OSTRE
NIEDOKRWIENIE
TĘTNICZE
Dr med. Paweł Orlicki
Ostre niedokrwienie
kończyn - definicja
Ostrym niedokrwieniem nazywa się
jakiekolwiek nagłe pogorszenie
ukrwienia kończyny grożące jej
utratą.
Przyczyny
• Zator 45%
• Zakrzep 35%
• Uraz 17%
• Inne 3%
Zator,zakrzep-wywiad i
objawy:
- nagły, silny ból kończyny
- zblednięcie i ochłodzenie kończyny
- brak tętna poniżej zatoru,zakrzepu
- zaburzenia czucia powierzchniowego
- osłabienie mięśni – brak ruchów
czynnych
- obrzęk kończyny – brak ruchów
biernych
- plamy opadowe,pęcherze, martwica
Zator tętniczy
:
Czop przeniesiony z prądem krwi, który
zwykle zatrzymuje się na rozwidleniu
tętnic.
Najczęściej dotyczy:
- tętnicy udowej ok.40%
- tętnicy podkolanowej ok. 15%
- tętnicy ramiennej ok. 10%
- aorty ok. 10%
- tętnicy biodrowej wspólnej
- tętnic goleni
- tętnicy podobojczykowej i pachowej
Przyczyny zatorów:
- zaburzenia rytmu serca (migotanie
przedsionków)
- zawał mięśnia sercowego
- wady zastawkowe
- zapalenie wsierdzia
- tętniak naczyń obwodowych
- zmiany miażdżycowe
- zmiany nowotworowe
Ostra zakrzepica tętnicza-
przyczyny
• Zwolnienie przepływu
• Spadek RR
• Zmniejszenie rzutu serca
• Odwodnienie
• Nadkrzepliwość, nadużywanie
preparatów sporyszu,zakrzepica
tętniaka t. podkolanowej/ 10%
przyp ONK w wieku podeszłym/
• Zmiany rozpoczynają się na
blaszce miażdżycowej
Ocena stopnia ostrego
niedokrwienia kończyny
:
I st. – ból, brak tętna, śladowa gra
naczyniowa
II st. – porażenie czucia i ruchów
III st. – stężenie mięśni
IV st. – plamy opadowe, pęcherze,
martwica skóry
Badania dodatkowe:
- badanie dopplerowskie
- arteriografia
Badania
laboratoryjne:
- grupa krwi
- morfologia
- układ krzepnięcia
- gazometria
- EKG
Bezpośrednio po
rozpoznaniu ostrego
niedokrwienia kończyny
należy podać dożylnie
heparynę ok. 1,5 mg/kg
mc./5000j/
Leczenie c.d.
•
leki przeciwbólowe
•
tlenoterapia bierna
•
zwiekszenie perfuzji tkankowej
poprzez: utrzymywanie kończyny
poniżej poziomu ciała, unikanie
zewnętrznego ucisku, unikanie
skrajnych temperatur,
•
nie ma dowodów , że leki
naczyniowe lub sympatektomia
mają korzystny wpływ w ONK.
Leczenie c.d.
I i II stopień niedokrwienia:
- embolektomia, jeżeli wynik zabiegu jest
dobry to dalsze leczenie p/zakrzepowe/
- lub w wybranych przypadkach
fibrynoliza miejscowa +PTA,przezskórna
trombektomia aspiracyjna /PAT/,lub
mechaniczna/PMT/
III stopień niedokrwienia:
- embolektomia + fasciotomia, jeżeli brak
efektu to amputacja
IV stopień niedokrwienia:
-
amputacja kończyny
Ostre
niedokrwienie
jelit
• Przyczyny to zator, zakrzep,
tętniak rozwarstwiający aorty, uraz
t. krezkowej
• hipoperfuzja (20-30%)
• zamknięcie odpływu krwi:
zakrzepica żył
krezkowych,zapalenie trzustki,
nadciśnienie wrotne,nieswoiste
zapalenia jelit itp.
Ostre niedokrwienie jelit
c.d.
• Objawy:silny ból w śródbrzuszu,
początkowo nadmierna
perystaltyka stopniowo zanika ,ból
początkowo kolkowy potem stały
nie ustępuje nawet po
narkotycznych lekach p. bólowych.
Skąpe objawy miejscowe w
badaniu fizykalnym. biegunkowe
stolce z domieszką krwi. Potem
objawy rozlanego zapalenia
otrzewnej i objawy wstrząsu.
Ostre niedokrwienie jelit
c.d.
• Rozpoznanie jest trudne i zwykle zbyt
późne.
• Badaniem z wyboru powinna być
angiografia trzewna
• USG mało przydatne, rtg jamy
brzusznej -w późnym okresie cechy
niedrożności jelit
• TK, MRI
• Leczenie zatorów : embolektomia ,
resekcje jelit w granicach dobrze
ukrwionych.