ZABIEGI
PRZECIWZAPALNE
Opracowała: Agnieszka Piórkowska, Anna
Kosieradzka
Temat:
Zabiegi przeciwzapalne.
Cel główny zajęć:
Nabywanie wiedzy na
temat zabiegów przeciwzapalnych.
Zabiegi przeciwzapalne…
Szczegółowe cele kształcenia (sfera poznawcza):
W wyniku procesu kształcenia uczeń powinien :
znać definicję i objawy zapalenia,
wymienić czynniki wpływające na proces zapalny,
omówić przebieg procesu zapalnego,
przedstawić sposoby leczenia procesu zapalnego,
scharakteryzować środki przeciwzapalne.
Zabiegi przeciwzapalne…
Szczegółowe cele kształcenia (sfera psycho -
ruchowa):
W wyniku procesu kształcenia uczeń powinien
umieć:
rozpoznać objawy zapalenia,
dobrać stosowną metodę leczenia procesu
zapalnego,
wykonać zabiegi przeciwzapalne w zależności
od stanu pacjenta,
przewidzieć niebezpieczeństwa związane z
zabiegami przeciwzapalnymi i umieć im
zapobiegać.
Zabiegi przeciwzapalne…
Szczegółowe cele kształcenia (sfera
afektywna):
W wyniku procesu kształcenia uczeń powinien :
zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny
pracy oraz sanitarno – epidemiologiczne w
czasie realizacji zadań,
zastosować zasady etyki w działalności
zawodowej,
wykorzystać różne źródła informacji dla
doskonalenia własnych umiejętności
zawodowych.
Zabiegi przeciwzapalne…
Zapalenie
(inflammatio) jest to
miejscowa odpowiedź ustroju na bodziec
zapaleniotwórczy.
Odczyn zapalny jest próbą obrony
ustroju przed czynnikiem szkodliwym.
Zabiegi przeciwzapalne…
Przyczyny zapalenia:
uraz mechaniczny,
czynniki chemiczne
egzogenne - zewnątrzpochodne (kwasy,
zasady),
endogenne - wewnątrzpochodne,
czynniki fizyczne (np. promieniowanie
nadfioletowe, jonizujące i ciepło),
ciała obce,
czynniki biologiczne (bakterie, wirusy, grzyby,
tkanka martwicza).
Zabiegi przeciwzapalne…
W zapaleniu mamy do czynienia z
procesami lokalnymi
w miejscu
zadziałania bodźca zapaleniotwórczego
( w tzw. ognisku zapalnym).
Towarzyszą im zaburzenia dotyczące
całego organizmu.
Zabiegi przeciwzapalne…
Zmiany toczące się w ognisku zapalnym powodują
następujące miejscowe objawy kliniczne :
zaczerwienienie
(rubor),
obrzęk
(tumor),
ból
(dolor),
podniesienie temperatury
(calor),
upośledzenie czynności narządu
(functio laesa).
Zabiegi przeciwzapalne…
Przebieg procesu zapalnego można podzielić na
trzy okresy :
uszkodzenie tkanek,
powstanie wysięku (surowiczy lub ropny),
cofanie się objawów chorobowych i zakończenie
procesu zapalnego.
Zabiegi przeciwzapalne…
W niektórych przypadkach (np.
nieprawidłowe leczenie, zaniechanie
leczenia itp.)
ostry stan zapalny
może przejść w
zapalenie przewlekle
lub nawet może
doprowadzić do
zejścia śmiertelnego.
Zabiegi przeciwzapalne…
W celu szybszego zwalczania stanu
zapalnego leczenie farmakologiczne jest
wspomagane przez stosowanie różnego
rodzaju środków i zabiegów
przeciwzapalnych.
Zabiegi przeciwzapalne…
Środki przeciwzapalne można podzielić
na:
ciepło suche i wilgotne,
zimno suche i wilgotne,
środki chemiczne,
środki bodźcowe (bańki).
