteczność dostarczanych informacji



sprawność uzyskiwania informacji

sprawność uzyskiwania informacji

16

ZASADY PRAWIDŁOWEJ

ZASADY PRAWIDŁOWEJ

RACHUNKOWOŚCI

RACHUNKOWOŚCI

PODSTAWOWE ZASADY RACHUNKOWOŚCI

PODSTAWOWE ZASADY RACHUNKOWOŚCI



zasada prawdziwego i wiernego obrazu

zasada prawdziwego i wiernego obrazu



zasada kontynuacji działalności

zasada kontynuacji działalności



zasada ciągłości

zasada ciągłości



zasada memoriałowa

zasada memoriałowa



zasada ostrożności (ostrożnej wyceny)

zasada ostrożności (ostrożnej wyceny)



zasada wyższości treści nad formą

zasada wyższości treści nad formą



zasada istotności

zasada istotności



zasada periodyzacji

zasada periodyzacji

17

KONTO

KONTO



urządzenie księgowe służące do grupowania

urządzenie księgowe służące do grupowania

jednorodnych operacji gospodarczych

jednorodnych operacji gospodarczych

18

KONTO

KONTO

symbol konta – nazwa konta

symbol konta – nazwa konta

Data Dowód Treść Symbol konta Kwota Data Dowód Treść Symbol konta
Kwota

przeciw

przeciw

- stawnego

-stawnego

lewa strona

– Winien (Wn)

–

Debet (Dt)

prawa strona

– Ma

–

C

redit (Ct)

redit (Ct)

