BLS dzieci
Podstawowe zabiegi
resuscytacyjne u dzieci
BLS dzieci
Podstawowe zabiegi
resuscytacyjne u dzieci
BLS dzieci
• Ratownicy, którzy umieją wykonywać
BLS u dorosłych i nie posiadają
konkretnej wiedzy z zakresu resuscytacji
dzieci, mogą używać sekwencji dla
dorosłych z zastrzeżeniem, że powinni
wykonać 5 pierwszych oddechów
ratunkowych, a następnie przez minutę
wykonywać BLS zanim udadzą się po
pomoc ( ryc. 6.10);
BLS dzieci
• Kolejność postępowania:
• 1)upewnij się, że jest bezpiecznie
zarówno dla ciebie jak i dla dziecka;
• 2)sprawdź reakcję dziecka:
• 2a)delikatnie potrząśnij dziecko i zapytaj
głośno: „czy wszystko w porządku”;
• 2b) nie potrząsaj niemowlęciem i
dzieckiem, jeśli podejrzewasz u niego
uraz szyjnego odcinka kręgosłupa;
BLS dzieci
• 3a)jeśli dziecko odpowiada słowami lub
poruszaniem się:
• 3a.1)pozostaw dziecko w pozycji w
jakiej je zastałeś (pod warunkiem, że
jest ona dla niego bezpieczna;
• 3a.2)oceń jego stan i udziel pomocy w
razie potrzeby;
• 3a.3)powtarzaj regularnie ocenę stanu
ogólnego dziecka;
BLS dzieci
• 3b)jeśli dziecko nie reaguje:
• 3b.1)głośno wołaj o pomoc,
• 3b.2)udrożnij drogi oddechowe dziecka poprzez
odgięcie głowy i uniesienie żuchwy w
następujący sposób: początkowo w pozycji
zastanej, umieść rękę na czole dziecka i
delikatnie odegnij jego głowę ku tyłowi; w tym
samym czasie umieść opuszki palca (lub
palców) pod bródką dziecka i unieś ją – nie
naciskaj na tkanki miękkie pod bródką, bo
możesz spowodować niedrożność dróg
oddechowych;
BLS dzieci
• .... Jeśli wciąż masz trudności z
udrożnieniem dróg
oddechowych,spróbuj metody
wysunięcia żuchwy; połóż palce
wskazujące obydwu rąk za żuchwą
dziecka, po jej bokach i popchnij ją do
przodu; obie metody mogą być
łatwiejsze do wykonania, jeśli dziecko
zostanie delikatnie obrócone na plecy;
BLS dzieci
• Jeżeli podejrzewasz istnienie urazu
oklicy szyi, staraj się udrożnić
drogi oddechowe, używając jedynie
metody wysunięcia żuchwy; jeśli
nadal jest to nieskuteczne, zastosuj
niewielkie odchylenie głowy do
tyłu, do momentu aż drogi
oddechowe zostaną udrożnione;
BlS dzieci
• 4) utrzymując drożność dróg oddechowych
wzrokiem, słuchem i dotykiem oceń, czy
występują prawidłowe oddechy, poprzez
przysunięcie swojej twarzy blisko twarzy
dziecka i obserwowanie jego klp:
• 4a)obserwuj ruchy klp;
• 4b)słuchaj nad nosem i ustami dziecka
szmerów oddechowych;
• 4c)staraj się poczuć ruch powietrza na
swoim policzku;
BLS dzieci
• Patrz, słuchaj i staraj się wyczuć ruch
powietrza nie dłużej niż 10 sekund
zanim podejmiesz decyzję;
• 5a)jeśli dziecko oddycha prawidłowo:
• 5a.1)ułóż dziecko w pozycji
bezpiecznej;
• 5a.2)sprawdzaj, czy oddech nadal
występuje;
BLS dzieci
• 5b)jeśli dziecko nie oddycha lub ma oddechy
agonalne (nieregularne, rzadkie oddechy):
• 5b.1)delikatnie usuń widoczne ciała obce, mogące
powodować niedrożność dróg oddechowych;
• 5b.2)wykonaj 5 pierwszych oddechów
ratunkowych;
• 5b.3)podczas wykonywania oddechów
ratunkowych zwróć uwagę na pojawienie się
kaszlu lub odruchów z tylnej ściany gardła w