Zabiegi przeciwzapalne…
Podział fizycznych środków
przeciwzapalnych:
Zabiegi przeciwzapalne…
Wpływ ciepła na organizm człowieka:
rozszerzenie powierzchownych naczyń krwionośnych i
trochę głębiej położonych,
rozszerzenie naczyń chłonnych,
zwiększenie przepuszczalności naczyń włosowatych,
obniżenie ciśnienia tętniczego krwi,
nieznaczny wzrost tętna,
ułatwienie przenikania leukocytów do przestrzeni
okołonaczyniowej,
zmniejszenie napięcia mięśni,
pogłębienie oddechu,
wzmożone wydzielanie potu,
zmniejszenie bólu,
przyśpieszenie powstania ropy (w stanach zapalnych).
Zabiegi przeciwzapalne…
Wskazania do stosowania ciepła:
bóle mięśniowe,
przykurcze,
wzdęcia,
utrudnione gojenie się ran,
oziębienie,
choroby reumatyczne,
nerwobóle,
zapalenie ucha środkowego.
Zabiegi przeciwzapalne…
Przeciwwskazania do stosowania ciepła:
krwotoki,
ostre stany zapalne grożące perforacją, np.
ostre zapalenie wyrostka robaczkowego,
oparzenia.
Zabiegi przeciwzapalne…
Należy pamiętać o
kontrolowaniu i ostrożnym
stosowaniu ciepła u chorych
nieprzytomnych oraz u osób z
zaburzeniami czucia!!!
Zabiegi przeciwzapalne…
Wpływ zimna na organizm człowieka:
miejscowe obniżenie temperatury,
zwężenie naczyń krwionośnych,
działanie przeciwkrwotoczne,
zmniejszenie obrzęku,
zmniejszenie i zwolnienie przemiany materii,
zmniejszenie dopływu tlenu i substancji odżywczych
do tkanek,
zmniejszenie bólu,
zwolnienie lub zahamowanie procesu zapalnego.
Zabiegi przeciwzapalne…
Wskazania do stosowania zimna:
stłuczenie, skręcenie, zwichnięcie,
obrzęki pourazowe lub pooperacyjne,
krwiaki,
migreny, bóle głowy,
krwotoki z nosa,
krwotoki wewnętrzne,
wysoka gorączka,
poparzenia (bezpośrednio po oparzeniu przez ok. 15
min. chłodzić zimną wodą),
zapobieganie i leczenie zakrzepicy,
zapobieganie wysiękom, obrzękom, np. przy ukłuciu
przez owady.
Zabiegi przeciwzapalne…
Przeciwwskazania do stosowania zimna:
odmrożenia,
tętnicze zaburzenia dopływu krwi.
Zabiegi przeciwzapalne…
Kąpiele lecznicze
Cel:
leczenie skóry i włosów,
leczenie fizykalne,
uregulowanie temperatury ciała (oziębienie, gorączka,
przegrzanie),
leczenie zaburzeń krążenia krwi,
zabieg terapeutyczny o działaniu ogólnym lub
miejscowym (kąpiel całego ciała oraz kąpiel częściowa,
np. rąk, stóp, nasiadówki.
Zabiegi przeciwzapalne…
Kąpiele lecznicze
Zadania personelu wykonującego kąpiel u pacjenta:
zabieg wykonuje się na zlecenie lekarskie,
odpowiada się za przygotowanie i wykonanie zabiegu,
należy znać leki i środki lecznicze stosowane do kąpieli,
zabieg wykonuje się od 10 – 30 minut,
należy sprawdzić, czy chory miał już w przeszłości wykonaną
kąpiel leczniczą i jak na nią reagował,
należy przygotować właściwą temperaturę kąpieli leczniczej,
nadzoruje się przebieg zabiegu,
obserwuje się pacjenta podczas kąpieli,
należy określić ilość wody w wannie i pozycję pacjenta
podczas kąpieli,
przygotować pomieszczenie kąpielowe: odp. temperatura,
zamknięte okna po przewietrzeniu pomieszczenia, umycie i
zdezynfekowanie wanny.
