Europejski Fundusz
Społeczny
Agnieszka
Wrońska
Europejski Fundusz
Społeczny
Agnieszka
Wrońska
Europejski Fundusz Społeczny (EFS)
jest jednym z funduszy strukturalnych
UE.
Został stworzony, by redukować
różnice w zamożności i jakości życia
we wszystkich państwach
członkowskich i regionach UE.
EFS zajmuje się promocją zatrudnienia w UE
środki finansowe są dzielone pomiędzy państwa
członkowskie i regiony,w których rozwój
gospodarczy jest mniej zaawansowany
kluczowy element strategii UE 2020 na rzecz
wzrostu gospodarczego i zatrudnienia
w okresie 2007-2013 około 75 miliardów euro
trafi do państw członkowskich i regionów
W 1951 Francja, Niemcy, Włochy, Belgia, Holandia i
Luksemburg podpisały traktat paryski ustanawiający EWWiS.
Jednym ze skutków było powstanie Funduszu na rzecz
przekwalifikowania i przesiedlenia robotników EWWiS,
prekursora EFS.
W 1957 traktatem rzymskim ustanowiono EWG, a wraz z nią
EFS w celu rozwijania możliwości zawodowych we
Wspólnocie.
W latach 50. i 60. Włosi stali się głównymi beneficjentami EFS
w zakresie dotacji na przekwalifikowanie i przesiedlanie
pracowników. Niemcy Zachodnie korzystały z EFS w celu
przekwalifikowywania osób, które uległy wypadkowi
w miejscu pracy.
EFS zreformowano w 1971: finansowanie ukierunkowano na
konkretne grupy i kategorie osób, a budżet zwiększono.
EFRR utworzono w 1975 roku: skupiał się na tworzeniu
infrastruktury w regionach opóźnionych w rozwoju, EFS na
pomocy ludziom w zdobywaniu nowych umiejętności.
Oba fundusze określono nazwą „fundusze strukturalne”.
W latach 70. EFS skoncentrował działania na konkretnych
grupach zaangażowano pracodawców i związki zawodowe,
indywidualne przedsiębiorstwa. Wprowadzono system
uprzedniego zatwierdzania wniosków.
W 1988 UE przeszła z rocznego budżetowania na
średniookresową perspektywę budżetową. Państwa
członkowskie zaczęły wymieniać się danymi i strategiami
zatrudnienia, aby EFS był lepiej zintegrowany z ich politykami
rynku pracy.
UE uzgodniła w 1994 r. strategię zatrudnienia, a traktat
amsterdamski doprowadził do opracowania w 1997 roku ram
dla wytycznych oraz wspólnej strategii zatrudnienia.
EFS przeniósł nacisk z bezrobocia na zatrudnienie.
Ustanowiono 3 główne programy wspólnotowe:
EUROFORM
HORIZON
NOW
Ustanowiono nowe programy:
YOUTHSTART- pomagający młodym ludziom bez kwalifikacji w
zdobyciu pierwszej pracy;
INTEGRA - pomagający takim grupom, jak samotni rodzice,
osoby bezdomne, uchodźcy, więźniowie i byli więźniowie w
znalezieniu stałej pracy i zwalczający dyskryminację ze względu
na rasę
ADAPT - wspomagający ludzi w dostosowywaniu się do zmian w
biznesie i przemyśle;
strategia lizbońska
W 2000 roku UE przyjęła strategię lizbońską zmierzającą do uczynienia
z UE najbardziej zaawansowanej gospodarki opartej na wiedzy do
roku 2010.
Wśród zamierzeń tego programu znalazło się osiągnięcie stopy
zatrudnienia na poziomie 70% dla całej Unii oraz ponad 60% dla
kobiet.
Następnie dodano jeszcze jeden cel: zwiększenie do 2010 roku stopy
zatrudnienia starszych pracowników do 50%.
W 2000 roku rozpoczęto realizację inicjatywy EQUAL jako laboratorium
rozwijającego nowe sposoby zwalczania dyskryminacji i nierówności
na rynku pracy.
W obecnym okresie 2007–2013 priorytetem jest zwiększanie zdolności
adaptacyjnych pracowników, przedsiębiorstw i przedsiębiorców.
Jak uczestniczyć w działaniach EFS?
Środki EFS są dostępne za pośrednictwem państw członkowskich i
regionów. EFS nie finansuje projektów bezpośrednio z Brukseli.
Każde państwo członkowskie, wraz z KE, ustala co najmniej
jeden Program Operacyjny finansowania z EFS dla okresu 2007-
2013.
Podobnie jest w przypadku tych regionów, które posiadają własne
Programy Operacyjne (nie wszystkie regiony je mają).
Programy Operacyjne ustalają priorytety dla działań EFS i cele do
zrealizowania.
Programy Operacyjne wdrażane są poprzez projekty prowadzone
przez uczestniczące w nich organizacje, („beneficjenci”).
Beneficjent tworzy plan projektu, wnioskuje o dofinansowanie, jeśli
je otrzyma, wprowadza projekt w życie.
Beneficjent a uczestnik
Beneficjentami projektów EFS mogą być podmioty, takie jak
organa administracji publicznej, organizacje pozarządowe i
partnerzy społeczni działający w dziedzinie zatrudnienia
oraz integracji społecznej.
Uczestnicy projektów EFS to osoby biorące udział w
projektach i czerpiące z tego korzyści, np. uczestnicząc w
szkoleniach w zakresie nowych umiejętności lub otrzymując
porady dotyczące znalezienia zatrudnienia.