19

SCHEMAT KONTA

SCHEMAT KONTA

symbol konta – nazwa konta

symbol konta – nazwa konta

Winien Ma

Winien Ma

Debet Credit

Debet Credit

20

ZASADY ZAPISU KSIĘGOWEGO

ZASADY ZAPISU KSIĘGOWEGO

NA KONTACH

NA KONTACH

ZASADA PODWÓJNEGO ZAPISU

ZASADA PODWÓJNEGO ZAPISU



ZAPIS

ZAPIS



co najmniej na dwu kontach

co najmniej na dwu kontach



po przeciwstawnych stronach konta

po przeciwstawnych stronach konta



w tych samych kwotach

w tych samych kwotach



KONSEKWENCJA

KONSEKWENCJA



ścisłe powiązanie kont poprzez operacje

ścisłe powiązanie kont poprzez operacje

gospodarcze

gospodarcze



korespondencja kont

korespondencja kont

21

ZASADY ZAPISU KSIĘGOWEGO

ZASADY ZAPISU KSIĘGOWEGO

NA KONTACH

NA KONTACH



zapis po stronie „Winien” konta

zapis po stronie „Winien” konta



obciążenie konta

obciążenie konta



zapis po stronie „Ma” konta

zapis po stronie „Ma” konta



uznanie konta

uznanie konta



wpierw obciąża się konta a następnie się je uznaje

wpierw obciąża się konta a następnie się je uznaje



wpierw zapis po Winien a następnie po Ma

wpierw zapis po Winien a następnie po Ma

22

KORESPONDENCJA KONT

KORESPONDENCJA KONT

ZAPIS PROSTY

ZAPIS PROSTY

200

200

200

200

200

200

200

200

23

KORESPONDENCJA KONT

KORESPONDENCJA KONT

ZAPIS ZŁOŻONY

ZAPIS ZŁOŻONY

200

200

100

100

100

100

200

200

100

100

100

100

24

RODZAJE KONT

RODZAJE KONT

KRYTERIUM - EKONOMICZNA TREŚĆ ZAPISÓW

KRYTERIUM - EKONOMICZNA TREŚĆ ZAPISÓW



bilansowe

bilansowe



pozabilansowe

pozabilansowe

KRYTERIUM – ZASADA ZAPISU NA KONCIE

KRYTERIUM – ZASADA ZAPISU NA KONCIE



syntetyczne

syntetyczne



analityczne

analityczne

25

RODZAJE KONT WG KRYTERIUM

RODZAJE KONT WG KRYTERIUM

- EKONOMICZNA TREŚĆ

- EKONOMICZNA TREŚĆ

ZAPISÓW

ZAPISÓW

KONTA BILANSOWE

KONTA BILANSOWE



konta, których salda na koniec okresu przenosi się

konta, których salda na koniec okresu przenosi się

do bilansu

do bilansu



podstawowe zadanie

podstawowe zadanie



określenie stanu i zmian środków gospodarczych

określenie stanu i zmian środków gospodarczych

oraz źródeł ich pochodzenia

oraz źródeł ich pochodzenia

26

RODZAJE KONT WG KRYTERIUM

RODZAJE KONT WG KRYTERIUM

- EKONOMICZNA TREŚĆ

- EKONOMICZNA TREŚĆ

ZAPISÓW

ZAPISÓW

KONTA POZABILANSOWE

KONTA POZABILANSOWE



nie występują w bilansie

nie występują w bilansie



służą do ewidencji zjawisk i procesów

służą do ewidencji zjawisk i procesów

gospodarczych, które nic są przedmiotem

gospodarczych, które nic są przedmiotem

ewidencji na kontach bilansowych

ewidencji na kontach bilansowych



wykorzystuje się je do specjalnego

wykorzystuje się je do specjalnego

wyodrębnienia określonych zjawisk

wyodrębnienia określonych zjawisk

gospodarczych lub stanów

gospodarczych lub stanów



ewidencja może się odbywać bez

ewidencja może się odbywać bez

zachowania zasady podwójnego zapisu

zachowania zasady podwójnego zapisu



nie koresponduje z żadnym innym kontem

nie koresponduje z żadnym innym kontem

27

RODZAJE KONT WG KRYTERIUM

RODZAJE KONT WG KRYTERIUM

- ZASADA ZAPISU NA KONCIE

- ZASADA ZAPISU NA KONCIE

KONTA SYNTETYCZNE

KONTA SYNTETYCZNE



o określonym stopniu uogólnienia

o określonym stopniu uogólnienia



funkcjonują zgodnie z zasadą podwójnego zapisu

funkcjonują zgodnie z zasadą podwójnego zapisu

KONTA ANALITYCZNE

KONTA ANALITYCZNE



cechujące się znaczną szczegółowością

cechujące się znaczną szczegółowością



funkcjonują zgodnie zasadą jednostronnego zapisu

funkcjonują zgodnie zasadą jednostronnego zapisu

powtarzanego za zapisem dokonanym zgodnie z

powtarzanego za zapisem dokonanym zgodnie z

zasadą podwójnego zapisu

zasadą podwójnego zapisu

28

RODZAJE KONT

RODZAJE KONT

BILANSOWYCH

BILANSOWYCH



konta aktywów

konta aktywów



konta pasywów

konta pasywów



konta aktywno–pasywne

konta aktywno–pasywne

29

RODZAJE KONT

RODZAJE KONT

BILANSOWYCH

BILANSOWYCH

FUNKCJONOWANIE KONTA AKTYWNEGO

FUNKCJONOWANIE KONTA AKTYWNEGO



obciąża się z tytułu każdego zwiększenia stanu

obciąża się z tytułu każdego zwiększenia stanu

początkowego

początkowego



uznaje się z tytułu każdego zmniejszenia stanu

uznaje się z tytułu każdego zmniejszenia stanu

początkowego

początkowego

30

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

AKTYWNEGO

AKTYWNEGO

KONTA BILANSOWE AKTYWÓW

Winien Ma

stan początkowy — sp

(przepisywany z bilansu) zmniejszenie stanu

zwiększenie stanu

Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów

strony
Winien (obroty debetowe) Ma (obroty kredytowe)
Ustalenie salda czyli stanu

końcowego (umieszczany w

bilansie)

Sprawdzenie – zamknięcie konta

Sprawdzenie – zamknięcie

konta

Winien = Ma

31

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

AKTYWNEGO - przykład

AKTYWNEGO - przykład

KONTA BILANSOWE AKTYWÓW

Winien Ma

stan początkowy — sp

zmniejszenie stanu

(0) 12 300

(1) 500

zwiększenie stanu

(4) 500

(2) 700
(3) 800

Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów strony
Winien (obroty debetowe) Ma (obroty kredytowe)
13 800

1 000

Ustalenie salda czyli stanu końcowego

(umieszczany w

bilansie)