Zabiegi przeciwzapalne…
Kąpiele lecznicze
Przygotowanie pacjenta:
wyjaśnienie istoty, celu i przebiegu kąpieli,
uzgodnienie z pacjentem pory wykonania kąpieli,
opróżnienie przez pacjenta pęcherza moczowego i jelit,
usunięcie ewentualnych opatrunków,
poinformowanie o zakazie drapania i szczotkowania skóry
(wyjątkowo stosuje się w łuszczycy),
podkreślenie ważności delikatnego osuszania skóry –
wycieranie ręcznikiem zwiększa podrażnienie skóry i nasila
objawy chorobowe,
uświadomienie o konieczności zgłaszania wszelkich
niepokojących objawów i złego samopoczucia, np. uczucie
osłabienia lub omdlenia, wzrost temperatury ciała, nasilenie
objawów skórnych typu – świąd i palenie skóry,
zaczerwienienie, wysypka,
wykonanie przed kąpielą pomiaru tętna, ciśnienia tętniczego
krwi,
ustalenie, w jakim zakresie pacjent wymaga pomocy podczas
kąpieli.
Zabiegi przeciwzapalne…
Kąpiele lecznicze
Przygotowanie sprzętu:
lek, środek leczniczy w odpowiedniej ilości i stężeniu,
ręcznik kąpielowy,
mata antypoślizgowa do wanny,
termometr kąpielowy, materiały opatrunkowe – gdy
występują rany na ciele pacjenta,
czysta bielizna,
w przypadku kąpieli częściowej, np. wanna do kończyny
górnej, do nasiadówek itp.
Zabiegi przeciwzapalne…
Kąpiele lecznicze
Sposób wykonania:
1. Sprawdź zlecenie.
2. Umyj ręce.
3. Przygotuj sprzęt.
4. Przygotuj pomieszczenie do kąpieli:
Zamknij drzwi i okna po przewietrzeniu,
Ureguluj temperaturę do ok. 26
o
C,
Umieść na drzwiach tabliczkę z napisem ,,zajęte”
5. Przygotuj wannę do kąpieli:
Dokładnie umyj wannę z użyciem środka
czyszczącego, odkaź ją, a następnie wypłucz,
połóż na dnie wanny matę przeciwpoślizgową lub
ręcznik,
6. Przygotuj pacjenta.
7. Napełnij wodą połowę wanny i dodaj środek leczniczy.
Zabiegi przeciwzapalne…
Kąpiele lecznicze
Sposób wykonania:
1. Sprawdź 2- krotnie temperaturę wody do kąpieli:
Pierwszy raz wstaw termometr pod strumień
wody wypływającej z kranu,
Drugi raz włóż termometr po napełnieniu
wanny. Zazwyczaj temperatura wody wynosi
35,6 – 37,8
o
C
w łuszczycy – do 39,4
o
C
Kąpiele obniżające temperaturę ciała –
ok. 30
o
C
Kąpiele podwyższające temperaturę ciała
– ok. 40
o
C
2. Wprowadź pacjenta do wanny.
• Ułóż pacjenta w pozycji siedzącej lub leżącej w
zależności od jednostki chorobowej i stanu pacjenta.
1. Obserwuj pacjenta i nadzoruj przebieg kąpieli.
Zabiegi przeciwzapalne…
Kąpiele lecznicze
Sposób wykonania:
• Pomóż pacjentowi wyjść z wanny (istnieje
niebezpieczeństwo zapaści naczyniowej).
• Delikatnie osusz ciało pacjenta przez dotykanie
ręcznikiem.
• Pomóż w założeniu czystej bielizny.
1. Zapewnij wypoczynek w ciepłym łóżku.
• Umieść w płynie odkażającym przybory mające
bezpośredni kontakt z pacjentem.
• Wyczyść i odkaź wannę.
• Uporządkuj pomieszczenie do kąpieli.
• Zdezynfekuj i umyj ręce.
• Udokumentuj wykonanie zabiegu w oddziałowym
zeszycie zleceń, indywidualnej dokumentacji
pacjenta.
