Dr n. med. Bogusław Bucki
Dr n. med. Bogusław Bucki
Zaburzenia
Zaburzenia
czynnościowe przewodu
czynnościowe przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Biegunka przewlekła
Biegunka przewlekła
Instytut Dietetyki
PWSZ w Nysie
Biegunka przewlekła
To stan chorobowy, w którym częste
stolce (pow. 5 / dobę), lub stolce
patologiczne:
- utrzymują się dłużej niż 2 tygodnie,
- zawierają krew, ropę lub śluz,
- prowadzą do zaburzeń odżywiania.
Przyczyny
Wrodzone defekty rozwojowe:
- genetyczne,
- enzymatyczne,
- alergie pokarmowe,
- celiakia,
- biegunki wtórne i inne.
Charakter biegunki
Osmotyczna -
- nadmiar cukrów wywołujący pułapkę
osmotyczną
> 140 mmol/l), pH stolca < 6.
Sekrecyjna -
- toksyny bakteryjne (E.coli)
- defekty sekrecji i absorpcji ( zanik kosmków,
chlorowa, sodowa, guzy (Zollinger- Ellisona,
rakowiak), autoimmunologiczny.
Mieszana.
Towarzyszące zmiany
patologiczne
Uszkodzenie kosmków jelitowych.
Obniżona aktywność enzymatyczna
- disacharydazy ( laktazy).
Zwiększona przepuszczalność błony
śluzowej jelita.
Zaburzenie rozwoju prawidłowej flory
bakteryjnej.
Uszkodzenie kosmków
jelitowych.
- uszkodzenie rąbka szczoteczkowego
- zwiększona przepuszczalność
- alergizacja,
- zmniejszenie powierzchni chłonnej,
- zmniejszona ilość disacharydaz
( złe wchłanianie węglowodanów, fermentacja, )
Dysbakterioza
dekoniugacja kwasów tłuszczowych
- wzrost aktywności:
cyklazy adenylowej,
cyklazy guaninowej,
kinazy C,
Efekt:
nadmierna sekrecja: Na, K, H
2
O
Zasady żywienia
Wyrównanie niedoborów:
- wodno elektrolitowych,
- kwasowo zasadowych,
Zwiększona podaż energii.
Diety eliminacyjne.
Diety oparte na produktach
mlecznych.
Wyrównywanie niedoborów
Wodno elektrolitowych
i kwasowo zasadowych,
niezbędne w okresach zaostrzeń
podajemy doustne płyny nawadniające:
Gastrolit,
Saltoral,
Pedialyte,
Lytren.
Gastrolit
Skład płynu:
węglowodany 1,6% glukoza
sód (Na
+
)
60 mmOl/l
potas (K
+
)
20 mmOl/l
HCO
-
3
30 mmOl/l
osmolalność
240 mOsm/l
Saltoral
Skład płynu:
węglowodany 2% glukoza
sód (Na
+
)
90 mmOl/l
potas (K
+
)
20 mmOl/l
HCO
-
3
30 mmOl/l
osmolalność
331 mOsm/l
Pedialyte
Skład płynu:
węglowodany 2,5% glukoza
sód (Na
+
)
45 mmOl/l
potas (K
+
)
20 mmOl/l
cytrynian sod. 30 mmOl/l
osmolalność
269 mOsm/l
Lytren
Skład płynu:
węglowodany 2% glukoza
6,4% syrop kukur.
