Analiza SPACE

Analiza SPACE

SPACE

SPACE

(ang. Strategic Position and

(ang. Strategic Position and

Action Evaluation - analiza pozycji

Action Evaluation - analiza pozycji

strategicznej i ocena działalności firmy

strategicznej i ocena działalności firmy

)

)

Analiza SPACE

Analiza SPACE

Jest to jedna z metod badania ogólnej

Jest to jedna z metod badania ogólnej

zdolności rozwojowej firmy. Ułatwia

zdolności rozwojowej firmy. Ułatwia

ona podejmowanie decyzji

ona podejmowanie decyzji

dotyczących rozgałęzień działalności

dotyczących rozgałęzień działalności

firmy i ocenę poszczególnych jej

firmy i ocenę poszczególnych jej

domen.

domen.

Analiza SPACE

Analiza SPACE

Tok postępowania w tej metodzie można

Tok postępowania w tej metodzie można

podzielić na cztery etapy:

podzielić na cztery etapy:

1.

1.

Wyznaczenie czterech wymiarów

Wyznaczenie czterech wymiarów

przestrzeni, w której identyfikuje się pozycję

przestrzeni, w której identyfikuje się pozycję

firmy, jak i charakteryzujących je determinant.

firmy, jak i charakteryzujących je determinant.

2.

2.

Narysowanie układu współrzędnych

Narysowanie układu współrzędnych

3.

3.

Skwantyfikowanie wymiarów i determinant.

Skwantyfikowanie wymiarów i determinant.

4.

4.

Określenie pozycji strategicznej firmy.

Określenie pozycji strategicznej firmy.

Analiza SPACE

Analiza SPACE

Siła finansowa firmy:

Siła finansowa firmy:

Lp.

Lp.

Kryterium

Kryterium

oceny

oceny

Waga

Waga

czynnik

czynnik

a

a

Ocen

Ocen

a

a

1-6

1-6

Ocena

Ocena

ważon

ważon

a

a

1.

1.

Wskaźnik stopy

Wskaźnik stopy

zysku

zysku

0,20

0,20

4

4

0,80

0,80

2.

2.

Rentowność

Rentowność

kapitału

kapitału

0,05

0,05

3

3

0,15

0,15

3.

3.

Stabilność zysku

Stabilność zysku

0,30

0,30

5

5

0,90

0,90

4.

4.

Płynność

Płynność

finansowa

finansowa

0,25

0,25

5

5

1,25

1,25

5.

5.

Zadłużenie

Zadłużenie

0,20

0,20

6

6

1,80

1,80

SUMA

SUMA

1,00

1,00

4,90

4,90

Analiza SPACE

Analiza SPACE

Lp

Lp

.

.

Kryterium oceny

Kryterium oceny

Waga

Waga

czynnik

czynnik

a

a

Ocen

Ocen

a

a

1-6

1-6

Ocena

Ocena

ważon

ważon

a

a

1.

1.

Rynek i jego zasięg

Rynek i jego zasięg

0,20

0,20

1

1

0,20

0,20

2.

2.

Udział

Udział

przedsiębiorstwa w

przedsiębiorstwa w

rynku

rynku

0,10

0,10

4

4

0,40

0,40

3.

3.

Struktura

Struktura

asortymentowa

asortymentowa

sprzedaży

sprzedaży

0,20

0,20

5

5

1,00

1,00

4.

4.

Możliwość aktywnego

Możliwość aktywnego

oddziaływania na

oddziaływania na

poziom cen

poziom cen

0,20

0,20

1

1

0,20

0,20

5.

5.

Powiązania z

Powiązania z

klientami

klientami

0,30

0,30

5

5

1,50

1,50

SUMA

SUMA

1,00

1,00

3,30

3,30

Przewaga

Przewaga

konkurencyjna:

konkurencyjna:

Analiza SPACE

Analiza SPACE

Lp

Lp

.

.

Kryterium oceny

Kryterium oceny

Waga

Waga

czynnik

czynnik

a

a

Ocen

Ocen

a

a

1-6

1-6

Ocena

Ocena

ważon

ważon

a

a

1.

1.

Charakterystyka

Charakterystyka

konkurencji

konkurencji

0,15

0,15

3

3

0,45

0,45

2.

2.

