Diagnostyka to pojęcie wywodzące

Diagnostyka to pojęcie wywodzące

się od greckiego słowa „

się od greckiego słowa „

gnosis

gnosis

”

”

czyli wiedza

czyli wiedza

Diagnoza oznaczała

Diagnoza oznaczała

pozyskiwanie wiedzy o

pozyskiwanie wiedzy o

chorym i jego

chorym i jego

dolegliwościach

dolegliwościach

Choroba jest to

Choroba jest to

zespół objawów

zespół objawów

Konwencja objawowa w medycynie:

Konwencja objawowa w medycynie:

Pięć głównych przyczyn

Pięć głównych przyczyn

powstawania chorób:

powstawania chorób:



Zawianie

Zawianie



Zachcenie

Zachcenie



Zaląknienie

Zaląknienie



Oberwanie

Oberwanie



Zamówienie

Zamówienie

Definicja objawowa choroby

Definicja objawowa choroby

implikuje leczenie choroby

implikuje leczenie choroby

poprzez leczenie objawów

poprzez leczenie objawów

Ponieważ chorzy wiążą chorobę

Ponieważ chorzy wiążą chorobę

z przypadkowymi

z przypadkowymi

okolicznościami wystąpienia

okolicznościami wystąpienia

objawów

objawów

Definicja objawowa choroby nie

Definicja objawowa choroby nie

umożliwia racjonalnej analizy

umożliwia racjonalnej analizy

przyczyn powstawania chorób

przyczyn powstawania chorób

Niedogodności objawowej

Niedogodności objawowej

definicji choroby

definicji choroby

:

:

Koncepcja objawowa choroby nie

Koncepcja objawowa choroby nie

definiuje stanu dobrego zdrowia

definiuje stanu dobrego zdrowia

Niema żadnych przesłanek, że osoba

Niema żadnych przesłanek, że osoba

bez objawów, z subiektywnym

bez objawów, z subiektywnym

poczuciem zdrowia nie ma ukrytej

poczuciem zdrowia nie ma ukrytej

choroby zagrażającej upośledzeniem

choroby zagrażającej upośledzeniem

sprawności lub śmiercią

sprawności lub śmiercią

Definicja objawowa choroby

Definicja objawowa choroby

była skutecznym narzędziem

była skutecznym narzędziem

rozpoznania, kiedy większość

rozpoznania, kiedy większość

zachorowań i zgonów

zachorowań i zgonów

wywołane było przez

wywołane było przez

choroby

choroby

zakaźne

zakaźne

Eliminacja chorób zakaźnych, które

Eliminacja chorób zakaźnych, które

rozpoznawano poprzez wystąpienie

rozpoznawano poprzez wystąpienie

charakterystycznych objawów,

charakterystycznych objawów,

ujawniło nowe przyczyny

ujawniło nowe przyczyny

zachorowalności i wymieralnośći:

zachorowalności i wymieralnośći:

Choroby układu krążenia i

Choroby układu krążenia i

nowotwory.

nowotwory.

Objawowe rozpoznanie tych chorób

Objawowe rozpoznanie tych chorób

nie umożliwiało skutecznego leczenia

nie umożliwiało skutecznego leczenia

Definicja choroby według

Definicja choroby według

Kolegium Amerykańskich

Kolegium Amerykańskich

Patologów (CAP)

Patologów (CAP)

„

„

Choroba jest to

Choroba jest to

strukturalnie zdefiniowane

strukturalnie zdefiniowane

uszkodzenie tkanek lub

uszkodzenie tkanek lub

narządów”

narządów”

Choroby degeneracyjne i

Choroby degeneracyjne i

metaboliczne charakteryzują

metaboliczne charakteryzują

się długim okresem

się długim okresem

bezobjawowego rozwoju

bezobjawowego rozwoju

W okresie tym strukturalne

W okresie tym strukturalne

uszkodzenia narządów mają

uszkodzenia narządów mają

charakter „dyskretny” i

charakter „dyskretny” i

aby je wykryć konieczne

aby je wykryć konieczne

jest korzystanie z wszelkich

jest korzystanie z wszelkich

dostępnych źródeł

dostępnych źródeł

informacji

informacji

Konsekwencją definicji choroby

Konsekwencją definicji choroby

jako strukturalnie

jako strukturalnie

zdefiniowanego uszkodzenie

zdefiniowanego uszkodzenie

tkanek lub narządów

tkanek lub narządów

było

było

rozpatrywanie chorobę jako

rozpatrywanie chorobę jako

procesu narządowego

procesu narządowego

W latach 60-tych XXtego wieku

W latach 60-tych XXtego wieku

medycyna objawowa ustąpiła

medycyna objawowa ustąpiła

na rzecz

na rzecz

„medycyny

„medycyny

narządowej”

narządowej”

Diagnostyka chorób stała się

Diagnostyka chorób stała się

diagnostyką, której celem jest

diagnostyką, której celem jest

ocena struktury i funkcji

ocena struktury i funkcji

narządów

narządów

Koncepcja pośredniej biopsji

Koncepcja pośredniej biopsji

biochemicznej

biochemicznej

(Carmen, Wróblewski, Ledue

(Carmen, Wróblewski, Ledue

1959)