12 800

Sprawdzenie – zamknięcie konta

Sprawdzenie – zamknięcie

konta

13 800

Winien = Ma 13 800

32

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

PASYWNEGO

PASYWNEGO



obciąża się z tytułu każdego zmniejszenia stanu

obciąża się z tytułu każdego zmniejszenia stanu

początkowego

początkowego



uznaje się z tytułu każdego zwiększenia stanu

uznaje się z tytułu każdego zwiększenia stanu

początkowego

początkowego

33

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

PASYWNEGO

PASYWNEGO

KONTA BILANSOWE PASYWÓW

Winien Ma

stan początkowy — sp

(przepisywany z bilansu)

zmniejszenie stanu zwiększenie stanu

Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów strony
Winien (obroty debetowe) Ma (obroty kredytowe)

Ustalenie salda czyli stanu

końcowego

(umieszczany w

bilansie)

Sprawdzenie – zamknięcie konta

Sprawdzenie – zamknięcie

konta

Winien = Ma

34

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

PASYWNEGO - przykład

PASYWNEGO - przykład

KONTA BILANSOWE PASYWÓW

Winien Ma

stan początkowy — sp

12 300

zmniejszenie stanu zwiększenie stanu
(1) 500 (2) 700
(4) 500 (3) 800
Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów

strony
Winien (obroty debetowe) Ma (obroty kredytowe)
1 000

13 800

Ustalenie salda czyli stanu

końcowego

(umieszczany w

bilansie)

12 800

Sprawdzenie – zamknięcie konta

Sprawdzenie – zamknięcie

konta

13 800 Winien = Ma 13 800

35

KONTA AKTYWNO-PASYWNE

KONTA AKTYWNO-PASYWNE



konta, na których księguje się rozrachunki

konta, na których księguje się rozrachunki



należności i zobowiązania

należności i zobowiązania



należności występują w aktywach bilansu

należności występują w aktywach bilansu



Rozrachunki z odbiorcami

Rozrachunki z odbiorcami



zobowiązania zaliczane do pasywów bilansu

zobowiązania zaliczane do pasywów bilansu



Rozrachunki z dostawcami

Rozrachunki z dostawcami

36

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

AKTYWNO-PASYWNEGO

AKTYWNO-PASYWNEGO



saldo początkowe może wystąpić na stronie

saldo początkowe może wystąpić na stronie

Winien lub Ma

Winien lub Ma

nawet jednocześnie na obu stronach

nawet jednocześnie na obu stronach



zapisy zależą od istoty operacji oraz charakteru, w

zapisy zależą od istoty operacji oraz charakteru, w

jakim występuje konto w wypadku określonej

jakim występuje konto w wypadku określonej

operacji

operacji



może wykazywać jednocześnie dwa salda i w tym

może wykazywać jednocześnie dwa salda i w tym

samym bilansie zostaje umieszczone jako składnik

samym bilansie zostaje umieszczone jako składnik

aktywów i jako składniki pasywów

aktywów i jako składniki pasywów



ustalenie sald końcowych wymaga odrębnej analizy

ustalenie sald końcowych wymaga odrębnej analizy

każdej operacji zapisanej na koncie

każdej operacji zapisanej na koncie



rozgranicza się operacje wpływające na powstanie

rozgranicza się operacje wpływające na powstanie

debetowego salda końcowego od operacji, które

debetowego salda końcowego od operacji, które

powodują powstanie salda kredytowego

powodują powstanie salda kredytowego



po dokonaniu podziału oblicza się salda w sposób

po dokonaniu podziału oblicza się salda w sposób

właściwy dla kont aktywnych i pasywnych

właściwy dla kont aktywnych i pasywnych

37

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

AKTYWNO - PASYWNEGO

AKTYWNO - PASYWNEGO

kursywa – operacje pasywne

Winien Ma

stan początkowy — sp stan początkowy — sp

(przepisywany z bilansu)

(przepisywany z bilansu)

zwiększenie stanu

zmniejszenie stanu

zmniejszenie stanu

zwiększenie stanu

Ustalenie obrotów strony

Ustalenie obrotów strony

Winien (obroty debetowe) Ma (obroty kredytowe)
Ustalenie obrotów strony

Ustalenie obrotów strony

Winien (obroty debetowe)