Faza cyklu życia

Faza cyklu życia

branży

branży

0,20

0,20

2

2

0,40

0,40

3.

3.

Społeczna

Społeczna

atrakcyjność sektora

atrakcyjność sektora

0,15

0,15

5

5

0,75

0,75

4.

4.

Długość życia branży

Długość życia branży

0,30

0,30

6

6

1,80

1,80

5.

5.

Struktura zastosowań

Struktura zastosowań

w innych sektorach

w innych sektorach

działalności

działalności

0,20

0,20

3

3

0,60

0,60

SUMA

SUMA

1,00

1,00

4,00

4,00

Stabilność otoczenia:

Stabilność otoczenia:

Analiza SPACE

Analiza SPACE

Siła sektora:

Siła sektora:

Lp.

Lp.

Kryterium

Kryterium

oceny

oceny

Waga

Waga

czynnik

czynnik

a

a

Ocen

Ocen

a

a

1-6

1-6

Ocena

Ocena

ważon

ważon

a

a

1.

1.

Etap rozwoju sektora

Etap rozwoju sektora

0,15

0,15

2

2

0,30

0,30

2.

2.

Innowacyjność

Innowacyjność

branży

branży

0,15

0,15

3

3

0,45

0,45

3.

3.

Uzależnienie branży

Uzależnienie branży

od koniunktury

od koniunktury

0,25

0,25

2

2

0,50

0,50

4.

4.

Stabilność zysku

Stabilność zysku

0,15

0,15

5

5

0,75

0,75

5.

5.

Konkurencyjność w

Konkurencyjność w

sektorze

sektorze

0,30

0,30

3

3

0,90

0,90

SUMA

SUMA

1,00

1,00

2,90

2,90

Analiza SPACE

Analiza SPACE

Strategia
konserwatywna

Strategia
agresywna

Strategia
defensywna

Strategia
konkurencyjna

SF

SS

SO

PK

Analiza SPACE

Analiza SPACE

Współrzędna x = SS + (-PK) = 2,90-3,30=-
0,4

Współrzędna y = SF + (-SO) = 4,90-
4,00=0,90

Analiza SPACE

Analiza SPACE

Analiza SPACE

Analiza SPACE

Strategia konkurencji oznacza, że firma
jest słaba finansowo w stosunku do
otoczenia, ale ma przynajmniej średnią
pozycję konkurencyjną w średnio
atrakcyjnej branży lub ma wysoką
pozycję konkurencyjną w średnio
atrakcyjnej brany.

Macierz McKinseya (GE)

Macierz McKinseya (GE)

Macierz GE jest narzędziem pozwalającym

Macierz GE jest narzędziem pozwalającym

na precyzyjne określenie pozycji

na precyzyjne określenie pozycji

konkurencyjnej przedsiębiorstwa w

konkurencyjnej przedsiębiorstwa w

każdym sektorze.

każdym sektorze.

Przy tworzeniu macierzy GE należy

Przy tworzeniu macierzy GE należy

wykonać:

wykonać:



ocenę atrakcyjności sektora

ocenę atrakcyjności sektora



ocenę pozycji konkurencyjnej

ocenę pozycji konkurencyjnej

Macierz McKinseya (GE)

Macierz McKinseya (GE)

Lp.

Lp.

Kryteria

Kryteria

oceny

oceny

Ocena

Ocena

1-3

1-3

4-6

4-6

7-9

7-9

1.

1.

Wielkość rynku

Wielkość rynku

rynek

rynek

niewielki,

niewielki,

lokalny

lokalny

Rynek duży,

Rynek duży,

regionalny,

regionalny,

krajowy

krajowy

Rynek bardzo

Rynek bardzo

duży,

duży,

międzynarodowy,

międzynarodowy,

światowy

światowy

2.

2.

Rozwój rynku

Rozwój rynku

niewielki, w

niewielki, w

zasadzie

zasadzie

ustabilizowa

ustabilizowa

ny

ny

Średni,

Średni,

dynamika

dynamika

rozwoju

rozwoju

zbliżona do

zbliżona do

innych

innych

rynków

rynków

Dynamiczny,

Dynamiczny,

rozwój szybszy niż

rozwój szybszy niż

innych rynków

innych rynków

3.

3.

