Organizacja

rachunkowości

Cz.4

Art.12 uor (przypomnienie)

Księgi rachunkowe otwiera się:
• - na dzień rozpoczęcia działalności,

którym jest dzień pierwszego

zdarzenia wywołującego skutki o

charakterze majątkowym lub

finansowym,

• - na początek każdego następnego

roku obrotowego,

• - na dzień zmiany formy prawnej,

Art.12. uor - c.d.

• - na dzień wpisu do rejestru

połączenia jednostek lub

podziału jednostki,

powodujących powstanie nowej

jednostki (jednostek),

• - na dzień rozpoczęcia likwidacji

lub ogłoszenia upadłości -

w ciągu 15 dni od dnia zaistnienia

tych zdarzeń.

Art.12 uor c.d.

Księgi rachunkowe zamyka się:
- na dzień kończący rok obrotowy,
- na dzień zakończenia działalności

jednostki, w tym również jej sprzedaży,

zakończenia likwidacji lub

postępowania upadłościowego, o ile nie

nastąpiło jego umorzenie,
- na dzień poprzedzający zmianę formy

prawnej

Art.12. uor - c.d.

• - w jednostce przejmowanej na dzień

połączenia związanego z przejęciem
jednostki przez inną jednostkę tj. na
dzień wpisu do rejestru tego połączenia

• - na dzień poprzedzający dzień podziału

lub połączenia jednostek, jeżeli w
wyniku podziału lub połączenia
powstaje nowa jednostka, tj. dzień
poprzedzający dzień wpisu do rejestru
połączenia lub podziału

Art.12 uor c.d.

- na dzień poprzedzający dzień

postawienia jednostki w stan

likwidacji lub ogłoszenia

upadłości,

- na inny dzień bilansowy

określony odrębnymi przepisami

- nie później niż w ciągu 3 miesięcy

od dnia zaistnienia tych zdarzeń.

Stosownie do art.13 uor

• Księgi rachunkowe obejmują :
1) dziennik (zachowana chronologia zapisów),
2) księga główna ( zapis systematyczny -

konta syntetyczne),

3) księgi pomocnicze (ewidencja analityczna),
4) zestawienie obrotów i sald kont księgi

głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych,

5) wykaz składników aktywów i pasywów

(inwentarz)

Inwentarz jest swoistym

„bilansem otwarcia”

jeśli rozpoczęcie prowadzenia ksiąg
rachunkowych dotyczy przedsiębiorcy,
który wcześniej prowadził działalność
gospodarczą, rozliczając się w ramach
jednej z uproszczonych form rozliczeń
podatkowych np. dotąd prowadził
„podatkową księgę przychodów i
rozchodów” (ma on już składniki
majątkowe i źródła finansowania).

Księgi rachunkowe prowadzone

przy użyciu komputera -

wymogi

Wg art.13 uor za równoważne z
księgami rachunkowymi uważa się
zasoby informacyjne
rachunkowości, zorganizowane w
formie oddzielnych
komputerowych zbiorów danych,
bazy danych lub wyodrębnionych
jej części bez względu na miejsce
ich powstania i przechowywania.

Księgi rachunkowe prowadzone

przy użyciu komputera–wymogi

cd.

Warunkiem utrzymywania zasobów
informacyjnych systemu rachunkowości
w formie określonej w poprzednim
slajdzie jest posiadanie przez jednostkę
oprogramowania umożliwiającego
uzyskiwanie czytelnych informacji w
odniesieniu do zapisów dokonanych w
księgach poprzez ich wydrukowanie lub
przeniesienie na informatyczny nośnik
danych

.

Księgi rachunkowe prowadzone

przy użyciu komputera–wymogi

cd

Księgi rachunkowe mogą mieć postać
zbiorów utrwalonych na
informatycznych nośnikach danych pod
warunkiem zapewnienia odpowiedniej
ochrony danych. Gdyby system
ochrony danych nie spełniał wymagań
(np. nie zapewniał trwałości zapisu
informacji) to księgi rachunkowe
należy wydrukować nie później niż na
koniec roku obrotowego.

Księgi rachunkowe prowadzone

przy użyciu komputera–

wymogi cd

Wg art.20 uor przy prowadzeniu ksiąg
rachunkowych przy użyciu komputera
za równoznaczne z dowodami
źródłowymi uważa się zapisy w
księgach, wprowadzane automatycznie
za pośrednictwem urządzeń łączności,
informatycznych nośników danych lub
tworzone według algorytmu (programu)
na podstawie informacji zawartych już
w księgach przy zapewnieniu, że:

Księgi rachunkowe prowadzone

przy użyciu komputera–

wymogi cd

1. uzyskają one trwale czytelną postać zgodną z treścią
odpowiednich dowodów księgowych,
2. możliwe jest stwierdzenie źródła ich pochodzenia
oraz ustalenie osoby odpowiedzialnej za ich
wprowadzenie
3.stosowana procedura zapewnia sprawdzenie
poprawności przetworzenia odnośnych danych oraz
kompletności i identyczności zapisów,
4. dane źródłowe w miejscu ich powstania są
odpowiednio chronione, w sposób zapewniający ich
niezmienność przez okres wymagany do
przechowywania danego rodzaju dowodów księgowych.

