Rehabilitacja po

urazach sportowych

FIZJOTRENING

Przygotował: dr Paweł Ryngier

2

Typowe obrażenia ciała

określeniem zmian pourazowych w sporcie

jest

kontuzja

(

uraz

to czynnik kinetyczny-

zewnętrzny,

obrażenie

to uszkodzenie będące

następstwem urazu)
stłuczenie, skręcenie stawu, podwichnięcie i

zwichnięcie stawu, skręcenie i zwichnięcie

nawykowe, entezopatia, przewlekłe zespoły

przeciążeniowe, pęknięcia złamania kości:

zamknięte, otwarte, „zielonej gałązki”,

awulsyjne, przeciążeniowe, złuszczenie nasad,

jałowe martwice kości, zapalenia kaletek,

skostnienia mięśniowe-zwapnienia, urazy

więzadłowo - mięśniowe

3

Etapy procesu rehabilitacji

sportowców

rehabilitacja medyczna
rehabilitacja sportowa
trening rehabilitacyjny - fizjotrening

rehabilitacja wczesna
rehabilitacja późna
rozpoczęcie treningu

4

Rehabilitacja wczesna

rozpoznanie i diagnoza urazu (dane
kliniczne, odtworzenie faz procesu
traumatyzacji)
leczenie chirurgiczne i ortopedyczne (dane
biomechaniczne i fizjologiczne)
przewidywanie czasu terapii i ewentualnych
powikłań
fizykoterapia przeciwbólowa
kinezyterapia przeciwdziałająca
gwałtownemu obniżeniu sprawności ogólnej

5

Rehabilitacja późna

stopniowa adaptacja organizmu do
zwiększających się obciążeń fizycznych
(adaptacja aparatu więzadłowo-mięśniowego)
odbudowa parametrów siły mięśniowej
sportowca w obszarze ruchu (ćwiczenia
cykliczne: trenażery ruchu)
przywrócenie poziomu ogólnego fizycznego
przygotowania sportowca do treningu
przywrócenie specyficznych nawyków
ruchowych (metoda analityczna: ćwiczenia w
wodzie)

6

indywidualizacja obciążeń treningowych
(ilość serii i powtórzeń, siła, szybkość,
zwłaszcza w treningu stacyjnym)
łączenie ćwiczeń z procesem
fizjoterapeutycznym (zespoły
przeciążeniowe w obszarze obrażenia)
ćwiczenia w odkrytym terenie
dokładna ocena lekarska stopnia kliniczno-
funkcjonalnej odbudowy sprawności
organizmu sportowca

7

Proces ćwiczeniowo-treningowy

fizjoterapia psychologiczna

(regeneracja

skierowana na obniżenie napięcia psycho-
fizycznego w okresie wytężonych treningów
trwających minimum 3 - 4 godziny dziennie:
komfortowe warunki bytu, sen i odpoczynek,
odpowiednie odżywianie, odnowa biologiczna)

fizjoterapia pedagogiczna

(stworzenie

optymalnych warunków treningowych oraz
zmienność i wariantowość obciążeń,
różnorodne i niespecyficzne ćwiczenia
fizyczne)

8

środki metodyczno – biologiczne

(zabiegi

fizykoterapeutyczne, masaże, czynniki

klimatyczne)

Moment przejścia z etapu ćwiczeniowo -
treningowego do

uczestnictwa w

zawodach

powinien uwzględniać

wyeliminowanie możliwości wystąpienia

powtórnego urazu i przeciążeń w aparacie

ruchu.

9

Wpływ urazów na kontrolę nerwowo-mięśniową

(częściowo wg Lepharta)

ROLA PROPRIOCEPCJI W

FIZJOTRENINGU

10

Znaczenie propriocepcji w urazach

sportowych

odczucie ruchów i pozycji w stawach
(kinestezja)
programowanie motoryczne kontroli
nerwowo – mięśniowej
więzadłowe neurologiczne sprzężenie
zwrotne odpowiedzialne za stabilizację
mięśniową wokół stawu
uaktywnienie „łuku odruchowego”,
stymulowanego przez mechanoceptory,
które przekazują pobudzenia szybciej niż
nocyceptory

Wzrok

Dźwięk

Zapach

Smak

Dotyk

Propriocepcja

Położenie

Ruch

Siła

Sprzężenie

zwrotne

Antycypacja

PROPRIOCEPCJA

Równowaga

6-ty zmysł

11

12

13

Klasyczna PLATFORMA FREEMANA –

typowy PRZYRZĄD do treningu

proprioceptywnego

14

RÓŻNORODNE

PROGRESYWN

E

NAPRZEMIEN

NE

ĆWICZENIA

PROPRIOCEPTYW

NE

15

RÓŻNORODN

E

PROGRESYW

NE

NAPRZEMIENN

E

ĆWICZENIA

PROPRIOCEPTYW

NE

16

RÓŻNORODNE

PROGRESYWN

E

NAPRZEMIEN

NE

ĆWICZENIA

PROPRIOCEPTYW

NE

17

18

Ćwiczenia sensomotoryczne Metody SET

19

20

TRENING &

FORMA SPORTOWA

OPEN

UMIEJĘTNOŚCI

PSYCHOLOGIA

FIZJOLOGIA

TAKTYKA

EMOCJE

CHARAKTER

ŚRODOWISKO

ALTITUDE

HEAT

COLD

HEALTH

NUTRITION

FOCUS

CONFIDENCE

COMMITTMENT

CLOSED

COMPLEX

OFFENSIVE

DEFENSIVE

SPECIAL

PASSION

SELF

CONTROL

ENERGIZED

INTEGRITY

RESPECT

CARING

FITNESS

21

TRANSPORT

TLENU

FIZJOLOGIA

MOC

SIŁA

ZDROWIE

ODPOCZYNEK/

ZMĘCZENIE

ODŻYWIANIE

ZMĘCZENIE

ABSOLUTE

RELATIVE

SPECIFIC

AEROBIC

ANAEROBIC

LACTIC

ANAEROBIC

ALACTIC

CENTRAL

PERIPHERAL

PERIPHERAL

PULMONARY

PULMONARY

SPEED

EXPLOSIVE

INJURY

DISEASE

OVER

TRAINING

RECOVERY

SLEEP

REPAIR

FUELS

H

2

O

NUTRIENTS

22

TRENING

SPORTOWY

REHAB

(PREHAB)

INTEGRACJA

REHAB

LEKARZ

•Diagnoza

•Psycholo
gia

ZESPÓŁ MEDYCZNY

•  Bólu
• Terapia
•

Zapobieganie

kompensacjom

• Psychologia

IZOLACJA

OCENA

INTEGRACJA

REEDUKACJA

NERW-

MIĘŚNIOWA

TRENER

• Umiej.
techniczne

• Umiej.
taktyczne

• Psychologia

SZTAB

MEDYCZNO-

SPORTOWY

•Siła
•Koordynacja
•Przem.metabolicz
ne

•Regeneracja
•Odżywianie
•Psychologia

23