Ma (obroty kredytowe)

Ustalenie salda czyli stanu

Ustalenie salda czyli stanu

końcowego (umieszczany

końcowego

(umieszczany

w bilansie)

w bilansie)

Sprawdzenie – zamknięcie konta

Sprawdzenie – zamknięcie konta

Winien = Ma

38

RODZAJE KONT

RODZAJE KONT

NIEBILANSOWYCH

NIEBILANSOWYCH

KONTA WYNIKOWE

KONTA WYNIKOWE



rodzaje

rodzaje



konta kosztów

konta kosztów



konta strat nadzwyczajnych

konta strat nadzwyczajnych



konta przychodów

konta przychodów



konta zysków nadzwyczajnych

konta zysków nadzwyczajnych



konto wynik finansowy

konto wynik finansowy

39

RODZAJE KONT

RODZAJE KONT

NIEBILANSOWYCH

NIEBILANSOWYCH

KONTA WYNIKOWE

KONTA WYNIKOWE



informują o

informują o



ponoszonych kosztach i stratach

ponoszonych kosztach i stratach



osiąganych przychodach i zyskach

osiąganych przychodach i zyskach



dane grupuje się zawsze od nowa

dane grupuje się zawsze od nowa



dlatego nie mają one stanu początkowego

dlatego nie mają one stanu początkowego



na koniec okresu przenosi się ich salda na inne

na koniec okresu przenosi się ich salda na inne

konta

konta



w konsekwencji mają saldo równe zero

w konsekwencji mają saldo równe zero

40

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

KOSZTÓW

KOSZTÓW



obciąża się z tytułu zarachowania elementu

obciąża się z tytułu zarachowania elementu

kosztów (przyrostu kosztów)

kosztów (przyrostu kosztów)



uznaje się z tytułu zmniejszenia kosztów lub

uznaje się z tytułu zmniejszenia kosztów lub

ich zmniejszenia w wyniku przeniesienia

ich zmniejszenia w wyniku przeniesienia

41

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

KOSZTÓW

KOSZTÓW

Konto kosztów

Konto kosztów

Winien Ma

Winien Ma

zwiększenie stanu zmniejszenie stanu

zwiększenie stanu zmniejszenie stanu

Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów strony

Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów strony

Przeniesienie kosztów

Przeniesienie kosztów

na konto wynik

na konto wynik

finansowy

finansowy

Sprawdzenie

Sprawdzenie

Sprawdzenie

Sprawdzenie

Winien = Ma

Winien = Ma

42

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

KOSZTÓW -przykład

KOSZTÓW -przykład

Konto kosztów

Konto kosztów

Winien Ma

Winien Ma

zwiększenie stanu zmniejszenie stanu

zwiększenie stanu zmniejszenie stanu

(1) 700 500 (2)

(1) 700 500 (2)

(3) 800

(3) 800

Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów strony

Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów strony

1500

1500

500

500

Przeniesienie kosztów

Przeniesienie kosztów

na konto wynik

na konto wynik

finansowy

finansowy

1 000 (4)

1 000 (4)