sód (Na
+
)
50 mmOl/l
potas (K
+
)
25 mmOl/l
HCO
-
3
30 mmOl/l
osmolalność
290 mOsm/l
Zwiększona podaż energii
Zapotrzebowanie na energię jest większe
o
30 - 50 %
dostarczenie energii wymaga:
- żywienia pozajelitowego,
- alimentacji doustnej
częściowej
( Biegunka osmotyczna)
całkowitej
( Biegunka sekrecyjna)
Diety eliminacyjne
Ich podstawową rolą jest dostarczenie
odpowiedniej ilości energii i
jednoczesna
eliminacja potencjalnie szkodliwego
czynnika:
- glutenu,
- laktozy,
- sacharozy,
- białek mleka,
Preparaty stosowane w dietach
eliminacyjnych
Hydrolizaty kazeiny,
Hydrolizaty białek serwatkowych,
Aminokwasowe diety elementarne,
Izolowane białka sojowe,
Diety hipoantygenowe
(częściowo
hydrolizowane)
Hydrolizaty kazeiny
Nutramigen -
energia 68 kcal/100ml
białko
1,9 g/ 100ml
tłuszcze 2,6 g/ 100ml
węglow. 9,3 g/ 100ml
Progestamil -
energia 67 kcal/100ml
białko
1,9 g/ 100ml
tłuszcze 2,7 g/ 100ml
(40% MCT)
węglow. 9,3 g/ 100ml
Hydrolizaty białek
serwatkowych
Bebilon –pepti
energia 66 kcal/100ml
białko
2,0 g/ 100ml
tłuszcze 3,6 g/ 100ml
węglow. 6,9 g/ 100ml
(2,6 g. laktozy)
Bebilon –pepti MCT
energia 66 kcal/100ml
białko
2,0 g/ 100ml
tłuszcze 3,6 g/ 100ml
(50% MCT)
węglow. 6,9 g/ 100ml
Hydrolizaty białek
serwatkowych
Alfare
energia
65 kcal/100ml
białko
2,2 g/ 100ml
tłuszcze 3,3 g/ 100ml
(40% MCT)
węglow. 7,0 g/ 100ml
Aminokwasowe diety
elementarne
Neocate
energia 71 kcal /100ml
białko
1,95 g / 100ml
tłuszcze 3,45 g / 100ml
węglow. 8,1 g / 100ml
Bebilon Amino
energia 66 kcal /100ml
białko
1,8 g / 100ml
tłuszcze 3,4 g / 100ml
węglow. 7,1 g / 100ml
Preparaty izolowanego
białka sojowego
Prosobe
energia
68 kcal/100ml
białko
2,0 g/ 100ml
tłuszcze 3,6 g/ 100ml
węglow. 6,9 g/ 100ml
Bebilon Soya
energia
66 kcal/100ml
białko
1,8 g/ 100ml
tłuszcze 3,6 g/ 100ml
węglow. 6,7 g/ 100ml
Preparaty izolowanego
białka sojowego
Isomil
energia
68 kcal/100ml
białko
1,8 g/ 100ml
tłuszcze 3,7 g/ 100ml
węglow. 6,9 g/ 100ml
Humana SL
energia
68 kcal/100ml
białko
2,0 g/ 100ml
tłuszcze 3,6 g/ 100ml
węglow. 6,9 g/ 100ml
Preparaty izolowanego
białka sojowego
Alsoy
energia
67 kcal/100ml
białko
2,8 g / 100ml
tłuszcze 5,0 g / 100ml
węglow. 11,0 g/ 100ml
Diety hipoantygenowe
(częściowo hydrolizowane)
NAN H.A.
energia
67 kcal/100ml
białko
1,6 g/ 100ml
tłuszcze 3,4 g/ 100ml
węglow. 7,4 g/ 100ml
Aptamil H.A.
energia
67 kcal/100ml
białko
1,6 g/ 100ml
tłuszcze 3,6 g/ 100ml
węglow. 7,2 g/ 100ml
Diety hipoantygenowe
(częściowo hydrolizowane)
Enfamil H.A.
energia
68 kcal/100ml
białko
1,5 g/ 100ml
tłuszcze 3,7 g/ 100ml
(50% MCT)
węglow. 6,9 g/ 100ml
Przewlekła biegunka
nieswoista
Objawy:
- obfite, nie strawione ranne stolce
- cechy biegunki osmotycznej
- zaburzenia motoryki jelit
- prawidłowy rozwój
- prawidłowe odżywienie
- wykluczenie innych patologii
Przewlekła biegunka
nieswoista
Przyczyna:
- niewrażliwość na bodźce hamujące
( poposiłkowe hamowanie aktywności MMC, motor
migrating complexes)
- zaburzona motoryka jelit
(przyspieszony pasaż jelitowy zaburza wchłanianie
wody w jelitach)
Uwaga ! dieta bogata w węglowodany jak i ubogo
tłuszczowa nasila objawy choroby.
Przewlekła biegunka
nieswoista
Leczenie dietetyczne:
tłuszcze - 4,0 g / kg mc.
przy braku objawów nietolerancji laktozy należy
korzystać z produktów mlecznych.
ograniczenie płynowe 100 ml / kg mc.
eliminacja fruktozy i sorbitolu,
zwiększona podaż błonnika