Rentowność

Rentowność

branżowa

branżowa

niższa od

niższa od

średniej

średniej

podobna do

podobna do

średniej

średniej

wyższa niż średnia

wyższa niż średnia

4.

4.

Innowacyjność

Innowacyjność

wysokie

wysokie

wymagania

wymagania

techniczno-

techniczno-

technologiczne

technologiczne

, wysokie

, wysokie

tempo zmian

tempo zmian

średnie

średnie

wymagania

wymagania

techniczno-

techniczno-

technologicz

technologicz

ne, średnie

ne, średnie

tempo zmian

tempo zmian

niskie

niskie

wymagania

wymagania

techniczno –

techniczno –

technologiczne,

technologiczne,

niskie tempo

niskie tempo

zmian

zmian

Ocena atrakcyjności sektora

Macierz McKinseya (GE)

Macierz McKinseya (GE)

Lp.

Lp.

Kryteria

Kryteria

oceny

oceny

Ocena

Ocena

1-3

1-3

4-6

4-6

7-9

7-9

5.

5.

Intensywność

Intensywność

konkurencji

konkurencji

Silna

Silna

konkurencja,

konkurencja,

słaba

słaba

znajomość

znajomość

konkurentów

konkurentów

Średnia

Średnia

konkurencja,

konkurencja,

średnia

średnia

znajomość

znajomość

konkurentów

konkurentów

Silna

Silna

konkurencja,

konkurencja,

bardzo dobra

bardzo dobra

znajomość

znajomość

konkurentów

konkurentów

6.

6.

Możliwości

Możliwości

substytucyjne

substytucyjne

Duże

Duże

niebezpieczeńst

niebezpieczeńst

wo

wo

przeniesienia

przeniesienia

całego popytu

całego popytu

na produkty

na produkty

substytucyjne

substytucyjne

Średnia

Średnia

możliwość

możliwość

przeniesieni

przeniesieni

a części

a części

popytu na

popytu na

produkty

produkty

substytucyjn

substytucyjn

e

e

niewielkie

niewielkie

niebezpieczeńst

niebezpieczeńst

wo przeniesienia

wo przeniesienia

popytu na

popytu na

produkty

produkty

substytucyjne

substytucyjne

7.

7.

Zależność od

Zależność od

koniunktury

koniunktury

duża

duża

średnia

średnia

niewielka

niewielka

8.

8.

Stabilność

Stabilność

zachowań

zachowań

konsumenckich

konsumenckich

niewielka

niewielka

średnia

średnia

duża

duża

Ocena atrakcyjności sektora

Macierz McKinseya (GE)

Macierz McKinseya (GE)

Ocena atrakcyjności sektora

Lp.

Lp.

Kryteria

Kryteria

oceny

oceny

Ocena

Ocena

1-3

1-3

4-6

4-6

7-9

7-9

9.

9.

Zakłócenia

Zakłócenia

zaopatrzeniowe

zaopatrzeniowe

Bardzo

Bardzo

częste,

częste,

powodujące

powodujące

komplikację

komplikację

działalności

działalności

Sporadyczne,

Sporadyczne,

okresowe

okresowe

Rzadkie,

Rzadkie,

nieistotne dla

nieistotne dla

działalności

działalności

10.

10.

Ryzyko

Ryzyko

interwencji

interwencji

państwowych

państwowych

Duże,

Duże,

niekorzystne

niekorzystne

dla

dla

działalności

działalności

Średnie,

Średnie,

wpływające

wpływające

na działalność

na działalność

w niewielkim

w niewielkim

stopniu

stopniu

Niewielkie, bez

Niewielkie, bez

istotnego wpływu

istotnego wpływu

na działalność

na działalność

Macierz McKinseya (GE)

Macierz McKinseya (GE)

Lp.

Lp.

Kryterium oceny

Kryterium oceny

Waga

Waga

czynnika

czynnika

Ocena

Ocena

1-9

1-9

Ocena

Ocena

ważona

ważona

1.

1.

Wielkość rynku

Wielkość rynku

0,15

0,15

2

2

0,30

0,30

2.

2.

Rozwój rynku

Rozwój rynku

0,05

0,05

2

2

0,10

0,10

3.

3.

Rentowność branżowa

Rentowność branżowa

0,05

0,05

5

5

0,25

0,25

4.