Zabiegi przeciwzapalne…
Kąpiele lecznicze
Obowiązujące zasady:
wykonanie zabiegu na zlecenie lekarza,
stosowanie zasad aseptyki i antyseptyki,
ścisłe stosowanie się do zaleceń lekarskich,
wykonywanie kąpieli po upływie minimum 2 h po
posiłku,
ochrona pacjenta przed ochłodzeniem,
ostrożne obchodzenie się z urządzeniami
elektrycznymi w łazience,
niezamykanie drzwi łazienki od wewnątrz ani nie
pozostawianie pacjenta samego podczas kąpieli,
zapewnienie pacjentowi bezpieczeństwa i wygody,
wnikliwe obserwowanie pacjenta,
kontrolowanie temperatury kąpieli,
Zabiegi przeciwzapalne…
Kąpiele lecznicze
Obowiązujące zasady:
dokonanie oceny stanu pacjenta i zakresu jego
samodzielności,
Wypełnienie wodą wanny do połowy jej wysokości,
pacjent nie powinien się drapać i szczotkować skóry, jak
również używać myjki, gdyż może to wywołać dodatkowe jej
podrażnienie,
w niektórych chorobach, jak np. łuszczyca, lekarz może
zalecić zdrapywanie i usuwanie wszystkich suchych zmian
skórnych,
delikatne osuszanie skóry zamiast wycieranie ręcznikiem,
ponieważ każdy ruch tarcia zwiększa podrażnienia skóry i
nasila objawy choroby,
bezpośrednio po kąpieli nakładanie pacjentowi zaleconych
dodatkowo przez lekarza leków, np. maści,
obserwowanie stanu miejscowego skóry pod kątem:
zaczerwienienia, swędzenia,
obserwowanie stanu ogólnego pacjenta pod kątem
kontaktu słownego, oddechu, pocenia się, tętna, napięcia
mięśniowego, zabarwienia skóry.
Zabiegi przeciwzapalne…
Kąpiele lecznicze
Uwaga – w przypadku wystąpienia powikłań:
wyciągnąć korek spływu wody,
głowę pacjenta utrzymywać nad poziomem wody,
uruchomić alarm,
kontrolować parametry życiowe,
w razie potrzeby wdrożyć czynności reanimacyjne,
z pomocą osób trzecich pomóc pacjentowi wyjść z
wanny.
Zabiegi przeciwzapalne…
Kataplazm
– gorący, wilgotny okład
przygotowany z rozgotowanego w wodzie na
papkę siemienia lnianego, ziemniaków lub
otrąb.
Jest zabiegiem leczniczym, wywołuje
przekrwienie miejscowe, przyspiesza obieg
krwi i limfy, działa przeciwzapalnie, zmniejsza
napięcie tkanek i łagodzi ból.
Jest stosowany w stanach miejscowo
zapalnych takich jak czyrak, zastrzał. Nakłada
się na skórę posmarowaną wazeliną,
przykrywa szczelnie ceratką, a następnie
flanelą i umocowuje bandażem na 2 godziny.
Zabiegi przeciwzapalne…
Zimny żel
Istota i cel:
przyłożenie do skóry schłodzonego żelu w
celu przeciwzapalnego zadziałania
miejscowego na tkanki.
Zabiegi przeciwzapalne…
Zimny żel
Zadania personelu wykonującego zimny żel u pacjenta:
zabieg wykonuje się na zlecenie lekarskie,
przygotowanie pacjenta,
przygotowanie sprzętu i jego zabezpieczenie po
wykonaniu zabiegu,
wykonanie zabiegu,
opiekowanie się pacjentem w trakcie i po wykonaniu
zabiegu.
Zabiegi przeciwzapalne…
Zimny żel
Przygotowanie pacjenta:
poinformowanie o istocie , celu i sposobie
wykonania zabiegu.
Zabiegi przeciwzapalne…
Zimny żel
Przygotowanie sprzętu:
żel schłodzony w zamrażalniku przez okres 2
h,
serweta lub cienki ręcznik,
opaska gazowa,
ręczniki.
Zabiegi przeciwzapalne…
Zimny żel
Sposób wykonania:
1. Sprawdź zlecenie.
2. Umyj ręce.
3. Przygotuj sprzęt.
4. Przygotuj pacjenta.
5. Załóż rękawiczki.
6. Odsłoń miejsce stosowania żelu.
7. Osusz z wilgoci pojemnik z żelem.
8. Owiń pojemnik serwetą.
9. Przyłóż żel na skórę i umocuj lekko opaską, jeżeli istnieje możliwość
zsunięcia.
