REGULACJA UKŁADU

REGULACJA UKŁADU

KRĄŻENIA

KRĄŻENIA

REGULACJA CZYNNOŚCI

REGULACJA CZYNNOŚCI

SERCA

SERCA

NERWOWY UKŁAD AUTONOMICZNY

NERWOWY UKŁAD AUTONOMICZNY

HORMONY KRĄŻĄCE WE KRWI

HORMONY KRĄŻĄCE WE KRWI

LOKALNE SUBSTANCJE

LOKALNE SUBSTANCJE

HORMONALNE

HORMONALNE

PRAWIDŁOWA CZĘSTOŚĆ RYTMU

PRAWIDŁOWA CZĘSTOŚĆ RYTMU

SERCA – 72/min

SERCA – 72/min

WPŁYW CZĘŚCI

WPŁYW CZĘŚCI

WSPÓŁCZULNEJ

WSPÓŁCZULNEJ

PRZYSPIESZONA AKTYWNOŚĆ WĘZŁA

PRZYSPIESZONA AKTYWNOŚĆ WĘZŁA

SA (szybsze narastanie potencjału

SA (szybsze narastanie potencjału

rozrusznika); NA, RECEPTORY

rozrusznika); NA, RECEPTORY

β1

β1

NORADRENALINA;

NORADRENALINA;

1. wzrost cAMP

1. wzrost cAMP

2. zwiększa dokomórkowy pąd jonów

2. zwiększa dokomórkowy pąd jonów

Ca

Ca

3. hamuje odkomórkowy prąd

3. hamuje odkomórkowy prąd

K

K

WPŁYW CZĘŚCI

WPŁYW CZĘŚCI

PRZYWSPÓŁCZULNEJ

PRZYWSPÓŁCZULNEJ

ZWOLNIENIE POWOLNEJ

ZWOLNIENIE POWOLNEJ

SPOCZYNKOWEJ DEPOLARYZACJI;

SPOCZYNKOWEJ DEPOLARYZACJI;

Ach. RECEPTORY

Ach. RECEPTORY

M2

M2

ACETYLOCHOLINA:

ACETYLOCHOLINA:

1. zwiększa odkomórkowy prąd K

1. zwiększa odkomórkowy prąd K

2. hamuje dokomórkowy prąd Ca

2. hamuje dokomórkowy prąd Ca

POBUDZENIE UKŁADU

POBUDZENIE UKŁADU

PRZYWSPÓŁZULNEGO

PRZYWSPÓŁZULNEGO

ZWOLNIENIA LUB CAŁKOWITEGO ZAHAMOWANIA

ZWOLNIENIA LUB CAŁKOWITEGO ZAHAMOWANIA

WĘZŁA SA I AV (ujemne działanie chronotropowe)

WĘZŁA SA I AV (ujemne działanie chronotropowe)

ZMNIEJSZENIA SZYBKOŚCI PRZEWODZENIA AŻ DO

ZMNIEJSZENIA SZYBKOŚCI PRZEWODZENIA AŻ DO

CAŁKOWITEGO ZNIESIENIA W WĘŹLE AV (ujemne

CAŁKOWITEGO ZNIESIENIA W WĘŹLE AV (ujemne

działanie dromotropowe)

działanie dromotropowe)

ZMNIEJSZENIA KURCZLIWOŚCI GŁÓWNIE

ZMNIEJSZENIA KURCZLIWOŚCI GŁÓWNIE

PRZEDSIONKÓW (ujemne działanie inotropowe)

PRZEDSIONKÓW (ujemne działanie inotropowe)

zahamowanie glikogenolizy i lipolizy

zahamowanie glikogenolizy i lipolizy

SERCOWOHAMUJĄCY WPŁYW NERWÓW BŁĘDNYCH

SERCOWOHAMUJĄCY WPŁYW NERWÓW BŁĘDNYCH

PODLEGA KONTROLI PRZEZ

PODLEGA KONTROLI PRZEZ

JĄDRO GRZBIETOWE

JĄDRO GRZBIETOWE

NERWU BŁĘDNEGO

NERWU BŁĘDNEGO

W RDZENIU PRZEDŁUŻONYM

W RDZENIU PRZEDŁUŻONYM

(OŚRODEK SERCOWOHAMUJĄCY)

(OŚRODEK SERCOWOHAMUJĄCY)