odpowiedzi na twoje działania; obecność lub brak
tego typu reakcji stanowi część oceny obecności
oznak krążenia (dalej zostaną podane);
BLS dzieci
• Oddechy ratunkowe u dziecka powyżej
pierwszego roku życia powinny być
wykonywane w następujący sposób(ryc 6.2)
• 1)zapewnij odgięcie głowy i uniesienie
żuchwy;
• 2)kciukiem i palcem wskazującym ręki
leżącej na czole zaciśnij miękkie części nosa
• 3)rozchyl nieco usta dziecka, ale utrzymuj
uniesienie bródki;
BLS dzieci
• 4)nabierz powietrza, obejmij szczelnie
swoimi ustami usta dziecka i upewnij się, że
nie ma przecieku powietrza;
• 5)wykonaj powolny wydech do ust
poszkodowanego, trwający ok.. 1 – 1,5 sek.,
obserwując równocześnie unoszenie się klp;
• 6)utrzymując odgięcie głowy i uniesienie
żuchwy odsuń swoje usta od ust
poszkodowanego i obserwuj czy podczas
wydechu opada klp;
BLS dzieci
• 7)ponownie nabierz powietrza i powtórz opisaną
sekwencję 5 razy; oceń jakość oddechu,
obserwując klp dziecka: powinna się unosić i
opadać jak przy normalnym oddechu;
• Oddechy ratunkowe u niemowląt powinny być
wykonywane w następujący sposób (ryc. 6.3):
• 1)umieść głowę w pozycji neutralnej i unieś
bródkę
• 2)nabierz powietrza, obejmij szczelnie swoimi
ustami usta i nos dziecka i upewnij się, że nie ma
przecieku powietrza; jeśli u starszego
niemowlęcia
BLS dzieci
• .....nie można objąć ust i nosa, ratownik
może próbować objąć swoimi ustami albo
tylko usta albo tylko nos niemowlęcia (jeśli
tylko nos – należy zacisnąć usta, aby
powietrze nie wydostawało się na
zewnątrz);
• 3)powoli wdmuchuj powietrze do ust i nosa
niemowlęcia przez 1 – 1,5 sek., w ilości
wystarczającej do widocznego uniesienia
się klp;
BLS dzieci
• 4)utrzymując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy
odsuń swoje usta od ust poszkodowanego i
obserwuj, czy podczas wydechu opada klp;
• 5)ponownie nabierz powietrza i powtórz opisaną
sekwencję 5 razy;
• Jeśli wykonanie skutecznego oddechu natrafia
na trudności, drogi oddechowe mogą być
niedrożne;
• Wtedy: 1)otwórz usta dziecka i usuń z nich
wszelkie widoczne przeszkody; nigdy nie staraj
się usunąć ciała obcego na ślepo;
BLS dzieci
• 2)upewnij się, że głowa jest prawidłowo
odgięta, bródka uniesiona, ale także, że
szyja nie jest nadmiernie wygięta;
• 3)jeśli odgięcie głowy i uniesienie brody nie
powoduje udrożnienia dróg oddechowych,
spróbuj metody wysunięcia żuchwy;
4)podejmij do 5 prób w celu uzyskania
efektywnych oddechów, jeśli nadal jest to
nieskuteczne, rozpocznij uciskanie klp;
BLS dzieci
• 6)Oceń układ krążenia dziecka – masz nie
więcej niż 10 sek. na:
• 6a)poszukiwanie oznak krążenia – zalicza się do
nich: ruch, kaszel lub prawidłowy oddech (nie
oddechy agonalne, które są rzadkie i
nieregularne);
• 6b)sprawdzenie tętna (jeśli jesteś przeszkolony),
ale nie może ci to zająć więcej niż 10 sek.; u
dziecka powyżej 1. roku życia badaj tętno na
tętnicy szyjnej; jeśli jest to niemowlę na tętnicy
ramiennej na wewnętrznej stronie ramienia;
BLS dzieci
• 7a)jeżeli jesteś pewien, że w ciągu 10 sek.