4.

Innowacyjność

Innowacyjność

0,05

0,05

8

8

0,40

0,40

5.

5.

Intensywność konkurencji

Intensywność konkurencji

0,15

0,15

6

6

0,90

0,90

6.

6.

Możliwości substytucyjne

Możliwości substytucyjne

0,10

0,10

4

4

0,40

0,40

7.

7.

Zależność od koniunktury

Zależność od koniunktury

0,10

0,10

1

1

0,20

0,20

8.

8.

Stabilność zachowań

Stabilność zachowań

konsumenckich

konsumenckich

0,10

0,10

7

7

0,70

0,70

9.

9.

Zakłócenia zaopatrzeniowe

Zakłócenia zaopatrzeniowe

0,20

0,20

2

2

0,40

0,40

10

10

Ryzyko interwencji

Ryzyko interwencji

państwowych

państwowych

0,05

0,05

4

4

0,20

0,20

Suma

Suma

1

1

3,85

3,85

Macierz McKinseya (GE)

Macierz McKinseya (GE)

Ocena pozycji konkurencji

Lp.

Lp.

Kryteria

Kryteria

oceny

oceny

Ocena

Ocena

1-3

1-3

4-6

4-6

7-9

7-9

1.

1.

Względny udział

Względny udział

w rynku

w rynku

Niewielki,

Niewielki,

niższy od

niższy od

większości

większości

konkurentów

konkurentów

Średni,

Średni,

zbliżony do

zbliżony do

większości

większości

konkurentó

konkurentó

w

w

Duży,

Duży,

dominujący w

dominujący w

stosunku do

stosunku do

konkurentów

konkurentów

2.

2.

Dynamika

Dynamika

rozwoju

rozwoju

działalności

działalności

Niewielka,

Niewielka,

niższa niż u

niższa niż u

konkurentów

konkurentów

Średnia,

Średnia,

zbliżona do

zbliżona do

konkurentó

konkurentó

w

w

Wysoka, wyższa

Wysoka, wyższa

niż u

niż u

konkurentów

konkurentów

3.

3.

Rentowność

Rentowność

działalności

działalności

niższa niż w

niższa niż w

innych

innych

obszarach

obszarach

działalności

działalności

Podobna

Podobna

jak w

jak w

innych

innych

obszarach

obszarach

działalności

działalności

wyższa niż w

wyższa niż w

innych

innych

obszarach

obszarach

działalności

działalności

4.

4.

Potencjał

Potencjał

marketingowy

marketingowy

Niewielki,

Niewielki,

słabszy niż u

słabszy niż u

konkurencji

konkurencji

Średni,

Średni,

podobny

podobny

jak u

jak u

konkurencji

konkurencji

Duży, znacznie

Duży, znacznie

lepszy niż u

lepszy niż u

konkurencji

konkurencji

Macierz McKinseya (GE)

Macierz McKinseya (GE)

Ocena pozycji konkurencji

Lp.

Lp.

Kryteria

Kryteria

oceny

oceny

Ocena

Ocena

1-3

1-3

4-6

4-6

7-9

7-9

5.

5.

Potencjał i

Potencjał i

struktura

struktura

kosztów

kosztów

Wysokie

Wysokie

koszty, wyższe

koszty, wyższe

niż u

niż u

konkurentów,

konkurentów,

duży udział

duży udział

kosztów

kosztów

stałych

stałych

Średnie

Średnie

koszty,

koszty,

zbliżone do

zbliżone do

konkurentów

konkurentów

, średni

, średni

udział

udział

kosztów

kosztów

stałych

stałych

Niskie

Niskie

koszty,

koszty,

niższe niż u

niższe niż u

konkurentów

konkurentów

, mały udział

, mały udział

kosztów

kosztów

stałych

stałych

6.

6.

Know - how

Know - how

Na niskim

Na niskim

poziomie,

poziomie,

niższym niż u

niższym niż u

konkurentów

konkurentów

Na średnim

Na średnim

poziomie,

poziomie,

zbliżonym do

zbliżonym do

konkurentów

konkurentów

Na wysokim

Na wysokim

poziomie,

poziomie,

wyższym niż

wyższym niż

u

u

konkurentów

konkurentów

7.

7.

