Opracowanie: mgr Tomasz Skica
1
Mikroekonomia
Cenowa elastyczność podaży.
Przyczyny zróżnicowania
cenowej elastyczności podaży.
Zajęcia nr 5
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
2
Elastyczność cenowa podaży
mierzy się stosunkiem względnej zmiany wielkości podaży do względnej
zmiany
ceny .
Współczynnik cenowej elastyczności podaży
mierzy siłę reakcji podaży na zmianę ceny dobra na rynku.
Cenowa elastyczność podaży wyrażona w procentach
określa o ile procent zmieni się podaż danego produktu na rynku, gdy
jego cena
zmieni się o jeden procent.
Względna zmiana wielkości podaży
E
SP
=
Względna zmiana ceny
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
3
Powyższe twierdzenia opisujące elastyczność podaży można wyrazić
następującym
wzorem:
Wzór ten można również zapisać w postaci
:
Współczynnik cenowej elastyczności łukowej podaży
%
100
*
2
%
100
*
2
%
100
%
100
1
2
1
2
1
2
1
2
P
P
P
P
S
S
S
S
P
P
S
S
E
SP
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
lub
S
S
P
P
P
P
S
S
P
P
P
P
S
S
S
S
E
SP
1
1
2
1
1
2
1
1
P
P
P
S
S
S
P
P
S
S
E
SP
Współczynnik cenowej elastyczności punktowej podaży
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
4
Opis wzoru:
E
SP
– współczynnik cenowej elastyczności podaży,
ΔS –jest to różnica, (przyrost) między wielkością podaży po zmianie ceny,
a wielkości podaży przed nią,
S– jest to wielkość średnia, obliczmy ją dodając wielkość początkową
podaży i wielkość podaży po zmianie, a następnie sumę tę dzielimy
przez 2,
ΔP –różnica (przyrost) miedzy cena po zmianie a cena przed zmianą,
P– jest to wielkość średnia, obliczamy ją dodając cenę przed zmianą i
cenę po zmianie a następnie dzielimy przez 2,
WAŻNE !
Elastyczność podaży może przybierać różne wartości. Są to z reguły
wartości
dodatnie, gdyż podaż dóbr zmienia się na ogół w tym samym kierunku co
cena,
chociaż nie zawsze w tym samym stopniu
.!!!!!!!!!!!!!
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
5
KATEGORIE CENOWEJ ELASTYCZNOŚCI PODAŻY:
1. KATEGORIE KRAŃCOWE:
a). Podaż doskonale elastyczna.
b). Podaż doskonale nieelastyczna – tzw. sztywna.
2. KATEGORIE POŚREDNIE ZAWARTE POMIĘDZY KATEGORIAMI
KRAŃCOWYMI:
a). Podaż elastyczna.
b). Podaż jednostkowa.
c). Podaż nieelastyczna.
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
6
1. Podaż doskonale nieelastyczna – sztywna:
Pionowa krzywa podaży ma elastyczność zerową gdyż wzrost lub
spadek ceny nie wywołuje żadnych zmian w podaży produkcji.
Skoro =0, to także E
SP
=0.
Mówimy wówczas, że podaż jest sztywna (lub inaczej doskonale
nieelastyczna).
Przykładem podaży doskonale sztywnej a więc takiej, której E
sp
=0 jest
obraz „Słoneczniki” Van Gogha. Istnieje tylko jeden niepowtarzalny
egzemplarz tego obrazu i nie ma możliwości wytworzenia jeszcze
jednego oryginału.
Podaż doskonale nieelastyczna dotyczy wszystkich
unikatowych dóbr!!!!!!
S
S
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
7
2. Podaż doskonale elastyczna :
Pozioma krzywa podaży ma elastyczność równą nieskończoności gdyż
przy tej samej cenie można liczyć na nieskończenie duże przyrosty
podaży, jeśli tylko producenci znajdą zbyt na wytworzoną produkcję.
Skoro =0, to E
SP
= ∞.
Mówimy wówczas, że podaż jest doskonale elastyczna.
W sytuacji kiedy podaż jest doskonale elastyczna E
sp
= ∞, mamy do
czynienia z dobrami dostępnymi w nieograniczonych ilościach i po
niezmiennych kosztach należących do ilości.
Przykładem takiego dobra jest piasek.
P
P
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
8
Graficzna postać podaży doskonale elastycznej i podaży
doskonale
nieelastycznej (sztywnej).
E
SP
=0
E
SP
=∞
0
Podaż (S)
Cena (P)
Wyjaśnienie!
W przypadku kiedy elastyczność cenowa podaży jest sztywna
E
SP
= 0 – to podaż nie reaguje na zmiany ceny – niezależnie od
zmiany ceny podaż utrzymuje się na stałym (niezmienionym)
poziomie
Wyjaśnienie!