Konta ksiąg pomocniczych

Prowadzi się w szczególności dla :

- środków trwałych, w tym także środków
trwałych w budowie, wartości
niematerialnych i prawnych oraz
dokonywanych od nich odpisów
umorzeniowych i amortyzacyjnych,
- rozrachunków z kontrahentami,
- rozrachunków z pracownikami, (imienna
ewidencja wynagrodzeń pracowników z
całego okresu zatrudnienia),

Konta ksiąg pomocniczych –

c.d.

- operacji sprzedaży,
- operacji zakupu,
- kosztów i istotnych dla jednostki
składników aktywów,
- operacji gotówkowych w
przypadku prowadzenia kasy.

Dowód księgowy art. 21 uor

minimum zawartości

1. określenie rodzaju dowodu i jego numeru
identyfikacyjnego,
2. określenie stron (nazwy, adresy)
dokonujących operacji
3. opis operacji oraz jej wartość, jeżeli to
możliwe określoną także w jednostkach
naturalnych,
4. data dokonanej operacji, a gdy dowód został
sporządzony pod inną datą – także data
sporządzenia dowodu,

Dowód księgowy art.21 uor

minimum zawartości - c.d.

5. podpis wystawcy dowodu oraz osoby,
której wydano lub od której przyjęto
składniki aktywów,
6. stwierdzenie sprawdzenia i
zakwalifikowania dowodu do ujęcia w w
księgach rachunkowych przez wskazanie
miesiąca oraz sposobu ujęcia dowodu w
księgach rachunkowych(dekretacja) podpis
osoby odpowiedzialnej za te wskazania

.

Można zaniechać zamieszczania niektórych danych, jeśli
wynika to z odrębnych przepisów.

Cechy ksiąg rachunkowych

• Księgi rachunkowe powinny być

prowadzone rzetelnie, bezbłędnie,

sprawdzalnie i bieżąco.

Księgi rachunkowe uznaje się za

rzetelne, jeżeli dokonane w nich
zapisy odzwierciedlają stan
rzeczywisty.

Bezbłędność ksiąg

rachunkowych

• Księgi uznaje się za prowadzone

bezbłędnie, jeżeli wprowadzono
do nich kompletnie i poprawnie
wszystkie zakwalifikowane do
zaksięgowania w danym miesiącu
dowody księgowe, zapewniono
ciągłość zapisów i bezbłędność
działania stosownych procedur
obliczeniowych

Sprawdzalność ksiąg

rachunkowych

c.d.

Księgi rachunkowe uznaje się za

sprawdzalne, jeżeli umożliwiają

stwierdzenie poprawności dokonanych

w nich zapisów, stanów (sald) oraz

działania stosowanych procedur

obliczeniowych, a w szczególności:

•1) udokumentowanie zapisów

pozwala na identyfikację dowodu i

sposobu ich zapisania w księgach

rachunkowych na wszystkich etapach

przetwarzania danych,

Sprawdzalność ksiąg

rachunkowych

c.d.

• 2) zapisy uporządkowane są

chronologicznie i systematycznie
według kryteriów klasyfikacyjnych
umożliwiających sporządzenie
obowiązujących jednostkę
sprawozdań finansowych i innych
sprawozdań, w tym deklaracji
podatkowych oraz dokonywanie
rozliczeń finansowych,

Sprawdzalność ksiąg

rachunkowych

c.d.

3) w przypadku prowadzenia ksiąg

rachunkowych przy użyciu komputera

zapewniona jest kontrola kompletności

zbiorów systemu rachunkowości oraz

parametrów przetwarzania danych,
4) zapewniony jest dostęp do zbiorów

danych pozwalających bez względu na

stosowaną technikę, na uzyskanie w

dowolnym czasie i za dowolnie wybrany

okres sprawozdawczy jasnych i

zrozumiałych informacji o treści zapisów

dokonanych w księgach rachunkowych

.

Bieżące prowadzenie ksiąg

rachunkowych

• Księgi rachunkowe uznaje się za

prowadzone bieżąco, jeżeli:

• 1) pochodzące z nich informacje

umożliwiają sporządzenie w terminie

obowiązujących jednostkę

sprawozdań finansowych i innych

sprawozdań, w tym deklaracji

podatkowych oraz dokonanie

rozliczeń finansowych,

Bieżące prowadzenie ksiąg
rachunkowych

cd

• 2) zestawienia obrotów i sald kont księgi

głównej są sporządzane przynajmniej za

poszczególne okresy sprawozdawcze,

nie rzadziej niż na koniec miesiąca, a za

rok obrotowy – nie później niż do 85 dnia

po dniu bilansowym,

• 3) ujęcie wpłat i wypłat gotówką,

czekami wekslami obcymi oraz obrotu

detalicznego i gastronomii następuje w

tym samym dniu, w którym zostały

dokonane.