stwierdziłeś obecność oznak krążenia to:
• 7a.1)jeśli to konieczne, kontynuuj oddechy
ratunkowe aż do powrotu spontanicznego
oddechu;
• 7a.2)jeśli dziecko nadal jest nieprzytomne,
ułóż je w pozycji bezpiecznej;
• 7a.3)powtarzaj regularnie ocenę stanu
oólnego dziecka;
BLS dzieci
• 7b)jeśli brak tętna (oznak krążenia)
lub gdy tętno jest wolne (poniżej
60/min. z objawami złej perfuzji)
lub nie masz pewności, czy jest
obecne:
• 7b.1)rozpocznij uciskanie klp;
• 7b.2)połącz oddechy ratunkowe z
uciskaniem klp;
BLS dzieci
• Uciskanie klp należy wykonywać: w
następujący sposób: u dzieci należy stosować
ucisk w jednej trzeciej dolnej mostka; aby
uniknąć uciskania nadbrzusza, należy
zlokalizować wyrostek mieczykowaty poprzez
znalezienie miejsca, gdzie łuki żebrowe łączą
się ze sobą; szerokość jednego palca powyżej
tego punktu wyznaczy prawidłowe miejsce do
ucisku mostka; uciśnięcia powinny być
wystarczające aby obniżyć mostek do ok.. 1/3
głębokości klp; należy następnie zwolnić ucisk
i powtarzać tę czynność z częstością 100/min.
BLS dzieci
• po 15 uciśnięciach, należy odgiąć głowę,
unieść żuchwę i wykonać dwa efektywne
oddechy; uciskanie klp i oddechy ratunkowe
powinno się kontynuować w stosunku 15:2;
jeśli ratownik jest sam, może użyć stosunku
30:2, zwłaszcza jeśli ma trudność w
zmienianiu pozycji pomiędzy uciskaniem a
wentylacją; chociaż częstość uciśnięć wynosi
100/min., rzeczywista liczba uciśnięć na
minutę będzie mniejsza niż 100 ze względu
na przerwy na wykonywanie oddechów;
BLS dzieci
• W przypadku wykonywania uciśnięć klp
u niemowląt przez jednego ratownika
zalecany jest masaż opuszkami dwóch
palców (ryc.6.4), natomiast gdy jest
dwóch lub więcej ratowników należy
użyć techniki dwóch kciuków i dłoni
obejmujących klp niemowlęcia; kciuki
należy umieścić jeden obok drugiego w
1/3 dolnej mostka, ułożone w kierunku
głowy niemowlęcia;
BLS dzieci
• .....pozostałe palce obu dłoni obejmują klp, a
końce palców podtrzymują plecy niemowlęcia;
należy uciskać dwoma kciukami dolną część
mostka aby obniżyć go do ok.. 1/3 głębokości
klp;
• Aby wykonać uciskanie klp u dziecka powyżej
1. roku życia należy umieścić nadgarstek jednej
ręki w 1/3 dolnej mostka (ryc. 6.5 i 6.6);
konieczne jest uniesienie palców aby upewnić
się, że nie uciska się żeber; należy ustawić się
pionowo nad klp ratowanego, wyprostować
ramiona i uciskać tak....
