Mgr Urszula Glińska

KOMUNIKACJA

INTERPERSONALNA, W. 6

Język jako:



system znaków



akt mowy (działanie – performatywność języka)



świat społeczny: HIPOTEZA SAPIRA–WHORFA + TEZA

LUDWIGA WITTGENSTAINA

język determinuje to,

co widzimy w świecie

i jak myślimy

„granice moje języka

są granicami mojego świata”

SPOŁECZNY KONSTRUKTYWIZM

SPOŁECZNY KONSTRUKTYWIZM

–

–

język określa nasze spostrzeganie rzeczywistości, tak jak rodzaje

język określa nasze spostrzeganie rzeczywistości, tak jak rodzaje

związków, w które wchodzimy. Przez organizowanie naszych

związków, w które wchodzimy. Przez organizowanie naszych

doświadczeń, język w dużym stopniu wpływa na nasze życie: pomaga

doświadczeń, język w dużym stopniu wpływa na nasze życie: pomaga

znaleźć sens w ludziach i wydarzeniach oraz kieruje tym, jak

znaleźć sens w ludziach i wydarzeniach oraz kieruje tym, jak

komunikujemy się w określonych sytuacjach

komunikujemy się w określonych sytuacjach

Język

jako świat społeczny

niska samoocena

stłumiony, zestresowany

kryzys tożsamości

zaburzenie, zdołowany

w depresji, wyalienowany

wypalony

kryzys

osobowość

obsesyjno-kompulsywna

lękowy, władczy

agresywny

dopóki nie znajdziesz słowa do określenia danego

doświadczenia, dopóty nie widzisz tego doświadczenia

jako części swojego życia.

Dopóki nie przeniesiemy swojego doświadczenia w

język – ono nie istnieje

Tak, wiem, kim jestem. Znam swoje

możliwości.

Dobrze, mogę nas reprezentować w

trakcie negocjacji.

Wiem, kim jestem.

Poradzę sobie z tym.

Nie ma problemu.

Świetnie, że się spotkamy!

Nie, nie obawiam się tego.

A! Rozumiem, że widzisz to inaczej!

Nie rozumiem dlaczego tak się stało?

Gdzie popełniliśmy błąd?

JĘZYK DEFICYTU

JĘZYK ZASOBÓW

Funkcje języka

1)

ukierunkuje UWAGĘ

UWAGĘ

2)

tworzy MOŻLIWOŚCI

MOŻLIWOŚCI

i OGRANICZENIA

OGRANICZENIA

3)

określa TOŻSAMOŚĆ

TOŻSAMOŚĆ

4)

ułatwia WSPÓŁDZIAŁANIE

WSPÓŁDZIAŁANIE

sposób, w jaki używasz

języka, może

stymulować bądź

stymulować bądź

hamować

hamować Twoją

zdolność do pracy z

innymi

reguły konstytuujące i

normatywna kierują tym, jak

poznajemy znaczenie

określonych słów i w jaki sposób

zachowujemy się, działamy

zachowujemy się, działamy

wzory

wzory

komunikacji

komunikacji,

których używasz,

kształtują Twoją

kształtują Twoją

tożsamość

tożsamość i na

odwrót –

Twoja

Twoja

tożsamość wpływa

tożsamość wpływa

na to, jak się

komunikujesz

organizuje

nasze

nasze

spostrzeżenia

spostrzeżenia

ludzi, wydarzeń i

spraw. Odgrywa

aktywną rolę,

sprawiając, że

zauważamy rzeczy

oraz kierujemy

naszą uwagę na

pewne aspekty

sytuacji





DEFINICJA

DEFINICJA

SYTUACJI

SYTUACJI

Bądźmy przyjaciółmi!

wyczerpanie retoryczne

podjęcie decyzji o tym, że

słowne narzędzia rozwiązania

sporu, konfliktu problemu

zostały wyczerpane 

pozwolenie na interwencję

inną, np. siłową

samospełniające się proroctwo

1) Co jest intencją

mówcy?

2) Jakie są

oczekiwania drugiej

osoby?

