Jak powstają
Jak powstają
opady i osady
opady i osady
atmosferyczne
atmosferyczne
.
.
Większość zjawisk atmosferycznych
Większość zjawisk atmosferycznych
jest związana z chmurami, które są
jest związana z chmurami, które są
skupiskiem kropel wody lub
skupiskiem kropel wody lub
kryształków lodu.
kryształków lodu.
Chmury w powietrzu mogą się
Chmury w powietrzu mogą się
przemieszczać, przebudowywać i
przemieszczać, przebudowywać i
zmieniać kształty.
zmieniać kształty.
Co to są opady
Co to są opady
atmosferyczne
atmosferyczne
Kiedy para wodna zawarta w
Kiedy para wodna zawarta w
powietrzu uniesie się tak wysoko, że
powietrzu uniesie się tak wysoko, że
ochładza się i skrapla,
ochładza się i skrapla,
powstaje
powstaje
chmura
chmura
.
.
Woda zawarta w chmurach dociera
Woda zawarta w chmurach dociera
na ziemię jako
na ziemię jako
opad
opad
atmosferyczny.
atmosferyczny.
Rodzaje opadów
Rodzaje opadów
atmosferycznych
atmosferycznych
O rodzaju opadu atmosferycznego
O rodzaju opadu atmosferycznego
decydują warunki jakie panują w chmurze
decydują warunki jakie panują w chmurze
i temperatura.
i temperatura.
Nie z każdej chmury będzie padał deszcz.
Nie z każdej chmury będzie padał deszcz.
Jeśli chmura znajdzie się w strefie
Jeśli chmura znajdzie się w strefie
ciepłego powietrza to zawarta w niej woda
ciepłego powietrza to zawarta w niej woda
wyparuje.
wyparuje.
Wyróżniamy następujące rodzaje opadów
Wyróżniamy następujące rodzaje opadów
atmosferycznych:mżawka, krupy śnieżne,
atmosferycznych:mżawka, krupy śnieżne,
grad, śnieg, deszcz.
grad, śnieg, deszcz.
Grad
Grad
Opad atmosferyczny w postaci
Opad atmosferyczny w postaci
bryłek lodu (nazywanych
bryłek lodu (nazywanych
gradzinami).
gradzinami).
Powstaje wtedy , gdy wokół
chmury znacznie się ochłodzi.
Drobne krople wody w górnej
części chmury natychmiast
zamarzają ten sposób tworzą się
bryłki lodu zwane gradzinami
lodu, które spadają na ziemię.
Wielkość tych gradzin zależy od
ilości pary wodnej , która
zgromadziła się w chmurach oraz
czasu przebywania w chmurach,
Im dłużej to trwa , tym większa
jej ilość zamarza.
Powietrze wokół
chmury się ochładza
Powstaje gradzina
Śnieg
Śnieg
Opad atmosferyczny w
Opad atmosferyczny w
postaci kryształków lodu o
postaci kryształków lodu o
kształtach głównie
kształtach głównie
sześcioramiennych
sześcioramiennych
gwiazdek, łączących się w
gwiazdek, łączących się w
płatki śniegu.
płatki śniegu.
Śnieg tworzą również
Śnieg tworzą również
kryształki lodu, ale powstające
kryształki lodu, ale powstające
nie z kropel wody tylko z pary
nie z kropel wody tylko z pary
wodnej unoszącej się w
wodnej unoszącej się w
atmosferze,
atmosferze,
Po opadnięciu na ziemię tworzy
Po opadnięciu na ziemię tworzy
porowatą
porowatą
pokrywę śnieżną
pokrywę śnieżną
o
o
niewielkiej gęstości także
niewielkiej gęstości także
zwaną śniegiem.
zwaną śniegiem.
Para wodna
Temp.
Poniżej
0°C.
sublimacja
Rodzaje kryształów
Rodzaje kryształów
śniegu
śniegu
Rodzaje śniegu
Rodzaje śniegu
Śnieżyca
Śnieżyca
– obfite opady śniegu.
– obfite opady śniegu.
Zawieja
Zawieja
– śnieżyca połączona z silnym wiatrem.
– śnieżyca połączona z silnym wiatrem.
Zamieć śnieżna
Zamieć śnieżna
– zawieja porywająca śnieg
– zawieja porywająca śnieg
leżący już na ziemi, ograniczająca poważnie
leżący już na ziemi, ograniczająca poważnie
widoczność.
widoczność.
Śnieg ziarnisty
Śnieg ziarnisty
– opad w postaci bardzo
– opad w postaci bardzo
małych, nieprzezroczystych ziarenek lodu o
małych, nieprzezroczystych ziarenek lodu o
średnicy poniżej 1 mm.
średnicy poniżej 1 mm.
Krupy śnieżne
Krupy śnieżne
– śnieg w postaci kulistych
– śnieg w postaci kulistych
bryłek o średnicy od 1 do 15 mm.
bryłek o średnicy od 1 do 15 mm.
Grad
Grad
– bryłki lodu o średnicy powyżej 15 mm,
– bryłki lodu o średnicy powyżej 15 mm,
często mogące zlepiać się ze sobą.
często mogące zlepiać się ze sobą.