10.Pozostaw na okres nie dłuższy niż 30 minut; po 30 minutach
przerwy zabieg można powtórzyć.
11.Zabezpiecz i uporządkuj zużyty sprzęt.
12.Zdezynfekuj i umyj ręce.
13.Udokumentuj wykonanie zabiegu w oddziałowym zeszycie zleceń,
indywidualnej dokumentacji pacjenta.
Zabiegi przeciwzapalne…
Zimny żel
Zapamiętaj!
Okłady żelowe nie powinny być stosowane na
obszary skóry z zaburzeniami czucia oraz
przez osoby z nieustabilizowanym krążeniem
krwi.
Zabiegi przeciwzapalne…
Zimny żel
Obowiązujące zasady:
wykonanie zabiegu na zlecenie lekarza,
stosowanie woreczka z żelem
zabezpieczonego ręcznikiem,
przestrzeganie czasu stosowania.
Zabiegi przeciwzapalne…
Okład zimny
Istota i cel:
przyłożenie do skóry warstw okładu:
wilgotnej i suchej w celu miejscowego
ochłodzenia tkanek.
Zabiegi przeciwzapalne…
Okład zimny
Zadania personelu wykonującego okład zimny u
pacjenta:
zabieg wykonuje się na zlecenie lekarskie,
przygotowanie pacjenta,
przygotowanie sprzętu i jego zabezpieczenie po
wykonaniu zabiegu,
wykonanie zabiegu,
opiekowanie się pacjentem w trakcie i po wykonaniu
zabiegu.
Zabiegi przeciwzapalne…
Okład zimny
Przygotowanie pacjenta:
poinformowanie o istocie , celu i przebiegu
zabiegu.
Zabiegi przeciwzapalne…
Okład zimny
Przygotowanie sprzętu:
dwie warstwy flaneli,
miska z wodą o temperaturze pokojowej,
70 % alkohol etylowy,
wazelina,
waciki,
zapinki,
miska nerkowata,
rękawiczki.
Zabiegi przeciwzapalne…
Okład zimny
Sposób wykonania:
1. Sprawdź zlecenie.
2. Umyj ręce.
3. Przygotuj sprzęt.
4. Przygotuj pacjenta.
5. Załóż rękawiczki.
6. Odsłoń miejsce stosowania okładu.
7. Posmaruj skórę warstwą wazeliny.
8. Zmocz w wodzie i skrop 70 % alkoholem etylowym warstwę flaneli
przeznaczoną na warstwę mokrą.
• Nałóż warstwy okładu na skórę w kolejności:
- mokra,
- sucha. Zamocuj okład i pozostaw na 2 – 3 h.
Zabezpiecz i uporządkuj zużyty sprzęt.
Zdezynfekuj i umyj ręce.
Udokumentuj wykonanie zabiegu w oddziałowym zeszycie zleceń,
indywidualnej dokumentacji pacjenta.
Zabiegi przeciwzapalne…
Okład zimny
Obowiązujące zasady:
wykonanie zabiegu na zlecenie lekarza,
zabezpieczenie skóry wazeliną przy dłuższym
stosowaniu,
zmiana co 2 – 3 h,
luźne zamocowanie w celu umożliwienia
wysychania warstwy wilgotnej.
Zabiegi przeciwzapalne…
Okład ciepły
Istota i cel:
Przyłożenie do skóry warstw okładu:
wilgotnej, folii i warstwy suchej, szczelne ich
przybandażowanie w celu miejscowego
ocieplenia tkanek.
Zabiegi przeciwzapalne…
Okład ciepły
Zadania personelu stosującego okład ciepły u pacjenta:
zabieg wykonuje się na zlecenie lekarskie,
przygotowanie pacjenta,
przygotowanie sprzętu i jego zabezpieczenie po
wykonaniu zabiegu,
wykonanie zabiegu,
opiekowanie się pacjentem w trakcie i po wykonaniu
zabiegu.