POBUDZENIE UKŁADU

POBUDZENIE UKŁADU

WSPÓŁCZULNEGO

WSPÓŁCZULNEGO

DZIAŁANIE CHRONOTROPOWE DODATNIE

DZIAŁANIE CHRONOTROPOWE DODATNIE

(SA) – przyspieszenie HR

(SA) – przyspieszenie HR

DZIAŁANIE INOTROPOWE DODATNIE –

DZIAŁANIE INOTROPOWE DODATNIE –

wzrost kurczliwości i przedsionków i komór

wzrost kurczliwości i przedsionków i komór

DZIAŁANIE DROMOTROPOWE DODATNIE –

DZIAŁANIE DROMOTROPOWE DODATNIE –

przyspieszenie przewodnictwa w AV

przyspieszenie przewodnictwa w AV

zwiększenie lipolizy

zwiększenie lipolizy

zwiększenie glikogenolizy

zwiększenie glikogenolizy

zwiększenie dostępności substratów

zwiększenie dostępności substratów

metabolicznych w sercu

metabolicznych w sercu

WPŁYW NERWÓW WSPÓŁCZULNYCH

WPŁYW NERWÓW WSPÓŁCZULNYCH

PODLEGA KONTROLI

PODLEGA KONTROLI

OŚRODKA

OŚRODKA

SERCOWOBOBUDZAJĄCEGO

SERCOWOBOBUDZAJĄCEGO

W

W

RDZENIU PRZEDŁUŻONYM I

RDZENIU PRZEDŁUŻONYM I

OŚRODKÓW

OŚRODKÓW

NACZYNIORUCHOWYCH W

NACZYNIORUCHOWYCH W

ROGACH BOCZNYCH GÓRNYCH

ROGACH BOCZNYCH GÓRNYCH

SEGMENTÓW PIERSIOWYCH I

SEGMENTÓW PIERSIOWYCH I

LĘDŹWIOWYCH

LĘDŹWIOWYCH

CO JESZCZE MA WPŁYW NA

CO JESZCZE MA WPŁYW NA

HR?

HR?

ZMIANY STĘŻEŃ JONOWYCH (K i Ca)

ZMIANY STĘŻEŃ JONOWYCH (K i Ca)

ZMIANY POZIOMÓW HORMONÓW

ZMIANY POZIOMÓW HORMONÓW

TARCZYCY (T3, T4), RDZENIA

TARCZYCY (T3, T4), RDZENIA

NADNERCZY (NA, A)

NADNERCZY (NA, A)

ZMIANY CIEPŁOTY CIAŁA

ZMIANY CIEPŁOTY CIAŁA

LEKI

LEKI

ARYTMIA ODDECHOWA –

ARYTMIA ODDECHOWA –

PRZYSPIESZENIE W CZASIE WDECHU

PRZYSPIESZENIE W CZASIE WDECHU

A ZWOLNIENIE W CZASIE WYDECHU

A ZWOLNIENIE W CZASIE WYDECHU

DOŚRODKOWA I ODŚRODKOWA

DOŚRODKOWA I ODŚRODKOWA

DROGA NALEŻY DO NERWÓW

DROGA NALEŻY DO NERWÓW

BŁĘDNYCH

BŁĘDNYCH

OŚRODEK

OŚRODEK

NACZYNIORUCHOWY

NACZYNIORUCHOWY

NACZYNIA UNERWIONE SĄ GŁÓWNIE

NACZYNIA UNERWIONE SĄ GŁÓWNIE

PRZEZ NACZYNIOSKURCZOWE

PRZEZ NACZYNIOSKURCZOWE

WŁÓKNA WSPÓŁCZULNE, KTÓRE SĄ

WŁÓKNA WSPÓŁCZULNE, KTÓRE SĄ

W STANIE CIĄGŁEGO POBUDZENIA

W STANIE CIĄGŁEGO POBUDZENIA

(stałe napięcie neurogenne)

(stałe napięcie neurogenne)

ROZKURCZ NACZYŃ JEST WYNIKIEM

ROZKURCZ NACZYŃ JEST WYNIKIEM

ZAHAMOWANIA AKTYWNOŚCI

ZAHAMOWANIA AKTYWNOŚCI

WSPÓŁCZULNYCH NERWÓW

WSPÓŁCZULNYCH NERWÓW

NACZYNIOSKURCZOWYCH.

NACZYNIOSKURCZOWYCH.