Deszcz
Deszcz
Deszcz
Deszcz
w postaci kropli
o średnicy od 0,5 do 8 mm. Krople
o średnicy od 0,5 do 8 mm. Krople
deszczu mogą być wyjątkowo mniejsze, jeśli
deszczu mogą być wyjątkowo mniejsze, jeśli
opad pochodzi z chmur wysokich
.
Opad deszczu może mieć charakter przelotny
Opad deszczu może mieć charakter przelotny
(
(
kapuśniaczek
kapuśniaczek
), krótkotrwały o charakterze
), krótkotrwały o charakterze
nawalnym (
nawalnym (
ulewa
ulewa
,
,
oberwanie chmury
oberwanie chmury
) bądź
) bądź
długotrwały, rozlewny. Obfite opady deszczu
długotrwały, rozlewny. Obfite opady deszczu
mogą powodować wezbrania
).
).
Co to są osady
Co to są osady
atmosferyczne
atmosferyczne
?
?
Osady atmosferyczne powstają
Osady atmosferyczne powstają
wtedy, gdy para wodna z atmosfery
wtedy, gdy para wodna z atmosfery
osadza się na różnych przedmiotach.
osadza się na różnych przedmiotach.
Do osadów zalicza się rosę, szron,
Do osadów zalicza się rosę, szron,
szadź i gołoledź.
szadź i gołoledź.
Rosa
Rosa
Osad w postaci kropel wody
powstających na powierzchni skał,
roślin i innych przedmiotów w wyniku
skraplania się pary wodnej zawartej w
powietrzu.
Powstaje w warunkach bezdeszczowej
Powstaje w warunkach bezdeszczowej
pogody, szczególnie gdy jest ona także
pogody, szczególnie gdy jest ona także
bezwietrzna, gdy następuje intensywne
bezwietrzna, gdy następuje intensywne
wypromieniowanie ciepła z powierzchni
wypromieniowanie ciepła z powierzchni
ziemi (najczęściej jest to wieczorem).
ziemi (najczęściej jest to wieczorem).
Rosa na pajęczynie
Rosa na pajęczynie
Gołoledź
Gołoledź
Osad w postaci gładkiej, równej,
Osad w postaci gładkiej, równej,
przezroczystej warstwy lodu, pokrywającej
przezroczystej warstwy lodu, pokrywającej
podłoże. Powstaje wtedy, gdy deszcz (lub
podłoże. Powstaje wtedy, gdy deszcz (lub
mgła) opada na podłoże o temperaturze
mgła) opada na podłoże o temperaturze
mniejszej od zera. Spadające kropelki
mniejszej od zera. Spadające kropelki
rozpływają się i zamarzają.
rozpływają się i zamarzają.
Do gołoledzi najczęściej dochodzi wtedy, gdy
Do gołoledzi najczęściej dochodzi wtedy, gdy
po mroźnej i suchej pogodzie przychodzi
po mroźnej i suchej pogodzie przychodzi
ocieplenie, przynoszące również opady lub
ocieplenie, przynoszące również opady lub
zamarzania cienkiej warstwy wody
zamarzania cienkiej warstwy wody
pokrywającej powierzchnię. Jest to zjawisko
pokrywającej powierzchnię. Jest to zjawisko
bardzo groźne, zwłaszcza dla użytkowników
bardzo groźne, zwłaszcza dla użytkowników
dróg.
dróg.
Gdy gołoledź pokrywa cienką warstwą przedmioty
Gdy gołoledź pokrywa cienką warstwą przedmioty
(szczególnie powierzchnię asfaltu drogi) wówczas
(szczególnie powierzchnię asfaltu drogi) wówczas
wydaje się on szczególnie czarny, ten rodzaj
wydaje się on szczególnie czarny, ten rodzaj
gołoledzi nazywany jest
gołoledzi nazywany jest
czarnym lodem
czarnym lodem
.
.
Szron
Szron
Osad atmosferyczny,
Osad atmosferyczny,
tworzący drobne lodowe
tworzący drobne lodowe
kryształki w postaci igieł
kryształki w postaci igieł
powstające na podłożu.
powstające na podłożu.
Warunkiem powstania
szronu jest obniżenie
temperatury podłoża poniżej
temperatury punktu
potrójnego dla wody,
zachodzi wówczas
bezpośrednia zamiana pary
wodnej w ciało stałe czyli
resublimacja.
Para wodna
po
niż
ej
0°
C
sublimacja
Szadź
Szadź
Też sadź - osad lodu
Też sadź - osad lodu
powstający wskutek
powstający wskutek
zamarzania kropel
zamarzania kropel
mgły.
mgły.
Składa się ze zlepionych
Składa się ze zlepionych
kryształków lodu
kryształków lodu
narastając niekiedy do
narastając niekiedy do
stosunkowo znacznych
stosunkowo znacznych
grubości, powodując
grubości, powodując
łamanie się pod jej
łamanie się pod jej
ciężarem gałęzi drzew
ciężarem gałęzi drzew
mgła
Temp.
