Rachunkowość
finansowa - podstawy

Definicja rachunkowości

Rachunkowość jest szczególnym rodzajem

ewidencji odzwierciedlającej działalność

gospodarczą i sytuację majątkową

przedsiębiorstwa.

Rachunkowość ma ściśle określony podmiot i

przedmiot oraz stanowi zamknięty system

ewidencji ciągłej (w czasie).

Rachunkowość jest ściśle określonym układem

metod i zasad ujmowania, grupowania,

prezentowania i interpretowania wyrażonych

w pieniądzu danych liczbowych o przedmiocie

ewidencji.

Definicja rachunkowości c.d

.

Rachunkowość jest to całościowy i zwarty

system ciągłego i systematycznego

gromadzenia i przetwarzania oraz prezentacji

informacji ekonomicznej.

Rachunkowość wykorzystuje określone metody,

reguły oraz urządzenia ewidencyjne,

umożliwiające rejestrację stanu i zmian

majątku jednostki, źródeł jego finansowania,

dokonywanych operacji gospodarczych i

wyników działalności.

Zakres rachunkowości

Rachunkowość obejmuje następujące

elementy składowe:

księgowość,

rachunek kosztów,

sprawozdawczość finansową.

Księgowość

Stanowi część rejestracyjną rachunkowości.

Głównym zadaniem jest ewidencja zdarzeń

gospodarczych zaistniałych w konkretnej

jednostce gospodarczej, której efektem jest

odwzorowanie rzeczywistości gospodarczej.

Ma za zadanie odzwierciedlać zmiany w zasobach

jednostki – majątku, kapitałach i zobowiązaniach

a także ujmować efekty działalności na

podstawie uzyskiwanych przychodów i

ponoszonych kosztów.

Rachunek kosztów

Obejmuje ewidencję kosztów w różnych

przekrojach.

Jest to badanie i transformowanie, według

przyjętego modelu, informacji o kosztach
działalności podmiotu gospodarczego służących
użytkownikowi do oceny sytuacji, podejmowania
decyzji gospodarczych i kontroli ich realizacji.

Sprawozdawczość finansowa

Główne źródło informacji o sytuacji finansowej,

majątkowej, wynikach oraz przepływach
środków pieniężnych jednostki gospodarczej.

Podstawy prawne prowadzenia
rachunkowości przez polskie podmioty
gospodarcze

Ustawa o rachunkowości

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii

Europejskiej nr 1606/2002 z 19 lipca 2002 roku w

sprawie stosowania MSR (stały się one źródłem prawa

unijnego dla jednostek publicznych)

Dla pozostałych jednostek, dla których MSR nie są

głównym prawem obowiązuje zaktualizowana Dyrektywa

UE: D2003/52/EC z 18.06.2003r. Dotycząca rocznych i

skonsolidowanych sprawozdań finansowych określonych

typów spółek, banków, zakładów ubezpieczeń i innych

instytucji finansowych

Podstawy prawne prowadzenia
rachunkowości przez polskie podmioty
gospodarcze/C.D.

Podmioty rynkowe dzielimy zatem na dwie grupy:

1.

Przedsiębiorstwa, dla których prawem w

zakresie rachunkowości jest ustawa o

rachunkowości

2. Przedsiębiorstwa dla których prawem w

zakresie rachunkowości są Międzynarodowe

Standardy Rachunkowości (MSR)

Art. 10 ust. 3 UoR

W sprawach nie regulowanych przepisami

ustawy, jednostki działające w myśl ustawy
o rachunkowości, przyjmując politykę
(zasady) rachunkowości mogą stosować
krajowe standardy rachunkowość wydane
przez Komitet Standardów Rachunkowości, a
w przypadku braku odpowiedniego
standardu krajowego jednostki mogą
stosować MSR.

Zasady rachunkowości

Zasada wiernego i rzetelnego obrazu (ang. true

and fair view)

Zasada memoriałowa
Zasada współmierności
Zasada ostrożności wyceny
Zasada kontynuacji działania
Zasada zakazu kompensat
Zasada ciągłości
Zasada istotności

Zasada wiernego i rzetelnego
obrazu

Rachunkowość ma zapewnić rzetelne i jasne

przedstawienie sytuacji majątkowej,
finansowej i wyniku finansowego

Zasada memoriałowa

W księgach rachunkowych (sprawozdaniu

finansowym) muszą być ujęte wszystkie
zdarzenia gospodarcze, które miały miejsce w
przedsiębiorstwie w danym okresie, a więc
aby ich ujecie było kompletne.

Zasada współmierności

Związana ściśle z zasadą memoriałową, dotyczy

jednak zdarzeń ujmowanych niezależnie od
terminu zapłaty.

Dotyczy przychodów i kosztów zaistniałych w

danym okresie, tak aby można było ustalić
wynik finansowy.

Przykład 1

Opłacono w styczniu bieżącego roku za cały rok

czynsz za wynajem magazynu w kwocie 12

000 zł.

12 000 : 12 = 1 000zł

W styczniu kwota 11 000zł to koszty przyszłych

okresów ewidencjonowane jako rozliczenia

międzyokresowe kosztów

Przykład 2

Jednostka wynajmująca magazyn pobrała za

cały rok czynsz za wynajem 12 000zł

12 000:12=1000zł

11 000zł – przychody przyszłych okresów

ewidencjonowane jako rozliczenia
międzyokresowe przychodów, które
stopniowo staja się przychodami danego
okresu (miesiąca)

Zasada ostrożności

Nazywana również zasada ostrożnej wyceny.

