Niedotlenienie

Niedotlenienie

okołoporodowe płodu.

okołoporodowe płodu.

Metody nadzoru

Metody nadzoru

okołoporodowego nad

okołoporodowego nad

dobrostanem płodu.

dobrostanem płodu.

Marcin Jędryka

Marcin Jędryka

KLINIKA GINEKOLOGII

KLINIKA GINEKOLOGII

II KATEDRA GINEKOLOGII I POŁOŻNICTWA AM

II KATEDRA GINEKOLOGII I POŁOŻNICTWA AM

WROCŁAW, UL. DYREKCYJNA 5/7

WROCŁAW, UL. DYREKCYJNA 5/7

Niedotlenienie płodowe

Niedotlenienie płodowe



HIPOKSEMIA,

niedotlenienie krwi

tętniczej, saturacja krwi obniża się

lecz funkcja narządów pozostaje

bez zmian – obniżenie aktywności

płodu, IUGR



HIPOKSJA

, pogłębianie się deficytu

saturacji, niedotlenienie tkanek

obwodowych, reakcja stresowa

płodu – centralizacja krązenia,

początek metabolizmu

beztlenowego



ASFIKSJA,

pogłębia się metabolizm

beztlenowy, redystrybucja krwi z

centralizacją do granic kompensacji,

dalej gwałtowne załamanie

wydolności krążeniowej i

nieodwracalne efekty niedotlenienia

Przyczyny zmian w częstości akcji

Przyczyny zmian w częstości akcji

serca płodu – NIE TYLKO

serca płodu – NIE TYLKO

NIEDOTLENIENIE!

NIEDOTLENIENIE!

Współczesne metody zapobiegania

Współczesne metody zapobiegania

niedotlenieniu okołoporodowemu

niedotlenieniu okołoporodowemu

płodu

płodu



KTG



KTG + testy prowokacyjne



USG: biofizyczny profil płodu



USG: dopplerowskie badania przepływów naczyniowych



Analiza równowagi kwasowo-zasadowej płodu:
pH-metria płodowa



Elektrokardiografia płodowa



Pulsoksymetria płodowa



Spektrofotometria tkankowa płodu na podczerwień (w
fazie badań, brak rutynowych zastosowań)



Komputerowe, neuronalne systemy eksperckie
wykorzystujące do analizy decyzyjnej w/w badania

KARDIOTOKOGRAFIA

KARDIOTOKOGRAFIA

Klasyfikacja kardiotokogramów

Klasyfikacja kardiotokogramów

Prawidłowy zapis KTG (I okres

Prawidłowy zapis KTG (I okres

porodu)

porodu)

Ostra bradykardia (I okres porodu)

Ostra bradykardia (I okres porodu)

Deceleracje

Deceleracje

późne (I okres) późne z wyrównawczą

późne (I okres) późne z wyrównawczą

akceleracją (II okres)

akceleracją (II okres)

Tachykardia z deceleracjami

Tachykardia z deceleracjami

wczesnymi

wczesnymi

Głębokie niedotlenienie płodu

Głębokie niedotlenienie płodu

milcząca oscylacja zapis sinusoidalny

milcząca oscylacja zapis sinusoidalny

Ostra bradykardia okołoporodowa -

Ostra bradykardia okołoporodowa -

przyczyny

przyczyny



Hipoksja i niedociśnienie ciężarnej (np. zespół żyły czczej
dolnej)



Ostra niewydolność maciczno-łożyskowa (np.
przedwczesne oddzielenie się łożyska)



Zaburzenie w krążeniu pępowinowym (np. kolizja
pępowinowa)



Utrzymujący się ucisk główki płodu (wzmożone ciśnienie
śródczaszkowe)



Toksyczny wpływ leków



Krwawienie krwią płodową (np. uszkodzenie naczynia
błądzącego popłodu)



Załamanie się zdolności kompensacyjnych układu
krążenia płodu, w ostrej kwasicy – bradykardia terminalna

Przyczyny tachykardii

Przyczyny tachykardii

okołoporodowej

okołoporodowej



Zakażenia, zwłaszcza wewnątrzowodniowe



Stosowanie niektórych leków



Niedotlenienie płodu



Tachyarytmia (czasem nawet >250/min, prowadząca do
niewydolności krążenia, np. infekcje wirusowe)



Tachykardia ciężarnej (infekcje, hypertyreoza)



Mała dojrzałość płodu

Kardiotokograficzne testy

Kardiotokograficzne testy

prowokacyjne

prowokacyjne



Test wibroakustyczny



Testy skurczowe: brodawkowy i oksytocynowy



Interpretacja wyników testów:

1.

Reaktywny (2 i więcej akceleracji po ruchach płodu)

2.

Niereaktywny (brak ruchów i akceleracji)

3.

Wątpliwy (pośrednia interpretacja)

4.

Negatywny (po wywołaniu skurczów macicy brak
deceleracji, występują akceleracje)

5.

Pozytywny (deceleracje późne po większości skurczów)

6.