Spełnienie

Spełnienie

wymagań

wymagań

ochrony

ochrony

środowiska

środowiska

Wymagania

Wymagania

nie spełniane,

nie spełniane,

wysokie

wysokie

nakłady

nakłady

potrzebne na

potrzebne na

ich spełnienie

ich spełnienie

Wymagania

Wymagania

spełnione, lecz

spełnione, lecz

potrzebne

potrzebne

nowe

nowe

inwestycje

inwestycje

Wymagania

Wymagania

spełnione,

spełnione,

nie

nie

potrzebne

potrzebne

inwestycje

inwestycje

w tym

w tym

zakresie

zakresie

Macierz McKinseya (GE)

Macierz McKinseya (GE)

Ocena pozycji konkurencji

Lp.

Lp.

Kryteria

Kryteria

oceny

oceny

Ocena

Ocena

1-3

1-3

4-6

4-6

7-9

7-9

8.

8.

Możliwości

Możliwości

finansowe

finansowe

Niewielkie,

Niewielkie,

brak środków

brak środków

własnych,

własnych,

trudności z

trudności z

pozyskaniem

pozyskaniem

kapitału

kapitału

Średnie,

Średnie,

niewielki udział

niewielki udział

środków

środków

własnych,

własnych,

normalne

normalne

warunki

warunki

pozyskiwania

pozyskiwania

kapitału

kapitału

Duże, duży

Duże, duży

udział

udział

środków

środków

własnych,

własnych,

duże

duże

możliwości

możliwości

pozyskania

pozyskania

kapitału

kapitału

9.

9.

Lokalizacja

Lokalizacja

niekorzystna

niekorzystna

Średnia,

Średnia,

podobna jak

podobna jak

u konkurencji

u konkurencji

Korzystna,

Korzystna,

optymalna

optymalna

10.

10.

Jakość

Jakość

zarządzania

zarządzania

Niska, gorsza

Niska, gorsza

niż u

niż u

konkurentów

konkurentów

Średnia,

Średnia,

wpływająca na

wpływająca na

działalność w

działalność w

średnim

średnim

stopniu

stopniu

Wysoka,

Wysoka,

znacznie

znacznie

lepsza niż u

lepsza niż u

konkurentó

konkurentó

w

w

Macierz McKinseya (GE)

Macierz McKinseya (GE)

Lp.

Lp.

Kryterium oceny

Kryterium oceny

Waga

Waga

czynnika

czynnika

Ocen

Ocen

a 1-9

a 1-9

Ocena

Ocena

ważona

ważona

1.

1.

Względny udział w rynku

Względny udział w rynku

0,15

0,15

5

5

0,75

0,75

2.

2.

Dynamika rozwoju

Dynamika rozwoju

działalności

działalności

0,05

0,05

6

6

0,30

0,30

3.

3.

Rentowność działalności

Rentowność działalności

0,15

0,15

5

5

0,75

0,75

4.

4.

Potencjał marketingowy

Potencjał marketingowy

0,10

0,10

4

4

0,40

0,40

5.

5.

Poziom i struktura kosztów

Poziom i struktura kosztów

0,10

0,10

6

6

0,60

0,60

6.

6.

Know -how

Know -how

0,05

0,05

6

6

0,30

0,30

7.

7.

Spełnienie wymagań

Spełnienie wymagań

ochrony środowiska

ochrony środowiska

0,05

0,05

9

9

0,45

0,45

8.

8.

Możliwości finansowe

Możliwości finansowe

0,15

0,15

8

8

1,20

1,20

9.

9.

Lokalizacja

Lokalizacja

0,15

0,15

6

6

0,90

0,90

10

10

Jakość zarządzania

Jakość zarządzania

0,10

0,10

9

9

0,90

0,90

Suma

Suma

1

1

6,55

6,55

Macierz McKinseya (GE)

Macierz McKinseya (GE)

Wnioski:

Wnioski:



segmentacja rynku

segmentacja rynku



zachowanie pozycji ochronnej wobec

zachowanie pozycji ochronnej wobec

konkurencji

konkurencji



inwestować w dziedziny najbardziej

inwestować w dziedziny najbardziej

zyskowne o najmniejszym ryzyku

zyskowne o najmniejszym ryzyku

Macierz McKinseya (GE)

Macierz McKinseya (GE)