-
mędrzec, znawca wiedzy
-
początkowo pozytywne, potem
negatywne (uczniowie Sokratesa:
Platon, Ksenofont, potem
Arystoteles)
-
płatny łowca młodych, bogatych
ludzi, handlarz naukami,
wszetecznik
-
mistrzowie, eryści, politycy-sofiści
-
według Platona: mądrość pozorna, uprawiana
dla zysku
-
nowy przedmiot badań: człowiek i jego
duchowe wytwory
-
dyscypliny: etyka, polityka, retoryka, sztuka,
język, religia, wychowanie
-
metoda empiryczno-indukcyjna (u fil.
przyrody: dedukcyjna)
-
praktyczne cele: nauczanie, problem
wychowania i zaangażowania
pedagogicznego, areté (cnota) nie opiera się
na szlachectwie krwi, ale na wiedzy
-
homo-mensura
-
„O prawdzie”, „Antylogie”
-
O każdej rzeczy istnieją dwa sądy
wzajemnie sprzeczne – metodą antylogia,
kontrowersja – krytyka i dyskusja
-
Euboulia: zręczność, arete: biegłość,
-
Użyteczność
-
Agnostycyzm teologiczny: nie zaprzeczał,
że bogowie istnieją, ale temu, że ich
poznajemy
ponad 100!
prawda nie istnieje
byt nie istnieje, gdyby nawet istniał
byłby niepoznawalny; nawet gdyby
mógł być poznany to byłby
niewyrażalny
etyka sytuacyjna: powinności zależne
od wieku, syt. społ., chwili itd.
retoryka-sztuka przekonywania
Arystofanes „Chmury”
Dialogi platońskie
Ksenofont „Wspomnienia o
Sokratesie”
Arystoteles
stosunek S. do fil. phisis
istota człowieka: psyche-dusza
(myśląca i działająca świadomość)
arete: wiedza, poznanie
problematyka etyczna:
panowanie nad sobą, wolność
rozumu, autarkia (niezależność)
eudajmonizm
daimónion: boskie objawienie
dialektyczna dyskusja
niewiedza
ironia
element elenktyczny i
maieutyczny