1959)

Każde uszkodzenie narządu

Każde uszkodzenie narządu

manifestuje się poprzez

manifestuje się poprzez

charakterystyczny obraz zmiany

charakterystyczny obraz zmiany

składników płynów ustrojowych

składników płynów ustrojowych

i/lub wydzielin, do których

i/lub wydzielin, do których

przedostają się produkty

przedostają się produkty

uszkodzenia komórek

uszkodzenia komórek

Badania laboratoryjne jest

Badania laboratoryjne jest

najłatwiej dostępnym źródłem

najłatwiej dostępnym źródłem

informacji na temat procesów

informacji na temat procesów

zachodzących w komórkach

zachodzących w komórkach

różnych narządów

różnych narządów

Podstawą diagnozy może być

Podstawą diagnozy może być

narządowy profil badań

narządowy profil badań

laboratoryjnych

laboratoryjnych

Badania laboratoryjne są

Badania laboratoryjne są

niezależnym źródłem informacji

niezależnym źródłem informacji

medycznej:

medycznej:

oznaczanie glukozy met.

oznaczanie glukozy met.

reduktometryczną

reduktometryczną

Badania laboratoryjne jest

Badania laboratoryjne jest

najłatwiej dostępnym źródłem

najłatwiej dostępnym źródłem

informacji na temat procesów

informacji na temat procesów

zachodzących w komórkach

zachodzących w komórkach

różnych narządów

różnych narządów

Podstawą diagnozy może być

Podstawą diagnozy może być

wynik badania laboratoryjnego

wynik badania laboratoryjnego

wskazujący na określone

wskazujący na określone

uszkodzenie narządowe

uszkodzenie narządowe

Wzrost liczby badań w szpitalach

Wzrost liczby badań w szpitalach

brytyjskich w latach 1956-1962

brytyjskich w latach 1956-1962

Badanie profilowe polegało na

Badanie profilowe polegało na

wykonywaniu szerokiego panelu

wykonywaniu szerokiego panelu

badań w celu poszukiwania ukrytej

badań w celu poszukiwania ukrytej

patologii

patologii

Niedoskonałość koncepcji

Niedoskonałość koncepcji

diagnostyki opartej o badania

diagnostyki opartej o badania

profilowe :

profilowe :

Uszkodzenia różnych narządów

Uszkodzenia różnych narządów

dają

dają

bardzo podobny obraz zmian

bardzo podobny obraz zmian

biochemicznych składników osocza

biochemicznych składników osocza

W miarę zwiększania liczby badań

W miarę zwiększania liczby badań

w profilach narządowych, pojawia

w profilach narządowych, pojawia

się coraz więcej wyników

się coraz więcej wyników

„

„

fałszywie dodatnich

fałszywie dodatnich

”

”

Rola badań laboratoryjnych w

Rola badań laboratoryjnych w

procesie formułoiwania

procesie formułoiwania

diagnozy

diagnozy



Badania laboratoryjne są najłatwiej

Badania laboratoryjne są najłatwiej

dostępnym źródłem informacji o

dostępnym źródłem informacji o

zaburzeniach funkcji i struktury

zaburzeniach funkcji i struktury

narządów

narządów



Jednak aby można było miarodajnie

Jednak aby można było miarodajnie

korzystać z wyników badań,

korzystać z wyników badań,

konieczne jest określenie

konieczne jest określenie

przypuszczalnych przyczyn, jakie

przypuszczalnych przyczyn, jakie

mogą być źródłem obserwowanych

mogą być źródłem obserwowanych

zmian

zmian

Markery uszkodzeń

Markery uszkodzeń

narządowych

narządowych



Uszkodzenie narządu zwykle prowadzi

Uszkodzenie narządu zwykle prowadzi

do wydzielenia do płynów

do wydzielenia do płynów

śródtkankowych i do krwi substancji

śródtkankowych i do krwi substancji

normalnie we krwi nieobecnych

normalnie we krwi nieobecnych



Jeżeli uszkodzenie narządu upośledza

Jeżeli uszkodzenie narządu upośledza

jego funkcję, następuje zaburzenie

jego funkcję, następuje zaburzenie

fragmentu homeostazy

fragmentu homeostazy

biochemicznej, kontrolowanej przez

biochemicznej, kontrolowanej przez

narząd

narząd

Źródła informacji na

Źródła informacji na

podstawie, których budowana

podstawie, których budowana

jest diagnoza

jest diagnoza



Aktualnie występujące objawy

Aktualnie występujące objawy



Wyniki badań laboratoryjnych

Wyniki badań laboratoryjnych



Przebyte choroby

Przebyte choroby



Wiek pacjenta

Wiek pacjenta



Sytuacja epidemiologiczna

Sytuacja epidemiologiczna



Choroby przebyte przez

Choroby przebyte przez

najbliższych krewnych

najbliższych krewnych