Zabiegi przeciwzapalne…
Okład ciepły
Przygotowanie pacjenta:
poinformowanie o istocie , celu i przebiegu
zabiegu.
Zabiegi przeciwzapalne…
Okład ciepły
Przygotowanie sprzętu:
rękawiczki,
dwie warstwy flaneli,
folia lub ceratka,
miska z wodą o temperaturze pokojowej,
70 % alkohol etylowy,
wazelina,
waciki,
opaska elastyczna,
zapinki,
miska nerkowata.
Zabiegi przeciwzapalne…
Okład ciepły
Sposób wykonania:
1. Sprawdź zlecenie.
2. Umyj ręce.
3. Przygotuj sprzęt.
4. Przygotuj pacjenta.
5. Załóż rękawiczki.
6. Odsłoń miejsce stosowania okładu ciepłego.
7. Posmaruj skórę warstwą wazeliny.
8. Zmocz w wodzie i skrop 70 % alkoholem etylowym warstwę flaneli
przeznaczoną na warstwę mokrą.
•
Nałóż warstwy okładu na skórę w kolejności:
-warstwa mokra, każda następna powinna być większa od
poprzedniej o 2-3 cm
- folia,
-warstwa sucha. Zamocuj warstwy opaską elastyczną i pozostaw na
6 – 8 h.
Po zdjęciu okładu ciepłego pozostaw na okres 0,5 h warstwę suchą.
Zabezpiecz i uporządkuj zużyty sprzęt.
Zdezynfekuj i umyj ręce.
Udokumentuj wykonanie zabiegu w oddziałowym zeszycie zleceń,
indywidualnej dokumentacji pacjenta.
Zabiegi przeciwzapalne…
Okład ciepły
Obowiązujące zasady:
wykonanie zabiegu na zlecenie lekarza,
zabezpieczenie skóry wazeliną przy dłuższym
stosowaniu,
zmiana co 6 – 8 h,
szczelne zamocowanie – ochrona przed
utratą ciepła,
po zdjęciu okładu ciepłego pozostawienie
warstwy suchej na okres ok. 30 minut.
Zabiegi przeciwzapalne…
Różnice między okładem ciepłym a okładem zimnym:
Zabiegi przeciwzapalne…
Sucha i chłodna
Wilgotna i ciepła, wymaga
docieplenia warstwą suchą
przez okres ok. 30 min.
Skóra po zabiegu
Sucha i zimna
Wilgotna i ciepła
Warstwa mokra po
zabiegu
Luźno przybandażować
Szczelnie przybandażować
Sposób
umocowania
Nie muszą szczelnie
przylegać do siebie
Szczelnie przylegają do skóry i
siebie
Sposób założenia
warstw
Dwie:
wilgotna,
sucha.
Trzy:
wilgotna,
ceratka,
sucha.
Ilość warstw
2 – 3 godzin
6 – 8 godzin
Czas zabiegu
Hamuje rozwój stanu
zapalnego
Przyspiesza przebieg procesu
zapalnego, zmniejsza ból
Cel stosowania
Okład zimny
Okład ciepły
Lampa Solux
Istota i cel:
Skierowanie światła
lampy Solux na
określoną powierzchnię
skóry lub błon
śluzowych w celu
zadziałania ciepłem.
Zabiegi przeciwzapalne…
Lampa Solux
Zadania personelu stosującego Lampę Solux u pacjenta:
zabieg wykonuje się na zlecenie lekarskie,
przygotowanie pacjenta,
przygotowanie sprzętu i jego zabezpieczenie po
wykonaniu zabiegu,
wykonanie zabiegu,
opiekowanie się pacjentem w trakcie i po wykonaniu
zabiegu.
Zabiegi przeciwzapalne…
Lampa Solux
Przygotowanie pacjenta:
poinformowanie o istocie , celu i przebiegu
zabiegu.
Zabiegi przeciwzapalne…
Lampa Solux
Przygotowanie sprzętu:
Lampa Solux
rękawiczki.
