Definicja, funkcje i patologie instytucji medycznej. Pojęcie instytucji totalnej

Instytucja

– celowo powołane lub spontanicznie

ukształtowane urządzenie społeczne, wyposażone w

materialne i niematerialne środki działania, na których opiera

się wykonywanie specjalistycznych czynności integrujących

dążenia ludzi, regulujących zachowania i zaspakajających

określone potrzeby społeczne

Daje prawo do:

-Kreowanie
sposobów działanie
w imieniu grupy
- Działania w imieniu
grupy
- działań
interpersonalnych
- popierania grupy

Posiada:

-Cele, funkcje, zakres
spraw, które załatwia

-Określone czynności
dopuszczalne do
załatwiania określonych
celów

-Środki i urządzenia
potrzebne do wykonania
działań

-Sankcje

Szpital jako organizacja formalna

• Funkcjonowanie według wcześniej ustanowionych

kodeksów, regulaminów, statutów; schematy

organizacyjne, normy, sankcje

• Hierarchiczny układ pozycji i relacji

interpersonalnych

• Służbowy sposób komunikacji
• Bezosobowy, racjonalny, profesjonalno-

funkcjonalny charakter

• Realizacja określonych zadań
• Przywództwo ustanowione lub narzucone
w trybie administracyjnym

Szpital jako instytucja społeczna

• Ścisły podział obowiązków i zadań
• Zhierarchizowana struktura oparta na

autorytetach (autorytety profesjonalne i

administracyjne)

• System formalnej komunikacji
• Duży system regulacji prawnych i

wewnętrznej kontroli

• Dualizm podejścia, dobór pacjentów,

wynikający ze specjalizacji

danego szpitala

Zmienne stanowiące o efektywności

działania szpitala

wg T. Parsonsa

Wymagania stawiane pracownikom szpitala

Identyfikacja z celami szpitala

Współpraca zespołu

Presja związana z wykonywaniem zadania

Zróżnicowanie pracy, wynikające ze specyfiki szpitala

Funkcje szpitala

• Diagnozowanie
• Leczenie
• Pielęgnacja i rehabilitacja
• Funkcja edukacyjno-wychowawcza;

promowanie zdrowia

• Edukacja studentów i personelu
• Badania naukowe
• Integracja przedstawicieli różnych profesji

związanych z medycyną

Instytucja totalna

– organizacja społeczna (zakład,

placówka), prowadząca określony rodzaj działalności, dążąca

do ograniczania swych członków i uformowanie ich według

określonych wzorców

(symbolika charakteru totalnego)

I. domy starców, przytułki itp.

II. Sanatoria przeciwgruźlicze, szpitale psychiatryczne,

leprozoria

III. Zakłady poprawcze, więzienia, obozy dla jeńców

wojennych, obozy koncentracyjne

IV. Koszary wojskowe, internaty, obozy pracy, osady

kolonistów, majątki z punktu widzenia

mieszkającej w ich pomieszczeniach służb itp.

V. opactwa, klasztory, zakony itp.

Władza

• Charakter grupowy
• Odpowiedzialność za pacjentów
• Nadużywanie kar i ich specyfika
• Za wykroczenie w jednej dziedzinie stosuje się sankcje

także w innych

• Napiętnowanie od pierwszych dni pobytu
• „obróbka ludzi” pod przykrywką resocjalizacji
• Manipulacja pacjentem
• Dbanie o porządek (strzyżenie na zero, usuwanie zębów,

usuwanie macicy lesbijką, stosowanie lobotomii)

• Przezwyciężanie wrogości podwładnych (karanie pacjentów)

- zyskanie opinii surowego i brutalnego

• „cykl zaangażowania”

Cechy organizacji totalnych

• Przełamanie barier, które oddzielają miejsce spania, zabawy i pracy

• Izolacja od świata, społeczność zamknięta; własny, osobniczy świat

pacjentów

• Powszechna równość, generalizacja np. uniformizacja wyglądu zewnętrznego

• Specyficzny porządek – zasadniczy podział na „podwładnych” i „personel”

(dystans społeczny)

• Codzienny plan ogólny nadzorowany pod ścisłą kontrolą personelu – wymóg

dostosowania się, presja, dyscyplina, groźba kary

• Depersonalizacja - ścisłe ograniczenie w zakresie posiadania rzeczy

osobistych, prywatności (kontrola)

• Ograniczenie kontaktów osobistych

• Otępianie uwarunkowane odpowiednimi zakazami i nakazami, które

stymulują psychikę pacjencie

• Żargon wśród podwładnych

• Długoterminowa hospitalizacja

• Pozostawiane piętna na pacjencie i członkach jego rodziny

Cel:

zniwelowanie tożsamości członków organizacji

Mechanizmy:

! proces degradacji

              - deprywacja osobowości
              - poniżanie
              - ograniczanie
              - ubliżanie
              - wymuszanie okazywania szacunku

personelowi

- upokarzanie współtowarzyszy

! Przekształcanie jaźni

włączanie w życie wewnętrzne instytucji, gdzie

obowiązują reguły i regulamin
- system nagród i przywilejów (błahe, nieliczne, o
dużym znaczeniu dla podwładnych; prowadzące do
obsesji pacjentów)
- represje i kary (surowsze od kar znanych z
„normalnego świata”)

„Ratowanie” własnej osobowości i

radzenia sobie z mechanizmami

instytucji totalnej

• Rozróbki, dokuczanie personelowi

• Wtórne przystosowanie – techniki, które nie mają na celu

sprzeciwiania się personelowi, lecz umożliwiają podwładnym

uzyskanie zakazanych gratyfikacji, z wykorzystaniem odpowiednik

kruczków, haczyków, technik, pobłażliwości

• Bratanie się

• Wycofywanie się z sytuacji

• Bunt – skutkuje często zastosowaniem technik łamania

podwładnych przez personel (np. lobotomii)

• Zadomowienie

• Konwersja

• Głębokie przekonania religijne lub polityczne, nieznajomość języka

Cel: zmniejszenie rozbieżności między środowiskiem naturalnym a

światem instytucji

Różnice między instytucjami totalnymi

1. Sposób rekrutacji – dobrowolna, półdobrowolna

lub przymusowa

2. Stopień przenikalności instytucji (proces

deprywacji i uniformizacji)

3. Stopień podtrzymywania więzi strukturalnych z

instytucją i między pacjentami po opuszczeniu
jednostki

Document Outline