Rynek walutowy.
Kursy walut.
Stanisław Ptasznik
ETI IV Gr 2
Waluta
Jednostka monetarna – nazwa pieniądza obowiązującego
w danym państwie. Nazwę tę stosuje się przede
wszystkim w kontekście wymiany międzynarodowej.
Waluta jest wtedy środkiem rozliczeniowym (czyli
miernikiem wartości) oraz środkiem regulowania płatności
(należności i zobowiązań)
w transakcjach międzynarodowych.
Współcześnie w prawie wszystkich państwach świata istnieje
tylko jedna podstawowa jednostka monetarna oraz jakaś
jednostka mniejsza (prawie zawsze jest to jedna setna,
rzadko tysięczna, inne stosunki praktycznie się nie
zdarzają), a wszystkie banknoty i monety są okrągłymi
wielokrotnościami tych jednostek – 1, 2, 5, 10, 20, 50,
100 (czasem występują też półokrągłe 3, 15, 25) itd.
Waluta krajowa - jednostka monetarna danego kraju (ale
tylko taką, która występuje na rynku międzynarodowym).
Waluta zagraniczna - zagraniczny środek płatniczy, środki
i instrumenty monetarne używane do dokonywania
płatności i transferów pieniężnych z jednego obszaru
walutowego do drugiego. Do waluty zagranicznej zalicza
się zagraniczne monety, banknoty, depozyty w bankach
zagranicznych oraz inne zagraniczne płynne,
krótkookresowe roszczenia finansowe.
Rynek walutowy
Rynek walutowy – rynek, na którym handluje
się walutami (ew. dewizami). Na rynku tym tworzy
się kurs walutowy (kurs wymiany), który odzwierciedla
stosunek ceny między dwoma walutami.
Dewizy (tylko w l. mnogiej) – według polskiego prawa są
to papiery wartościowe i inne dokumenty pełniące funkcję
środka płatniczego, wystawione w walutach obcych.
Szerszym pojęciem są wartości dewizowe. Nazwa
pochodzi z franc. devise - "waluta".
Rynek walutowy
Najważniejszymi uczestnikami rynku walutowego
są inwestorzy, którzy zajmują się wyłącznie spekulacją.
Ponadto aktywne są podmioty zajmujące
się eksportem bądź importem towarów bądź usług.
Do trzeciej istotnej grupy uczestników rynku walutowego
należą banki centralne, które sprzedają lub skupują
walutę w celu zapobiegania nadmiernemu wzrostowi bądź
spadkowi danej waluty (interwencja).
Handel może odbywać się zarówno na rynku
kasowym (wymiana jest dokonywana natychmiast) jak
i rynku terminowym (wymiana zostanie dokonana w
późniejszym, ściśle określonym terminie).
Kursy walut
Kurs walutowy – cena danej waluty wyrażona w innej
walucie. Miejscem transakcji, na którym przedmiotem są
waluty krajowe jest rynek walutowy; sprzedaje się jedną
walutę w zamian za inną. Mowa jest o rynku, aby
podkreślić, że występuje na nim: podaż, popyt i cena.
Na ogół o relacjach wymiany walut, czyli o kursach walut,
decyduje podstawowe prawo rynku tworzące kurs (cenę)
równowagi przy zrównaniu popytu z podażą danej waluty.
Rodzaje i zmiany kursów walutowych
Kurs sztywny – ustalony przez organ państwa, nie podlega
wahaniom
Kurs stały – ulega wahaniom wywołanym grą popytu
i podaży, zakres wahań jest ściśle określony
– dewaluacja – skokowe, administracyjne zmniejszenie
międzynarodowej wartości waluty
– rewaluacja – skokowe, administracyjne zwiększenie
międzynarodowej wartości waluty
Kurs płynny – kształtowany jedynie poprzez popyt i podaż
Kursy płynne
– deprecjacja – spadek międzynarodowej wartości
waluty
– aprecjacja – wzrost międzynarodowej wartości waluty
Czynniki oddziałujące na wysokość i zmiany
kursu
• Ekonomiczne
– podaż walut obcych na krajowym rynku
– popyt na waluty obce
– różnice stóp procentowych oraz stóp inflacji na rynku
obcym i krajowym
– stopień reglamentacji waluty
– polityka walutowa
– stan gospodarki kraju oraz jego partnerów gospodarczych
• Polityczne
– sytuacja międzynarodowa
– napięcia polityczne
• Psychologiczne
– związane z oczekiwaniami dotyczącymi przyszłego stanu
gospodarki