Hiperstymulacja (skurcze częściej niż co 2 min.)

7.

Nieudany (brak wywołania czynności skurczowej macicy)

Ultrasonograficzna ocena

Ultrasonograficzna ocena

okołoporodowa dobrostanu płodu

okołoporodowa dobrostanu płodu

Wynik testu Manninga a

postępowanie kliniczne

Znaczenie ultrasonografii

Znaczenie ultrasonografii

dopplerowskiej w nadzorze

dopplerowskiej w nadzorze

okołoporodowym płodu

okołoporodowym płodu



Szczególne znaczenie
predykcyjne odnośnie
niedotlenienia ma wśród
ciężarnych wysokiego ryzyka
gdzie często wyprzedza zmiany
w KTG



Najczęściej pomiar przepływu w
tętnicy pępowinowej – objawy
dekompensacji układu krążenia
płodu (zjawiska AEDV, REDV)
jako wyraz niedotlenienia płodu



Pomiar dopplerowski innych
naczyń (tętnica środkowa
mózgu, układ żylny) może
jeszcze wcześniej zwrócić uwagę
na istniejące przewlekłe
niedotlenienie (efekt „brain
sparing)

Niedotlenienie płodu stwierdzane w

badaniu dopplerowskim

Oznaczenie gazometrii w krwi

Oznaczenie gazometrii w krwi

włośniczkowej płodu

włośniczkowej płodu



Dostarcza bezpośredniej informacji o metaboliźmie
tkankowym płodu w okresie okołoporodowym
(gazometria)



Sprawnie i szybko wykonana pomaga podjąć decyzję o
postępowaniu zachowawczym lub natychmiastowym
ukończeniu ciąży



Jest metodą inwazyjną (infekcje, krwiak czepca
ścięgnistego) – dlatego obecnie rzadziej używaną



Obecnie powszechnie wykonuje się gazometrię krwi
płodu z naczyń pępowiny natychmiast po porodzie
(retrospektywna weryfikacja biochemiczna użytych
podczas porodu technik nadzoru dobrostanu płodu,
pomocna w terapii neonatologicznej, względy prawne)

Oznaczenie gazometrii w krwi

Oznaczenie gazometrii w krwi

włośniczkowej płodu

włośniczkowej płodu

Oznaczenie gazometrii w krwi

Oznaczenie gazometrii w krwi

włośniczkowej płodu

włośniczkowej płodu

Elektrokardiografia płodowa podczas

Elektrokardiografia płodowa podczas

porodu

porodu



Analiza płodowego EKG jest wartościowym uzupełnieniem
innych metod monitorowania płodu podczas porodu



Podczas niedotlenienia występują zmiany morfologii
zapisu płodowego EKG jak również zmiany odstępów
czasowych między poszczególnymi załamkami (zwłaszcza
T i QRS)



Mimo obiecujących badań klinicznych płodowe EKG
pozostaje sprawą przyszłości – obecnie dostępny jest
klinicznie system STAN będący komputerowym systemem
eksperckim analizującym w sposób skojarzony zarówno
zapis płodowego KTG jak i EKG w śródporodowym
nadzorze płodu

Elektrokardiografia płodowa podczas

Elektrokardiografia płodowa podczas

porodu

porodu

Elektrokardiografia płodowa podczas

Elektrokardiografia płodowa podczas

porodu

porodu

Pulsoksymetria płodowa w nadzorze

Pulsoksymetria płodowa w nadzorze

porodu

porodu



Długość fali: 2 – czerwona i bliska podczerwieni



Stosunkowo niedroga technologia (diody emitujące
światło)



Metoda sprawdzona i używana klinicznie u dorosłych jak
i noworodków



Mierzy tylko tętnicze wysycenie tlenem krwi płodu
(saturacja)



Szeroki zakres wartości prawidłowych



Brak potencjalnych możliwości pomiarów
hemodynamicznych w mózgu płodu



Jej wykorzystanie kliniczne jest obecnie badane
(wzajemne zależności innych metod nadzoru –
sprzeczne doniesienia)

Spektroskopia widma bliskiego

Spektroskopia widma bliskiego

podczerwieni (NIRS) w nadzorze

podczerwieni (NIRS) w nadzorze

porodu płodu

porodu płodu



3 lub więcej użytych długości fal bliskich podczerwieni



Kosztowna technologia (DIODY LASEROWE)



Brak klinicznego zastosowania (pozostaje w sferze badań)



W przeciwieństwie do pulsoksymetrii mierzy utlenowanie
tkanek – podczas porodu utlenowanie mózgu oraz średnie
wysycenie tlenem hemoglobiny w mózgu płodu



Na dzień dzisiejszy nie zdefiniowano wartości
prawidłowych NIRS



Badania sugerują możliwość ilościowej oceny zmian
hemodynamicznych w mózgu płodu – prawdopodobnie
podstawowa metoda nadzoru śródporodowego
dobrostanu płodu w przyszłości (za 10 - 20 lat)

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