1 500 Sprawdzenie

1 500 Sprawdzenie

Sprawdzenie 1 500

Sprawdzenie 1 500

Winien = Ma

Winien = Ma

saldo końcowe 0

saldo końcowe 0

43

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

PRZYCHODÓW

PRZYCHODÓW



obciąża się korektami o charakterze

obciąża się korektami o charakterze

ujemnym

ujemnym



obciąża się korektami z tytułu

obciąża się korektami z tytułu

przeniesienia przychodów na inne konta

przeniesienia przychodów na inne konta



uznaje się równowartością dokonanej

uznaje się równowartością dokonanej

sprzedaży dóbr lub usług

sprzedaży dóbr lub usług



uznaje się korektami o charakterze

uznaje się korektami o charakterze

dodatnim

dodatnim

44

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

PRZYCHODÓW

PRZYCHODÓW

Konto przychodów

Konto przychodów

Winien Ma

Winien Ma

zmniejszenie stanu

zmniejszenie stanu

zwiększenie stanu

zwiększenie stanu

Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów

Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów

strony

strony

Przeniesienie przychodów

Przeniesienie przychodów

na konto wynik finansowy

na konto wynik finansowy

Sprawdzenie

Sprawdzenie

Sprawdzenie

Sprawdzenie

Winien = Ma

Winien = Ma

45

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

PRZYCHODÓW - przyklad

PRZYCHODÓW - przyklad

Konto przychodów

Konto przychodów

Winien Ma

Winien Ma

zmniejszenie stanu

zmniejszenie stanu

zwiększenie stanu

zwiększenie stanu

(1) 700

(1) 700

(2) 500 (3) 800

(2) 500 (3) 800

Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów strony

Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów strony

500

500

1 500

1 500

Przeniesienie przychodów

Przeniesienie przychodów

na konto wynik finansowy

na konto wynik finansowy

(4) 1000

(4) 1000

Sprawdzenie

Sprawdzenie

Sprawdzenie

Sprawdzenie

1 500

1 500

1 500

1 500

Winien = Ma

Winien = Ma

saldo końcowe 0

saldo końcowe 0

46

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

STRAT NADZWYCZAJNYCH

STRAT NADZWYCZAJNYCH



funkcjonuje identycznie jak konto kosztów

funkcjonuje identycznie jak konto kosztów



strata nadzwyczajna

strata nadzwyczajna



wyrażona w mierniku pieniężnym

wyrażona w mierniku pieniężnym

równowartość utraty składników majątku

równowartość utraty składników majątku

podmiotu w wyniku zdarzeń

podmiotu w wyniku zdarzeń

nadzwyczajnych – losowych,

nadzwyczajnych – losowych,

niepowtarzalnych

niepowtarzalnych

47

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

ZYSKÓW NADZWYCZXAJNYCH

ZYSKÓW NADZWYCZXAJNYCH



funkcjonuje identycznie jak konta

funkcjonuje identycznie jak konta

przychodów

przychodów



zysk nadzwyczajny

zysk nadzwyczajny



kwota otrzymana za straty w składnikach

kwota otrzymana za straty w składnikach

majątku podmiotu w wyniku zdarzeń

majątku podmiotu w wyniku zdarzeń

nadzwyczajnych – losowych,

nadzwyczajnych – losowych,

niepowtarzalnych

niepowtarzalnych

48

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

WYNIK FINANSOWY BRUTTO

WYNIK FINANSOWY BRUTTO



obciąża się równowartością poniesionych

obciąża się równowartością poniesionych

kosztów i strat nadzwyczajnych

kosztów i strat nadzwyczajnych



uznaje się równowartością uzyskanych

uznaje się równowartością uzyskanych

przychodów i zysków nadzwyczajnych

przychodów i zysków nadzwyczajnych

49

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

WYNIK FINANSOWY BRUTTO

WYNIK FINANSOWY BRUTTO

Wynik finansowy brutto

Wynik finansowy brutto

Winien Ma

Winien Ma

wszelkie koszty

wszelkie koszty

wszelkie przychody

wszelkie przychody

i straty nzw

i straty nzw

i zyski nzw

i zyski nzw

Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów

Ustalenie obrotów strony Ustalenie obrotów

strony

strony

saldo kredytowe

saldo kredytowe

saldo debetowe

saldo debetowe

(stan końcowy)

(stan końcowy)

(stan końcowy)

(stan końcowy)