Poniżej
0 °C
za
ma
rza
nie
Mgła jest
Mgła jest
chmurą
chmurą
Mgła
Mgła
- krople wody
- krople wody
(lub kryształy
(lub kryształy
lodu) zawieszone
lodu) zawieszone
w powietrzu,
w powietrzu,
których dolna
których dolna
podstawa styka
podstawa styka
się z powierzchnią
się z powierzchnią
ziemi. Mgła
ziemi. Mgła
powoduje
powoduje
ograniczenie
ograniczenie
widoczności.
widoczności.
Stopnie zachmurzenia
Stopnie zachmurzenia
nieba
nieba
Zachmurzenie
Zachmurzenie
jest to stopień
jest to stopień
pokrycia nieba przez chmury. Do jego
pokrycia nieba przez chmury. Do jego
określania stosuje się skalę od 0 do 8
określania stosuje się skalę od 0 do 8
(8 oznacza pełne zachmurzenia, 0 -
(8 oznacza pełne zachmurzenia, 0 -
brak). Przy podawaniu stopnia
brak). Przy podawaniu stopnia
zachmurzenia podaję się także rodzaj
zachmurzenia podaję się także rodzaj
i gatunek chmur.
i gatunek chmur.
Większe zachmurzenie występuje
Większe zachmurzenie występuje
zwykle nad oceanami niż nad lądami
zwykle nad oceanami niż nad lądami
(wyjątkiem jest strefa równikowa).
(wyjątkiem jest strefa równikowa).
Niebo bezchmurne
Niebo bezchmurne
Małe zachmurzenie
Małe zachmurzenie
Częściowe zachmurzenie
Częściowe zachmurzenie
Pochmurnie
Pochmurnie
W większości
W większości
pochmurnie
pochmurnie
Całkowite zachmurzenie
Całkowite zachmurzenie
Niebo niewidoczne
Niebo niewidoczne
chmu
chmu
ry
ry
Cirrus - pierzaste
Cirrus - pierzaste
Chmury Cirrus mają kształt
Chmury Cirrus mają kształt
włókien
włókien
lub ptasich piór.
lub ptasich piór.
Często są pierwszymi chmurami, ukazującymi
Często są pierwszymi chmurami, ukazującymi
się na niebie.
się na niebie.
Kształt i kierunek poruszania się chmur Cirrus
Kształt i kierunek poruszania się chmur Cirrus
może być wskaźnikiem siły i kierunku wiatrów
może być wskaźnikiem siły i kierunku wiatrów
na dużych wysokościach.
na dużych wysokościach.
Takie chmury nigdy nie dają opadów deszczu
Takie chmury nigdy nie dają opadów deszczu
ani śniegu.
ani śniegu.
Stratus - warstwowe
Stratus - warstwowe
Chmury Stratus tworzą niską
Chmury Stratus tworzą niską
warstwę, przykrywają niebo jak koc.
warstwę, przykrywają niebo jak koc.
Rozwijają się one w poziomie, w
Rozwijają się one w poziomie, w
przeciwieństwie do pionowo rozbudowanych
przeciwieństwie do pionowo rozbudowanych
chmur Cumulus.
chmur Cumulus.
Mogą się też tworzyć jedynie kilka metrów
Mogą się też tworzyć jedynie kilka metrów
nad ziemią - są wtedy niczym innym jak
nad ziemią - są wtedy niczym innym jak
mgłą!
mgłą!
Cumulus - kłębiaste
Cumulus - kłębiaste
Chmury Cumulus wyglądają jak białe
Chmury Cumulus wyglądają jak białe
kłębki waty.
kłębki waty.
Zwykle występują pojedynczo, a między nimi
Zwykle występują pojedynczo, a między nimi
jest wyraźnie widoczne niebieskie niebo.
jest wyraźnie widoczne niebieskie niebo.
Chmury te często przyjmują zabawne
Chmury te często przyjmują zabawne
kształty, mają płaską podstawę i nierówny
kształty, mają płaską podstawę i nierówny
wierzchołek.
wierzchołek.
Cirrocumulus
Cirrocumulus
Przybierają one formę małych białych
Przybierają one formę małych białych
kłębków, które występują wysoko na
kłębków, które występują wysoko na
niebie, pojedynczo lub w długich
niebie, pojedynczo lub w długich
rzędach. Kiedy kłębki są ułożone w rzędy
rzędach. Kiedy kłębki są ułożone w rzędy
przypominają rybie łuski. To odróżnia je
przypominają rybie łuski. To odróżnia je
od chmur Cirrus albo Cirrostratus.
od chmur Cirrus albo Cirrostratus.
Widoczna piętrowość chmur
Widoczna piętrowość chmur
Zadanie domowe
Zadanie domowe
Opisz zjawiska
Opisz zjawiska
atmosferyczne nie
atmosferyczne nie
występujące w Polsce,
występujące w Polsce,
na podstawie
na podstawie
wybranych źródeł
wybranych źródeł
informacji.
informacji.
Do zobaczenia!
Do zobaczenia!
Dziękuje za uwagę
Dziękuje za uwagę