Zabiegi przeciwzapalne…
Lampa Solux
Sposób wykonania:
1. Sprawdź zlecenie.
2. Umyj ręce.
3. Przygotuj lampę Solux, sprawdź jej działanie.
4. Przygotuj pacjenta.
5. Załóż rękawiczki.
6. Odsłoń miejsce nagrzewania.
7. Ułóż pacjenta w wygodnej pozycji.
8. Ustaw lampę w odległości 20 – 30 cm od miejsca nagrzewania.
9. Włącz lampę, nastaw minutnik na czas naświetlania zgodnie ze
zleceniem lekarza.
10.Obserwuj pacjenta i nadzoruj przebieg zabiegu.
11.Wyłącz lampę.
12.Po naświetleniu zabezpiecz miejsce nagrzewania przed
oziębieniem.
13.Zabezpiecz używany sprzęt.
14.Zdezynfekuj i umyj ręce.
15.Udokumentuj wykonanie zabiegu w oddziałowym zeszycie zleceń,
indywidualnej dokumentacji pacjenta.
Zabiegi przeciwzapalne…
Lampa Solux
Obowiązujące zasady:
wykonanie zabiegu na zlecenie lekarza,
przestrzeganie czasu stosowania,
nadzorowanie przebiegu zabiegu,
szczególnie u dzieci i u pacjentów
pobudzonych psychoruchowo,
zachowanie bezpiecznej odległości lampy od
miejsca nagrzewania,
włączenie i wyłączenie lampy wykonuje
personel.
Zabiegi przeciwzapalne…
Bańki lekarskie
Istota i cel:
przystawienie bańki do skóry (wewnątrz
której wytworzone zostało podciśnienie) i
spowodowanie przekrwienia tętniczo – żylnego oraz
pękania powierzchownych naczyń włosowatych.
Wynaczyniona krew odbierana jest przez system
obronny organizmu jako obce białko i jest bodźcem do
wytwarzania dużej ilości ciał odpornościowych.
Podciśnienie w bańce uzyskuje się przez:
wprowadzenie do wnętrza bańki na okres ok. 1
sekundy zapalonego kwacza,
wypompowanie powietrza z bańki ( bańki
bezogniowe ).
Zabiegi przeciwzapalne…
Bańki lekarskie
Zadania personelu stosującego bańki lekarskie u
pacjenta:
zabieg wykonuje się na zlecenie lekarskie,
przygotowanie pacjenta, sprawdzenie, czy chory miał
w przeszłości wykonywany zabieg,
zaplanowanie czasu wykonania,
przygotowanie sprzętu i jego zabezpieczenie po
wykonaniu zabiegu,
wykonanie zabiegu,
opiekowanie się pacjentem w trakcie i po wykonaniu
zabiegu.
Zabiegi przeciwzapalne…
Bańki lekarskie
Przygotowanie pacjenta
Poinformowanie o istocie , celu i przebiegu
zabiegu.
Uzgodnienie z pacjentem czasu wykonania
zabiegu.
Dobranie wygodnej pozycji, odpowiedniej dla
pacjenta i miejsca przystawiania baniek.
Zabezpieczenie włosów i ubrania chorego
przed uszkodzeniem i zanieczyszczeniem.
Poinformowanie o konieczności przebywania
w łóżku po zabiegu przez 24 godziny.
Zabiegi przeciwzapalne…
Bańki lekarskie
Przygotowanie sprzętu:
rękawiczki,
bańki 20 – 40 sztuk – wielkość i ilość zależy od wieku
pacjenta i zlecenia lekarskiego,
70 % alkohol etylowy,
palnik, lampka spirytusowa,
3 – 5 kwaczy (watotrzymaczy),
wazelina,
waciki,
miska nerkowata,
do zdjęcia baniek przygotować naczynie z płynem
odkażającym.
Zabiegi przeciwzapalne…
Bańki lekarskie
Sposób wykonania:
1. Sprawdź zlecenie.
2. Umyj ręce.
3. Przygotuj sprzęt.
4. Przygotuj pacjenta.
5. Załóż rękawiczki.
6. Ustaw sprzęt na tacy przy łóżku pacjenta, np. na
stoliku przyłóżkowym.