BLS dzieci
• ......aby obniżyć mostek do ok. 1/3
głębokości klp; w przypadku większych
dzieci lub mniejszych ratowników łatwiej
to będzie osiągnąć przy użyciu dwóch rąk
ze splecionymi palcami;
• 8)kontynuuj resuscytację do czasu:
• 8a)powrotu oznak życia u dziecka
(spontaniczny oddech, tętno, ruch);
• 8b)przybycia wykwalifikowanej pomocy;
• 8c)wyczerpania własnych sił;
BLS dzieci
• Wzywanie pomocy – dla ratowników ważne
jest, aby wezwać pomoc tak szybko jak to
możliwe, kiedy tylko dziecko straci
przytomność; 1)gdy jest więcej niż jeden
ratownik, jeden z nich rozpoczyna
resuscytację, podczas gdy drugi idzie po
pomoc; 2)gdy jest tylko jeden ratownik,
prowadzi on resuscytację przez ok.. Minutę
zanim pójdzie po pomoc; aby zminimalizować
czas trwania przerwy w BLS, możliwe jest
przeniesienie niemowlęcia lub małego dziecka
do miejsca wzywania pomocy;
BLS dzieci
• 3)jedynym wyjątkiem, kiedy nie należy
prowadzić BLS przez minutę zanim uda się
po pomoc jest przypadek, kiedy dziecko
nagle straci przytomność i jest to zuważone
przez jednego ratownika; w tej sytuacji
najbardziej prawdopodobną przyczyną
zatrzymania krążenia są zaburzenia rytmu
serca i dziecko wymaga defibrylacji; należy
natychmiast szukać pomocy, jeśli nikt inny
nie może tego zrobić;
BLS dzieci
• Pozycja bezpieczna – nieprzytomne dziecko z
drożnymi drogami oddechowymi i ze
spontanicznym oddechem powinno być ułożone
w pozycji bezpiecznej; jest kilka wariantów tej
pozycji, która musi spełniać istotne reguły:
1)jeśli to możliwe, połóż dziecko w pozycji
najbardziej zbliżonej do bocznej, z otwartymi
ustami umożliwiającymi wydostanie się płynnej
treści; 2)pozycja powinna być stabilna;
niemowlęta mogą potrzebować podparcia za
pomocą małej poduszki lub zrolowanego koca
położonego za plecami dziecka;
BLS dzieci
• 3)należy unikać wywierania ucisku na klp, bo
może to utrudnić oddychanie;
• 4)powinno być możliwe łatwe i bezpieczne
przewrócenie dziecka na bok z jednej strony
na drugą, biorąc pod rozwagę możliwość
uszkodzenia kręgosłupa w odcinku szyjnym
• 5)zapewnić należy możliwość obserwacji i
łatwego dostępu do dróg oddechowych;
• 6)pozycja bezpieczna stosowana u dorosłych
jest również odpowiednia dla dzieci;
BLS dzieci
• Niedrożność dróg oddechowych spowodowana
ciałem obcym - uderzenia w okolicę
międzyłopatkową, uciśnięcia klp i nadbrzusza
powodują wzrost ciśnienia w klp i mogą
spowodować usunięcie ciała obcego z dróg
oddechowych; w połowie przypadków, aby
usunąć przyczynę niedrożności trzeba użyć
więcej niż jednej techniki; nie ma danych
wskazujących na to, który sposób powinien
być użyty jako pierwszy; jeśli jeden jest
nieskuteczny trzeba spróbować innych aż do
skutku;
BLS dzieci
• Algorytm postępowania w przypadku obecności
ciała obcego w drogach oddechowych u dzieci
został uproszczony i ujednolicony z algorytmem
postępowania u dorosłych (ryc.6.7); w
porównaniu z algorytmem stosowanym u
dorosłych najbardziej znaczącą różnicą jest to,
że u zadławionych niemowląt nie wolno
stosować uciśnięć nadbrzusza; spowodowane
jest to poziomym ułożeniem żeber, w wyniku
czego narządy górnego piętra jamy brzusznej
są bardziej narażone na urazy; stąd różne
postępowanie u dzieci i u niemowląt;
BLS dzieci
• Rozpoznanie obecności ciała obcego w
drogach oddechowych – gdy ciało obce
dostanie się do dróg oddechowych dziecko
zaraz reaguje kaszlem; spontaniczny kaszel
jest bardziej efektywny i bezpieczniejszy
niż jakikolwiek rękoczyn wykonany przez
ratownika; jeśli kaszel jest nieskuteczny