3) Jaka jest natura

sytuacji?

Określenie tego, co chcesz

osiągnąć, czego oczekują

słuchacze i czego wymaga
sytuacja może Ci pomóc w

wyborze stosownego poziomu

abstrakcji. Wybór właściwego

tworzenia poziomu abstrakcji

umożliwia stworzenie sytuacji,

w których możesz koordynować

swoje działania z innymi

ludźmi.

Język

tworzy społeczności

ROLA SPOŁECZNA

ROLA SPOŁECZNA

kulturowo uwarunkowane
OCZEKIWANIA
(zachowania, obowiązki, zadania)
kierowane do osoby
wypełniającej daną rolę

POZYCJA SPOŁECZNA

POZYCJA SPOŁECZNA

MIEJSCE jednostki lub grupy w

hierarchii społecznej

SPOŁECZNE ZAANGAŻOWANIE

– wyznawane wartości i poglądy

Pokonywanie trudności komunikacyjnych

1)

BĄDŹ ZAINTERESOWANY ZNACZENIEM SŁÓW

2)

PRZEWIDUJ MOŻLIWE INTERPRETACJE

3)

STOSUJ INNE, ZAMIENNE SFORMUŁOWANIA

KOMUNIKACJA ETNOCENTRYCZNA

–

uznaje za poprawne jedynie

WŁASNE

WŁASNE

znaczenie słów, odrzucając inne jako
błędne

KOMUNIKACJA KOSMOPOLITYCZNA

– za

unikalne uznaje

WSPÓLNE

WSPÓLNE tworzenie

znaczenia

1) BĄDŹ ZAINTERESOWANY ZNACZENIEM SŁÓW

1) pytania

KLARYFIKUJĄCE: „

Co przez to rozumiesz?”, „Co to znaczy?”, „Co to

dla Ciebie znaczy?”

2) pytania

DEMONSTRUJĄCE:

„Jak ujawnia się to zjawisko?”, „Jak wyglądałoby

to w innej sytuacji?”, „Jak brzmiałaby ta opina z jej/jego perspektywy?”

3) pytania

PORÓWNUJĄCE:

„Jakie inne słowo kojarzysz z …?”, „Co jest

przeciwieństwem tego, o czym myślisz?”

Pokonywanie trudności komunikacyjnych

Pokonywanie trudności komunikacyjnych

2) PRZEWIDUJ MOŻLIWE INTERPRETACJE

analizuj używane przez siebie słowa z różnych perspektyw

staraj się zrozumieć szerszy kontekst komunikatu

zbadaj historyczne tło, przeszłość wiadomości

Jak odbiorą to

inni

? Jak

inni

mogą to zrozumieć?

kontekst wypowiedzi – typ

EPIZODU

: pozdrowienie, plotkowanie

kontekst

RELACJI, ZWIĄZKU

: służbowy, nieformalny, pokrewieństwo

kontekst

KULTUROWY

Co się stało w przeszłości, zanim mówiłeś?

Jak

przeszłe wydarzenia mogą wpłynąć na postawy słuchaczy

?

Pokonywanie
trudności

3) STOSUJ INNE, ZAMIENNE SFORMUŁOWANIA

WSKAZYWANIE

– umiejscawia wydarzenie, sprawę lub osobę z określonym kontekście i

czasie, czyni język bardziej konkretnym, neutralnym

EKSPERYMENTOWANIE

– umiejscawianie wiadomości w „innym” źródle:

Jesteś zezłoszczony.

Sądzę, że jesteś zezłoszczony.

Złościmy się na siebie nawzajem.

WIADOMOŚĆ OD-Ty:

określa inną osobę, zawiera ocenę jej zachowania,

lokuje emocje w innym

WIADOMOŚĆ OD-Ja:

określa mnie i moje spostrzeżenia;

komunikuje moje odczucia

WIADOMOŚĆ OD-My:

opisuje połączone zachowania

dwojga lub więcej ludzi; lokuje emocje pomiędzy nimi

Dziękuję za uwagę.