zysk brutto

zysk brutto

strata brutto

strata brutto

Sprawdzenie

Sprawdzenie

Sprawdzenie

Sprawdzenie

Winien = Ma

Winien = Ma

50

FUNKCJONOWANIE KONTA

FUNKCJONOWANIE KONTA

WYNIK FINANSOWY BRUTTO

WYNIK FINANSOWY BRUTTO

koszty, straty nzw przychody, zyski nzw

koszty, straty nzw przychody, zyski nzw

200 50

200 50

220 500

220 500

150

150

120

120

350 300

350 300

400 620

400 620

Sprawdzenie 350 350

Sprawdzenie 350 350

620 620

620 620

wynik finansowy

wynik finansowy

300 400

300 400

100

100

- zysk brutto

- zysk brutto

koszty zawsze po

koszty zawsze po

Winien

Winien

przychody zawsze po

przychody zawsze po

Ma

Ma

51

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

KONT

KONT

PODZIELNOŚĆ KONTA

PODZIELNOŚĆ KONTA



polega na możliwości takiej jego rekonstrukcji, że zostaje

polega na możliwości takiej jego rekonstrukcji, że zostaje

ono zastąpione lub uzupełnione innymi kontami

ono zastąpione lub uzupełnione innymi kontami



przy zachowaniu nie zmienionego zakresu

przy zachowaniu nie zmienionego zakresu

merytorycznego

merytorycznego



na kontach powstałych z podziału dokonuje się zapisów

na kontach powstałych z podziału dokonuje się zapisów

na tych samych stronach, co na koncie dzielonym

na tych samych stronach, co na koncie dzielonym



zapisy odzwierciedlają w dalszym ciągu identyczne treści

zapisy odzwierciedlają w dalszym ciągu identyczne treści

ekonomiczne

ekonomiczne



podział konta ma na celu dostosowanie przekrojów

podział konta ma na celu dostosowanie przekrojów

informacyjnych oraz szczegółowości informacji do

informacyjnych oraz szczegółowości informacji do

istniejących potrzeb

istniejących potrzeb



z zakresu zarządzania, sprawozdawczości, kontroli,

z zakresu zarządzania, sprawozdawczości, kontroli,

rozliczeń podatkowych itp.

rozliczeń podatkowych itp.



rozróżnia się podzielność pionową i poziomą

rozróżnia się podzielność pionową i poziomą

52

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

KONT

KONT

PODZIELNOŚĆ PIONOWA

PODZIELNOŚĆ PIONOWA



wyodrębnienie z treści konta określonych zagadnień

wyodrębnienie z treści konta określonych zagadnień

należących do zakresu tematycznego konta

należących do zakresu tematycznego konta



wymagających osobnej prezentacji.

wymagających osobnej prezentacji.



może się łączyć z wydzieleniem grupy określonych

może się łączyć z wydzieleniem grupy określonych

operacji

operacji



w związku ze zmianą szczegółowości ewidencji

w związku ze zmianą szczegółowości ewidencji



występuje w dwóch aspektach

występuje w dwóch aspektach



liczbowe wyłączenie jakiegoś procesu

liczbowe wyłączenie jakiegoś procesu

gospodarczego lub pewnych jego elementów

gospodarczego lub pewnych jego elementów



wyodrębnieniem zagadnień o określonej treści

wyodrębnieniem zagadnień o określonej treści

ekonomicznej

ekonomicznej

53

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

KONT

KONT

PODZIELNOŚĆ PIONOWA

PODZIELNOŚĆ PIONOWA



liczbowe wyłączenie jakiegoś procesu gospodarczego

liczbowe wyłączenie jakiegoś procesu gospodarczego

lub pewnych jego elementów

lub pewnych jego elementów



wynika z dążenia do lepszego poznania danego

wynika z dążenia do lepszego poznania danego

zjawiska, jego rozmiarów i przebiegu w pewnym

zjawiska, jego rozmiarów i przebiegu w pewnym

okresie

okresie



powstają konta niebilansowe, zwane też

powstają konta niebilansowe, zwane też

śródokresowymi

śródokresowymi



przedstawiają określone zjawiska

przedstawiają określone zjawiska

gospodarcze w danym okresie

gospodarcze w danym okresie

sprawozdawczym

sprawozdawczym



w końcu okresu saldo przenoszone na

w końcu okresu saldo przenoszone na

konto, z którego konto powstało

konto, z którego konto powstało



np. z konta „koszty działalności

np. z konta „koszty działalności

podstawowej” konto „koszty wydziałowe”

podstawowej” konto „koszty wydziałowe”

54

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

KONT

KONT

PODZIELNOŚĆ PIONOWA

PODZIELNOŚĆ PIONOWA



wyodrębnienie zagadnień o określonej treści

wyodrębnienie zagadnień o określonej treści

ekonomicznej

ekonomicznej



uzyskanie pogłębionej charakterystyki danego

uzyskanie pogłębionej charakterystyki danego

składnika

lub

zjawiska

objętego

kontem

składnika

lub

zjawiska

objętego

kontem

podlegającym podziałowi

podlegającym podziałowi



powstają konta korygujące (pomocnicze), które

powstają konta korygujące (pomocnicze), które

są

powiązane

z

kontem

podstawowym

są

powiązane

z

kontem

podstawowym

(dzielonym),

bez

którego

nie

mogą

(dzielonym),

bez

którego

nie

mogą

funkcjonować

funkcjonować



np. z konta „ produkty gotowe” konto

np. z konta „ produkty gotowe” konto

„odchylenia od cen ewidencyjnych

„odchylenia od cen ewidencyjnych

”