7. Odsłoń miejsce przystawiania baniek.
8. Zabezpiecz włosy pacjenta chustą lub ręcznikiem.
9. Oceń miejsce przystawiania baniek. Sprawdź, czy nie
występują zmiany patologiczne, np. brodawki, krosty,
przebarwienia; czy pacjent nie jest bardzo
wychudzony.
Zabiegi przeciwzapalne…
Bańki lekarskie
Sposób wykonania:
1. Zapal palnik.
2. Namocz kwacz w 70 skażonym alkoholu etylowym i
odciśnij jego nadmiar o brzegi naczynia.
3. Ujmij w rękę 1 – 2 bańki.
4. Zapal kwacz od palnika.
5. Ustaw bańkę nad miejscem przystawienia.
6. Włóż na 1 sekundę kwacz do bańki.
7. Natychmiast przystaw bańkę, delikatnie dociskając do
skóry.
8. Przystawiaj bańki w odległości ok. 2 cm jedna od
drugiej, w równych rzędach.
9. Sprawdź, czy wszystkie się trzymają (delikatnie
porusz nimi).
10.Ponownie przystaw bańki, które odpadły.
Zabiegi przeciwzapalne…
Bańki lekarskie
Sposób wykonania:
1. Przykryj pacjenta, zapewnij mu ciepło.
2. Sprawdź wygodę i samopoczucie pacjenta.
3. Pozostaw przystawione banki.
u dorosłego na okres ok. 20 minut,
u dziecka na okres ok. 10 minut.
4. Zdejmij bańki, delikatnie uciskając skórę tuż przy
obrzeżu każdej z nich.
5. Miejsce przystawienia baniek osusz delikatnie
ręcznikiem.
6. Zapewnij pacjentowi wygodne ułożenie i ciepło.
7. Przypomnij mu o konieczności przebywania w
pomieszczeniu zamkniętym przez okres ok. 24 godzin.
8. Zabezpiecz używany sprzęt (umieść w płynie
dezynfekcyjnym).
9. Zdezynfekuj i umyj ręce i udokumentuj zabieg.
Zabiegi przeciwzapalne…
Bańki lekarskie
Obowiązujące zasady:
wykonanie zabiegu na zlecenie lekarza,
przestrzeganie czasu stosowania,
przystawienie baniek na plecach lub na przodzie
klatki piersiowej,
przygotowanie dostatecznej ilości baniek (wielkość,
ilość baniek i czas przystawienia zależą od wieku
pacjenta),
sprawdzenie, czy bańki nie są uszkodzone,
zabezpieczenie włosów przed ogniem,
u osób bardzo wychudzonych natłuszczenie skóry,
posmarowanie ciepłą wodą lub namoczenie baniek w
ciepłej wodzie, a po wyjęciu z wody wypalenie (przez
włożenie do wnętrza bańki zapalonego kwacza na 1
sekundę) i natychmiastowe przystawienie,
Zabiegi przeciwzapalne…
Bańki lekarskie
Obowiązujące zasady:
krótkie wypalanie bańki, tuż nad miejscem
przystawienia,
dobre umocowanie kwacza i dokładne odciśnięcie z
nadmiaru spirytusu,
formowany kwacz powinien być odpowiedniej
długości, tj. 2 – 3 cm (zbyt mały niedostatecznie
wypala bańkę, zbyt duży nadmiernie nagrzewa),
zabezpieczenie pacjentowi ciepła w trakcie zabiegu i
po jego zakończeniu,
omijanie zmian patologicznych na skórze,
przestrzeganie czasu stosowania,
w przypadku pojawienia się po zdjęciu baniek
drobnych pęcherzyków wypełnionych płynem
surowiczym należy przysypać je pudrem
antyseptycznym.
Zabiegi przeciwzapalne…
Bańki lekarskie
Uwaga – w przypadku nieprzestrzegania zasad
pacjentowi grozi:
oparzenie,
zranienie,
oziębienie,
przeziębienie,
nieskuteczność zabiegu.
Zabiegi przeciwzapalne…
Miejsca, które
należy omijać
podczas
stawiania
baniek
lekarskich.
Zabiegi przeciwzapalne…
Pytania…
Dziękuję
za uwagę.
Spis literatury źródłowej
dostępny u autorki
prezentacji.