Według tej zasady ustalając wartość składników

majątkowych oraz wynik finansowy należy
przyjąć „pesymistyczny” punkt widzenia, to
znaczy nie zawyżać wartości majątku i
przychodów i nie zaniżać zobowiązań i
kosztów.

Przykład 3

Używamy maszynę produkcyjną, którą

nabyliśmy przed rokiem za 10 000zł. W ciągu

roku obrotowego na skutek zużycia jej

wartość spadła o 1 500zł.

W sprawozdaniu finansowym maszyna ta będzie

wyceniona w kwocie:

10 000 - 1 500=8 500zł

Przykład 4

Od odbiorców naszych produktów należy nam

się kwota 3 000zł. Należność od jednego z
odbiorców w kwocie 400zł
najprawdopodobniej nie będzie mogła zostać
wyegzekwowana.

Wycenione należności ujęte w bilansie:

3 000 – 400 = 2 600zł

Zasada ostrożności c.d.

Postępowanie zgodnie zasada ostrożności

wyceny oznacza, iż w rzeczywistości nie może

być w danej jednostce gorzej niż to wynika z

jej sprawozdania finansowego, a może być

tylko lepiej.

Zasada kontynuacji działania

Według tej zasady przyjmuje się, iż dana

jednostka gospodarcza będzie w najbliższej
przyszłości i kolejnych latach kontynuować
działalności gospodarczą

Zasada zakazu kompensat –
przykład

Jednostka na koniec okresu sprawozdawczego

wykazuje w ewidencji należności w kwocie 600zł

oraz zobowiązania w kwocie 400zl.

Nie można wykazać w sprawozdaniu, iż

jednostka posiada tylko 200zł należności

(nadwyżka należności nad zobowiązaniami).

W sprawozdaniu musi być pokazany pełny obraz

rozrachunków, a więc musza być pokazane

oddzielnie należności i zobowiązania.

Przykład 2

Jednostka w bieżącym okresie zrealizowała

przychody ze sprzedaży towarów w kwocie 1
200zł. Za powyższy towar musiała zapłacić
dostawcy cenę nabycia w kwocie 900zł.

W sprawozdaniu finansowym należy pokazać:

Przychody ze sprzedaży 1 200zł
Wartość sprzedanych towarów 900zł

Zasada ciągłości

Stosowanie tej zasady ma na celu

uzyskiwanie za poszczególne okresy
sprawozdawcze porównywalnych informacji o
majątku jednostki, źródłach finansowania oraz
wyniku jednostki.

Z okresu na okres powinny być stosowane te

same rozwiązania co do zasad wyceny,
ewidencji oraz ustalania wyniku finansowego

Zasada istotności

Dotyczy możliwych dopuszczalnych uproszczeń w

przedstawianiu informacji.

Jeżeli dane informacje są ważne dla oceny

sytuacji majątkowej, finansowej oraz
rentowności muszą być wykazywane
oddzielnie.

Bilans - aktywa

Bilans - aktywa c.d.

Bilans - pasywa

Bilans – pasywa c.d.

Konto

Konto księgowe to podstawowe urządzenie

księgowe służące do rejestrowania operacji

gospodarczych.

Jest to zbiór danych liczbowych

o określonej treści ekonomicznej.

Każde konto zawiera następujące elementy:



symbol cyfrowy i nazwę



2 przeciwstawne strony:



strona lewa - Winien (Wn) lub Debet (Dt)



strona prawa - Ma lub Credit (Ct)

KONTO C.D.

Wn, Dt

Nazwa konta

Ma, Ct

debetowanie konta
zapisywanie w
ciężar konta
obciążenie konta
zapisanie po
stronie Wn, Dt

kredytowanie konta
zapisanie na dobro
konta
uznanie konta
zapisanie po stronie
Ma, Ct

KONTO C.D.

Obrót konta to suma kwot operacji
zapisanych na danej stronie konta.
Wyróżniamy obroty Wn (Dt) i Ma (Ct)

Saldo konta to różnica między

obrotami stron konta.

Wyróżniamy salda Wn i Ma

obroty Wn > obroty Ma saldo

Wn

obroty Wn < obroty Ma saldo

Ma

KONTO C.D.

Elementy zapisu na koncie:

1. numer operacji

2. data dokonania operacji
3. rodzaj i numer dowodu księgowego

stanowiącego podstawę zapisu

4. krótka treść operacji
5. oznaczenie kont, których dotyczy
operacja
6. kwota operacji

KONTO C.D.

KONTO C.D.



teowa

, stosowana głównie w nauce rachunkowości



jednostronicowa

(pagina)



dwustronicowa

(folio)

KONTO C.D.

KONTO C.D.

KONTO C.D.

KONTO C.D.

KONTO C.D.

Funkcjonowanie

konta

aktywnego

Kasa

Ma

W

n

KONTO C.D.

Funkcjonowanie

konta

pasywnego

Kredyt

bankowy

Wn

Ma

KONTO C.D.

Funkcjonowanie

konta

mieszanego

Rozrachunki

z dostaw. i odbior.

Ma

Wn

PRZYKŁAD

Obr. Wn

Obr. Ma

Saldo Wn

Saldo Ma

385,10

500,00

...........

............

120,50

39,20

..........

............

250,00

250,00

..........

...........

PRZYKŁAD