”

55

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

KONT

KONT

PODZIELNOŚĆ POZIOMA

PODZIELNOŚĆ POZIOMA



wyodrębnienie szczegółowych elementów wchodzących

wyodrębnienie szczegółowych elementów wchodzących

w skład danego konta

w skład danego konta



zakres tematyczny operacji gospodarczych

zakres tematyczny operacji gospodarczych

wpływających na dany czynnik lub zjawisko

wpływających na dany czynnik lub zjawisko

pozostaje bez zmian

pozostaje bez zmian



podział dotyczy struktury

podział dotyczy struktury



występuje w dwóch aspektach

występuje w dwóch aspektach



analityczna rozbudowa konta syntetycznego

analityczna rozbudowa konta syntetycznego



utworzenie z jednego podstawowego konta

utworzenie z jednego podstawowego konta

syntetycznego dwu lub więcej samodzielnych,

syntetycznego dwu lub więcej samodzielnych,

równorzędnych kont obejmujących jednorodne

równorzędnych kont obejmujących jednorodne

elementy

elementy

56

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

KONT

KONT

PODZIELNOŚĆ POZIOMA

PODZIELNOŚĆ POZIOMA



analityczna rozbudowa konta syntetycznego

analityczna rozbudowa konta syntetycznego



zwiększenie szczegółowości ewidencji wyodrębnia się

zwiększenie szczegółowości ewidencji wyodrębnia się

konta analityczne, które uzupełniają, konto

konta analityczne, które uzupełniają, konto

syntetyczne

syntetyczne



tworzą jego szczegółowy obraz dzięki temu, że

tworzą jego szczegółowy obraz dzięki temu, że

zapisy syntetyczne zostają powtórzone w analityce

zapisy syntetyczne zostają powtórzone w analityce

w rozbiciu na poszczególne konta analityczne

w rozbiciu na poszczególne konta analityczne



np, konto „Materiały" może mieć konta analityczne

np, konto „Materiały" może mieć konta analityczne

odpowiadające grupom materiałów „Materiały

odpowiadające grupom materiałów „Materiały

podstawowe", „Materiały pomocnicze", „Paliwo",

podstawowe", „Materiały pomocnicze", „Paliwo",

„Opakowania", „Odpadki"

„Opakowania", „Odpadki"

57

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

KONT

KONT

PODZIELNOŚĆ POZIOMA

PODZIELNOŚĆ POZIOMA



utworzenie z jednego podstawowego konta

utworzenie z jednego podstawowego konta

syntetycznego dwu lub więcej samodzielnych,

syntetycznego dwu lub więcej samodzielnych,

równorzędnych kont obejmujących jednorodne

równorzędnych kont obejmujących jednorodne

elementy

elementy



zwiększenie szczegółowości ewidencji

zwiększenie szczegółowości ewidencji



zamiast jednego konta

zamiast jednego konta



„

„

Rozrachunki z pracownikami"

Rozrachunki z pracownikami"



dwa

konta

„Rozrachunki

z

tytułu

dwa

konta

„Rozrachunki

z

tytułu

wynagrodzeń"

i

„Inne

rozrachunki

z

wynagrodzeń"

i

„Inne

rozrachunki

z

pracownikami"

pracownikami"