POBUDZENIE WŁÓKIEN WSPÓŁCZULNYCH

↓

UWALNIANIE NORADRENALINY Z ICH ZAKOŃCZEŃ

↓

POBUDZENIE RECEPTORÓW α1

↓

SKURCZ NACZYNIA

(poprzez zwiększenie przewodności dla Na)

UNERWIENIE NACZYŃ:

UNERWIENIE NACZYŃ:

ARTERIOLE

ARTERIOLE

NACZYNIA OPOROWE

NACZYNIA OPOROWE

ŻYŁY

ŻYŁY

NACZYNIA WŁOSOWATE

NACZYNIA WŁOSOWATE

SILNE POBUDZENIE WSPÓŁCZULNE

SILNE POBUDZENIE WSPÓŁCZULNE

POWODUJE SKURCZ NACZYŃ TRZEWNYCH I

POWODUJE SKURCZ NACZYŃ TRZEWNYCH I

SOMATYCZNYCH =

SOMATYCZNYCH =

ZWIĘKSZONY

ZWIĘKSZONY

POWRÓT ŻYLNY

POWRÓT ŻYLNY

→ WZROST SV I

→ WZROST SV I

WZROST CIŚNIENIA TĘTNICZEGO

WZROST CIŚNIENIA TĘTNICZEGO

OŚRODEK

OŚRODEK

NACZYNIORUCHOWY

NACZYNIORUCHOWY

STREFA PRESYJNA (boczna część

STREFA PRESYJNA (boczna część

rdzenia przedłużonego)

rdzenia przedłużonego)

STREFA DEPRESYJNA (przyśrodkowa

STREFA DEPRESYJNA (przyśrodkowa

część rdzenia przedłużonego)

część rdzenia przedłużonego)

Droga pobudzenia:

Droga pobudzenia:

1.STREFA PRESYJNA (stale wysyła

1.STREFA PRESYJNA (stale wysyła

impulsacje)

impulsacje)

2. nerwy do OŚRODKÓW WSPÓŁCZULNYCH

2. nerwy do OŚRODKÓW WSPÓŁCZULNYCH

W ROGACH BOCZNYCH (część piersiowa i

W ROGACH BOCZNYCH (część piersiowa i

lędźwiowa rdzenia)

lędźwiowa rdzenia)

3. NEURONY PRZEDZWOJOWE

3. NEURONY PRZEDZWOJOWE

4. ZWOJE WSPÓŁCZULNE

4. ZWOJE WSPÓŁCZULNE

5. NEURONY ZAZWOJOWE

5. NEURONY ZAZWOJOWE

6. MIĘŚNIÓWKA GŁADKA NACZYŃ

6. MIĘŚNIÓWKA GŁADKA NACZYŃ

STREFA DEPRESYJNA HAMUJE

STREFA DEPRESYJNA HAMUJE

AKTYWNOŚĆ NEURONÓW W ROGACH

AKTYWNOŚĆ NEURONÓW W ROGACH

BOCZNYCH

BOCZNYCH

STREFA PRESYJNA OTRZYMUJE

STREFA PRESYJNA OTRZYMUJE

SYGNAŁY Z:

SYGNAŁY Z:

KORY MÓŻGOWEJ I UKŁADU LIMBICZNEGO

KORY MÓŻGOWEJ I UKŁADU LIMBICZNEGO

(za pośrednictwem podwzgórza i układu

(za pośrednictwem podwzgórza i układu

siatkowatego)

siatkowatego)

OBSZARU CHEMOWRAŻLIWEGO W

OBSZARU CHEMOWRAŻLIWEGO W

RDZENIU PRZEDŁUŻONYM (Ph, pO2, pCO2)

RDZENIU PRZEDŁUŻONYM (Ph, pO2, pCO2)

OŚRODKA ODDECHOWEGO W RDZENIU

OŚRODKA ODDECHOWEGO W RDZENIU

PRZEDŁUŻONYM

PRZEDŁUŻONYM

CHEMORECEPTORÓW OBWODOWYCH

CHEMORECEPTORÓW OBWODOWYCH

(kłębki szyjne i aortalne)

(kłębki szyjne i aortalne)

BARORECEPTORÓW (łuku aorty i zatoki

BARORECEPTORÓW (łuku aorty i zatoki

t.szyjnej)

t.szyjnej)