Organizacje i przedsiębiorstwa także mogą uczestniczyć w
projektach EFS, np. poprzez doskonalenie zawodowe
pracowników lub szkolenia dla kadry kierowniczej z
zakresu nowych procedur roboczych.
Zasady EFS
EFS oparty jest na zasadach współfinansowania i
współzarządzania.
Współfinansowanie - pomocy finansowej UE zawsze muszą
towarzyszyć fundusze krajowe, publiczne lub prywatne,
stopień interwencji UE zależy od sytuacji na miejscu, może
wynosić od 50% do 80% całkowitych kosztów projektu.
Współzarządzanie - wytyczne dla działań EFS są określane na
szczeblu europejskim, podczas gdy wdrażaniem na miejscu
zajmują się odpowiednie władze krajowe lub regionalne w
państwach członkowskich.
Władze te przygotowują Programy Operacyjne oraz wybierają i
kontrolują projekty.
Zakres EFS
Cel konwergencji:
Obejmuje wszystkie regiony z PKB na mieszkańca poniżej 75%
średniej UE. Państwa i regiony kwalifikujące się otrzymują ponad
80% finansowania z UE.
Cele w dziedzinie konkurencyjności i zatrudnienia w
regionach:
Obejmuje wszystkie regiony UE nie kwalifikujące się do celu
konwergencji.
W całej Unii EFS zapewnia pomoc w podziale na 5 kluczowych
dziedzin:
Zwiększanie integracji społecznej przez zwalczanie dyskryminacji i
ułatwianie dostępu do rynku pracy dla osób w niekorzystnej sytuacji;
Zwiększanie zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw;
Zwiększanie dostępu do zatrudnienia i uczestnictwa w rynku pracy;
Wspieranie partnerstw na rzecz reform w obszarze zatrudnienia i
integracji;
Zwiększanie i poprawa inwestycji w kapitał ludzki, w szczególności
poprzez poprawę systemów edukacyjnych i szkoleniowych.
•
Cele konwergencji:
Regiony konwergencji: z PKB na mieszkańca poniżej 75%
średniej dla UE (w okresie 2007-2013)
Regiony pomocy przejściowej „phasing out”: z PKB na
mieszkańca powyżej 75% średniej dla UE-25 lecz poniżej 75%
średniej dla UE-15 (w okresie 2007-2013)
•
Cele w dziedzinie konkurencyjności i zatrudnienia
w regionach:
Regiony pomocy przejściowej „phasing in”: z PKB na mieszkańca
poniżej 75% średniej dla UE-15 (w okresie 2000-2006), lecz
powyżej 75% średniej dla UE-15 (w okresie 2007-2013)
Poziom finansowania z EFS jest zróżnicowany w zależności od
poziomu PKB w poszczególnych regionach.
Poziom PKB na mieszkańca w Polsce jest wciąż poniżej 75%
średniej dla UE-25, przez co Polska w całości zakwalifikowana
została do celu konwergencji
EFS w Polsce, 2007-2013
Polska otrzyma w latach 2007-2013 największą alokacje
środków EFS spośród państw członkowskich.
Wieloletni Program Operacyjny – pod nazwą „Kapitał Ludzki”
– służy do zarządzania tym funduszem. Obejmuje obszary
EFS, takie jak zatrudnienie, wykluczenie społeczne i
kwalifikacje siły roboczej, wyzwania z dziedziny edukacji i
szkoleń.
Program Operacyjny KL będzie także wspierał dobre
rządzenie, służbę zdrowia i rozwój obszarów wiejskich.
10 priorytetów
Priorytet 1 : Zatrudnienie i integracja społeczna
Priorytet 2 : Poprawa potencjału adaptacyjnego
pracowników i przedsiębiorstw oraz poprawa stanu
zdrowia osób pracujących
Priorytet 3 : Wysoka jakość systemu oświaty
Priorytet 4 : Szkolnictwo wyższe i nauka
Priorytet 5 : Dobre rządzenie
Priorytet 6 : Rynek pracy otwarty dla wszystkich
Priorytet 7 : Promocja integracji społecznej
Priorytet 8 : Regionalne kadry gospodarki
Priorytet 9 : Rozwój wykształcenia i kompetencji w
regionach
Priorytet 10 : Pomoc dla wszystkich instytucji
zaangażowanych w zarządzanie i wdrażanie EFS
Kilka poprzednich projektów EFS
w Polsce, 2000-2006
„Szkoła marzeń” – zwiększenie
szans edukacyjnych uczniów
z wiejskich szkół
podstawowych, gimnazjów i
szkół ponadgimnazjalnych;
szkoły, gdzie 35% uczniów
mieszka na terenach
wiejskich; dotacje na
zwiększanie szans
edukacyjnych; szkolenia dla
kadry nauczycielskiej; 250
000 godzin dodatkowych
szkoleń i zajęć
pozalekcyjnych dla 85 000
uczniów i 5 000 nauczycieli.
„Profesjonalna mama” –
programy integracji
zawodowej matek dzieci
niepełnosprawnych;
uczestniczyło 160
bezrobotnych matek
niepełnosprawnych dzieci;
szkolenia służące rozwojowi
ich kwalifikacji; wsparcie
psychologiczne; kursy e-
learningowe online na temat
samozatrudnienia; portal
wymiany informacji;
polepszenie ich sytuacji na
rynku pracy.