58

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

PODZIELNOŚĆ I ŁĄCZENIE

KONT

KONT

ŁĄCZENIE KONT

ŁĄCZENIE KONT



proces odwrotny do podzielności

proces odwrotny do podzielności



zastosowanie innych kryteriów lub zasad grupowania

zastosowanie innych kryteriów lub zasad grupowania

określonych operacji gospodarczych na kontach

określonych operacji gospodarczych na kontach

syntetycznych bądź analitycznych

syntetycznych bądź analitycznych



przedmiot ewidencji księgowej nie ulega przy tym

przedmiot ewidencji księgowej nie ulega przy tym

zmianie

zmianie



ewidencji podlegają te same zdarzenia i procesy

ewidencji podlegają te same zdarzenia i procesy

gospodarcze w identycznych rozmiarach ilościowych i

gospodarcze w identycznych rozmiarach ilościowych i

wartościowych

wartościowych



inny jest stopień szczegółowości ich księgowego ujęcia

inny jest stopień szczegółowości ich księgowego ujęcia



zmniejsza się liczba stosowanych kont oraz poszerza

zmniejsza się liczba stosowanych kont oraz poszerza

się ich zawartość

się ich zawartość



sposób zapisów na kontach powstałych z łączenia

sposób zapisów na kontach powstałych z łączenia

odpowiada ewidencji na kontach podlegających

odpowiada ewidencji na kontach podlegających

łączeniu

łączeniu

59

Przyjęte zasady (polityka) rachunkowości

Przyjęte zasady (polityka) rachunkowości

Określenie

roku

obrotowego

Metody wyceny

aktywów i pasywów

oraz ustalania

wyniku finansowego

Sposoby

prowadzenia

ksiąg

rachunkowych

Systemy

ochrony

danych i ich

zbiorów

ZAKRES PRZEDMIOTOWY

RACHUNKOWOŚCI

60

Prowadzenie ksiąg rachunkowych

Dziennik

Księga

główna

Księgi

pomocnicz

e

Zestawienie

obrotów

i sald

Wykaz

składników

aktywów

i pasywów

ZAKRES PRZEDMIOTOWY

RACHUNKOWOŚCI

61

Dokonywanie inwentaryzacji

Stan aktywów

Stan pasywów

ZAKRES PRZEDMIOTOWY

RACHUNKOWOŚCI

62

Wycena aktywów i pasywów

oraz ustalanie wyniku finansowego

Wycena aktywów

Wycena pasywów

Ustalanie wyniku

finansowego

63

Sporządzanie sprawozdań finansowych

Bilans

Rachunek

zysków

i strat

Informacja

dodatkowa

Rachunek

przepływów

pieniężnych

Zestawienie

zmian

w kapitale

(funduszu)

własnym

ZAKRES PRZEDMIOTOWY

RACHUNKOWOŚCI

64

Gromadzenie i przechowywanie dokumentacji

Dowody

księgowe

Księgi

rachunkowe

Dokumenty

inwentaryzacyjne

Sprawozdania

finansowe

ZAKRES PRZEDMIOTOWY

RACHUNKOWOŚCI

65

Poddanie badaniu i ogłaszanie sprawozdań

Badanie sprawozdań

finansowych

Ogłaszanie sprawozdań

finansowych

ZAKRES PRZEDMIOTOWY

RACHUNKOWOŚCI

66

ZESPOŁY KONT

ZESPOŁY KONT



ZESPÓŁ 0 - Aktywa trwałe

ZESPÓŁ 0 - Aktywa trwałe



ZESPÓŁ 1 - Krótkoterminowe aktywa finansowe i

ZESPÓŁ 1 - Krótkoterminowe aktywa finansowe i

kredyty bankowe

kredyty bankowe



ZESPÓŁ 2 - Rozrachunki i roszczenia

ZESPÓŁ 2 - Rozrachunki i roszczenia



ZESPÓŁ 3 - Materiały i towary

ZESPÓŁ 3 - Materiały i towary



ZESPÓŁ 4 - Koszty według rodzajów i ich

ZESPÓŁ 4 - Koszty według rodzajów i ich

rozliczenie

rozliczenie



ZESPÓŁ 5 - Koszty według typów działalności i ich

ZESPÓŁ 5 - Koszty według typów działalności i ich

rozliczenie

rozliczenie



ZESPÓŁ 6 - Produkty i rozliczenia międzyokresowe

ZESPÓŁ 6 - Produkty i rozliczenia międzyokresowe



ZESPÓŁ 7 - Przychody i koszty związane z ich

ZESPÓŁ 7 - Przychody i koszty związane z ich

osiągnięciem

osiągnięciem



ZESPÓŁ 8 - Kapitały (fundusze), rezerwy i wynik

ZESPÓŁ 8 - Kapitały (fundusze), rezerwy i wynik

finansowy

finansowy