lub dziecko nie kaszle, świadczy to o
całkowitym zatkaniu dróg oddechowych, co
może szybko doprowadzić do uduszenia;
BLS dzieci
• Większość przypadków zadławienia zdarza się
przy świadkach i interwencje są zwykle
podejmowane kiedy dziecko jest przytomne;
niedrożność z powodu ciała obcego w drogach
oddechowych charakteryzuje się nagłym
początkiem zaburzeń oddechowych z kaszlem,
nudnościami lub świstami; podobne objawy
mogą towarzyszyć innym przyczynom
niedrożności dróg oddechowych, takim jak
zapalenie nagłośni lub podgłośniowe zapalenie
krtani; te ostatnie przypadki wymagają innego
postępowania;
BLS dzieci
• Zadławienie podejrzewamy kiedy początek
jest nagły, brak innych objawów choroby
oraz w wywiadzie występują wskazówki
alarmujące ratownika np.posiłek lub
zabawa małymi przedmiotami tuż przed
początkiem objawów;
• Pomoc w zadławieniu-bezpieczeństwo i
wezwanie pomocy – ratownik nie może
narażać siebie na zagrożenie i powinien
rozważyć najbardziej bezpieczny sposób
leczenia zadławionego dziecka;
BLS dzieci
• Jeśli dziecko kaszle efektywnie,
żadne dodatkowe działania nie są
potrzebne; należy zachęcać dziecko
do kaszlu i nieustannie obserwować;
• Jeśli kaszel jest lub staje się
nieefektywny, natychmiast wołaj o
pomoc i oceń stan świadomości
dziecka;
BLS dzieci
• Zadławienie u przytomnego dziecka:
• 1)jeśli dziecko jest nadal przytomne, ale nie
kaszle lub kaszel jest nieefektywny, wykonaj
5 uderzeń w okolicę międzyłopatkową;
• 2)jeśli uderzenia w okolicę miedzyłopatkową
są nieskuteczne, wykonaj uciśnięcia klp u
niemowląt, a u dzieci uciśnięcia nadbrzusza;
zabiegi te powodują wytworzenie
„sztucznego kaszlu”, mającego na celu
usunięcie ciała obcego poprzez zwiększenie
ciśnienia wewnątrz klp;
BLS dzieci
• Uderzenia w okolicę międzyłopatkową
– u niemowląt należy wykonywać w
sposób następujący: 1)ułóż dziecko
głową w dół, aby do usunięcia ciała
obcego wykorzystać siłę grawitacji;
2)siedzący lub klęczący ratownik
powinien być w stanie bezpiecznie
podtrzymywać dziecko na swoim
kolanie;
BLS dzieci
• 3)podeprzyj głowę niemowlęcia w
następujący sposób: kciuk jednej
dłoni połóż na kącie żuchwy po jednej
stronie, a po drugiej stronie żuchwy
jeden lub dwa palce tej samej ręki;
• 4)nie uciskaj na miękkie tkanki pod
żuchwą, bo to może nasilić
niedrożność dróg oddechowych;
BLS dzieci
• 5)wykonaj do 5 mocnych uderzeń
w plecy nadgarstkiem jednej ręki
w okolicę międzyłopatkową;
• 6)celem jest usunięcie
niedrożności a nie wykonanie
wszystkich 5 uderzeń;
BLS dzieci
• Uderzenia w okolicę międzyłopatkową u
dziecka powyżej roku powinny być
wykonywane w następujący sposób:
• 1)uderzenia w okolicę międzyłopatkową są
bardziej efektywne, jeśli dziecko będzie
ułożone głową w dół;
• 2)małe dziecko, podobnie jak niemowlę, może
być ułożone w poprzek kolan ratownika;
• 3)jeśli to jest niemożliwe, utrzymuj dziecko
nachylone do przodu i uderzenie wykonaj od
tyłu;
BLS dzieci
• Jeśli uderzenia w okolicę
międzyłopatkową są nieskuteczne,
a dziecko jest nadal przytomne,
wykonaj u niemowląt uciśnięcia
klp a u dzieci uciśnięcia
nadbrzusza; nie wykonuj uciśnięć
nadbrzusza(manewru Heimlicha) u
niemowląt;
BLS dzieci
• Uciśnięcia klp u niemowląt:
• 1)obróć dziecko na wznak z głową
skierowaną w dół - aby to
bezpiecznie wykonać, połóż dziecko
na wolnym przedramieniu i obejmij
ręką jego potylicę;
• 2)utrzymuj dziecko leżące z głową
skierowaną w dół na twoim
przedramieniu opartym o udo;
BLS dzieci
• 3)wyznacz miejsce jak do uciskania
klp (dolna połowa mostka ok..
