Struktura ja a komunikacja
Życie społeczne jako spektakl
1
Definiowanie siebie w relacjach – Paul
Watzlwick
→definiowanie siebie i innych - „Tak widzę
siebie w relacji z tobą w tej sytuacji.”
→ reakcje na definicję siebie
- potwierdzenie intuicji na swój temat
- odrzucenie
- dyskwalifikacja – „Nie istniejesz”
(przykład: niezróżnicowane
komplementy) samozaprzeczenia,
niespójności, zmiany tematu,
nieporozumienia, manieryzmy, dosłowne
interpretacje metafor, metaforyczne
interpretacje dosłownych przekazów
2
„Zranione ego” i jego niewerbalne postaci – Virginia Satir (1)
Oskarżyciel
3
„Zranione ego” i jego niewerbalne postaci – Virginia Satir
(2)
• Komputer
4
„Zranione ego” i jego niewerbalne postaci – Virginia Satir
(3)
• Prosząca
5
„Zranione ego” i jego niewerbalne postaci – Virginia Satir
(4)
• Dystraktor
6
Społeczne spektakle (1)
Ervin Goffman
•
Reprezentuje symboliczny interakcjonizm:
Ludzie podejmują działania w oparciu o
znaczenia, jakie przypisują danym
obiektom i zdarzeniom.
Znaczenia są efektem społecznych interakcji.
Znaczenia są utrzymywane i modyfikowane
poprzez interpretacyjne procesy,
aktywizowane w bezpośrednim kontakcie z
rzeczywistością.
•
Twórca podejścia dramaturgicznego w
socjologii
7
Społeczne spektakle (2)
Ervin Goffman
Założenia:
- Zachowania społeczne są różne w zależności od
okoliczności. Wybór zachowania nie jest podyktowany
oczekiwaniami innych ludzi w ogóle, ale specyficznym
kontekstem społecznym.
- Życie społeczne przypomina teatr, który także ma
swoje kulisy.
- Jednostka jest odpowiedzialna za zapewnienie
kontynuacji świata społecznego takiego, jaki zna,
poprzez odgrywanie swojej roli.
- Interakcja (spójna) jest możliwa, jeśli aktorzy zgodzą
się co do definicji sytuacji.
8
Społeczne spektakle (2)
Ervin Goffman
- W interakcjach społecznych poszczególne osoby są
jednocześnie aktorami i widzami. Jako aktorzy
wykorzystują różne środki wywierania wpływu po to,
żeby inni przyjęli preferowaną przez nich definicję,
której istotnym elementem jest obraz samego/ samej
siebie.
- Jeśli akceptowana przez aktora definicja sytuacji
zostanie zdyskredytowana, pozostali uczestnicy
interakcji mogą udawać, że nic się nie stało, jeśli taka
strategia zachowania przynosi im korzyść lub pragną
zachować harmonijne relacje (pomagają zachować
twarz osobie, której definicja sytuacji nie została
utrzymana).
9
Ja-współzależne i ja – niezależne: H.
Markus, Kitayama (1)
Ja- niezależne
Ja -współzależne
-
unikalność
-
niezależność
-
działanie wyznaczone
wewnętrznymi cechami,
myślami i zdolnościami,
które nie są związane z
charakterem sytuacji
społecznej
-
swobodna ekspresja siebie
-
Komunikacja bezpośrednia
-
Kultura nisko-
skonteksualizowana
-
Ja jako część większej
całości
-
wpływ społecznej sytuacji i
specyficznego kontekstu
-
prymat relacji nad
ekspresją siebie
-
zachowaniem kierują normy
grupowe
-
Komunikacja
niebezpośrednia
-
Kultura wysoce-
skontekstualizowana
10
Edward Hall – kultura i
komunikacja
• WYSOCE SKONTEKSTUALIZOWANE
Komunikacja na poziomie wysokiego kontekstu
charakteryzuje się tym, ze większość informacji
bądź zawiera się w fizycznym kontekście, bądź
jest zinternalizowana w człowieku, a tylko
nieznaczna jej część mieści się w zakodowanej,
bezpośrednio nadawanej części przekazu (kultury
kolektywistyczne).
• NISKO SKONTESKTUALIZOWANE
Komunikacja właściwa niskiemu kontekstowi
charakteryzuje się tym, że większość informacji
mieści się w kodzie bezpośrednim (kultury
indywidualistyczne).
11
Teoria grzeczności – Stephen Levinson,
Penelope Brown (1)
• Ludzie kooperują w społecznych interakcjach, aby
zachować twarz poprzez zastosowanie strategii
grzecznościowych.
• Utrata twarzy oznacza zmieszanie i skrępowanie.
• Zachowanie twarzy odnosi się do działań lub aktów
mowy, które wspierają pozytywny obraz osoby
• Grzeczność wyraża intencje mówiącego ograniczenia
zagrożenia, jakie pewne zachowania werbalne i
niewerbalne mogą stwarzać dla obrazu osoby w
oczach innych (twarzy).
• Zachowanie grzecznościowe regulowane jest
wielkością prośby, dystansem społecznym oraz
dystansem władzy.
12
Style konwersacyjne - Thomas Holtgraves
• Ludzie różnią się ze względu na stopień, w jakim doszukują
się ukrytych znaczeń w wypowiedziach innych i w jakim
sami wypowiadają się nie-wprost.
13
Komunikacja bezpośrednia
Komunikacja
niebezpośrednia
-Wyższa asertywność
- wyższe wyniki dla osób
pochodzących z kultury
indywidualistycznej
-Studenci studiów
ekonomicznych
- wolniejsze rozumienie
niebezpośrednich zwrotów
konwencjonalnych
-Tendencja do angażowania się
w aktywność poznawczą
- wyższe wyniki dla osób z
kultury kolektywistycznej
- studenci psychologii
-pozytywny związek z publiczną i
prywatną samoświadomością