W przypadku kiedy podaż jest doskonale elastyczna E
SP
= ∞
to niezależnie od tego na jakim poziomie kształtuje się wielkość
podaży dóbr na rynku ich cena utrzymuje się na stałym poziomie
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
9
3. Elastyczność jednostkowa:
Jeżeli krzywa podaży wychodzi z początku układu osi współrzędnych,
wówczas bez względu na nachylenie tej krzywej elastyczność podaży
zawsze będzie równa jedności.
Oznacza to, że względne zmiany podaży są takie same jak względne
zmiany ceny.
E
SP
= 1
ĆWICZENIE:
Przypadek elastyczności jednostkowej budzi często wiele wątpliwości.
Rozpatrzmy
go zatem na prostym przykładzie liczbowym.
Równanie elastyczności podaży dostosowane do wykresu można zapisać w postaci:
1
2
1
2
1
2
1
2
P
P
P
P
S
S
S
S
E
SP
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
10
Dane:
S
1
=24
P
1
=40
S
2
=30
P
2
=50
S
3
=60
P
3
=30
S
4
=40
P
4
=20
Wówczas elastyczność podaży wynosi
na odcinku ab:
zaś na odcinku cd:
E
SP
=1
E
SP
=1
d
c
b
a
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110
S
1
S
2
S
3
S
4
Podaż (S)
120
110
100
90
80
70
60
50 P
1
40 P
2
30 P
3
20 P
4
10
5
Cena (P)
1
540
540
10
90
54
6
90
10
54
6
40
50
40
50
24
30
24
30
1
2
1
2
1
2
1
2
P
P
P
P
S
S
S
S
E
SP
1
100
100
10
50
100
20
50
10
100
20
30
20
30
20
60
40
60
40
1
2
1
2
1
2
1
2
P
P
P
P
S
S
S
S
E
SP
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
11
4. Elastyczność wysoka – podaż elastyczna.
współczynniki elastyczności podaży są większe od jedności
E
SP
>1
producenci będą silniej reagować na zmianę ceny. Oznacza to, że
względne przyrosty podaży są silniejsze od względnych zmian ceny.
5. Elastyczność niska – podaż nieelastyczna.
współczynniki elastyczności podaży będą mniejsze od jedności
0<E
SP
<1
producenci będą słabiej reagować na zmianę ceny. Oznacza to, że
względne zmiany podaży będą mniejsze od względnych zmian ceny.
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
12
Ważne!
W modelach teoretycznych przyjmuje się najczęściej kształt krzywych
podaży o
nachyleniu dodatnim, lecz wychodzącym bądź z dodatniego kierunku osi
rzędnych,
bądź dodatniego kierunku osi odciętych.
S
1
S
2
0
Podaż
(S)
Cena (P)
0<E
SP
<1
E
SP
>1
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
13
Cenowa elastyczność podaży – podsumowanie
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
14
Zadanie 1
Wykres przedstawia sytuację, gdy wzrostowi ceny z 10 zł do 11 zł, towarzyszy wzrost
podaży
z 1000 do 1300 jednostek.
Zadanie 2
Wykres na rysunku przestawia sytuację gdy spadek ceny z 5 do 4 zł powoduje
zmniejszenie
podaży z 200 do 180 jednostek.
P
11
10
0 1000 1300
Q
P
5
4
0 180 200
Q
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
15
Przyczyny zróżnicowania Elastyczności podaży:
1. Warunki technologiczne określające produkcję
1. Warunki technologiczne określające produkcję
2. Możliwości wykorzystania niezatrudnionych czynników
wytwórczych
2. Możliwości wykorzystania niezatrudnionych czynników
wytwórczych
3. Istnienie zapasów produktów
3. Istnienie zapasów produktów
4. czas niezbędny do produkcji
4. czas niezbędny do produkcji
5. Możliwość przestawienia do produkcji
5. Możliwość przestawienia do produkcji
1. Warunki technologiczne określające produkcję
1. Warunki technologiczne określające produkcję
2. Możliwości wykorzystania niezatrudnionych
czynników wytwórczych
2. Możliwości wykorzystania niezatrudnionych
czynników wytwórczych
3. Istnienie zapasów produktów
3. Istnienie zapasów produktów
4. Czas niezbędny do produkcji
4. Czas niezbędny do produkcji
5. Możliwość przestawienia do produkcji
5. Możliwość przestawienia do produkcji
Opracowanie: mgr Tomasz Skica
16
ELASTYCZNOŚĆ PODAŻY JEST WIĘKSZA W DŁUŻSZYM OKRESIE NIŻ
KRÓTSZYM.
I. W OKRESIE KRÓTKIM.
a) W okresie krótkim zwiększenie produkcji i podaży jest możliwe w
rezultacie
pełniejszego wykorzystania zdolności produkcyjnych, prostych zmian w
organizacji pracy oraz technice i technologii produkcji.
b) Ponadto podaż można zwiększyć przez skierowanie zapasów na rynek i
ewentualnie zwiększenie importu.
II. W OKRESIE DŁUGIM.
a) Natomiast w dłuższym okresie czasu zwiększenie produkcji i podaży
może
nastąpić przez zwiększenie zdolności produkcyjnych w wyniku nowych
inwestycji czy zmian technologii.