Szerokości jednego palca powyżej
wyrostka mieczykowatego);
• 4)wykonaj 5 uciśnięć klp, podobnie
jak przy pośrednim masażu serca,
ale wykonaj je gwałtowniej i z
mniejszą częstotliwością;
BLS dzieci
• Uciśnięcia nadbrzusza u dzieci powyżej
roku:
• 1)stań lub uklęknij za dzieckiem, obejmij
jego tułów i umieść swoje ramiona pod
ramionami dziecka;
• 2)zaciśnij rękę w pięść i ułóż ją pomiędzy
pępkiem a wyrostkiem mieczykowatym;
• 3)chwyć ją drugą ręką i mocno pociągnij
ręce do siebie i ku górze;
• 4)powtórz tę czynność do 5 razy;
BLS dzieci
• 5)upewnij się, że nie uciskasz wyrostkw
mieczykowatego lub dolnych żeber, bo może to
doprowadzić do urazu narządów jamy brzusznej;
• Po wykonaniu uciśnięć klp lub nadbrzusza należy
ponownie ocenić stan dziecka; jeśli ciało obce nie
zostało usunięte a poszkodowany jest wciąż
przytomny, konieczne jest wykonanie sekwencji
uderzeń w okolicę międzyłopatkową i uciśnięć klp
(u niemowląt) lub uciśnięć nadbrzusza ( u
dzieci); należy zadzwonić lub wysłać kogoś po
pomoc jeśli ona jeszcze nie dotarła; nie zostawiać
dziecka samego na tym etapie postępowania;
BLS dzieci
• Jeśli ciało obce zostało usunięte należy ocenić
stan kliniczny dziecka; istnieje bowiem
możliwość, że małe fragmenty mogły pozostać
w drogach oddechowych i powodować
powikłania; w razie wątpliwości konieczne jest
badanie lekarskie; uciśnięcia nadbrzusza
mogą spowodować obrażenia narządów
wewnętrznych, dlatego każdy poszkodowany
leczony w ten sposób powinien zostać
poddany badaniu lekarskiemu;
BLS dzieci
• Niedrożność dróg oddechowych u
nieprzytomnego dziecka – jeśli dziecko
z niedrożnością dróg oddechowych
jest nieprzytomne lub traci
przytomność, należy położyć je na
twardej, płaskiej powierzchni;
następnie należy zadzwonić lub wysłać
kogoś po pomoc, jeżeli ta jest
nieobecna; na tym etapie działań nie
należy zostawiać dziecka samego;
BLS dzieci
• Dalej postępować należy w następujący
sposób:
• 1)otwórz usta i poszukaj widocznych ciał
obcych; jeśli widzisz jakiekolwiek, podejmij
jednorazową próbę usunięcia poprzez
wygarnięcie palcem; nie usuwaj nic na
ślepo ani nie powtarzaj próby wygarnięcia,
bo może to spowodować wepchnięcie ciała
obcego głębiej do krtani i być przyczyną
urazu;
BLS dzieci
• 2)Udrożnij drogi oddechowe poprzez
odgięcie głowy i/lub wysunięcie
żuchwy, a następnie podejmij próbę
wykonania 5 oddechów ratunkowych;
oceń efektywność każdego wdechu;
jeśli wdech nie spowoduje uniesienia
klp, popraw pozycję głowy przed
wykonaniem następnej próby;
BLS dzieci
• 3)podejmij 5 prób wykonania oddechów
ratunkowych; jeżeli nie spowodują one
żadnej reakcji (poruszanie się, kaszel,
spontaniczny oddech) przejdź do uciśnięć
klp bez uprzedniej oceny krążenia;
• 4)postępuj zgodnie z algorytmem BLS dla
jednego ratownika (krok 7b) przez ok..
minutę zanim wezwiesz pogotowie
ratunkowe (jeśli nikt tego nie zrobił
wcześniej);
BLS dzieci
• 5)kiedy udrażniasz drogi oddechowe w celu
wykonania kolejnych oddechów
ratunkowych, skontroluj jamę ustną czy nie
ma tam obecnego ciała obcego;
• 6)jeśli widzisz jakiekolwiek, podejmij próbę
usunięcia poprzez jednokrotne wygarnięcie
palcem;
• 7)jeśli ciało obce się pojawiło i zostało
usunięte, sprawdź i udrożnij drogi
oddechowe oraz wykonaj oddechy
ratunkowe, jeśli dziecko dalej nie oddycha;
BLS dzieci
• 8)jeśli dziecko zaczyna odzyskiwać
przytomność i wykazywać
spontaniczne, efektywne oddechy,
ułóż je w pozycji bezpiecznej i
obserwuj oddychanie i stan
świadomości do czasu przybycia
pogotowia ratunkowego;