ODRUCH BAINBRIDGE’A

ODRUCH BAINBRIDGE’A

Receptory objętościowe w przedsionkach

Receptory objętościowe w przedsionkach

serca lewy – receptory A, prawy – receptory

serca lewy – receptory A, prawy – receptory

B

B

Pobudzenie na skutek rozciągnięcia

Pobudzenie na skutek rozciągnięcia

przedsionków

przedsionków

Impulsacje aferentne docierają do OUN

Impulsacje aferentne docierają do OUN

drogą n.błędnych

drogą n.błędnych

Impulsacje eferentne przez nerwy

Impulsacje eferentne przez nerwy

współczulne do SA

współczulne do SA

Skutek: przyspieszenie częstość serca

Skutek: przyspieszenie częstość serca

Odruch ten zależy od wyjściowego HR

Odruch ten zależy od wyjściowego HR

ROZCIĄGANIE PRZEDSIONKÓW

ROZCIĄGANIE PRZEDSIONKÓW

POWODUJE RÓWNIEŻ UWALNIANIE

POWODUJE RÓWNIEŻ UWALNIANIE

PRZEDSIONKOWEGO PEPTYDU

PRZEDSIONKOWEGO PEPTYDU

NATRIURETYCZNEGO (NPY):

NATRIURETYCZNEGO (NPY):

zwiększa wydalanie Na

zwiększa wydalanie Na

hamuje uwalnianie reniny i

hamuje uwalnianie reniny i

aldosteronu

aldosteronu

ODRUCH Z

ODRUCH Z

BARORECEPTORÓW W

BARORECEPTORÓW W

ŚCIANIE LV

ŚCIANIE LV

Na skutek rozciągnięcia ściany LV

Na skutek rozciągnięcia ściany LV

Wynik: spadek BP i HR

Wynik: spadek BP i HR

AKTYWACJA BARORECEPTORÓW

AKTYWACJA BARORECEPTORÓW

POWODUJĄCA SPADEK CIŚNIENIA

POWODUJĄCA SPADEK CIŚNIENIA

WYWOŁUJE RÓWNIEŻ ZMNIEJSZENIE

WYWOŁUJE RÓWNIEŻ ZMNIEJSZENIE

UWALNIANIA

UWALNIANIA

WAZOPRESYNY

WAZOPRESYNY

ODRUCH BEZOLDA –

ODRUCH BEZOLDA –

JARISCHA

JARISCHA

Na skutek pobudzenia

Na skutek pobudzenia

chemoreceptorów w naczyniach

chemoreceptorów w naczyniach

wieńcowych

wieńcowych

Wynik: spadek BP i HR

Wynik: spadek BP i HR

Może mieć znaczenie przy zawale

Może mieć znaczenie przy zawale

ODRUCH Z

ODRUCH Z

BARORECEPTORÓW

BARORECEPTORÓW

AORTALNO – ZATOKOWYCH

AORTALNO – ZATOKOWYCH

RECEPTORY ŁUKU AORTY I ZATOK

RECEPTORY ŁUKU AORTY I ZATOK

SZYJNYCH

SZYJNYCH

POBUDZANE W WYNIKU ODKSZTAŁCENIA

POBUDZANE W WYNIKU ODKSZTAŁCENIA

ŚCIANY NACZYNIA

ŚCIANY NACZYNIA

DROGA AFERENTNA –

DROGA AFERENTNA –

NERW BŁĘDNY I

NERW BŁĘDNY I

JĘZYKOWO – GARDŁOWY

JĘZYKOWO – GARDŁOWY

DO RDZENIA

DO RDZENIA

PRZEDŁUŻONEGO

PRZEDŁUŻONEGO

ZMIANA AKTYWNOŚCI OŚRODKÓW

ZMIANA AKTYWNOŚCI OŚRODKÓW

NACZYNIORUCHOWEGO I SERCOWEGO

NACZYNIORUCHOWEGO I SERCOWEGO

WZROST CIŚNIENIA

WZROST CIŚNIENIA

POWODUJE

POWODUJE

ODRUCHOWE ROZSZERZENIE NACZYŃ I

ODRUCHOWE ROZSZERZENIE NACZYŃ I

ZWOLNIENIE AKCJI SERCA

ZWOLNIENIE AKCJI SERCA

SPADEK CIŚNIENIA

SPADEK CIŚNIENIA

PWODUJE SKURCZ

PWODUJE SKURCZ

NACZYŃ I PRZYSPIESZENIE AKCJI SERCA

NACZYŃ I PRZYSPIESZENIE AKCJI SERCA

BARORECEPTORY WYKAZUJĄ PEWIEN

BARORECEPTORY WYKAZUJĄ PEWIEN

STOPIEŃ ADAPTACJI

STOPIEŃ ADAPTACJI

NACZYNIA MÓZGOWE POZOSTAJĄ BEZ

NACZYNIA MÓZGOWE POZOSTAJĄ BEZ

REAKCJI NA TEN ODRUCH

REAKCJI NA TEN ODRUCH